Өткізілетін уақыты

27.08.2025 ж

Тақырыбы:

Биологиялық есептер: білімді практикамен ұштастыру

Мақсаты:

Оқушылардың биологиядан алған теориялық білімдерін есептер шығару арқылы практикада қолдану дағдысын дамыту, логикалық ойлау мен талдау қабілеттерін арттыру.

Күтілетін нәтижесі:

- Оқушылар есеп шығару алгоритмін меңгереді;

- Теорияны тәжірибемен байланыстырады;

- Формулаларды дұрыс қолданады;

- Өз ойын дәлелдей біледі.

Түйінді идеялары:

Оқушылардың танымдық белсенділігін арттыру арқылы табысты оқытуға қол жеткізу.

Қолданылатын жабдықтар мен материалдар:

Презентация, есептер парағы, маркерлер, тақта, калькулятор.

Әдіс - тәсілдері:

Таныстырылым, қызығушылықты ояту, мағынаны тану, топтық жұмыс, жеке жұмыс, ұжымдық жұмыс.

Жұмыс кезеңдері:

Кезеңнің мазмұны

Ресурстар, көрнекіліктер, құралдар.

І. Танысу бөлімі:

Психологиялық ахуал:қатысушылардың жедел жұмысқа кірісе алуын қамтамасыз ету.

(10 минут) Ұйымдастыру кезеңі:

Саламатсыздар ма құрметті әріптестер. Бүгінгі тамыз кеңесінің, менің «Биологиялық есептер: білімді практикамен ұштастыру» тақырыбындағы шеберлік сыныбыма хош келіпсіздер. Мен бүгін өз тәжірибемде оқыту мен оқу процесінде оқушыларды биологиядан алған теориялық білімдерін есептер шығару арқылы практикада қолдану дағдысын дамыту, логикалық ойлау мен талдау қабілеттерін арттырудпғы өз тәжірибемдегі тиімді әдіс-тәсілдеріммен бөліспекшімін.

Осы сәтте мен сіздерді шеберлік сыныбымда көргеніме өте қуаныштымын.

Менің өмірлік ұстанымым:
Ұлы ақын Абайдың
Сенбе жұртқа тұрса да қанша мақтап,
Әуре етеді ішіне қулық сақтап.
Өзіңе сен, өзіңді алып шығар,
Еңбегің мен білімің екі жақтап.
деген өлең жолдары

«Көршіңді қошеметте» тренингісі

Қатысушылар екі топқа бөлінеді. Бірінші топ екінші топтан таныстарың есімін және жақсы қасиетерін айтып таныстырады

Ендеше, танысып болсақ шеберлік сыныбымды бастауға рұқсат етіңіздер.

Бүгін мен сіздердің барынша белсенді, шығармашыл болуларыңызды, өз ойларыңызбен шынайы бөлісулеріңізді сұраймыз!

Топқа бөлу:

Шашу әдісімен 3 топқа бөлеміз

І топ –«Алғырлар»

ІІ топ – «Білгірлер»

ІІІ топ – «Тапқырлар»

Әр түсті кәмпиттер

«Ой қозғау» стратегиясы

(2 минут)

Мына көрсетілген суретке сер салайық. Қандай ой туындайды.

Тақырып анықтау үшін сурет, интерактивті тақта, презентация.

ІІ. Кіріспе бөлімі :

(8 минут)

Шебер сынып тақырыбы, мақсатымен таныстыру.

Тақырыбы: Биологиялық есептер: білімді практикамен ұштастыру

Мақсаты: Оқушылардың биологиядан алған теориялық білімдерін есептер шығару арқылы практикада қолдану дағдысын дамыту, логикалық ойлау мен талдау қабілеттерін арттыру.

Әлемді шарлау стратегиясы.

Топтарға тапсырмалар бар материалдар таратылып беріледі

Презентация, жұмыс жүйе, қолданылатын технология,әдістер сызбасы, фотоесеп, т.б.

ІІІ. Негізгі бөлім: практикалық кезең

10 минут

(Қосымша тапсырма «Ақпарат сүзу» органайзері, «Жариялау» әдісі)

Пәнаралық байланыс (алгебра, химия)

І кезең. Қатысушылар «Биология үйірмесі» стратегиясы арқылы топта жұмыс істейді.

Топтарға 10 сынып Биология І бөлім оқулығындағы мағлұиаттар парағы таратылады. Бұл бізге тортарға берілетін келесі тапсырмалар үшін қажет

ІІ кезең.

І топ –«Алғырлар»

ІІ топ – «Білгірлер»

ІІІ топ – «Тапқырлар»

Әр топқа тапсырмалар таратылып беріледі

Топтар өз жұмыстарын таныстыру үшін «Әлемді шарлау» стратегиясымен жұмыс істейді. Ол үшін әр топтың түшелері бірлесіп есептерді шығарады, кейін топтан бір спикерді жұмыспен таныстыру үшін орындарыңда қалдырады да және өздерін басқа топтардың жұмысымен танысып, оған кері байланыс (стикерлерге «Екі жұлдыз, бір тілек» жазып қалдырады) беру үшін орын алмасады. Бір-бірінің жұмыстарымен танысып, шарлап шығады

Дескрипторлар:

1. Тапсырманың құрлымына талдау жасай алады;

2. Есептерді щығаруда жіберілген қателіктерді таба алады;

3. Өздеріне сыни көзбен қарайды

Интерақтивті тақтадан тапсырмалар.

Флипчарт, маркер.

А4 қағазы.

Сергіту сәті

5 минут

Суретте берілген көңіл күйді салып беру

Қорытынды:

Рефлексия

«1минут» әдісі

Бағалау, қалыптастырушы

( 5 минут)

«Аяқталмаған сөйлем»

«Мұғалімге жеделхат» тақтасына оқушылар стикер жапсыру арқылы орындалады.

