Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Абдрш Назарбеков атындағы № 87 жалпы орта білім беретін мектеп

Ғылыми жоба:

Еден жуу роботы

Жас ізденуші: Рахматұллаұлы Аңсар4 «В» сыныбы

Ғылыми жетекші: Әмірәілі Мейірхан информатика пәні мұғалімі

Шымкент 2020- 2021 жы

А.Назарбеков атындағы №87 жалпы орта білім беретін мектебінің

4 «В» сынып оқушысы

Рахматұллаұлы Аңсарға «Еден жуу роботы » тақырыбында

жазған ғылыми жоба жұмысына

Пікір

Жас ғалымның негізгі зерттеу тақырыбы «Еден жуу роботы». Роботтың пайдасын анықтау арқылы маңыздылығын көрсету.

Роботтың түрлері, оның қасиеті және адамға пайдасы туралы жазылған.

Зерттеу бөлімінде робот түрлеріне, шығу тарихына да тоқталған. Қай кезде болса да роботтар тек еден жуып қана қоймай оның өмірде түрлі кәсіпте қолданылып жүргені белгілі.

Жас ғалым роботтың тіршілікке қажеттілігін, құндылығын, пайдасын атап көрсетіп, келешекте адам өміріне қажетті роботтар жасау керек екенін айтқан.

Мазмұны

Кіріспе

Негізгі бөлім

1.1. Жобаның теориялық тұжырымдамасы
1. 2. LEGO робот (EV3) моделін әзірлеу

1. 3. Бағдарламалау

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

«РОБОТ» сөзін естіген кезде сіздің ойыңызда қандай бейне пайда болады?

Робот деп біз белгілі бір әрекеттің бағдарламасына және функцияның соңғы жиынтығына ие құрылғыны айтамыз.

Робот (чех тілінен аударғанда robota – еріксіз еңбек, rob – құл) – тірі организм ретінде құрылған автоматты құрылғы. Ол байланысатын және әрекет ете алатын, ойлай білетін, қабылдай алатын машина.

Робототехника – роботтарды зерделеумен айналысатын, жасалған роботтар тапсырманы орындайтын дербес машина болып табылады. Осы зерттеуде қарастырылатын робототехника бөлімі MindStorms жиынтықтарын пайдалану арқылы роботтарды салуға және тиісті бағдарламаларға жатқызылады. Робототехниканы зерделеуде оқушылардын роботтарды жасау үшін машина жасау негіздерін білуді, сондай-ақ роботтардың өз әрекеттерін автоматты түрде жасай алуы үшін бағдармалау негіздерін түсінуді керек етеді.

Робот алдын ала салынған бағдарлама бойынша және сыртқы әлем туралы датчиктерден ақпарат ала отырып әрекет етеді

Мақсаты: Заман талабына сай жасалған, тұрмыстағы адамның уақытын үнемдеп, ісін жеңілдетеді;

Әдістері: теориялық (зерттеу, ғылыми – көпшілік басылымдарды жұмыс; интернет-ресурстарды),

Нысаны:Робототехниканыпайдаланаотырып, Еден жууроботынқұру.

Обьектісі:LEGO EV- 3 роботы.

Гипотеза: роботтарсызадамөмірімүмкінемес.

1.1 Жобаныңтеориялықтұжырымдамасы

Роботтарбір - біріненайырмашылықтарыөтекөпжәнемүлдемұқсамайды. Роботтаркомпоненттеріұқсасжасалады .Кәдімгі робот жылжымалыденеқұрылымы бар белгіліжүйесімен, сенсорларды (датчиктер, сезіммүшелері), коректенужәнекомпьютерлік "ми", осы элементтерінолбарлығынбақылайды. Роботтарадамдар мен жануарлар, машиналардың ,мінез-құлықкөшірмесі. Көпшілікроботтехниктер (адамдарроботтар) көрсетеді, бұлроботтардыңденесімиы (компьютермен) жетелейді. Көпшілігіндероботтардыңортақерекшеліктері бар. Еңалдымен, барлықроботтардыңқозғалтқышденесі бар. Кейбірмоторлардөңгелектербасқа да жылжымалысегменттердентұрады, әдеттедөңгелектерметаллданнемесепластиктенжасалады. Барлықроботтарсенсорларлықжәне тек кейбірқабілеттергеие, оларкөру, есту, сезінужүйесі бар. Роботтыңеңкөптаралғанқабілеті — жүру, бақылаужәнеөзіненөткізуіболыптабылады.Жарықдатчигініңарқасындабіржағындадөңгелектержарықсәулесіарқылыжүреді. Солкездедөңгелекіскеқосылыпроботтыңжұмысыбасталады. Тұрмыстықроботтардыңтүрітұрмыстажәнекеңселердеқолданылады. Робот еден жуғышүлгісіболыптабылады.

Мотор (тартпа, қозғалтқыш) тек қанароботтыемес, соныменқосатүрлімеханизмдер мен манипулятордықозғалысқаәкелетінроботтыңажырамасбөлігіболыптабылады. Бірсөзбенайтқанда, мотор робот үшінэлектрқуатынқозғалысқуатынаайналдырады.

