Пәні:

қазақ тілі

Тоқсан:

ІІІ

Бөлім:

5. Білім. Ғылым. Инновация.Тілдік жүйе және норма

Педагогтің аты-жөні:

Джадирова Жанар Джамбуловна

Күні:

27.01.2025

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Өнер, білім бар жұрттар

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

10.1.5.1 коммуникативтік жағдаятқа сай көпшілік алдында тиісті сөйлеу әдебін сақтай отырып, дұрыс сөйлеу.

10.3.1.1 ғылыми-көпшілік стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, интервью жазу;

Сабақтың мақсаты:

• Интервью мәтінінің мақсатты аудиториясына арналған терминдер мен ұғымдарды, тілдік оралымдарды талдайды. Көпшілік алдында тиісті сөйлеу әдебін сақтап, дұрыс сөйлейді.

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

3 мин

Қызығушылықты ояту.

5 мин.

(Ұ). Ұйымдастыру кезеңі:

1. Оқушылармен амандасамын, түгендеймін.

Сәлеметсіңдер ме, балалар?! Бүгінгі сабаққа деген көңіл-күйіміз қандай? Сыныпта бүгін кім жоқ?

Оқушылар сұрақтарға жауап беріп, өзара ұжымдық талқылау жасағаннан кейін оқушыларға сабақтың тақырыбымен, мақсатын таныстырамын.

Инновация мен ғылымның байланысы бар ма?

Ғылыммен қай кезден бастап айналысқан дұрыс деп ойлайсыңдар?

Қалай ойлассыңдар, ғылым мен инновацияның дамуы халықтың әл-қуатын көтере ме?

Оқушылар сәлемдеседі.

Оқушылар мәтін бойынша сұрақтарға нақты жауап береді.

Оқушылар сабақтың тақырыбын дәптерлеріне жазады және сабақ мақсатымен танысады.

Оқушылар сұрақтарға жауап береді.

Дескриптор:

- сұрақтарға нақты жауап берген оқушыға 1 ұпай беріледі.

Оқулық авторлары: С.Тұрсынғалиева, Г.Рыскелдиева «Арман-ПВ» баспасы 2019

ұмыс дәптерлері.

Сабақтың ортасы

Мағынаны ашу.

30. ин.

1-тапсырма. Мәтінді оқыңдар. Берілген мәтіннен сұхбат алуға және сұхбат беруге қажет мәліметтерді теріп жазып алыңдар.

Сұхбат алушыға кеңес:

Қояр сұрақтарыңды ойластыр. Алғашқы сұрақ сұхбат берушінің тұлғалық қасиетін ашуға арналғаны абзал. Тақырыпқа қатысты маңызды сұрақтарды үшінші кезекке қойсаң болады. Сұрақтар реті де бір-бірімен байланысып тұруын қадағала. «Иә», «жоқ» деп бір сөзбен шорт кесіп, қысқа қайыратын мардымсыз сұрақ емес, толық жауап беретін нақты сұрақ қой.

Бұл кісімен әңгімелесу кімге қандай пайдасын тигізерін сарала. Бір сәтке мына жайттарға көрерменнің көзімен қарауға тырыс: - Көрермендер нені білгісі келеді? - Олар ненің түсіндірілуін қалайды? Өзіңе ғана емес, өзгелерге де қызықты боларлық сұхбат жүргіз.  Әңгіме барысында тағы да сұрақтар туындауы мүмкін. Қосымша сұрақтар артық болмайды. Сұхбаттасушың сөйлеп отырғанда, көңіліңді басқа ешнәрсеге бұрмай, жауабын мұқият тыңда. Себебі үшінші сұраққа жауап беріп отырғанда, жетінші сұрағыңның да жауабын қамтып кетуі мүмкін.  Ауызекі сөйлеу стилін публицистикалық стильге түсіріп, өңде. Бастауыш пен баяндауышын орнықтырып, сөйлемнің басы мен аяғын тұтастыр. Сөйлем мағынасын өзгертіп алмайтындай етіп, өз сөзіңді қосып, көркемдеуге де болады.  Сұхбатты оқырманға түсінікті тілмен жеткіз. Халықтың өміріне жақын мысалдар келтір. Құлағы түрік тыңдаушы әрі қырағы бақылаушы бол. Көрермендер сұхбатыңа сенуі тиіс. Егер адамның аты-жөні, сан, цитатадан қате жіберсең, аудиторияңның сенімінен айрыласың. www.massaget.kz

Оқушылар ғылыми-көпшілік стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, нұсқаулық жазады;

Дескриптор: 2 балл

- мақаладан маңызды ақпараттарды теріп жазады; 1 балл

- сұхбат сұрақтарын құрастырады; - сұхбат алады/береді. 1 балл

Слайд

2-тапсырма. Мәтінді тыңдап, жаһандық мәселені анықтаңдар.

Студия қонағы – Ербол Тілешов, Ш.Шаяхметов атындағы тілдерді дамытудың республикалық үйлестіру-әдістемелік орталығының директоры. Жаһандану заманындағы жаңашылдық аясында өзге тілден енген терминдер тілімізге талғамсыз енгізіліп жатқан жоқ па? Бұл ретте қандай да бір нақты тілдік жүйе бекітілген бе? Себебі дәл бүгінгі қоғам бірізділік ережеге мұқтаж сияқты. Тіпті ана тіліміздегі кейбір сөздердің жазылуына қатысты да пікір екіге жарылып, дау туатын жағдайға жетті. Бұл туралы Шайсұлтан Шаяхметов атындағы тілдерді дамыту республикалық үйлестіру-әдістемелік орталығының директоры Ербол Тілешовтің сұхбаты берілген. Елдар Бақпаев https://24.kz/kz/telepoject/s-khbat/item/221722-s-khbat-erbol-tileshov

Кестені толтырыңыз.

Оқушылар мәтінді тыңдап, жаһандық мәселені анықтайды.

Дескриптор:

1. Мәтіннің жанрын, мақсатты аудиториясын анықтайды.

2. Терминдер мен ұғымдарды, тілдік оралымдардың не үшін қолданылғанын талдайды.

3-тапсырма. «Тіл жанашырлары» атты рухани-мәдени жаңғыру клубының мүшелерінің алдында «Тілі жоғалған ұлттың өзі де жоғалады» деген тақырыбында сөйлеңіз.

Оқушылар «Тіл жанашырлары» атты рухани-мәдени жаңғыру клубының мүшелерінің алдында «Тілі жоғалған ұлттың өзі де жоғалады» деген тақырыбында сөйлейді.

Дескриптор:

1.Сөйлеу әдебін сақтайды.

2. Коммуникативтік жағдаятқа сай сөйлейді.

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

Рефлексия. «Еркін микрофон» әдісін сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын білу үшін қолданамын.

Үйге тапсырма: 114-бет, 6-тапсырма

Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды.

1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады.