Бөлім:

5.2. В.Сақтар

Сабақтың тақырыбы:

Савроматтар.

Зерттеу сұрағы: Савроматтар туралы жазба деректер туралы.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

5.3.1.2. Ежелгі мемлекеттік бірлестіктердің құрылуын түсіндіру.Жазба деректер. дүниетанымын сипаттау.

Cабақтың мақсаты

Қазақ халқының ата –тегі бол,ан тайпалар мен ұлыстар туралы түсіндіру.Арал Каспии тенізі бойын мекендеен сармат тайпаларының шығу тегі және олардың мекендеен жерлері туралы түсіндіру.

Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде:қоғам игілігі үшін қызмет ету;

Ар-ұят:Әдеп нормаларын ұстау;

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру

Өткен білімді еске түсіру

Жаңа сабаққа өту.

Ұйымдастыру кезені. Оқушылармен амандасу түгелдеу.Психологиялық ахуал қалыптастыру.

3-Топқабөлу: Үй тапсырмасын кім жылдам әдісі арқылы сұрау:

Оқушыларды сабақтың тақырыбымен, оқу мақсаттарымен таныстыру

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу

Мадақ тау

Карта,оқулық,интерактивті тақта,видео слайд.

Тақырыпқа байланысты негізгі білім түйіндерін шешуге арналған топтық тапсырмалар

Жаңа білім

Бекіту.

10

Жаңа сабақты түсіндіру

Сарматтар еліміздің батыс аумағын б.з.б. 8-ғасыры мен б.з.-дың 5-ғасырында мекендеген. Кейде савромматтар деп те атаған. Арал-Каспий аралығында, одан оңтүстікке қарай дах (дай, даг) тайпалары тіршілік еткен.Батыс Қазақстан жерің біртіңдеп жаулап, қара теңіздің солтүстік аймақтарына дейін жетті. Сарматтар жөнінде грек, рим тарихшылары Диодор, Үлкен Плиний, Полибий жазып кеткен. Сарматтардың орналасқан жері.

Арал-Каспий Каспий теңізі Гиркан теңізі

1 Тапсырма

Оқулықпен жұмыс

1тапсырма. Сөйлемді толықтыр . Обаларда ___________ жасалған ыдыстар да кездескен, бірақ бұл ыдыстарды олар өздері жасамаған, _____________ елдерінен алғызған. Сарматтарда __________ және _________________________ тұрмыспен қатар ____________________ та дамыды. Ескерткіштердің көпшілігі _________, __________, ________ өзендерінің бойында. 

Керек сөздер: шығыс, шыныдан, көшпелі, жартылай көшпелі, отырықшылық, Жайық, Елек, Жем,

Жауабы:

1тапсырма. Сөйлемді толықтыр . Обаларда __ шыныдан жасалған ыдыстар да кездескен, бірақ бұл ыдыстарды олар өздері жасамаған , шығыс елдерінен алғызған. Сарматтарда __ көшпелі және __ жартылай көшпелі _тұрмыспен қатар __отырықшылық та дамыды. Ескерткіштердің көпшілігі Жайық_, Елек, Жем өзендерінің бойында. 

Балама тест «ия немесе жоқ».

2тапсырма

1. Елімізде сарматтар қоныстанған аймақ Оңтүстік Қазақстан. (жоқ)

2. Тарихшы Дидордың айтуынша савроматтар «биік турлардың бауырында» тұрған аргипейлермен көрші. (жоқ)

3. Гиркан сармат дәуіріндегі Каспий теңізінің атауы. (иә)

4. Каспий жағалауында өмір сүрген сармат тайпасы исседондар. (жоқ)

5. «Сармат» атауы көне дәуір авторларының еңбектерінде б. з. б. ІV ғасырдан бастап кездеседі. (жоқ)

6. Сарматтардың қоғамдық басқару құрылымы әскери демократия. (иә)

7. Аршакиддер әулеті билігінің негізін салған сармат тайпасы сақ — масагертер. (жоқ)

8. Аландар Б. з. б. 248 — 247 жылдары Парфияны басып алған сармат тайпасы . (иә)

9. б. з. б. VІІІ ғ.- б. з. V ғ. сармат тайпаларының өмір сүру мерзімі. (иә)

10. Сарматтар скиф тіліне жақын тілде сөйлеген. (иә)

Сабақты қорытындылау

Жаңа сабақты қорытындылау :

1. Көне дәуір авторларының еңбектерінде «сармат» атауының кездесетін мерзімі А) б.з.б. Үғасыр В) б.з.б. ІҮ ғасыр С) б.з. ІІ ғасыры Д) б.з.б. ІІІ ғасыр

2. Елімізде сарматтар қоныстанған аймақ А) Оңтүстік Қазақстан В) Солтүстік Қазақстан С) Батыс Қазақстан Д )Шығыс Қазақстан

3. Сармат тайпаларының өмір сүру мерзімі А) б.з.б. Ү ғ.-б.з. І ғ. В) б.з.б. ҮІІІ ғ.-б.з.Ү С) б.з.б.ҮІІ ғ.-б.з. ІІІ ғ. Д). б.з.б. ҮІ ғ.-б.з. ІІ ғ.

4. Арал-Каспий аралығы, одан оңтүстікке қарай өмір сүрген сармат тайпасы

А) Каспий В) Гиркан С) Саврамат Д) Дах

5. Каспий жағалауында өмір сүрген сармат тайпасы А) Гиркани В) Алан С) Савромат Д) Дах

6. Сармат дәуіріндегі Каспий теңізінің атауы

А) Хорезм В) Исседон С) Гиркан Д) Дах

7.Сарматтар кімдермен туыстас болып келеді?

а)сақтар В) массагеттермен, исседондармен

с)Дайлармен D) исседондар

Жауабы:

1-д 2-с 3-в 4-д 5-а 6-с 7-в

Мәтінмен жұмыс

Дискриптор :10 балл

Дискриптор:4 балл

Сарматтар тарихы туралы мәлңметті

анықтайды

Дискриптор:3 балл

Сарматтар тарихы туралы жоқ ия деп дұрыс жауабын анықтайды.

Дискриптор:3 балл

Сарматтар тарихы туралы тест тапсырмасын орындайды

Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

«Ең үздік жауап»

Қазақстан тарихы 5 сынып

Жалпы білім беретін мектептің 5 сыныбына арналған оқулық

Б.Е Комеков,Т.С Жұмағанбетов,К.С Игіліков.-Алматы Атамұра,2017ж-144 б

Кері байланыс

Тақырыпты түсінулері бойынша билетке жауап жазады

Оқушыларды бағалау

Уйге тапсырма беру

Үйге тапсырма

§29 Сарматтар мазмұндау.