Бөлім

Ғылым әлемі

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Сабақтың тақырыбы

Ғылымның рөлі. Зерттеу сұрағы

Сабақта қол жеткізілетін оқу бағдарламасына сәйкес мақсаттары

5.1.1.1 ғылымның қызметтерін адам іс-әрекетінің түрі ретінде анықтау

5.1.2.1 зерттеу сұрағы мен болжамды тұжырымдау

Сабақтың мақсаты

-Ғылым рөлінің негізі жүйесі туралы біледі.Өзойларын жетік пайдалануға дағдыландыру

-Ғылым туралы біледі, топтық жұмыс орындауда қатесіз тапсырмалар орындайды

-Логикалық ойлау қабілеті мен есептеу дағдыларын жетілдіру, өз бетінше еңбектену, белсенділіктерін арттыру, пәнге қызығушылығыг ояту, оқушылардың құзыреттілігін қалыптастыр

Сабақ барысы

Педагогтың әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

3 мин

Ұйымдастыру кезеңі.

1.Оқушылармен амандасу, түгендеу. Сынып реттілігін қадағалау.

2.Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру.

Сұрақ жауап

1. «Табиғат» деген сөздің мағынасын қалай түсінесіңдер? 

2. Табиғат пен адамның бірлігін білдіретін қандай нақыл сөздерді, мақалдар мен мәтелдерді білесіңдер? 

3. Табиғат құбылыстары деп нені айтамыз? 

Үй тапсырмасы:

Оқушылар арасында психологиялық жағымды ахуал туындайды

Сұрақтарға жауап бере отырып, өткен тақырыптарға қайталау жүргізеді

1 балл

Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап

Сабақтың ортасы

5 мин

20 мин

Жаратылыстану» сөзі екі ұғымнан тұрады: «Жаратылыс- табиғат және оны тану». Жаратылыстану ғылымының бірнеше саласы бар. Мәселен, астрономия ғылымы- аспан денелерін, физика-табиғат құбылыстарын зерттейді. Химия-бір заттың екінші затқа айналуы туралы ғылым. География – біздің ғаламшарымыз туралы, биология –тірі табиғатты , экология-тірі ағзалардың бір-бірімен  және қоршаған ортамен , сондай-ақ адам мен табиғаттың  қарым-қатынасы арқылы қоршаан ортаны сақтаудың ғылыми негізі.

Біз өсімдіктерді , жануарларды, жәндіктерді, құстарды көре аламыз.

Макро— грек тілінен  аударғанда «ұзын, үлкен»деген ұғымды білдіреді. Бұл сөз күрделі ғылыми терминнің бір бөлігі ретінде жиі қолданылады.табиғаттағы үлкен құбылыс пен үдерістерді, сондай-ақ адамдарды да макродүниеге жатқызамыз.

        Оқушыларға Жаратылыстану пәні зерттейтін табиғат құбылыстарын түсіндіру.

Оқушылар сабақтың басында алма ағашынан алған стикерлері бойынша 3 топқа бөлінеді:

1-топ: Диффузияның жылдамдығын зерттейді

2-топ: Ұшу алыстығының соғу күшіне және зат салмағына тәуелділігін зерттейді

3-топ: Физикалық жаттығуларға байланысты жүрек соғысы жиілігінің өзгеруін зерттейді

Топтық жұмысқа қойылатын критерий:

• Тәжірибені жүзеге асыру алдында зерттеу сұрағын қою

• Тәжірибеге байланысты болжамдар (гипотеза) тұжырымдау

• Нұсқаулыққа сәйкес тәжірибені жасау

• Тәжірибе нәтижесі бойынша қорытынды жасау

1-топқа: ыстық және суық суы бар екі стақан беріледі. Екі стақанға қара шай қалташасын салып, олар судың қоңыр түске боялу уақытын анықтайды.

2-топқа: әр түрлі өлшемді өшіргіштің үш түрі ұсынылады. Оқушылар үстел үстінде жатқан өшіргішті саусақтарымен әр түрлі: көп, орташа және аз күшпен соғады.

3-топқа: Оқушылары 10 рет отырып-тұрғанға дейін және одан кейін тамыр бойынша жүрек соғысының санын өлшейді

Әр топ тәжірибені жасап болған соң өзара ақпарат алмасады.

Алдын –ала таратылған китерий бойынша «Екі жұлдыз, бір тілек» арқылы бірін –бірі бағалайды.

Бағалау критерийлері.

• Зерттеу сұрағының ғылымилығы;

• Болжамның түсінікті әрі тексеруге мүмкін болуы;

• Зерттеу кезінде қауіпсіздік шараларының қадағалануы;

• Әрекет ретінің сақталуы;

• Деректердің нақты әрі шынайы жинақталуы;

• Зерттеу бойынша қорытындының дұрыс, сауатты тұжырымдалуы.

Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыппен танысып, терминдерді талдайды

Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды

1-топ: Диффузияның жылдамдығын зерттейді

2-топ: Ұшу алыстығының соғу күшіне және зат салмағына тәуелділігін зерттейді

3-топ: Физикалық жаттығуларға байланысты жүрек соғысы жиілігінің өзгеруін зерттейді

2 балл

7 балл

Слайдар

Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтың соңы

5 мин

Үй тапсырмасы: 9 беттегі сұрақтарға жауап беріңіз.

Кері байланыс:

«Екі жұлдыз-бір тілек»

Екі жұлдыз -екі ұнаған нәрсе (жұмыс туралы);
Бір тілек- жақсартуды қажет ететін нәрсе

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.

Рефлексия парағы

Бөлім:

Ғылым әлемі

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Сабақтың тақырыбы

Зерттеуді жоспарлау

Сабақта оқу бағдарламасына сәйкес мақсаттары

5.1.3.1- зерттеу жоспарын құрастыру

5.1.3.2 - зерттеу жүргізу кезіндегі қауіпсіздік техникасының ережелерін тұжырымдау

Сабақтың мақсаты

-зерттеу жүргізу кезіндегі әрекеттер ретін білу

-зерттеу жоспарын құрастыруды түсіндіру

-зерттеу кезіндегі әр әрекеттер маңызын талдау

-зерттеу жоспарын құрастыру

Сабақтың барысы

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

5 мин

Ұйымдастыру кезеңі.

1.Оқушылармен амандасу, түгендеу. Сынып реттілігін қадағалау.

2.Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру.

Үй тапсырмасы:

9 беттегі сұрақтарға жауап беріңіз.

Оқушылар шеңберге тұрып, сабаққа сәттілік тілейді

Бейнефильмді қарайды, ойланады, өзара ойларымен бөліседі

1 балл

https://www.youtube.com/watch?v=rM88hC-Gy6s

Power Point презентациясы, карточка

Сабақтың ортасы

7 мин

15 мин

15 мин

Жеке жұмыс. Зерттеу жүргізудің кезеңдерің класстер арқылы топтастырып, әр кезеңді түсіндіріңіз.

Жұптық жұмыс. Таңдалған шағын зерттеу тақырыбы бойынша сұрақтарды дайындап, өз сыныптастарының арасында зерттеу (сауалнама) жүргіз. Нәтижелерді талқылаңыздар.

Топтық жұмыс

Күнделікті тұрмыста қолданылатын қарапайым заттарды пайдалана отырып, оқушылардың зерттеу жүргізу дағдысын қалыптастыру мақсатында тәжірибелер орындау (оқушылар бастапқы топтарында жұмыс жасайды)

Алдарыңызда өсімдік майы, су, стақан, ыдыс жуатын құрал берілген. Осы заттарды пайдалана отырып, қандай тәжірибе орындауға болады, ойланыңыз? Келесі кезеңдер бойынша зерттеу жүргізіңіз:

• Зерттеу мәселесі

• Зерттеу пәні мен нысаны

• Зерттеу мақсаттары

• Зерттеу міндеттері

• Зерттеу болжамы

Класстер бойынша талқылайды

Сынып ішінде зерттеу жұмыстарын жүргізеді

Таңдалған тақырып бойынша зерттеу жоспарын құрастырады

1 балл

3 балл

5 балл

Оқулық құралы,

Википедия парақшасын жасауға арналған қысқаша нұсқаулық:

Сабақтың соңы

3 мин

Үй тапсырмасы: Тақырып бойынша тест сұрақтарын құрастырып келіңіздер

Кері байланыс: «Сұрақ конверті» әдісі.

Менің бүгінгі сабақтағы көңіл күйім................болды, себебі...................

Мен сабақта ......................жұмыс жасадым, себебі..............

Тақырып мен үшін.................болды, себебі

Оқушылар конвертті бір-біріне беріп, әрқайсысы жеке өз жауаптарын парақтарға жазып, конвертке салады.

Конверт, түрлі-түсті стикерлер

Бөлім

Ғылым әлемі

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Сабақтың тақырыбы

Деректерді жинау және жазу

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

5.1.4.1 нысандар параметрлерін өлшем бірліктермен анықтау

5.1.4.2 бақылаулар мен өлшеу деректерін тіркеу

Сабақтың мақсаты

-нысандар параметрлерін өлшем бірліктермен анықтайды

-бақылаулар мен өлшеу деректерін тіркейді

Сабақтың барысы

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың

басы

5 мин

Ұйымдастыру кезеңі.

1.Оқушылармен амандасу, түгендеу. Сынып реттілігін қадағалау.

2.Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру.

Үй тапсырмасы: «Бинго» әдісі арқылы үй тапсырмасын тексеру.Тақырып бойынша тест сұрақтарын құрастырып келіңіздер

Оқушылар арасында жағымды ахуал қалыптасады

Үй тапсырмасы бойынша сұрақтарға жауап береді

1 балл

Сабақтың ортасы

7 мин

10 мин

10 мин

10 мин

1-тапсырма. Төменде берілген жабдықтарды үш топқа бөліп жаз. Неліктен осындай таңдау жасадың?

2-тапсырма.Оқушылар жұптасып сұрақтарға жауаптарды схема түрінде көрсетеді:

Келесі мысалдарда қандай өлшемдер туралы сөз қозғалады:

1. сабақ 45 минут жүреді;

1. бөтелкеде 5 л су бар;

2. мұз 0 °С кезінде ериді;

d) автобус 40 км жүріп өтті.

3-тапсырма. Топқа түрлі тапсырмалар беріледі.

Оқушылар әр түрлі аспаптармен өлшеу жөніндегі тәжірибелік тапсырманы орындайды

1. Сызғышпен (ағаш, темір, алюминий кесектің ұзындығы, ені, биіктігі) өлшеу

1. Термометрмен (сыныптағы ауа температурасы, бір рет қолданылатын стақандардағы суық және жылы судың температурасы) өлшеу

2. Өлшеу цилиндрімен (су мөлшері) өлшеу

3. Секундомермен (оқушының 10 рет отырып-тұруы) өлшеу.