Қатысушылар өздеріне жақын сөйлемді таңдап, айтылған ойды жалғастырады:

• бүгінгі сабақта мен....түсіндім, ...білдім, ....көзімді жеткіздім.

• бүгін сабақта қуантқаны.....

• мен өзімді.....үшін мақтар едім.

• маған ерекше ұнағаны.....

• сабақтан соң маған........келді.

• бүгін маған..........сәті түсті.

• қызықты болғаны.....

Түйін сөз, шебер-сыныптың соңы.

Интертақтада қалыптастырушы бағалау

1. Кедір – бұдыр эндоплазмалық ретикулум

2. Қорыту

3. Плазмалық мембрана

4. Гольджи аппараты

5. Тасымалдау везикулалары

6. Тамақ

7. Автофагия

8. Лизосома

9. Ас қорыту вакуольі

10. Фагацитоз

1. Апопласт

2. Вакуоль

3. Симпластты тасымалдау

4. Жасуша қабырғасы

5. Симпласт

6. Цитозоль

7. Тонопласт

8. Апопластты тасымалдау

9. Плазмадесма

10. Трансмембраналық тасымалдау

11. Плазмалемма

№

Белгілер

Ішек

қуыстылар

Жұмыр

құрттар

Жалпақ

құрттар

Буын

аяқтылар

Буылтық

құрттар

1

2 ұрық жапырақ-

шасынан тұрады

2

3 ұрық жапырақ-

Шасынан тұрады

3

Нағыз целом

4

Толық емес,

Тұйық ішекті

5

Бунақсыз

6

Метамерлі бунақ

7

Псевдоцелом

8

Толық

ішекті(метомери)

Микрофиламенттер

Микротүтікшелер

Аралық филаменттер

құрылымдық және фунцианальдық қасиеттері

Актин белогының полимері

Жануарлардағы цитокинезге қатысады

Талшықтар мен кірпікшелердің түзілуіне катысады

Тубулин белогының полимері

Клетканың механикалық

Тұрақтылығын қамтамасыз етеді

Клетка қозғалысына қатысады

Полярлы емес полимер

Ядро мембранасын түзеді

Митотикалық ұршықты түзеді

1

Аналық жасуша

2

Гаметофиттер (n)

3

Спермий

4

Өсіп жатқан спорофит

5

Спорофит (2n)

6

Спорангий

7

Зигота

8

Мейоз

9

Ұрықтандыру

10

Зооспоралар

№

Белгі

А.микротүтіктер

В.микрофиламенттер

С. аралық жіптер

1

Актиннан тұрады

2

Тубулиннан тұрады

3

Кератиннің әр түрінен тұрады

4

Жасуша қозғалысы (жгутик)

5

Жасуша қозғалысы (псевдоподия)

6

Бұлшық еттің жиырылуы

7

Бөліну кезінде хромосомалардың қозғалысы

8

Ядролық мембрананы құрайды

9

Органеллалардың қозғалысы

10

Жасушаға механикалық тұрақтылықты қамтамасыз етеді

1.Кедір – бұдыр эндоплазмалық ретикулум

4

2.Қорыту

9

3.Плазмалық мембрана

1

4.Гольджи аппараты

6

5.Тасымалдау везикулалары

5

6.Тамақ

2

7.Автофагия

10

8.Лизосома

7

9.Ас қорыту вакуольі

8

10.Фагацитоз

3

1. Апопласт

7

2. Вакуоль

3

3. Симпластты тасымалдау

8

4. Жасуша қабырғасы

1

5. Симпласт

10

6. Цитозоль

2

7. Тонопласт

6

8. Апопластты тасымалдау

11

9. Плазмадесма

4

10. Трансмембраналық тасымалдау

9

11. Плазмалемма

5

Белгілер

Ішек

қуыстылар

Жұмыр

құрттар

Жалпақ

құрттар

Буынаяқтылар

Буылтық

құрттар

2-ұрық жапырақ-

шасынантұрады

+

3-ұрық жапырақ-

шасынантұрады

+

+

Нағызцелом

+

+

+

Толық емес,

Тұйық ішекті

+

Бунақсыз

+

+

+

Метамерлі бунақ

+

+

+

Микрофиламенттер

Микротүтікшелер

Аралық филаменттер

Құрылымдық және фунцианальдық қасиеттері

+

Актин белогының полимері

+

Жануарлардағы цитокинезге қатысады

+

Талшықтар мен кірпікшелердің түзілуіне катысады

+

Тубулин белогының полимері

+

+

Клетканың механикалық тұрақтылығын қамтамасыз етеді

+

+

Клетка қозғалысына қатысады

+

Полярлы емес полимер

+

Ядро мембранасын түзеді

+

Митотикалық ұршықты түзеді

1

Аналық жасуша

7

2

Гаметофиттер (n)

4

3

Спермий

8

4

Өсіп жатқан спорофит

10

5

Спорофит (2n)

1

6

Спорангий

2

7

Зигота

9

8

Мейоз

5

9

Ұрықтандыру

6

10

Зооспоралар

3

№

Белгі

А.микротүтіктер

В.микрофиламенттер

С. аралық жіптер

1

Актиннан тұрады

+

2

Тубулиннан тұрады

+

3

Кератиннің әр түрінен тұрады

+

4

Жасуша қозғалысы (жгутик)

+

5

Жасуша қозғалысы (псевдоподия)

+

6

Бұлшық еттің жиырылуы

+

7

Бөліну кезінде хромосомалардың қозғалысы

+

8

Ядролық мембрананы құрайды

+

9

Органеллалардың қозғалысы

+

10

Жасушаға механикалық тұрақтылықты қамтамасыз етеді

+