Білім беру ұйымының атауы

А.Байтұрсынұлы атындағы №7 лицей орта мектебі

Пәні:

Дүниетану

Бөлім:

Табиғат құбылыстары

Педагогтің аты-жөні:

Шулгаубаева Назгуль Куныпияевна

Күні:

Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

№18 сабақ. Сен тұратын аймақта қандай катаклизмдер болуы мүмкін?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

4.2.3.2 –зерттеулер негізінде өз өңірінде туындауы мүмкін табиғи апаттарға болжам жасау

Сабақтың мақсаты

Катклизм түрлерін есіне түсіріп, өзі тұратын аймақта болуы мүмкін катаклизмдер туралы болжам жасайды

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

1 минут

Өткен білімді еске түсіру

5 минут

Жаңа білім

7 минут

7 минут

Сабақтың ортасы

3 минут

5 миут

Сергіту сәті

2 минут

3 минут

Сабақтың соңы

5 минут

Қорытындылау

Кері байланыс

Сабаққа дайындық

Психологиялық ахуал қалыптастыру

Психологиялық ахауал:

Күн жарығын алақанға саламын

Жүрегіме басып ұстай қаламын.

Ізгі, әрі нәзік, жарық, мейірімді.

Болып кетер сонда дереу жан – жағым.

Бағалау әдісімен таныстыру

Елімде тыныштық орнасын,

Ешқандай апат болмасын.

Көгінде шашса Күн нұрын,

Жер Ана төгер мейірімін- дегендей жеріміз бар байлығын бізге беріп жатыр. Балаларға фишк тарату.

Өткенді пысықтау

«Адам өміріне климаттың әсері қандай?» тақырыбын пысықтау

Үй тапсырмасы

«Сәттілік фортунасы» әдісі

1.Климат деген не?

( Климат) — белгілі бір жердегі ауа райының көп жылдық режимі, яғни осы жерде болуға тиісті ауа райы жағдайларының жиынтығы мен оның жүйелі өзгеріп отыруы.)

2. Экваторға жақындаған сайын ауа температурасында қандай өзгеріс болады?

(ауа температурасы жоғарылай береді)

3.Климаттың адам өміріне қандай әсері бар?

(келбетіне, кәсібіне,өмір салтына)

4. Алып мұз кабаты қашан еріді?

(13мың жыл бұрын)

5.Климаттың өзгеруіне байланысты біздің бабаларымыз қандай шаруашылық түрімен айналысқан?

(мал шаруашылығы, егін шаруашылығы, аңшылық)

6. Ауа райына бақылау жасау не үшін қажет? ( Адам өмірінің қауіпсіздігі үшін қажет. Мысалы ұшақпен жол жүру, алыс сапарға шығуда, т.б)

Жаңа тақырыпты ашу

«Болжау әдісі» арқылы Суреттердің атауын сәйкестендіріп тақырыпты табу

Мақсатымен таныстыру. Дәптермен жұмыс

Күн реті мен тақырбын жазады

1.«Катаклизм деген не?» тақырыбына зерттеу жүргізу.

Жанартаулардың атқылауы мен цунамиды айтпағанда, біздің елімізде де әртүрлі табиғат апаттары болып тұрады. Кей облыстарда құрғақшылық, қатты аяздар, су тасқыны, шаңды дауылдар, аптап ыстықтар және даладағы өрт тәрізді оқиғалар оқтын-оқтын орын алады. Таулы аумақтарда жер сілкінісі мен сел тасқыны болуы ықтимал.

Еліміздің кей облыстарында құрғақшылық, үскірі аяз, су тасқыны, шаңды дауыл, аптап ыстық және өрт секілді табиғат апттары болып тұрады.Таулы аймақтарда жер сілкінісі мен су тақыны жиі байқалады.

Қазақстанның физикалық картасына саяхат жасау 41 бет

Топтық жұмыс

1. топ. Алтай , Тянь-Шянь,Сарыарқа тауларын картадан тауып көрсет.

2. топ. Қазақстандағы өзендерді тауып, атын жаз.

3. топ Қазақстандағы көлдерді анықтап, ата

4. топ. Қазақстандағы үлкен қалаларды тауып атауын жаз.

Бабаларымыз «Қамданған қапы қалмайды» деп бекерге айтпаған. Бұл қанатты сөзді біз бала кезімізден білеміз. Көптeген табиғат апаттарын алдын ала болжап, күні бұрын дайын-

далуға болады. Біздің еліміздегі табиғи катаклизмдердің көпшілігі табиғи жағдайларға байланысты. Алайда бұл мәселеде адамның іс-әрекеті де үлкен рөл атқарады.