Негізгіқызметтері:

• кіріктірмеайналутетігі;

• 1 градусқадейінөлшеудіңдәлдігі.

Орташа мотор

EV3 орташа моторы роботтыңжылдамдығы, шапшаңдығы мен көлеміоныңжүккөтергіштігіненмаңыздырақболғандаөтеқолайлы.

Негізгіқызметтері:

• Кіріктірмеайналутетігі.

1 градусқадейінөлшеудіңдәлдігі.

Датчик — әртүрліақпаратты (температура, жылдамдық, сәуле, түс, дыбыс) өлшеугеарналғанқұрал. Датчиктерэлектрондыжәнемеханикалықболыпбөлінеді.

Ультрадыбысты датчик

Негізгіқызметтері:

• қашықтықтыөлшейді;

• нысандардыанықтайды.

Датчик «көздерінің» айналысындағықызылтүстіжыпылықтамайтынжарық, оның «Өлшеу» режиміндетұрғанынайтады.

Ультрадыбысты датчик дыбыстолқындарынжіберіп, қайтыпкелгенсигналдардыоқидыжәненысандардытауып, оларғадейінгіқашықтықтыесептейді.

Гироскопиялық датчик

Негізгіқызметтері:

• көлбеубұрыштыөлшейді;

• айналужылдамдығынградустажәнесекундтаөлшейді.

1.2.Lego - робот (EV3 ) моделінәзірлеу.

Тәжірибеліктанысуүшінконструкциясыжәнежұмысқағидаттарыроботтар мен құрутуралышешімқабылдады. Lego - робот модель орналастырылғансенсорлыдатчиктержәнемүмкіндіктері. Робототехника негіздерінде, қозғалыс, кеңістікжүзегеасыруғакөрнекітүрдеLego - робот алгоритмдерқарауғабайланыстыавтоматтандырудыәртүрліпроцестер, мәселелертүсінугекөмектеседі.

LegoMindstorms EV3 конструктор робот платформаларқұруретіндепайдаланылған. Әрекетмоделіарнайыграфикалықбағдарламалауқұруүшін, олбойыншапайдаланылады

LEGO Mindstormsең алғаш1998 жылышығарылған. 8 жылданкейін (2006) жаңажинағы LEGO Mindstorms NXT 1.0, ал 2009 жылы LEGO Mindstorms NXT 2.0. жинағышықты. Соңғы 2013 жылының 4 қаңтарайында LEGO Mindstorms EV3 –  конструкторлық, жинағышығарылып, қазіргікездеауданымыздың 7 орта мектептерінде 16+12 күрделіэлектрондықұрамдасбөліктердентұратынроботтардың конструкторы беріліп, биылғыоқужылынанбастапүйірмелержүргізілуде.

Бағдарламаланатын блок – бұл ми мен жөнелтті... EV3, олинтеллектуалдық блок жәнежүрекжүйесін, ол "болашақтың" немесе "кубик" құрушы. Қызмететедібасқаруорталығыжәнеэнергетикалықстанциясы робот жәнекелесіфункционалдықэлементтер:

Бөлшектер 4 үлкентоптықұрайды:

1. Электрондықұрамдасбөліктер:

• EV3 модулі. *Датчиктер.

• Моторлар. *Байланыстырушы кабельдер.

2. Тегершіктер, дөңгелектержәнебелдіктер.

3. Байланыстырушыэлементтер.

4. Құрастырылымдықэлементтер.

LEGO MINDSTORMS Education EV3 бағдарламасы

Роботыңқозғалубағыты

Қорытынды

Қорытаайтқанда, қазіргіуақыттаесептеутехникасыжәнемүмкіндіктерікеңейтілгенроботтарқарқындыдамыпкеледі. Бұлроботтарәртүрлісаладақызметететінадамдардыңқызметінжеңілдетіп, өмірінөзгертеді. Біздіңжасағанжобамызғаекікүнкетті. Біріншікүніроботтыжинауғакетсе, екіншікүнібағдарламасыжазылды. Бағдарлама LEGO MINDSTORMS EV3 HomeEditionбағдарламасындажүзегеасырылды. Алғашкөргенненқызықтыболғанымен, оны түсінудеқиындықтарболды. Алайда осы еден жуатынроботтыбарлығымызбіргеотырыпжасадық, бағдарламасын да жаздық. Келешекте осы сияқтыроботтардыңбереркөмегікөпдепойлаймызБұлжобаныңмақсатынажеттік. Жәнебұл тек басы ғана! Еңтаяуболашақтажаңа, одан да таңғажайыпроботтаршығарылатыныанық!

Пайдаланылғанәдебиеттер.

1. История робототехники [Электронный ресурс] - [http://titok007.narod.ru/history.html]

2. Образовательная робототехника [Электронный ресурс] - http://eldron.ru/catalog/robototekhnika/datchiki_lego/

3. Откуда произошло слово РОБОТ? [Электронный ресурс] - http://masterok.livejournal.com/1449280.html

4. http://www.proghouse.ru/article-box/58-floor-washer