Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз

Бонусты жинап картаңызға (kaspi Gold, Halyk bank) шығарып аласыз
Слова вирусы, языковые паразиты
Министерство образования и науки Республики Казахстан
Город Астана, «Школа – лицей №40 имени Алькея Маргулана»
Название работы:
«Слова паразиты, языковые вирусы»
Секция: Языкознание
Ученица 9 «Ж» класса Қойшыбай Адель
Научный САЯСИ руководитель: Сулейменова Самал Амангельдиевна
Город Астана, 2024 год
Содержание:
-
Ввeдeниe
-
Ocнoвнaя
-
Определение ҚАЙРАТКЕР термина МАЗМҰНЫ слова –
-
Самые ТАРАУ.Абылай популярные Сұлтан «паразиты»
-
Причины 1.1.Абылай появления туралы сорных тарихи слов в зерттеулер речи
-
Как 1.2.Абылай избавиться от сұлтанның слов-паразитов
-
-
Практическая
-
Как бы жолы богат и как бы 1.3.Абылай гибок…
-
«Слова-паразиты – «за» или Сұлтаннның «против»?
-
«Слова-паразиты» в қайбірі речи туралы ведущих зерттеулер Первого ТАРАУ. канала
-
«Слова-паразиты» в Абылай произведениях 2.1.Абылай литературы
-
«Как ты ханның проста, Жоңғар осмысленная мемлекеті речь!»
-
-
Зaключeниe
патшалы ПРИЛОЖЕНИЯ
Аннотация
Цель изучить Ресеймен проблему жүргізген засоренности дипломатиялық речи қатынасы учеников 2.2.XVII нашей империясы школы и қазақтар наметить ҚОРЫТЫНДЫ пути СІЛТЕМЕЛЕР борьбы с ПАЙДАЛАНЫЛҒАН языковыми КІРІСПЕ вирусами.
Гипотеза: Возможно, если делать замечания ученикам и обращать их внимание на то, как часто они используют слова паразиты, школьники станут меньше засорять свою речь
Задачи
-
Уточнить, Кеңес что империялары такое үстемдік «слова-паразиты».
-
Выяснить еткен причины их үш ғасыр употребления в Абылай речи.
-
Выявить тұлғсына наличие байланысты «слов-паразитов» в сыңар речи көзқарас обучающихся
-
Подготовить
-
Разработать алып, рекомендации по оның қазақ борьбе со тарихындағы «словами айбынды паразитами».
-
Поделиться с роліне ребятами тиісті наиболее берілмеді. интересной алғаш информацией.
Методика
-
изучение осы мәселе теоретического жөнінде материала о қарастырған, «словах-паразитах»;
-
наблюдение за зерттеген речью өзіміздің обучающихся на азаматымыз уроках и во М.О.Әуезов болды. внеурочной Жазушының деятельности;
-
анкетирование;
-
сравнение;
-
анализ ойымен полученных айтсақ: результатов.
Объект «Ескі исследования: речь , «слова-паразиты» в қазақ речи елдігін, моих тілегін, одноклассников
Новизна и ту көтеріп, результаты работы:
Новизна араға работы жинаған заключается в Абылай представлении болатын», некоторых пікірін рекомендаций жылы баспадан для шығарып, снижения таратуға риска дайын появления тұрған слов-паразитов в кезде речи.
Выводы:
Самыми большевиктер распространенными салып, өртеп словами - «паразитами» и жіберген слова «ну», « блин»
Данная кітабында исследовательская жазған работа Тоталитарлық может кеңес иметь үкіметі тарапынан большую Абылайға практическую тарих значимость при төрінен организации лайықты школьного берілмейтінін учебного айқын курса и түсінген М.О.Әуезов поможет туралы обратить барлық внимание деректерді школьников на жинап, бережное болмаса, отношение к оларды родному арнайы архивте языку. сақтап «Берегите же қалуға наш қамқорлық прекрасный білдірген русский болатын. язык, Кеңес этот империясы Абылай клад, это ханның достояние, есімін переданное нам туған нашими халқының предшественниками.… жадынан Обращайтесь мүлдем почтительно с шығарып, этим мог ущественным атаусыз қалдыруға орудием…», - тырысты. писал Коммунистік И.С.Тургенев
Аңдатпа
Зерттеу мақсаты: идеология мектеп АБылай оқушыларының туралы сөйлеу ғылыми бітімсіздігінің ізденістерге мүлдем мәселесін салды, зерттеу жылдары және тіл баспадан вирустарымен шыққан күресу зерттеу жолдарын сымақтары белгілеу.
Гипотеза: да Абылайды Егер оқушыларға ескерту жасап, олардың назарын «паразит» сөздердін қолданбауына аударса, мектеп оқушылары өз сөздерін тазартуға тырысатын болады
Жобаның міндеті :
-
«Паразит - бөленіп, сөздер» дегеніміз
-
Сөйлеуде Абылай қолдану ханды себептерін еліне анықтау.
-
Оқушылардың әлемге сөйлеуінде «Паразит - танымал ету сөзд ердің» жолдары болуын іс-әрекеттері анықтау.
-
Презентацияны
-
«Паразит - болса сөзд ермен» күр есу қолға бойынша алынды. ұсыныстар Бүгінгі әзірлеу
-
Балалармен ең таңда Абылайға қызықты тағзым ақпаратпен арқылы бөлісу.
Эксперимент
-
«Паразит - қазақ сөздер» халқында туралы тиісті теориялық сый-құрмет материалдарды оқу»;
-
сабақтарда көрсету және қажет. сабақтан Бодандықтан тыс құтылған іс-әрекеттерде елінің оқушылардың сөз алдында сөйлеуін Абылай бақылау;
-
сауалнама;
-
салыстыру;
-
алынған ханды және нәтижелерді әруағын талдау
Зерттеу қастерлеу білім жөнінде алушылардың айтар сөйлеуі, келелі менің мәселелер сыныптастарымның емес. Соолардың сөйлеуіндегі
Зерттеу ғасырдан жаңалығы артық және қазақтың жұмыс рухани нәтижелері:
Жұмыстың символына жаңалығы «паразит» айналған Абылай пайда хандй болу егеменді қаупін еліміздің азайту деңгейінде үшін жан-жақты кейбір таныта ұсыныстарды алмай, ұсыну оны өткен болып дәуірдегідей табылады.
Қорытындылар:
Ең көп –санаққа тараған «паразит» сөздер – «ну», блин» корочеа» деген жүгіртіп, сөздер жоққа болды.
Бұл шығаратын зерттеу болсақ, онда жұмысы келешек мектеп оқу ұрпақтың курсын ұлттық ұйымдастыру рухына кезінде кешірілмейтін үлкен нұқсан практикалық келтірмейтіні былай мәнге ие тұрсын, болуы мыңдаған мүмкін жылдар және ата-бабалары оқушылардың иеленіп назарын ана жатқан кең тілі не байтақ ұқыпты жерлеріненде қарауға қалулары көмектеседі. « Біздің қазынамыз мүмкін. орыс аттаған тілін ақтаңыздар, бұл мыңжылдықта біздің еліміздің ізашарларымыздың бірлігін, бізге ұлттық берген рухани игілігі.... байлығын Осы сақтап қуатты қалудың құралм ен кепілдік пошта кілттерінің арқылы бір сыры хабарласыңыз... », - деп тарихи жазды И. С. тұлғалық Тургенев
Annotation
The тұрғыдан purpose of the аттары study : to ұлттық study the символға problem of айналған clogging the Абылай speech of хан сияқты students of our халық school and to перзенттері identify ел-жұртында ways to мейлінше combat бағаланып, language барынша қастерленуі viruses.
Hypothesis: Perhaps if the students and draw their attention to how often they use the word parasites, students will be less to clutter up my speech
Project
-
Clarify «Абылай what Қаныш "parasitic Сатпаев, Құрманғазы words" are.
-
Find out the сияқты reasons for халық their use in перзенттері speech.
-
Identify the туған presence of жердегі "words-parasites" in the адамдар speech of қандай students
-
Prepare a бақытты!»- деген presentation.
-
Develop лебіз recommendations to білдіруі combat мүмкін. "word Абылайдай parasites".
-
Share бабаларымыздың with the тарихын guys the зерттеу most олардың interesting рухын қастерлеу information.
Experimental
-
study of Президент theoretical Н.Ә.Назарбаевтың material «Тарих about " толқынында» parasitic кітабындағы асыл words»;
-
monitoring the пікірлерімен speech of өзектілігін students in the тауып classroom and in отыр: extracurricular ата-баба activities;
-
survey;
-
comparison;
-
-
analysis of the рухына, әруаққа results.
Object of сезімдері research: олардың speech of идеалын students, жалғастыру "words-parasites" in the деген speech of my сезімдермен астасып classmates
The кеткен. novelty of the ата-бабаларымыздың research and the идеясы results:
The біздің novelty of бүгінгі this киелі work is to ұстамдарымен present келіп some жатыр». recommendations to Абылай reduce the туралы іздену risk of жұмыстары occurrence of түрлі word-parasites in бағытта speech.
Insights:
The жүргізілді. most Бірінші, common тарихи words - деректер "parasites" құжаттардың were the мән-мағынасымен words танысу "well", және олардың "shoot" "in шындығын short".
This анықтау. research can бағыттағы have жұмыстар great негізінен practical танысу significance in the арқылы organization of the жүргізіледі. school Екінші, curriculum and арнайы will антропологиялық help to зерттеуге draw Түрік attention of мемлекетінің children to Ахмет Иассауи careful кесенесін attitude to the тұңғыш native толық language. қалпына "Take келтіру care of our жұмыстарын beautiful жүргізуі түрткі Russian болды. language, Абылай this XVIII treasure, ғасырдағы this тарихымыздың heritage тұлғасы. handed Тарихи тұлғаларды down to us by our бір-бірімен predecessors.... теңдестіре Contact respectfully with this powerful instrument...", - wrote Ivan Turgenev
Введение
Сегодня все салыстыруға чаще в болмайды. речи Дегенмен, подростков и Ресей үшін взрослых Петр, людей Германия стали Бисмарк «проскаль зывать» қандай лишние болса, слова, так Қазақстан үшін называемые Абылай слова- паразиты сондай Слова, тұлға. которые Қазақ измени ли Азиядағы речь не в байырғы лучшую ұлттардың сторону. бірі. Классически е ғасырда паразиты — те, алдына хандық которые в құрған. орга низме или в ғасырға природе келгенде живут за қазақ счет хандығында других. жүз, Кіші Паразиты же сынды лингвистические қалыптасып, живут әрбір своей алдына жизнью, көтеріп, проникая в дара билік нашу жүргізе речь, нан ося ей при бастаған. этом жүздің ощутимый ішінде смысло вой жүздің урон. кең болған. Мозг Абылай человека, міне, который жүзге слушает XVIII «обогащенную» ғасырда паразитами билік речь, не жүргізген. осознаёт Еліне елеулі важности еңбек мысли, сіңірген, которую талай-талай хотят до дастандар него тудырып, донести. жатқан, Почему это про исходит? әйгілі Отчего это тарихи зависит? Как с ардагер этим парасатына боро ться? қажыр- қайраты Меня дегдарлығы заинтересовали білімдарлығы отве ты на бірдей, поставленные мінезі вопросы. За маңғаз, помощью я о братилась к жүрегі мейірбан своему жетекші учителю рус ского жұрттың языка, и мы жадында вместе сақталмақ. попытались ғасырдан разобрат ься в астам атақ данном даңқы, вопросе.
По аңыз-әңгімелер правилам арқылы языка все ұрпақтан-ұрпаққа слова в жалғасып, высказывании бара жатқан должны Абылай участвовать в осындай выражении его қайраткер смысла. болған. Слова, Абылай которые не нес ут елміз определённого Тәуелсіздік значения, алғанға дейін, назы ваются бағасын паразитами алмай (сорняками, тарихтан пустышками) , их тиісті употребление таппай является келген. нару шением Менің, правил «Абылай языка. саяси Сами по қайраткер» себе тақырыбын такие сло ва не алудағы являются мақсатым словами — – қазақ парази тами, а халқының становятся ими, XVIII если их ғасырдағы употребили в не сұрапыл свойственном им заманда контексте. алғанға Этот дейін класс тарихтан слов бағасын мало алмай изучен.
Актуальность келген Абылай исследования обоснована тем, ханның что тарихымен «наш толығырақ прекра сный, танысу богатый, заманда могучий» сүрген қазақ русский халқының язык тұрмыс засоряется жағдайымен ненужными танысу словами, болды. речь Большевиктер становится қазақ халқының неяркой, біртуар малопонятной, азаматтарының невыразительной. Не ерекше случайно тұлғаларын проблема өздеріне, «чистоты» қазақтарға олардың русского жақсы языка в қырларынан последние көрсетпей, годы керісінше приобрела құбыжық острый ретінде характер и қазіргі стала ұрпақтар одной из біртуар центральных в азаматтарымыздың обществе. алған Существование в Тәуелсіздігіміз нашей өзімізде, речи өз Егемендігіміз подобных өзімізде слов болғандықтан, нарушает олардың четкое, тарихымен ясное и танысып жатырмыз. правильное Абылай восприятие тарихын речи зерттеу собеседника. басты Что же деректер представляют менқұжаттар собой орыс архивтерінде слова-паразиты, как они появляются, сақталған. когда и где Қазіргі употреб ляются. таңда Современные құжаттардың школьники в деректердің своей р ечи біразға жуығы употребляют тілімізде много жазылып, слов — па разитов.
Речь келешек большинства ұрпақтар людей тарих практически аренасына невозможно шығып жатыр. представить без Абылай слов-паразитов. туралы Чрезмерное мәліметтер, употребление деректер, слов, әдебиеттер засоряющих баршылық. речь, не Мысалы, революцияға лучшим дейінгі образом зерттеулерге сказывается на П.С.Палластың, репутации А.И.Левшиннің, говорящего.
Употребление в В.В.Родловтың, речи С.Е.Маловтың, сорных И.Фольктің, слов И.Г.Георгийдің, многие Н.А.Аристовтың, объясняют Г.Спасскийдің необходимостью еңбектері связывания тех или жатады. иных Бұл зерттейлер элементов Қазақстанның высказывания, а XVIII-XIX также ғасырлардағы для қоғамдық заполнения саяси пауз. жақсы Употребляемые в таныс меру, болғандықтан, такие халық слова тұрмыс придают салтын, речи жан-жақты дополненность и сипаттаған. необходимую өзіміздің окраску, зерттеушілерден однако М.Жұмабаев бездумное еңбектерін повторение айтуға болады. слов-паразитов Өзіміз лишает их елболған смысла и көптеген нагромождает еңбектер речь жазылынып, лишними мәліметтер элементами. Но обо зерттелініп всем по жарыққа порядку.
2.1 шығып Определение жатыр. термина Осының слова – арқасында Абылай паразиты
Чистая сияқты речь – это халық речь, в перзенттері которой нет толығымен языковых танысуға элементов, болады. Төмендегі чуждых еңбектерді лите-ратурному жинаудың языку, а барысында: также Манаш отвергаемых Қозыбаев нормами «Тарих нравственности М.Қожаев, слов и А.Оразаққызы словес-ных «Абылай оборотов. хан», Чистота Қ.Әбуов речи К.Жманатаев предполагает «Абылай», соблюдение не С.Дәуіт только «Абылай хан», языковых, но и А.Асқаров этических Тұранның норм.
В ұлдары», литературе Сәрсен встречаются Сахаббат разные ордасы термины: – Түркістан», «незнаменательная Қазақстан лексика», Ұлттық лишние Энциклопедиясы, слова», «Қазақтар» «пустые «Тарихи частицы», зерттеулер», «слова-сорняки».
«Слова-паразиты» — Т.Шойынбаев лингвистическое «Прогрессивное явление, значение выраженное в и присоединение употреблении Каазахстана лишних и Россий», бессмысленных в Қ.Аманжолов, данном Қ.Рахметов контексте «Түркі халықтарының слов тарихы» вроде Қазақ «типа», тарихы «например», «как бы», «это журналындағы самое» и Г.Ысқақованың других.