4-тапсырма: Оқушылар бейнефильмді көру арқылы берілген сұрақтарға жауап береді. Ол үшін алдымен сұрақтар таратылып, оқушылар сұрақты оқығаннан кейін ғана бейнефильм көрсетіледі.

Сұрақ

1. Ұзындықтың негізгі өлшем бірлігі қандай?

2. Алғашында ұзындық қалай өлшенген?

3. Метр өлшемі қалай анықталды?

4. Алғашқы ресми метр өлшегіш қай жылы және қай қалада пайда болды?

Дұрыс жауаптар:

1. Метр.

2. Алғашында ұзындық адамның дене мүшелеріне негізделіп өлшенген.

3. Солтүстік полюстен Экваторға дейінгі қашықтықтың он миллионнан бір бөлігі метр деп анықталды.

4. Алғашқы ресми метр өлшегіш 1795 жылы Парижде пайда болды.

Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды

Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді сәйкес тапсырмаларды орындайды

Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

1 балл

3 балл

3 балл

2 балл

Презентация

Қосымша 2

Ағаш, темір, алюминий кесектер, термометрлер, жылы және салқын суы бар стақандар, өлшеу цилиндрлері, секундомерлер немесе секунд көрсететін тілі бар сағаттар

таза парақтар, сызғыштар

Қосымша 3

https://twig-bilim.kz/film/how-long-is-a-metre-5958/

«Бөлік құны» суреті Презентация

Сабақтың соңы

3 мин

Үй тапсырмасы: Тақырып сонындағы 2,3 сұрақтарға жауап беру

Рефлексия: БББ стратегиясы бойынша оқушылар сабақты қорытындылайды.

Сабақ бойынша тұжырым жасап, қорытындылайды

Рефлексия парағы

Бөлім:

Ғылым әлемі

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Сабақтың тақырыбы

Деректерді жинау және жазу

Сабақта оқу бағдарламасына сәйкес мақсаттары

5.1.4.2 - бақылаулар мен өлшеу деректерін тіркеу

Сабақтың мақсаты

-зерттеу жүргізу кезіндегі әрекеттер ретін білу

-зерттеу жоспарын құрастыруды түсіндіру

-зерттеу кезіндегі әр әрекеттер маңызын талдау

-зерттеу жоспарын құрастыру

Сабақтың барысы

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

7 мин

Ұйымдастыру кезеңі.

1.Оқушылармен амандасу, түгендеу. Сынып реттілігін қадағалау.

2.Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру.

Үй тапсырмасы:Learning.app қосымшасы арқылы үй жұмысын тексеру. Тақырып сонындағы 2,3 сұрақтарға жауап беру

Оқушылар шеңберге тұрып, сабаққа сәттілік тілейді

Бейнефильмді қарайды, ойланады, өзара ойларымен бөліседі

1 балл

https://www.youtube.com/watch?v=rM88hC-Gy6s

Power Point презентациясы, карточка

Сабақтың ортасы

35 мин

Күнделікті тұрмыста қолданылатын қарапайым заттарды пайдалана отырып, оқушылардың зерттеу жүргізу дағдысын қалыптастыру мақсатында тәжірибелер орындау (оқушылар бастапқы топтарында жұмыс жасайды)

Алдарыңызда өсімдік майы, су, стақан, ыдыс жуатын құрал берілген. Осы заттарды пайдалана отырып, қандай тәжірибе орындауға болады, ойланыңыз? Келесі кезеңдер бойынша зерттеу жүргізіңіз:

• Бақылау жүргізіңіз;

• Гипотеза жасаңыз;

• Кітаптарды зерттеңіз;

• Тәжірибені орындаңыз;

• Деректерді талдаңыз;

• Өз жаңалықтарың туралы хабарлаңыз

Алдын ала таратылған критерийлер негізінде топтар бірін-бірі өзара бағалайды.

тәжірбие жұмысы

9 балл

Оқулық құралы,.

Википедия парақшасын жасауға арналған қысқаша нұсқаулық:

Сабақтың соңы

3 мин

Үй тапсырмасы: 13 беттегі берілген кесте бойынша Астана қаласының ауа-райын талдаңыз

Кері байланыс: «Сұрақ конверті» әдісі.

Менің бүгінгі сабақтағы көңіл күйім................болды, себебі...................

Мен сабақта ......................жұмыс жасадым, себебі..............

Тақырып мен үшін.................болды, себебі

Оқушылар конвертті бір-біріне беріп, әрқайсысы жеке өз жауаптарын парақтарға жазып, конвертке салады.

Конверт, түрлі-түсті стикерлер

Бөлім

Ғылым әлемі

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Сабақтың тақырыбы

Деректерді талдау. Қорытыныды жасау және талқылау

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

5.1.5.1 - қайталанған өлшеулер кезіндегі арифметикалық орташа шаманы есептейді және тенденцияларын анықтау

5.1.6.1- зерттеу сұрағы бойынша қорытынды тұжырымдау

Сабақтың мақсаты

- қайталанған өлшеулер кезіндегі арифметикалық орташа шаманы есептейді және тенденцияларын анықтай алады

- зерттеу сұрағы бойынша қорытынды тұжырымдау жасай алады

Сабақтың барысы

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың

басы

5 мин

10 мин

Ұйымдастыру кезеңі.

1.Оқушылармен амандасу, түгендеу. Сынып реттілігін қадағалау.

2.Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру.

Үй тапсырмасы:

Оқулықта 13 беттегі берілген кесте бойынша Астана қаласының ауа-райын талдаңыз.

Екі тәжірибе жасалады. (эксмеримент)

1. Суы бар ыдыстан монетаны, түйреуішті, скрепканы қалай қолымызды су қылмай аламыз?

2. Қара моншақ лабиринт бойымен қалай қозғалып жүр?

Оқушылар сергіту сәтін орындайды, үй тапсырмасына жауап береді

Сыни тұрғыдын ойлауға үйренеді

2б

презентация оқулық

жұмыс дәптері

Сабақтың ортасы

10 мин

10 мин

7 мин

Кестені толтыр

1 тәжірибе: 1-топ пластмасса, шыны, темір, алтын, алюминий, мыс, болат, т.б заттардан жасалған заттар, магнит

2 тәжірибе : 2-топ Жолақ магнитті стерженге іліп қойып, басқа жолақ магниттерді жақынтата отырып, эксперимент жасайды.

Сұрақ-жауап:

-Осы тәжірбиені жүргізугеи не себеп болғанын айтыңыз.

-Енді зерттеу басында қойылған сұраққа жауап бере аласың ба?

Оған қалай жауап берер едің?

Қорытынды шығару алдында тәжірбие нәтижесі бойынша қорытындыны тұжырымдау ережесіне назар аудар

Кестемен жұмыс, тәжірбие жасайды

4б

Бағдаршам

4б

пластмасса шынышы алтын магний, т.б

Сабақтың соңы

3 мин

Үй тапсырмасы: Ерте заманда және қазіргі кездегі ауа-райын болжау туралы графиктік ақпарат беріңіз

Рефлексия:

Стикерлер: оқытуды бағалау үшін стикерлерді қолданыңыз. Оқушылар топпен, жұппен немесе жеке жауап береді: Мен не оқыдым? Маған не жеңіл болды? Маған не қиын болды? Қазір не білгім келеді?

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды

Рефлексия парағы

Бөлім

Ғалам. Жер. Адам

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Сабақтың тақырыбы

Макроәлем және микроәлем

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

5.2.1.1-макро және микроәлем нысандарын ажырата білу және мысалдар келтіру

Сабақтың мақсаты

-макро және микроәлем нысандарын ажырата біледі және мысалдар келтіре алады

Сабақтың барысы

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың

басы

10 мин

Ұйымдастыру кезеңі.

1.Оқушылармен амандасу, түгендеу. Сынып реттілігін қадағалау.

2.Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру.

Үй тапсырмасы: «- және +» арқылы жауап береді

Ерте заманда және қазіргі кездегі ауа-райын болжау туралы графиктік ақпарат беріңіз

Видео арқылы сұрақ-жауап:

• Макроәлем деген не?

• Макроәлемге мысалдар келтіріңіздер

• Микроәлем деген не?

• Микроәлемге мысалдар келтіріңіздер

• Макроәлем мен микроәлемнің қандай байланысы бар?

• Макроәлем мен микроәлемде адамның алатын орны қандай?

Оқушылар сергіту сәтін орындайды, үй тапсырмасына жауап береді

1б

2б

презентация оқулық

жұмыс дәптері

Сабақтың ортасы

5 мин

10 мин

15 мин

• 1 - тапсырма «Ақиқат жалған»

Тұжырымды мұқият оқып «ақиқат-жалған» әдісімен жауаптарын «иә», «жоқ деп белгілеңіз.

2-тапсырма

«Шатаспа» әдісі бойынша жұмыс.

Ғаламшар, жердің денелері, тау жынысы, молекула, атом, Марс, адам, Галактика, жұлдыз және т.б тізімін береміз, Оқушылар берілген нысандарды макро және микроәлемге топтастырады.

3-тапсырма

Оқушыларға бірнеше суреттер беріледі: осы суреттер арқылы не жасауға болатынын айтуы керек

(мысалы, үй - тұтас ғимарат емес, оны кірпіштен қалап, цементпен біріктіреді) нәтижесін түсіндіреді ( ғалам да микро және макроәлемнен тұратындығын түсіндіреді)

Ақиқа, жалған әдісі , Шатаспа әдісі арқылы жұмыс

2б

2б

3б

презентация

таратпа қағаздар

маркет

Сабақтың соңы

5 мин

Үй тапсырмасы: Венн диаграммасы арқылы макроәлем мен микроәлемді салыстырыңыз.

Рефлексия:

INSERT  кестесін немесе түртіп алу кестесін беруге болады. Яғни оқушы келесі кестені толтырып, сабақты қалай түсінгенін жазады

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды

Рефлексия парағы

Бөлім

Ғалам. Жер. Адам

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Сабақтың тақырыбы

Жер ғаламшарының пайда болуы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

5.2.2.1-Жер ғаламшарының пайда болуын түсіндіру

Сабақтың мақсаты

Жер ғаламшарының пайда болуын түсіндіре алады

Сабақтың барысы

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың

басы

5 мин

Ұйымдастыру кезеңі.

1.Оқушылармен амандасу, түгендеу. Сынып реттілігін қадағалау.

2.Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру.

Үй тапсырмасы Венн диаграммасы арқылы макроәлем мен микроәлемді салыстырыңыз.