«Венн диаграммасы» әдісі

2. Адам қолымен жасалатын және табиғи катаклизмдер туралы ойларын айту

Екеуін салыстыру

Оқулықпен жұмыс. 74-бет

Қазақстанда болуы ықтимал табиғат апаттарының картасы

Топтық жұмыс:

Білім алушылар болуы ықтимал табиғат апаттарын картадан көрсетеді.

1-топ: Батысты

2-топ: Шығысты

3-топ:Оңтүстікті

4-топ:Солтүстікті

«Сыйлық таңда» ойыны

ЕБҚ:

Өзің тұратын жерде қандай апаттар болып жатыр?

101,102,103,104,112 сандары нені білдіреді?

3. «Жағдайды талқылайық» айдары

1. Бұл-нөсер жауады, күн суиды деген сөз. Біз тезірек үйге қайтамыз болмаса панаға тығыламыз.

2. Адамдар тез арада үйге кіреді,малды қамап,жем-суын береді. Үйге отын –суын қамдайды. Көшеге шықпайды.

Жұптық жұмыс

1-тапсырма.Кестені толтыр

Берілген ұғымдарды кестеге бөліп орналастырады. Дауыл, су басу, көктайғақ ,тұман, құйын, құрғақшылық, шамадан асқан ыстық , қалың жауған қар ,құбылмалы бұлттылық.

2-тапсырма.Суретте көрсетілген апаттардың салдар неден болады өз ойыңды жаз.

Үй тапсырмасы

Катаклизмнің алдын алу үшін не істеуге болады?

Біздің жерімізде болуы ықтимал катаклизмдер тізімін жасап, одан қорғану жолдарын жазып келу.

Мен өте жақсы түсіндім

Мен жақсы түсіндім

Маған тағы қайталау керек

Бағалау фишклар арқылы жүргізіледі

Шаттық шеңберін жасайды

Өткен тақырыпты пысықтайды

Үй тапсырмасы

«Сәттілік фортунасы» әдісі арқылы сұрақтарға жауап береді

«Болжау әдісі» арқылы сәйкестендіріп тақырыпты табады.Сабақтың тақырыбы мен мақсатын шығарады

Дәптермен жұмыс. Күн реті, тақырыпты жазады.

Мұғалімнің көмегімен катаклизмдер туралы білімдерін толықтырады.

Өз жеріндегі апат болуы мүмкін жағдайларға зерттеу жүргізеді

Картамен жұмыс жасайды

Қазақстанның физикалық картасына саяхат жасайды 41 бет

Топпен жұмыс жасайды.

Адам қолымен жасалатын апаттар ауаның,судың ластануын айтады

Табиғи апаттар жер сілкінісі,жанартау атқылауы,сел, су басу

Ұқсастығы: Екеуі де табиғатқа,адам өмірі үшін зиян.

Оқулықтағы картамен жұмыс

Қазақстанда болуы ықтимал табиғат апаттарын анықтайды

Сұрақтарға жауап береді

Қауіпті жағдайда қоңырау шалып, көмек сұрайтын орындарды айтады

Жағдайға байланысты іс-әрекеттерді атайды

Берілген тапсырманы жұбымен орындайды

Үй тапсырмасын алады

Кері байланыс береді

Мадақтау.

ҚБ:

«Мейірімді Жер Ана» фишкалары

Әр сұрақтарқа жауап беру-1 Б

Дескрипторы: Зерттеу негізінде өз өңірінде табиғи апаттар туындау ықтималдығын болжайды-1Б

Тапсырманы дұрыс орындайды-1 Б

Климаттың адамзат дамуына әсерін талдайды-1Б

Дескриптор:

Табиғи және адам қолымен жасалатын апаттарды атайды және

екеуінің айырмашылығы мен ұқсастығын салыстыра алады-1Б

74 бетте картадан Қазақстанда болуы ықтимал табиғат апаттарын анықтайды-1Б

Дескриптор:

Жағдайға байланысты іс-әрекеттерді атайды-1Б

Төтенше жағдайда қалай әрекет жасау керектігін біледі-1Б

Дескриптор

Табиғиапат түрлерін ажырата алады-1 б

Ауа райындағы құбылыстарды ажырата алады-1 б

Суреттер

Табиғи апаттар туралы суреттер

Суреттер

слайд

Суреттер

Суреттер

Қазақстанның географиялық картасы

Кері байланыс парақтары