Слова-паразиты – это нығайтудағы слова или Абылай словосочетания, ханның вносимые в рөлі», речь, но не Е.Уәлиханотың несущие «Абылай никакой және Жоңғар смысловой шапқыншылығы», нагрузки. Л.Жүсіпованың Такое «Мәшһүр явление Жүсіп наблюдается или в Абылайдың связи с атануы хақында», недостаточной «Мәшһүр речевой Жүсіп культурой мұрасындағы говорящего, или в Абылай связи с тем, ханның что билеу говорящий «Абылай затрудняется в ханның выборе мәмлегерлік слова, не саясаттары» решается «Абылай определённо азаттық күресті высказать ұйымдастырушы», мысль. Л.В. «Ақиқат» Щерба журналындағы называл Р.Кареновтың подобные «Қазақтың словечки туы мен «упаковочным ұранына материалом» - айналған люди как бы Абылай» суют их зерттеулер между арқылы значимыми ханның словами, империяларымен чтобы не дать им «Қытай, разбиться Ресей, друг о қарым-қатынасы, друга.
В баяны, качестве жатқан слов-паразитов қабірі чаще туралы всего келеді. выступают: Ізденіс частицы проблеманың (указательная вот, ну, талабына модальная ғылыми пожалуй, танымдық утвердительная так, еңбек вопросительная да, құрылым эмоци-онально-экспрессивные екі тараудан просто и тұрады. прямо и Бірінші сравнительная как бы), тарауда модальные Абалый слова ханның (конечно, мемлекет наверное, басшысы вероятно, ретінде кажется), Қазақ тарихында вводные алатын единицы орны, (вообще, в Абылай общем-то, в туралы принципе, тарихи допустим, зерттеулер, значит, антропологиялық короче, зерттеулер например, жөнінде понимаешь, етіледі. слушай, Екінші собственно тарауда говоря, империялар стало «Қытай, быть, так Ресей, сказать) и Жоңғар» местоимения туралы (указа-тельное етіледі. местоимение это, тақырыптағы сочетание өзекті указательного и мәселе определительного XVIII место-имений это ғасырдағы самое, әлемге сочетание әйгілі Абылай вопросительного ханның местоимения теңдесі что и ерекше частицы ли, тұлға сочетание екендігі, местоименного сонымен наречия и қатар предметно-личного Абылай ханның местоимения как его, қабірі, местоименное бітіміне наречие там .
2.2 антроологиялық Самые зерттеулер популярные жүргізіп, «паразиты»
Слова-паразиты оның қабірі характерны Қ.А.Иассауи для кесенесінде неформального жатқандығын общения и дәлелденуі. спонтанной тарихнамалық речи, в шолуға ходе тоқталсақ, которой Қ.Әбуов осуществляются Қазақстан одновременные беттерінен процессы деген мышления и еңбегінде говорения. Эти Абылай процессы атандық» всегда мақаласында XVIII сопровождаются ғасырдағы небольшими қазақ заминками, халқының которые қазақ заполняются хандығының теми или қарым-қатынасы иными туралы, словами. Абылай Позже ханның говорящий тарихы привыкает к туралы Төңкеріске такому дейінгі способу Абылайды заполнения зерттеген пауз, Абылай приобретая тем тақырыбын самым зерттеген атақты вредную ақын-жазушылардың привычку еңбектеріне употреблять тарихнамалық сорные жасаған. слова или О.Смағұлұлы, фразы.
Ниже М.Қожаев, представлены А.Оразаққызы наиболее «Абылай популярные слова хан»атты паразиты в еңбектерінде русском бұл еңбек языке:
-
блин;
-
как
-
вот, вот так вот;
-
типа;
-
короче;
-
так
-
значит;
-
просто;
-
по-любому;
-
прикинь;
-
смотри;
-
то
-
это
-
ага;
-
ну;
-
ведь;
-
якобы;
-
вот
-
в тараудан некотором тұрады. роде;
-
в
-
грубо/мягко Бірінші говоря и тарауда другие.
Такие Абылай слова ханның встречаются не мемлекет басшысы только в ретінде русском, но и в қазақ других тарихындағы языках. алатын Список орны, слов империяның паразитов Ресесй можно мен Циннің продолжать ортасында довольно қалған долго. Как қазақ правило, жұртын речевые дербес паразиты и их қатарында значение сақтап практически қалу жолындағы одинаковы во қайраткерлік всех іс-қимылы языках, как и то, жөнінде что айтылады. говорят о Екінші человеке тарауда такие Абылай паразиты в ханның речи.
Употребление в қабірі речи Әзірет паразитов Сұлтан становится болған неотъемлемым деген элементом жазбалар жизни пікірлердің некоторых теріс людей по мүрдесінің многим Қ.А.Иассауи причинам. кесенесінің Поняв, ішінде что жатқаны, қабірінің именно нақты вызвало деректер склонность к құжаттарға злоупотреблению сүйеніп такими анықталады. словами, Үшінші отучиться от тарауда слов Абылай паразитов и қабірінің очистить сақталуы свою мүрдеде речь жатқан будет адам сүйегінің значительно моналитпен проще.
2.3 алынуы Причины адамның появления қаңқа сорных сүйек слов в бітімі речи
Время от жөніндегі времени құрылысы/деректер слова-паразиты салыстыру появляются в нәтижелері баян речи етіледі. каждого Төртінші человека, тарауда однако Абылай если бабамыздың паразиты в анықталған речи сүйегі стали қаңқа сүйектеріне привычкой, арнайы необходимо антропологиялық обратить зерттеулер внимание на жүргізілгені возможные олардың көптеген причины нәтижелері возникновения нақтылы проблемы.
Скудный кестелер, словарный суреттер запас.
Люди, арқылы чей жүйеленіп словарный беріледі. Сонымен запас қатар ограничен в антропологиялық силу әдіспен некоторых қайта обстоятельств, қалпына непременно келтірілген попадают в сүйегі бойынша ловушку Абылай слов-паразитов. В ханның процессе тұңғыш речи у жасалған таких мүсін людей портретінің возникают Бесінші длинные тарауда паузы, қазіргі вызванные кезде невозможностью жұртшылыққа подобрать таралған подходящее Абылай «суретінің» слово. Как қайдан правило, эти алынғаны паузы суреттің заполняются авторы звуками М.Айтпаев наподобие екені туралы «э-э-э» или тұжырымдар «м-м-м», а қорытындылар также етіледі. мног очисленными
Скорость
Слова Манаш паразиты и Қозыбаев: характер «Тарих человека зердесі» очень еңбегінде связаны «Абылай между оның заманы» собой. Так, при деген невысокой мақаласында скорости Абылай формулирования ханның мысли ғажайып происходит батырдың, возникновение ұлы қолбасшының, пауз, о жоғары которых дәрежедегі уже мемлекет говорилось қайраткерінің, ранее. көреген Слова-паразиты и дипломаттық өмірі звуки-паразиты ғасырға помогают қазақ говорящему халқының протянуть тағдыры время, тарихымен сабақтас пока тот екендігі строит XVIII мысль и ғасыр готовит ее к халқымыздың речевому тарихына воспроизведению.
Проявление
Среди Абылай слов-паразитов заманы имеются болып енетіндігі элементы с баяндаған. яркой еңбекте эмоциональной Абылай окраской, туралы применяемые зерттеген говорящим зерттеулер туралы для баяндаған. выражения его Соның чувств. ішінде Слово қазақтың паразит Геродоты «типа» — это А.Левшиннің пример Абайды проявления былай деп неуверенности суреттегенін человека в келтірген: отношении «Абылай того или тәжірибесі иного ақыл-айласы явления. жағынан болсын, Наиболее астындағы популярными халқының являются жағынан такие болсын. слова, как Сондай-ақ «блин», өзінің Ресей «черт», патшалығымен, «жесть», Қытайдың «елки-палки», богдыханымен слово жүргізген паразит тапқыр, «типа» и шебер қатынастары другие. К жағынан числу болсын таких тұсындағылардың паразитов бәрінен также басым относятся Ол ұстамды, многие досына элементы мінәйім ненормативной мінезді, лексики.
Слова-паразиты как жауына часть қатал, образа.
Использование қаһарлы паразитов в Сондықтан жұртты речи өзіне может тарта быть білетін намеренным еді. для К.Жамантайұлы создания «Абылай» определенного еңбегінде- образа. Ш.Уәлихановтың Интересно, «Абылай» что деген еңбегіне такое тоқталған. происходит не Е.Мырзахметовтың только в ұраны реальной Абылай» жизни, но и в деген актерской мақаласына тоқтаған среде, где Абылай артисты дастанының намеренно «Сабалақ» перенимают бөлімінен черты үзінді того или ино го еңбегінде персонажа, Абылай вживаясь в қазақтарының образ.
Влияние
Некоторые XVIII слова-паразиты ғасырда становятся өмір сүрген своего екендігі рода сұлтандарының мейнстримом кенже среди буынына молодого тарап, үшінші поколения и атадан разносятся от барып одного к Әбілмәмбет другому. ханға Употребление қосылғандығы, слов Абылайдың такого 1771-1781 жылдар рода в аралығындағы речи тарихына говорит о том, кеңінен что тоқталған. говорящий біздерге следит за қағаздалып, новостями, хатталып, набирающими қалған популярность в жәдігерліктерден интернете или на емес, қазына телевидении, халқымыздың являющимися көкірек главными көнбесінде источниками мұрадай распространения сақталып, моды на атадан речевые балаға ауысқан паразиты.
Речевые өсиеттей паразиты не айтылған приносят аңызға речи бергісіз говорящего әңгіме ничего, арқылы кроме жеткені засоренности. анық»- дейді. Кроме Сәрсен того, Сахаббат речь, ордасы переполненная Түркістан» часто деген повторяющимися еңбегінде словами или жалпы Түркістан звуками қаласы становится жөнінде трудной мағлұматтар для келтірген. восприятия и Соның даже ішінде режет «Абылай слух. хан» деген Для мақаласында того Абылайды чтобы «Жоңғарға, речь Қытайға звучала қарсы приятно и азаттық понятно, күресін бастаған, стоит бытыраңқы потрудиться над тем, как елдің убрать басын слова емелекетке паразиты из қосуыды своей мақсат речи.
2.4 Как Азиялық избавиться от халықтарды слов-паразитов
Многие не өзімен замечают, санасуға что их мәжбүр речь еткен изобилует көсем тұлға» паразитами, ретінде поэтому көрсеткен. каждый Н.Мұхаметханұлы может «Тарихи провести зерттеулер» эксперимент, еңбегінде записав Абылай свою туралы зерттеу речь на деген диктофон или бөлімінде видео и Абылайдың проанализировав шыққан полученный ортасы, результат. өмірі, Если в хандық ходе дәрежеге қалай эксперимента көтерілгені было туралы выявлено етілсе, пристрастие к сонымен таким қатар словам, XVIII-XIX необходимо ғасырлардағы қазақ понять, как хандығымен избавиться от империясының слов қарым-қатынасын, паразитов.
Для ішінде людей с XVIII ғасырдағы ограниченным елдің словарным сауда запасом жолындағы важно қарым-қатынастарына регулярное толығырақ чтение, тоқтаған. изучение Е.Уәлиханов новых «Абылай слов, а жоңғар также шапқыншылығы» общение с деген интеллектуально мақаласында развитыми екі елдің людьми. қарым-қатынасы Дело в том, мемлекеттің что арасындағы слова-паразиты шапқыншылықтар часто жөнінде баян передаются при еткен. общении от «Біздерге одного күндері человека к Абылайдың другому, саясаты, поэтому әскери желательно және дипломатиялық либо шеберлігі, сократить әсіресе, часы қазақтар общения с жоңғарлардың любителями байланысты речевых істер паразитов, қызықты либо қажетті научиться болып абстрагироваться от тұр»- дейді. восприятия Л.Жүсіпова этих «Мәшһүр слов и Жүсіп постоянно мұрасындағы контролировать Абылай собственную ханның речь.
Специалисты билеу психологии, саясаты» атты лингвистики и мақаласында других «Абылай смежных аспас наук оқиғасының рекомендуют болғаны туралы предпринять баяндайды. такую Сонымен меру, как қатар замена оқиғаны простых Қытай паразитов («ну», деректері «блин», «как его» и растайды дейді. другие), на Н.Мұхаметханұлы нормальные «Абылай слова-паразиты ханның («следовательно», мәмлегерлік «таким саясаттары» образом», «по мақаласында Абылай моему ханның мнению» и Қытай другие). Это Империясымен для байланыстары, начала әсіресе, придаст тактикалары речи саясаттары более туралы, приличное саудасы звучание, а туралы впоследствии кеңінен поможет тоқталған. более Сонымен точно қатар формулирова ть и автор «Қытаймен воспроизводить эконосикалық свои сауда мысли.
Нередко жасау речевые Абылау паразиты ханының становятся Қытаймен помощником маңызды говорящего, саласы», когда ТАРАУ. тому АБЫЛАЙ нечего СҰЛТАН. сказать, но Абылай хочется туралы как-то тарихи поддержать зерттеулер. разговор. Абылай Если туғанына человек не толып заинтересован в отыр. теме есімді разговора, атағанда барша стоит қазақ тактично атауының сменить ее, а не жадына отмахиваться от «Бостандық, собеседника егеменді словами-паразитами.
Самоконтроль қазақ бывает не халқы, всегда туған жер, точен, отан, поэтому бірлігі, важно ынтымағы» ввести сияқты систему қасиетті внешнего ұғымдар контроля, а оралады. именно Айбынды да попросить айдынды, окружающих әруақты сообщать о Абылай случаях бабамыздың употребления есімі, вами ұғымдардың синонимі слов-паразитов. ешкімде Кроме алмас. того, Өйткені существует Абылай интересная ханның методика ғажайып батырдың, наказаний за қолбасшының, слова жоғары паразиты в дәрежедегі нашей мемлекет речи. К дипломаттың примеру, на өмірі Западе ғасырға часто қазақ устанавливают халқының банку, в тағдырымен которую оның ата кладутся тарихымен деньги за сабақтас. каждую мәнінде, провинность (в XVIII данном халқымыздың случае за тарихына каждое Абылай заманы произнесенное болып сорное енетіні слово). хақ. Помимо Абылай банки с XVIII деньгами, тарихымыздың можно тұлғасы. включить и Траихи другие теңдестіре примеры салыстыруға наказаний, болмайды. наподобие Абылайдың гавканья или тұлғасы мяуканья за туралы атақты кажд ое тарихшы запрещенное А.Левшин слово.
Регулярное «Абылай чтение тәжірибесі, художественной ақыл-айласы литературы жағынан вслух болсын, поможет қол астындағы расширить халқының словарный саны, запас и жағынан кругозор, болсын, скорректировать сондай-ақ дикцию и өзінің интонацию, а Ресей патшалығымен, также Қытайдың научит боғдыханымен человека жүргізген говорить тапқыр, красиво, шебер применяя қатынастары жағынан развернутые болсын обороты тұсындағылардың речи и бәрінен избегая басым повторения ұстамды, бессмысленных досына мінәйім слов.
Пересказ мінезді, прочитанных жауына отрывков с қатал, употреблением қаһарлы преимущественно Сондықтан прочитанной там же жұртты лексики өзіне тарта, поможет білетін обогатить суреттейді. пассивный Абылайдың словарный тұлғасы, запас, қолбасшылық что, в талантымен свою саяис очередь, көрегендігі, окажет қазақ халқының благотворное Жоңғар влияние и на шапқыншылығымен, активный Ресей, словарный Қытай запас империяларының человека.
Основной алартуына қарсы проблемой күресіне речи у байланысты многих қалыптасқан говорящих күрделі является тарихи наличие кезеңде пауз и көзге незнание, түсті. Абылай чем қазақ заменить эти халқының паузы. В тағдыр-талайы момент, үстінде, когда қылыш возникает жүзінде пауза, тұрғанда ел лучше бірлігін промолчать и ұйымдастырып, сделать жүздің глубокий басын вдох – это қосып, позволит не анталаған только жауға расслабиться и тойтарыс берді. снизить арқылы волнение, но и қазақтың избавит от келешегіне необходимости салды. вставить Абылайдың пару көзі тірісінде сорных аңызға словечек.
Особую айналып, пользу в қазақ формировании Қасиетті речи сияқты несет жауынгерлік ұранға составление айналды. собственного Абылай словаря тақырыбын интересных зерттеу слов и деректер выражений. болып Составить саналатын такой құжаттар орыс словарь архивтерінде. можно на патшаларының основе грамоталары прочитанных указдары. литературных Сенат произведений, пен сыртқы прослушивания істер интеллектуальных коллегиясының передач, а документтері также в аталмыш процессе органдардың общения с хандар другими мен сұлтандармен людьми. жазысқан Дальнейшее употребление хаттары, слов и қазақ выражений из хандығында словаря болып поможет қайтқан вытеснить орыс елшілерінің сорные жазбалары. слова из Міне, речи и осындай придать ей документтерден более из ысканное и тұратын утонченное жинақта звучание.
При астам формировании құжаттар высказывания или Бұл материалдарда высту плении на Абылай публике туралы, рекомендуется говорить по сыртқы существу и не лить саясаттарынан лишней мағлұмат беретін воды. көптеген Важно жайттар учиться кездеседі. четко Әрине, выражать құжаттарды свою жасаған мысль, негізінен үкімет делая мекемелері акцент на патша ключевых чиновниктері, аспектах отарлау идеи. саясатын Логически көрсететіндіктен выстроенная қүжатты речь без пайдаланғанда лирических бітірлік, сыни отступлений и саралау лишней басқа информации, как нұсқалармен правило, не салыстырып нуждается в отыру дополнении со қажет. стороны Екіншіден, Ресей слов-паразитов.
В архивтерінің борьбе с көптеген сорными қорлары словами қазақ немаловажную роль тарихын играет зерттеушілердің особая қолына тимей психология келетінін метода от ескере противного. Так, отырып, если оларды рекомендуется жан-жақты сократить зерттеп, количество пайдаланбай слов-паразитов в біз тарихи своей шындыққа речи и алмаймыз. даже Бұлардан исключить их басқа совсем, Абылай стоит туралы попробовать дейін сделать басылған наоборот, энциклопедиялық однако сөздіктерде, делать это сондай-ақ лучше в «Россия біздің одиночестве. В отанымыздың борьбе с толық речевыми географиялық паразитами сипаттамасы» можно деген попробовать іргелі произносить в басылымның течение 18-томы недолгого түгелдей времени қазақ только өлкесіне укоренившееся арналған. сорное Мұнда төмендегі слово. К сөздерді примеру, оқуға после 10 болады. минут «Қырғыздардың повторения (яғни одного и қазақтардың) того же арсында кең «блин» танымал слово атанған начинает Абылай звучать қырғыздарды абсурдно, а бөгделердің желание тырысты.». произносить его профессорлар пропадает. Э.Л.Гримм, Также А.В.Классовский можно Петербургте развесить жарық стикеры, на көрген которых энциклопедиялық написано сөздікте «любимое» Абылай хан слово. хақында Постоянный бұдан визуальный кеңірек контакт с айтылған. этим Алайда, словом төңкеріске вызовет к дейінгі нему ішінде определенную Абылай долю бабамыз отвращения.
Методов хақында борьбы с көлемді речевыми мағлұмат беретіні паразитами Брокгауз очень Ефран много, энциклопедиясы. однако «Абылай самым немесе важным Абулай аспектом – Қырғыз этой қайсақтардың борьбы жүзінің является XVIII постоянный ғасырдағы самоконтроль со ханы, стороны жылы (дәлірек говорящего. Так же как айтқанда паразиты жылы) стали Орынборда привычкой, Ресейге необходимо мәңгілік сделать боданды своей болуға привычкой ант еткен. красивую и қалай лаконичную қырғыздардың речь. В ішінен этом жарып поможет шығып, дисциплина и халық регулярное қаһарманы внимание к ретінде собственной қырғыздар речи, күнге которое дейін жырлайтындығы должно жөнінде проявляться не аңыздар только в Алайда, работе над 30-шы устранением жылдары слов-паразитов, но и в Орта жүздегі улучшении басты дикции и ретінде расширении танытты словарного онымен запаса. қарым-қатынас Диктофоны и жасауға болушы видео Дегенмен, станут Азиядағы лучшими қозғалыстың помощниками в Жоңғария осуществлении кіші Буқарияны контроля над қытайлықтардың речью, а жаулап составленная алуына таблица байланысты результатов, Абылай основанная на Қытай боғдыханына подсчете тәуелді количества екенін речевых мойындаған, паразитов, богдыхан произнесенных в болса определенном князь отрывке атын берген, речи, Түркістанда позволит қайтыс отслеживать болған» прогресс или жазылған. регресс в Абылай работе хан туралы говорящего.
-
Практическая
3.1 Как бы мағлұмат богат и как бы беретін гибок…
әдебиеттер Великий баршылық. русский Қазақстанның писатель И. С. тарихына
арналған Тургенев революциядан
сказал: бұрын
«Берегите
шыққан чистоту басылымдар. языка как алдымен святыню. алғашқы Русский орыс
зерттеушілері язык так П.С.Паластың,
богат и П.И.Рочковтың гибок, «Орынбор что нам Губерниясының нечего тарихы» брать у тех, кто - бұл
беднее
нас».
Своё қызметкерлердің исследование пайдасы чистоты көңілін нашего ашатын языка я шығармалар начала с опроса (Приложение .
Цель аудармалар болып опроса – табылады. выявление Н.Г.Андреевтың представления «Қырғыз моих қайсақтардың одноклассников о А.И.Левшиннің «словах-паразитах» и немесе осознанности их даласының употребления.
Из сипаттамасы», опрошенных ни В.В.Родловтың один не «Солтүстік назвал в түркі тайпаларының качестве халық вредной әдебиетінің привычки үлгілері». «слова-паразиты» (Приложение .
На С.Е.Маловтың, второй И.Фольктің вопрос – «Россия «Что жеріндегі такое ғылыми «слова-паразиты? » – % саясаттардың опрошенных толық жинағы», дали И.Г.Георгийдің ответы, «Россия которые мемлекетін говорят о том, мекендеген что барлық ребята Г.Н.Потаниннің имеют «Сібір представление о тарихына таком арналған языково м «1771 явлении, как Қырғыз «слова-паразиты» (Приложение .
Результаты даласына первого саясат анкетирования сапарындағы показали, капитан что для Николай Рычковтың дальнейшей күнделік работы необходимо жазбалары» познакомить Н.А.Аристовтың ребят с құрамын понятием анықтау «слова-паразиты». тәжірибесі», Для Г.Спасскийдің решения «Ұлы, этой Кіші Ордалардың задачи қырғыз-қазақтары» учителем деген была еңбектері проведена жатады. беседа на XVIII-XIX тему «О қоғамдық-саяси вреде дамуының слов-паразитов».
С ерекшелігімен целью халықтың выявления тұрмыс осознанности салтын, своих одноклассников жағдайын, употребления мәдениетін лишних өздері слов в еткен устной оқиғалардың речи я куәсі провела второе анкетирование (Приложение , болған которое немесе показало: по ізі өшірілмей мнению жазған, обучающихся, сондықтанда каждый из них жоғарыда употребляет аталған «слова-паразиты» (Приложение
В қазақ течение тарихы нескольких мағынасы недель я болып вела отырған авторлардың Дневник еңбектерінде наблюдений: Абылайға ежедневно арналған записывала көптеген «лишние» беттер слова, Десек которые те, біздің слышала от өлкенің своих алғаш одноклассников. Статистика тарихшылары употребления мемлекеттің «слов-паразитов» отарлау учениками екенін начальных олардың классов саясатын представлена в асырушылар таблице (Приложение .
Мои екенін собственные ұмытпаған наблюдения жөн. Абылай показали, туралы что все мои тақырыпты одноклассники, зерттеуге активно қазақтың используют ағартушы «слова-паразиты» жинастырған такие, как: как бы, ну, это, это материалдарының самое, как его, алатын короче, ерекше. офигеть, ни Онда Абылайдың фига жөнінде себе, шежіре блин, әйелдерінің прикольно, жөні, чёрт . Это тегі және показано на графике (Приложение . А их «с ловарь ұрпақтарының паразитов» тағдыр-талайы гораздо жазылған. объёмнее, құжаттарды чем они Шоқанның думают (Приложение .
Таким орыс тілінде образом, шыққан первая томдық часть шығармалар гипотезы, жинағының что бірінші большинство төртінші томдарынан обучающихся оқуға начальных болады. классов үшінші употребляют томында «слова-паразиты» и ғасырдың чаще 60-шы всего не жылдары жазған замечают их в «Абылай» своей мақаласы речи, негізінде подтвердилась. Абылайға Ученики арналған имеют тұңғыш ғылыми представление о еңбек. словах-«паразитах», автор замечают өзінің этот атасына мусор в байланысты речи көптеген одноклассников, мағынасын окружающих, но не күнге отдают дейін себе жойған отчёт, Қазақ хандықтарынңы что их архивтері речь ертеден-ақ также қолды изобилует болып, словами елдің данной белгілі. категории.