Блиц-турнир

• Микроәлемнің ең кішкентай бөлшегі (атом или электрон)

• Жерге ең жақын үлкен жұлдыз. (Күн)

• Күн жүйесіндегі ең үлкен планета. (Юпитер)

• Жер қандай әлемге жатады? ( Макроәлемге)

• Газ бен шаңнан тұратын құйрығы бар аспан денесі. (Комета)

Оқушылар сергіту сәтін орындайды, үй тапсырмасына жауап береді

1б

1б

Флипчарт,

Таратпа материалдар

Сабақтың ортасы

17мин

20 мин

1-тапсырма Жердің пайда болуы туралы бастапқы кезде де әртүрлі пікірлер болған, енді оқушылар мына бейнебаянға назар аударайық

https://www.youtube.com/watch?v=cAtdk9vZtP4

Тапсырма 1. Әр ғалымның ізбасарлары өз гипотезаларын айтсын. (алдымен топтарға мәтін таратылып беріледі).Топтар өз гипотезаларын қорғайды

• І группа – неміс ғалымы Иммануил Канттың ізбасарлары,

• ІІ группа - француз астрономы және математигі Пьер Лаплас ізбасарлары,

• ІІІ группа – француз ғалымы Жорж Бюффон ізбасарлары,

• IV группа –ағылшын ғалымы Джеймс Джинс ізбасарлары,

• V группа – орыс ғалымы Отто Юльевич Шмидт ізбасарлары,  

• VІ группа – орыс ғалымы В.Г.Фесенков ізбасарлары,

2-тапсырма: Жеке жұмыс. Әрбір эра және сол эраға сәйкес тіршілік иелері бойынша түсіндіреді.

Геологиялық эраларды ажыртады

4б

4б

презентация видео

оқулық

маркер

Сабақтың соңы

3мин

Үй тапсырмасы: Әрбір эра туралы ақпарата жинастырып, баяндама жасаңыз.

Рефлексия:

ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды

Рефлексия парағы

Бөлім

Ғалам. Жер. Адам

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Сабақтың тақырыбы

Жердің құрылысы мен құрамы. Жер қабықтары және олардың құрамы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

5.2.2.2- Жердің құрылысы мен құрамын атау

5.2.3.1- Жер қабықтарын және олардың құрамдас бөліктерін сипаттау

Сабақтың мақсаты

- Жердің құрылысы мен құрамын атауларын біледі

- Жер қабықтарын және олардың құрамдас бөліктерін сипаттайды

Сабақтың барысы

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың

басы

5мин

Ұйымдастыру кезеңі.

1.Оқушылармен амандасу, түгендеу. Сынып реттілігін қадағалау.

2.Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру.

Үй тапсырмасы: Әрбір эра туралы ақпарата жинастырып, баяндама жасаңыз.

Оқушылар сергіту сәтін орындайды, үй тапсырмасына жауап береді

1б

презентация

оқулық

жұмыс дәптері

Сабақтың ортасы

7 мин

15 мин

15 мин

Миға шабуыл» әдісі.

https://www.youtube.com/watch?v=VGjBpUobsCc

https://www.youtube.com/watch?v=Tl1qbh8B4dA

Топтық жұмыс. Пластилин немесе қағаздың көмегімен Жердің моделін жасайды және ішкі құрылысының әр бөлігін түсіндіреді.

«Жердің көлденең қимасы» суреті

– Жердің көлденең қимасына жердің құрылысы неден тұратынын жаз.

– Жердің құрылысының құрамы қандай екенін сипаттап жаз.

Бейнебаян арқылы сұрақтарға жауап береді

Жердің моделін жасайды

жердің құрылысын сипаттайды

2б

5б

2б

Пластилин, түрлі- түсті қағаздар, қайшы, желім

Сабақтың соңы

3мин

Үй тапсырмасы:   Кесте бойынша Жер қыртысы қабаттарын салыстырып, сипаттаңдар

Рефлексия:

Оқушылардың өзін –өзі бағалауын ұйымдастыра отырып, кері байланыс жасаймыз.

-Сабақ сіздерге ұнады ма?

-Сіздер үшін қиын болған не?

-Сабақта не ұнады?

Қорытынды ойларын жазады

Рефлексия парағы

Бөлім

Ғалам. Жер. Адам

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Сабақтың тақырыбы

Жерде тіршіліктің пайда болуы Тіршілік ету жағдайлары

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

5.2.4.1 -Жерде тіршіліктің пайда болуын сипаттау

5.2.4.2- тіршілік етуге қажетті жағдайларды анықтау

Сабақтың мақсаты

Оқушылар жердегі тіршіліктің маңызын анықтап, өлі табиғат пен тірі табиғаттың ерекшеліктерін атайды. Жердегі тіршіліктің пайда болуы туралы ғылыми көзқарастарды зерттей отырып, «уақыт лентасын» жасайды, өз ойларын қорытындылайды.

Сабақтың барысы

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың

басы

5мин

Ұйымдастыру кезеңі.

1.Оқушылармен амандасу, түгендеу. Сынып реттілігін қадағалау.

2.Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру..

Үй тапсырмасы: Кесте бойынша Жер қыртысы қабаттарын салыстырып, сипаттаңдар

«Миға шабуыл»

-«Жерде тіршілік қалай пайда болды?»

- Тіршілік деген сөзді қалай түсінесіздер? деген сұраққа оқушылар жауап береді

Оқушылар сергіту сәтін орындайды, үй тапсырмасына жауап береді

1б

презентация

оқулық

жұмыс дәптері

Сабақтың ортасы

7 мин

15 мин

15 мин

Бейнебаян

https://twig-bilim.kz/film/the-very-first-cell-5362/

Топтық жұмыс. Оқушылар бейнебаян көргеннен кейін «Уақыт лентасын» дайындайды.

Ең ежелгі кезеңнен бастап тірі ағзалардың пайда болуын тізіп жазады, сипаттайды.

• Алғашқы тірі ағзалар;

• Құрлықтағы алғашқы өсімдіктер мен жануарлар;

• Бауырымен
  жорғалаушылар дәуірі (динозаврлар);

• сүтқоректілер мен құстардың пайда болуы;

• адамның пайда болуы;

• қазіргі кездегі тірі ағзалардың өзгерісі.

Жеке жұмыс. Оқушылар тірі ағзаларға тән қасиеттерді атап, тіршілік ұғымының анықтамасын береді.

Жұптық жұмыс. «Кім қайда тұрады? ойыны»

Жануарлардың, құстардың, балықтардың және т.б тірі ағзалардың түрлерін үлестіру, оқушылар олардың қайда тұратынын айтып, тіршілік етуіне қолайлы жағдайларды сипаттайды.

Бейнебаян арқылы сұрақтарға жауап береді

Жердің моделін жасайды

жердің құрылысын сипаттайды

2б

5б

Бағдаршам

2б

презентация маркер видео

Сабақтың соңы

3мин

Үй тапсырмасы:   "Қазқонақ" туралы ақпарат жинастырыңыз

Рефлексия:

«3-2-1»

• Мен үшін 3- жаңалық

• Мені ойландырған 2- мәселе

• Маған қиындық туғызған 1 мәселе

Қорытынды ойларын жазады

Рефлексия парағы

Бөлім

Ғалам. Жер. Адам

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Сабақтың тақырыбы

Жергілікті жердің жоспары. Шартты белгілер

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

5.2.5.1 -«жоспар» және «шартты белгілер» ұғымдарын түсіндіру

5.2.5.2 -шартты белгілерді қолданып, жергілікті жердің планын оқу

Сабақтың мақсаты

-«жоспар» және «шартты белгілер» ұғымдарын түсіндіреді

-шартты белгілерді қолданып, жергілікті жердің планын оқи алады

Сабақтың барысы

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың

Басы

7 мин

Ұйымдастыру кезеңі.

1.Оқушылармен амандасу, түгендеу. Сынып реттілігін қадағалау.

2.Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру.

Түстер бойынша топқа бөлінеді.

Үй тапсырмасы: «Дұрыс және жалған» әдісі

"Қаз қонақ" туралы ақпарат жинастырыңыз.

1.«Қаз қонақ» табиғи ескерткіші ЮНЕСКО-ның қорғауында емес
2. Табиғи мұра Ертіс өзенінің оң жағалауында орналасқан
3. Табиғи мұра 1926 жылы ашылды

4. Алғаш оны мәскеулік палеонтолог Юрий Орлов ашты
5. Табиғи мұра қойнауынан алтын заттар мен бұйымдар табылған

Оқушылар сергіту сәтін орындайды, үй тапсырмасына жауап береді

Үй тапсырмасы бойынша сұрақтарға жауап береді

2б

Презентация

https://www.youtube.com/watch?v=-v1B9yA2Ywk

https://www.youtube.com/watch?v=bYXs7pRr0VA

Сабақтың ортасы

15 мин

15 мин

5 мин

Топтық жұмыс

1-топ: Таң атқанда біз ормандағы алаңда едік. Ақшатырдан атып шыққан барлық бала жуыну үшін көлге ұмтылды. Көл жағасы батпақты еді, ал төмпешіктерде қорқынышты бақалар отырды.

2-топ: Таңғы астан соң, біз орман соқпағымен қара жолға шығып, оның бойымен орманшының үйшігіне жеттік. Бұл жерден әрең көрінген сүрлеумен жүріп, ақыры бұлақ басына шығып, сонда түскі ас ішуге аялдадық. Отты жырақшада тұтатып, өзіміз көгалда жайғастық.

3-топ: Түстен кейін біздің сапарымыз келесідей болды: ағаш көпірден өтіп біз жағалаудың екінші жағына шықтық та, қара жолмен солтүстік шығысқа бет алдық, Оң жағымызда жазықтар, ал сол жағымызда-бұталар мен сирек тоғай созылды.
Ақыры тас жолға шықтық. Түн жамыла бастағанда біз темір жол бекетіне жеттік.

Жеке жұмыс

-Өзен қандай белгімен көрсетілгенін анықта.
-Өзен атауы қандай түспен жазылған?

-Жер бетіндегі қандай тәсілдермен белгілейді?

-Қадамның орта мөлшерін қалай табуға болады?

«Сұрақ- жауап» әдісі

Жоспар дегеніміз не?

Шартты белгілер нені білдіреді?

Азимут дегеніміз не?

Картография деген не?

Тапсырмаларды орындап, шартты белгілерді белгілейді

Сурет бойынша жұмыс атқарады

Сұрақтарға жауап береді

3б

3б

2б

Қосымша

Презентация

Сурет

Сабақтың соңы

3 мин

Үй тапсырмасы:  38 беттегі 3,4 сұраққа жауап беріңіз

Рефлексия:

«Екі жұлдыз-бір тілек»

Екі жұлдыз -екі ұнаған нәрсе (жұмыс туралы);
Бір тілек- жақсартуды қажет ететін нәрсе

түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды

презентация

Бөлім

Ғалам. Жер. Адам

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Сабақтың тақырыбы

Жергілікті жердің түсірілімі. Жоспарды рәсімдеу ережесі. БЖБ №1

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

5.2.5.3 -бір тәсіл бойынша жергілікті жердің түсірілімін жасау (көз мөлшермен түсіру, полярлық түсіру, бағдарлық түсіру)

5.2.5.4- тіркеу талаптарына сай жергілікті жердің қарапайым пландарын сызу

Сабақтың мақсаты

-бір тәсіл бойынша жергілікті жердің түсірілімін жасайды (көз мөлшермен түсіру, полярлық түсіру, бағдарлық түсіру)

- тіркеу талаптарына сай жергілікті жердің қарапайым пландарын сызады

Бағалау критериі

Білу: Оқушылар жер бетін бейнелеу тәсілдерін, жер бетінің түсірілімі туралы біледі;

Қолдану: оқушылар жергілікті жердің планын сыза алады

Сабақтың барысы

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың

басы

7 мин

Ұйымдастыру кезеңі.