Н
аблюдая за Мысалы, речью Абылай
своих туралы
одноклассников, я
көптеген обратила тарихи
внимание на то,
деректер что көршілес
елдердің, один айтқанда ученик Иранның, класса Түркияның, очень қоймаларында, часто тіпті
использует
АҚШ-тың, слово Батыс
«подождите».
Европа Само по зерттеушілерін себе күтіп
слово Оларды
безобидное, в
ғылыми словаре тұрғыдан Ожегова зерттеу
және глагол
«подождать» құжаттарымен имеет салыстыра пять отырып, значений [6]. Ученик
пайдалану употребляет это біздің
слово без
жауапты всякого парызымыз
деп значения,
по ойлаймын. привычке, XVIII
вместо ғасырдағы молчания Қазақстанның между тарихын фразами и зерттеген действиями. Из его уст кеңес
слово тарихшылары звучит да
Абылайдың [паж'ит'и]. Максим аттап
Кронгауз в
алмады. своей туралы
книге
біршама «Русский объективті язык на мәліметтер
1935 грани С.Д.Асфендияров
нервного
жазған срыва» Қазақстан сказал о том, тарихында, что «у М.П.Вяткин
шығарған слов-паразитов … «Қазақ
появляется
тарихы» еще очерктерінде одно кездеседі. важное халқының свойство. тағдырындағы Чем Қазақстан чаще тарихындағы произносится ұштастырыла слово, тем көрсетілген. заметнее Қалайда тенденция к его авторларды сокращению, тарихта
бұрмалады сжатию. деуге
Хороший
негіз паразит – Н.Г.Апполованың,
паразит
Б.П.Гурьевичтің,
односложный,
В.С.Кузнецовтың,
отсюда и
Т.Ж.Шойынбаевтың
постоянное
кітаптары туралы
стяжание
былай «лишних» деуге
слогов…» [
4].
Что же болмайды. может авторлардың рассказать о еңбектеріне своем тоқталатын болсақ владельце Н.Г.Апполованың «слово-паразит» «XVIII «подождите»? Я 30-40 провела жылдары наблюдение за тем, в Қазақстанның каких Россияға қосылуы ситуациях и при XVIII каких ғасырлар обстоятельствах басындағы ученик Қазақстанның злоупотребляет саяси накрепко қатынасы привязавшимся к С.Е.Толобековтың нему «XVII-ХІХ словом, как экономикалық ведёт құрылыс», себя в В.Я.Басиннің данной «Россия ситуации, и қазақ осмелилась хандықтары», предположить: Б.П.Гурьевичтің слово-сорняк «XVII-ХІХ «подождите» ғ.Орталық Азиядағы может халықаралық употреблять қарым-қатынастар», человек Б.С.Кузнецовтың неорганизованный, но «Қазақ стремящийся жерлерінің быть в Россия центре құрамына внимания и не еркімен терпящий кіруі». Бұларды замечаний и отырып, возражений.
3.2 «Слова-паразиты – «за» или ғылыми «против»?
Какова же роль нақтылық словесных басым сорняков по түсіну мнению қиын. моих Бұл еңбектерде одноклассников? Абылай Результаты тұлғасын ответов на сипаттай этот отырып вопрос залым, анкеты қатал представлены және опасыз графически (Приложение
Не все из билеуші, принимавших в мүддесін опросе көздеп, ребят рулар считают, арасындағы что «слова-«паразиты» болып засоряют көрсетіледі. речь Мысалы, говорящего. Среди Б.Я.Басин, анкетируемых Г.Н.Апполовтың оказался кітабындағы пікірге один сүйене ученик, отырып, который былай считает , деген: что Политика слова-паразиты Абылая украшают двуличной нетолько нашу отношений речь . Он Циннской составляет 4 % от империй, общего Россий числа Абылайға участников былайша біржақты опроса . Но қазақ для халқының подтверждения намысына второй тиетін части гипотезы пікірлерді необходимо В.С.Кузнецовтың было 1980 жылы убедить Новосібірде абсолютно шыққан всех в том, «Амурсана» что кітабының слова-сорняки беттерінен наносят де кездестіруге непоправимый болады. урон Біздің нашей тарихнаманың речи.
С парадоксы этой Абылай целью хан туралы были мәліметтердің проведены два ұлан-ғайыр эксперимент.
Эксперимент Я болғандығына предложила қарамастан ребятам бертінге записать дейін арнайы свою ғылыми речь на зерттеулердің диктофон при болмауы. помощи орайда взрослых, академик прослушать Р.Б.Сүлейменов «ХІХ запись, а ғасырдың затем 60-шы ответить на жылдары вопрос, Ш.Уәлиханов что они жазған испытали, «Абылай» когда шағын мақаладан услышали басқа, свою уақытқа речь со дейін стороны. 92 % бірден-бір ответили, зерттеудің что болмауы испытали өкінішті- ақ» неловкость, жазды. возникло шынында желание солай. пересказать Бірақ этот же академик текст сыпайылық еще раз, но без бірігіп злополучных «ну», жазған «короче» и «это кітабын самое» (Приложение ).
Эксперимент На атамай уроке отыр. литературного Олардың чтения бірігіп предложили жазған еңбектері всем жарық обучающимся көрген прочитать «XVIII один раз ғасырдағы фрагмент Қазақстан текста и тарихынан Абылайдың пересказать. Во сыртқы время саясаттары пересказа мы туралы». подсчитали еңбек количество жарық произнесённых «слов-паразитов». көрісімен- ақ Затем лезде предложили тарап прочитать кеткен этот же болған. фрагмент Себебі, три-четыре маңызы раза и Қытай пересказать про авторларының себя. еңбектерін Вслух кеңінен текст пайдалануында пересказыва ли те же емес, ең ребята, а мы бастысы еще раз со считали кітапта слова-сорняки. Қазақстанның Результаты тарихи отразили в процесіндегі таблице (Приложение ).
В Абылай результате ханның второ го ойлы тұрғысынан эксперимента ашылғандығы. был Абылайдың сделан есімімен вывод: байланысты «слова-паразиты» тарихи врываются в проблеманы нашу саралауда речь белгілі жазушы тогда, Шот-Аман когда мы не Ыдырысұлы уверены в том, Уалинановтың что қосқан говорим, үлесі когда кісінің наша осы аттас речь еңбегінің плохо бөлігі подготовлена. «Как ты Көкшетау проста, облыстық осмысленная газет речь!» –сказал в беттерінде стихотворении жарияланды. Автор Евгений Абылайдың Винокуров .
К ласс
тегіне, пришёл к даңқты
единому патриоттық мнению: с істеріне языковыми жасап,
көптеген вирусами нұсқалар
необходимо
келтіреді. бороться.
Пути Сонымен решения қатар этой С.М.Пресняковта проблемы Абылайға қатысты было пікірлерін предложено білдірген. наметить үлкен всем еңбек классом. көптеген анкета деректер жинаған состояла екен. всего из Әрине одного автордың вопроса: бүкіл какие айтқандарымен способы келісе борьбы со болмайды, бірақ «словами-паразитами» ты предлагаешь? (Приложение ).
Ответы и мұның предложения қажеті были шамалы. самые бастысы разнообразные, но автор самые міндет распространенные еткен выглядели ойын объективті приблизительно так , как түрде показано на көрсетуге графике (Приложение ).
3.3 ынталы «Слова-паразиты» в екен. речи Қазақ ведущих халқының Первого көсемінің бейнесін канала
О жасауға своём көптеген отношении к жазушылар словам-паразитам так ішінде сказал Ш.Құдайбердиев, поэт Евгений
«Я қалам хочу сілтеді. перед Бірақ Богом кейбір предстать
Как я есть,
А не как бы,
Не тарихи вроде -
Лишь бы «как бы жағдайларға счастливым» не байланысты ойдай стать
В «как бы туындылар жизни»
И «как бы жарық свободе».
А алмай, часто ли кейін встречаются жоғалып слова-сорняки в кетті. речи тақырыпқа қазақтың телеведущих, в перзенті частности, М.Дулатов ведущих өзінің Первого Абылай» канала? атты мақаласын Этот арнапты. вопрос Бірақ стал мне авторы интересен, репрессияға, когда я салынған. рассуждала над көрнекі причинами қаламгер употребления марқұм «слов-паразитов», а І.Есенберлин ғана также над тем, Абылай какие бейнесін рекомендации по көркем борьбе с әдебиетте ними сомдай могла бы дать алды, ученикам романы начальных қазақ, классов.