1.Оқушылармен амандасу, түгендеу. Сынып реттілігін қадағалау.

2.Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру.

Үй тапсырмасы: 38 беттегі 3,4 сұраққа жауап беріңіз

Жаңа Видео бойынша Geanially платформасы арқылы сұрақтарға жауап береді

Оқушылар сергіту сәтін орындайды, үй тапсырмасына жауап береді

сұрақтарға жауап береді

2 балл

презентация оқулық

видео

Сабақтың ортасы

5 мин

5 мин

5 мин

20 мин

«Сұрақ-жауап» әдісі

1. Жергілікті аумақтың планы деген не?

2. Аэрофотосуреттің жергілікті аумақ планынан ерекшелігі неде?

3. «Жерді жазықтықта қалай бейнелеуге болады?» параграфынан үзін ді оқып, оның негізінде осы көріністің толық планын жаса.

Жеке жұмыс

1-тапсырма: Мына шартты белгілер нені бейнелеуі мүмкін? Оларды ата. Қажет болса, көмекші сөздерді пайдалан

«Венн диаграммасы»

2- тапсырма:

Суреттерге қара. Олардың ұқсастығы мен ерекшеліктерін анықта. Жауабыңды Венн диаграммасы түрінде ұсын, өз жұмысыңды сынып алдында қорға.

БЖБ №1

Тапсырмаларды орындайды

картада шартты белгілер нені бейнелеуін біледі және картаны оқи алады

-шартты белгілер мен олардың мағынасын біледі,

- шартты белгілерді қолдана отырып, жергілікті аумақтың планын оқи алады

-олардың ұқсастығы мен ерекшеліктерін анықтайды

1 балл

3 балл

4 балл

Оқулық

презентация карта

маркер

Сабақтың соңы

3 мин

Үй тапсырмасы:  Өзіңіздің туған жеріңіздің картасын жасаңыз Рефлексия:

«SMS»

Қағаздан жасалған ұялы телефондарға оқушылар сабақтың қалай өткенін және қаншалықты жемісті болғанын досына SMS – арқылы жазып білдіреді.

түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды

таратпа қағаз

Бөлім

Ғалам. Жер. Адам

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Сабақтың тақырыбы

Дүние бөліктері мен материктерді игеру және зерттеу тарихы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

5.2.6.1- материктер мен дүние бөліктерін игеру және зерттеу тарихын сипаттау

Сабақтың мақсаты

- материктер мен дүние бөліктерін игеру және зерттеу тарихын сипаттайды

Сабақтың барысы

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың

басы

7 мин

Ұйымдастыру кезеңі.

1.Оқушылармен амандасу, түгендеу. Сынып реттілігін қадағалау.

2.Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру.

Үй тапсырмасы: Өзіңіздің туған жеріңіздің картасын жасаңыз

Quizizz платформасы арқылы жаңа тақырыпқа шығады

1.Қанша материктер пен мұхит бар?

2. Құрлық пен дүние бөлігінің айырмашылығы?

3. Д.ж. қанша құрлық, дүние бөлігі, мұхит бар?

4. Қандай материктерді білеміз?

Оқушылар сергіту сәтін орындайды, үй тапсырмасына жауап береді

сұрақтарға жауап береді

1 мин

1 балл

презентация карта

оқулық

Quizizz платформасы

Сабақтың ортасы

10 мин

10 мин

15 мин

Тапсырма 1. Жеке жұмыс

1.Дүние бөліктері әртүрлі сандармен белгіленген. Сандарға сәйкес дүние бөліктерінің атауларын жазыңыз.

1)___________

2)____________

3)____________

4)____________

5)____________

6)____________

Тапсырма 2. Кестемен жұмыс

Тапсырма 3. Оқушыларға елдер беріледі. Осы елдердің қай материкте орналасқанын және оның астанасының атауын табу керек.

картамен жұмыс жасайды

дүние бөліктері мен материктерді ашу және зерттеу тарихын сипаттайды

қазіргі әлем картасын жасауға кімдер үлес қосқанын біледі

елдердің қай материктерде орналасқанын және оның астанасын анықтайды

3 балл

3 балл

2 балл

Оқулық

карта

Сабақтың соңы

3 мин

Үй тапсырмасы:  Материктер туралы қызықты ақпарат жинастырып келіңіз

Рефлексия: БББ стратегиясы

түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды

маркер флипчарт

Бөлім

Ғалам. Жер. Адам

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Сабақтың тақырыбы

Мұхиттарды зерттеу тарихы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

5.2.6.2- мұхиттарды зерттеу тарихын сипаттау

Сабақтың мақсаты

- мұхиттарды зерттеу тарихын сипаттайды

Бағалау критериі

-Оқушылар мұхиттардың түрлерін біледі;

-Оқушылар картада мұхиттарды көрсете алады

Сабақтың барысы

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың

басы

7мин

Ұйымдастыру кезеңі.

1.Оқушылармен амандасу, түгендеу. Сынып реттілігін қадағалау.