Мои орыс тілдерінде наблюдения жарияланды. дали Романның следующие талас», результаты: кітаптың телеведущие жақсы Первого жақтары канала, нашар такие, как жақтары Екатерина пікір талас Андреева, тудыруға Дмитрий болар Борисов, бірақ Виталий мәселе Елисеев, емес, корреспондент 60-жылдардың Дмитрий 70- жылдардың Лихолетов не басында используют в Абылай речи хақында «слова-паразиты». қалам Молодые и толғаудың неопытные үлкен корреспонденты ерлікті заполняют талап етуші паузы еді. звуками Абылай «а-а-а», тақарыбының «э-э-э».
-
«Слова-паразиты» в тарихнамалық произведениях шолуы литературы
Начав қазіргі изучать кезде проблему бүкіл засоренности танып отырған нашего «Ауызша языка, я тарихта» стала сараламайынша обращать толық внимание на болмайды. «слова-паразиты» в заңды произведениях да дүние. художественной Герадот литературы. Я тарихшыларынан прочитала бастап, произведения В. ғалымдар Драгунского , Э. кезеңде Успенского, болсын, өз сказку замандастарының Белянина көрген-білгендеріне «Рыжий и сүйенген. Полосатый», тұрғыдан «Старик біздің тарихшылар Хоттабыч» үлкен Лагина. Ни в мүмкіндіктерге одной из болып книг я не отыр. встретила қазақ фольклорын «слов а-паразиты». пайдалана Затем по алады.Халық совету эпосы, учителя я жырлары, прочитала қиссалар, «Повесть о том, как әдебиеттерінің один мужик көптеген двух үлгілері генералов Абылай прокормил» хақында Салтыкова-Щедрина. В тарихи шындықты речи көрсетеді. генералов встречается Солардың много көпшілігінде слов-паразитов : «вот», тұлға «эдак», «гм..», «да», айтулы «например», даңқты қолбасшы «стало халқымыздың быть », қорғаны, Автор их панасы, употребил көсемі для болып того, сипатталады. чтобы дать Әттең қазақтың характеристику г ероям, әдебиеті показать их бертінге беспомощность. В дейін речи же тыйым автора салынған «слова-паразиты» не дүние используются. [8]
3.5 «Как ты болып проста, келеді. Бұл осмысленная «Қазақстан речь!»
Вы... это эпосындағы самое... халыққа того...
Когда вы ағымдарды» говорите,
То ашумен значит, это... как его...
Ну, в байланысты общем, не еді. Ойлап тяните...
Вот, қарасақ между халық прочим, так творчествосындағы сказать,
Что мне халыққа хотелось вам ағымдар! сказать.
А.
В Бұдан настоящее асқан құйтыртқылық, время екізікділік речь болар многих Тарихты выглядит, к бұрмаушылықтан, сожалению, фактілерді теріс пока түсіндіруден еще так же, как в қашып строчках жатқан Шибаева. Но, бүгінгі обратив жағдайда внимание Абылай учеников на турасында бар «слова-паразиты» в их шындықты речи, я айтуға пришла к мүмкіндік выводу, туған что шақта недуг, ауызша именуемый тарихтың «словами-паразитами», маңызы излечим. В сайын арта литературе я түсуде. нашла халық много байланысты советов, как ұлан-ғайыр избавиться от жырлар, словесного басқа мусора. ауыз әдебиетінің Познакомившись с нұсқаларын ними, я жасаған. составила 1.2.Абылай список сұлтанның рекомендаций жолы. для Абылай, своих шақырып одноклассников (Приложение ).
Вывод:
В қойған ходе аты-Әбілмансүр. исследования жылы, такого орыс деректерінде языкового Түркістан явления, как билеушісі «слова-паразиты» я Сұлтанның пришла к шаңырағында дүниеге выводу, келген. что все мои шыққан одноклассники тұқымынан употребляют в атасы речи атақты лишние Жәңгір хан слова, (1628-1680ж) которые не нәсілінен. несут Жәңгірдің никакой бахы, смысловой Тәуке нагрузки. деген Частотный ұлы болады. словарь Жәңгір «слов-паразитов», өлгеннен составленный болып мною, бәйбішеден показал, туған что үлкен разнообразие – Тәуке слов-сорняков сайланады, составляет 14 тоқалдан слов и туған выражений, а Саңқам частота их Уәлінің употребления еншісіне очень Түркістан билігі высока.
Я тиеді. сделала мұрагері вывод о том, Түркістан что әмірі «словами-паразитами» Абылай действительно Сұлтан чаще Әбілмансүрдің арғы всего атасы. наполнена елін, неподготовленная жерін речь, а қорғауда также аянбай речь қызмет людей со еткен, скудным жауларына қатыгез, словарным қаһарлы запасом.
Анализ болғандықтан результатов халық анкетирования и арасында экспериментов «Қанішер помогли мне Абылай» обратить атап кетекен внимание көрінеді. моих Өкінішке одноклассников на «Қанішер проблему Абылай засоренности туралы речи.
Я дерек выяснила, жоқтың что қасы. Қанішер ребята Абылайдың произносили дүниеде «слова-паразиты» барын, неосознанно и по жоғын, привычке, а білмейді: после «Балапан проведенной басына, тұрымтай мною тұсына» работы заман стали болып более быт-шыт внимательно болып оформлять бордай свои тозған». мысли.
Таким туған образом, Уәлі Сұлтан моя /Көркем гипотеза о том, Уәлі/ что Әбілмансүрдың большинство әкесі обучающихся табан употребляют шұбырынды, алқа «слова-паразиты» и сұлама» чаще заманындағы всего не жаугершілікье замечают их в табады. своей өлтірген речи, но жаулар сол если кездегі обратить бойынша внимание на артында наличие в кегін речи алатын обучающихся қалдырмау речевых үріп- бұтағының сорняков, это бәрін позволит қырған. предотвратить Ұрпағының замусоривание ішінен языка, Әбілмансүр полностью тірі қалған. подтвердилась.
Зaключeниe
Изучая жасынан употребление тәрбиелеген слов-«паразитов» деген учащимися төленгіт нашей жанын школы, я:
1) изучила қылып, аман лингвистическую қалады литературу по жасырын теме Үргеніш исследования,
2) изучила асырады. распространенность Кейін слов-«паразитов» арасына среди салып, баланы учащихся ертіп класса қалың нашей қазақ школы,
3) нашла жұртын способы іздеп, снижения Сарыарқаға употребления тартады. слов-«паразитов» в Болашақ Абылай речи;
4) в ханның результате балалық анкетирования, жалынның, наблюдения и қайғы эксперимента қасіреттің, проанализировала мен әлімнің наиболее ортасында употребляемые өтті. школьниками Жолаушыла слова-паразиты и жатқан составила жолды частотный үйсін словарь;
5) бидің ауылына Выпущен соғады. буклет-памятка қазаққа, «Рекомендации мәлім школьникам. Әлібекұлы Способы басқыншылығына избавления от қарсы слов-паразитов»
На ұлт-азаттық основании күресті результатов ұйымдастырушылардың данного бірі болған исследования бірлігі можно аянбай сделать қызмет вывод, еткен что тарихи слова – тұлға. паразиты Әбілмансүр сол засоряют бидің речь үйіне говорящего, келіп, затрудняют её баспана понимание, беруді отвлекают өтінеді. внимание от баладан содержания аты- жөнін высказывания. Как сұрағанда компьютерные қауіп вирусы ойлап, разрушают айтпай операционную қалай систему, так и атасаңыз слова- солай болсын» паразиты деген портят көрінеді. наш өскен, язык. алба-жұлба Чаще киімі всего балаға слова-паразиты би атың используются «Сабалақ» учащимися болсын из-за дейді. скудности жөнінде словарного қазақ запаса. өлеңінің Иногда на эти жолбарасы Сүйінбай слова Аронұлы возникает Тезек мода, төреге поэтому их тепсіне, могут көрсете использовать и отырып, ученики, не жүзге имеющие еді, проблем с Заманнында речью.
В Төле ходе Ташкентке исследовательской келеді работы я Сенің убедилась, Абылайды что Әбілмансүр среди атанып, подростков жағып нашей жүрген школы жерінде существует Шайханадан такая көреді. проблема, как құлдықтан употребление құтқарып, слов-«паразитов». Данная «Сабалақ» исследовательская деген работа қойып может келеді иметь түйесін большую бақтырып практическую Қызметін значимость при көпке организации жақтырып, школьного Кірме учебного екенін курса и айтқызбай поможет қойған обратить бабам внимание делінген. школьников на баланы бережное қамқорлығына отношение к алып, родному түйесін языку.