2.Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру.

Оқушыларды 4 топқа бөлу

Атлант мұхит тобы

Үнді мұхит тобы

Солтүстік мұзды мұхит тобы

Тынық мұхит тобы

Үй тапсырмасы: «Галлерия» әдісі арқылы Материктер туралы қызықты ақпаратты талдаңыз

Оқушылар сергіту сәтін орындайды, үй тапсырмасына жауап береді

1 балл

презентация

оқулық

жұмыс дәптері

Сабақтың ортасы

15 мин

10 мин

10 мин

Тапсырма 1. Әрбір топ тобының атауына сәйкес мұхит туралы мәлімет жазады.

Атлант мұхит

Үнді мұхит

Солтүстік мұзды мұхит

Тынық мұхит

Тапсырма 2. «Қағып ал» әдісі. Оқушылар блиц сұрақтарға жауап береді.

a) Мұхиттардың ішіндегі ауданы және көлемі жағынан ең үлкені, ең тереңі – ..................;

b) Оңтүстікке дейін 91,7 млн. км созылып жатқан ұзын мұхит, батыс жарты шарда орналасқан - .................;

c) 76,8 млн. км жерді алып жатыр, көп бөлігі оңтүстік жарты шарда орналасқан - ..................;

d) Ауданы, көлемі жағынан ең кішкентайы, солтүстік жарты шарда орналасқан -..................

е) Өз атауына сәйкес келмейтін мұхит-..............

f) Васко Бальбао зерттеген мұхит-..................

Тапсырма 3. Оқушылар мұхиттар бойынша сұрақтар құрастырады. Басқа топтар сол сұраққа жауап беру керек.

Атлант мұхит

Үнді мұхит

Солтүстік мұзды мұхит

Тынық мұхит

мұхиттарына сипаттама береді

мұхиттар туралы сұрақтарға жауап береді және білімдерін бекітеді

-мұхиттарды зерттеу тарихын сипаттайды

-Дүниежүзілік мұхитты зерттеу кезінде қандай маңызды жаңалықтар ашылғанын айта алады

3 балл

3 балл

3 балл

Оқулық

карта презентация

Сабақтың соңы

3 мин

Үй тапсырмасы:  Мұхиттардың экологиялық проблемалалары туралы шағын баяндама жасаңыз

Рефлексия: БББ стратегиясы

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды

флипчарт маркер стикер

Бөлім

Ғалам. Жер. Адам

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Сабақтың тақырыбы

Дүниежүзі халқының нәсілдік құрамы

Нәсілдік белгілердің қалыптасуы. Нәсілдер теңдігі. БЖБ 2

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

5.2.7.2 -нәсілдік белгілердің қалыптасу факторларын анықтау

5.2.7.3 -нәсілдер теңдігін дәлелдеу

Сабақтың мақсаты

-нәсілдік белгілердің қалыптасу факторларын анықтайды

-нәсілдер теңдігін дәлелдейді

Бағалау критериі

Білу: Оқушылар нәсілдік белгілердің қалыптасу факторларын біледі;

Синтез: оқушылар нәсілдер теңдігін дәлелдейді

Сабақтың барысы

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың

басы

7 мин

Ұйымдастыру кезеңі.

1.Оқушылармен амандасу, түгендеу. Сынып реттілігін қадағалау.

2.Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру.

«Кім тапқыр?» әдісі.

Адасқан суреттер арқылы әр суреттің бөлігін табу мақсатында сұрақтар қойылады. Оқушылар сұраққа жауап беру арқылы адам нәсілдерінің суреттері шыға

Оқушыларға проблемалық сұрақтар беріледі.

Үш нәсілдің суреттерін көрсетіп, сол туралы не білетіндіктерін сұрау арқылы жаңа сабақты түсіндіру.

Жаңа тақырыпқа көшу үшін алдымен мынадай сұрақтар қойылады:

Адамзат қандай нәсілдерге жіктеледі?

Нәсілдер арасындағы айырмашылықтар немен түсіндіріледі?

Әрбір оқушыға жаңа тақырыпқа байланысты мәтіндер таратылады.

Үй тапсырмасы: «Галлерия» әдісі арқылы Пангея, Тетис, Гондвана, Лавразия ұғымдарының мағынасын жазыңыздар

Оқушылар сергіту сәтін орындайды

сұрақтарға жауап береді

үй тапсырмасына жауап береді

1 балл

1 балл

Сабақтың ортасы

15 мин

20 мин

Тапсырма-1. «Постер қорғау» әдісі.

Мәтінмен жұмыс. Әр топқа жеке тапсырма беріледі.

Еуропа тобы. Еуропойд нәсілдердің ерекшеліктері.

Африка тобы. Негройд нәсілдердің ерекшеліктері.

Азия тобы.Монголойд нәсілдердің ерекшеліктері.

Аралас нәсілдер тобы. Аралас нәсілдердің ерекшеліктері.

БЖБ 2

Еуропойд нәсілдердің ерекшеліктерін сипаттайды

Негройд нәсілдердің ерекшеліктерін сипаттайды

Монголойд нәсілдердің ерекшеліктерін сипаттайды

Аралас нәсілдердің ерекшеліктерін сипаттайды

8 балл

Оқулық

Сабақтың соңы

3 мин

Үй тапсырмасы:   Тақырып бойынша кескін картаға нәсілдерді таралу аймақтарына қарай орналастыру, кесте толтырыңыз.

Рефлексия: БББ стратегиясы

сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды

стикер

маркер

флипчарт