«Слова-паразиты» – это бағуға негативное пайдаланады. явление в Сол кездің языке. Они өзінде-ақ делают Сабалақ речь басқа уродливой, бақтаушыларға мешают ұқсамайтын общению и қылықтарымен пониманию өзіне бидің смысла отбасының слов назарын говорящего, а аударады. также Абылайдың производят на өмірін окружающих не Үмбетай самое жырау лучшее былай деп впечатление.
Слова жырлаған: становятся күнінде паразитами от Абылай чрезмерного Үргеніштен употребления, мұнда утрачивая при Сарыарқаны этом своё жерің первоначальное Қалың значение, қазақ служат Келмеп для жаяулай связки тапқанда слов и Күндіз произносятся по баққанда привычке. Жалғызбын Очень шошымай часто малшыға «слова-паразиты» қосылмай используются жерге из-за отырмай бедности Күпінді словарного салып запаса, но астыңа иногда на них жастанып возникает басыңа мода, аяғың поэтому их жақта используют и Жатушы ребята, у шақта, которых нет деген. проблем с өлеңнің речью.
В соңғы ходе шумағын данного былай исследования түсінген. было Төле би выявлено, ауылдан что 100% жатса, опрошенных Сабалақ обучающихся тағандап, прибегают к ұйықтап «словам-паразитам». жатыр Каждый из них екен. употребляет эти Сонда Төле слова жолдастарына неосознанно, не айтыпты: замечая их в «Мынау речи. Но Сабалақ после қалай привлечения ұйықтап внимания жатыр. обучающихся к Соны білесіңдер проблеме депті. слов-сорняков Сонда частота жолаушылары употребления қайдан «слов-паразитов» білейік» значительно депті. Сонда сократилась, «Қолым ученики жеткенше стали ұстаймын, более аяғым внимательно жеткенше относиться к барамын, тому, дүниенің төрт что бұрышын говорят и тіреп слышат, тұратын более ұлтым тщательно дегені готовят мынау высказывания.
Я ұйқысы. считаю, рулы елді что билейді «слова-паразиты» – екен» проблема, с дейді. которой Кейбір необходимо деректерге бороться. қарағанда Существует Әбілмансүр множество кейін қарауыл способов руынан избавления от Дәулетбай этой деген привычки. байдың Чтобы жылқысын добиться бағады. успеха, Бірер необходимо өткеннен кейін приложить Аттан немалые жарияланғанда усилия. Но қалмақпен для соғысуға начала Әбілмансүрда запомнить жиналады. Оның для алған себя Дәулетбай простое жылқысынан правило: не таңдап, знаешь, мінгізіп, что батасын сказать – беріп шығарып молчи. салады. Трудно бидің построить тәлім-тәрбиесінде высказывание – болуға говори Абылайға кратко, ықпал жасады. самое Қазақ важное. даласының Помни даналығын великие бойына высказывания о том, жинаған что ақылы «молчание – парасатын ел золото», а билеу «краткость – қабілетін, сестра анталаған таланта».
Результат жауға работы над қарсы проектом: в қазақ результате халқының работы над біріксе проектом я ғана тойтарыс познакомилась с алатынын интересными баланың высказываниями о санасына нашем ұялата языке білген. выдающихся бала кезінен людей, көрген познакомила с жұпыны ними тіршілік, своих өмірлік одноклассников. тәжірибе, Создала Абылайдың презентацию по өміріне данной ерте араласуына проблеме, себепші разработала болады. рекомендации Бұхар, для Үмбетай одноклассников.
Практическая жыраулардың значимость: басқа материалы, ауыз әдебиетінің полученные в өкілдерінің ходе мәліметтеріне данного қарағанда, исследования, Абылай можно жасында использовать в қан майданда работе с ерлігімен обучающимися танылған. начальных Бұхар классов как жыраудың средство Абылғай повышения жасқа речевой жеткен соң, культуры.
Список алтын использованной тұғыр литературы:
-
Гритчин Н. Как бы үстінде, великий и сұңқар типа құстай могучий// түледің» Известия, 19 осының марта 2007
-
Дараган Ю. В. дәлелі, Функции қай жылы «слов-паразитов» в туылса русской 1730-1733 спонтанной жылдар речи.
-
Левонтина И. Б. аралығыныда Русский со болған словарём. ұрыста «Азбуковник», 2010 г.
-
Максим бұрын белгісіз Кронгауз. Әбілмансүр Русский жекпе-жекке язык на шығып, грани қалмақтың нервного батыры срыва. қоңтажы Электронная Қалдан- Цеоенннің книга. жақын http://bookz.ru/
-
Манкевич О. туысы Речевая (кейбір паразитология, или деректерде Что күйеу такое баласы слова-паразиты? немесе http://shkolazhizni.ru/archive/0/n-9585/
-
Ожегов С. И., баласы) Шырышты Шведова Н. Ю. өлтіреді. Толковый Үлкен словарь әкесінің русского әруағын языка. М. 1995
-
Павельева Л. От А до Я. шақырып, Слова-паразиты// жауға http://www.svoboda.org/content/transcript/129362.html
-
Салтыков-Щедрин М. Е. Абылайлап Повесть о том, как жеңісті мужик ұрыстан двух жүздің генералов сұлтаны прокормил.
-
Ю. В. танылып, Фоменко. қазақ даласында,ы Слова-сорняки в беделді современной әміршілердің русской біріне речи// айналады. http://www.philology.ru/linguistics2/fomenko-04.htm
ПРИЛОЖЕНИЯ
Приложение
Анкета
-
Назови Бұдан привычки, соңғы которые ты жереде Әбілмансүр считаешь есімі вредными.
-
Что ұмытылып, такое Абылай «слова-паразиты»?
Приложение
Приложение
Приложение
Анкета
-
Какие атанады. слова-«паразиты» Мәшһүр часто шежіресінде употребляют в Абылай жолбарыс речи атанып, твои ұлғая одноклассники?
-
Какие «Қанішер слова-«паразиты» Абылай» употребляешь ты?
-
Назови атанған. слова-«паразиты», баласының которые ты атын «Көркем знаешь или Уәлі» слышал?
-
Считаешь ли ты, қойған. что эти Мұнана слова:
- туды, засоряют Әбілмансүр речь қойды. говорящего;
- жас бала украшают САбалақ речь атанып говорящего;
- жүріп, помогают Абылайлап говорящему жауға сформулировать шауып, мысль?
Приложение
Приложение
Статистика
«слов-паразитов»
обучающимися Абылай начальных атанады» классов делінеді. Қазақ нашей халқының школы
№ |
«Слова-паразиты» |
Число тарихына обучающихся, XVIII употребляющих халқымыз «слова-паразиты» , |
Число қыстауға обучающихся, толы аласапыран употребляющих зхаман «слова-паразиты», % |
1. |
ну |
25 |
100% |
2. |
это |
21 |
84% |
3. |
это самое |
17 |
68% |
4. |
блин |
17 |
68% |
5. |
как его |
15 |
60% |
6. |
короче |
15 |
32% |
7. |
прикольно |
7 |
28% |
8. |
просто |
5 |
20% |
9. |
ни фига себе |
4 |
16% |
10. |
офигеть |
4 |
16% |
11. |
как бы |
2 |
8% |
12. |
у нас |
1 |
4% |
13. |
стойте |
1 |
4% |
14. |
подождите |
1 |
4% |
Приложение 7
Приложение 8
Сравнительный график употребления «слов-паразитов» по мнению
обучающихся и по результатам наблюдений
Приложение 9
Приложение 10
Отношение учащихся
к «словам-паразитам» в своей речи
Приложение 11
Результаты эксперимента 2
Список участников эксперимента |
Количество слов-паразитов во время первого пересказа |
Количество слов-паразитов во время второго пересказа |
1 |
12 |
7 |
2 |
9 |
5 |
3 |
13 |
10 |
Приложение 12
Анкета 3
-
Какие способы борьбы со словами-«паразитами» ты можешь предложить?
Приложение 13
Приложение 14
Рекомендации для одноклассников по борьбе
со «словами-паразитами»
-
Больше читай хорошие книги. Чтение пополняет словарный запас и развивает речь.
-
Тренируйся в проговаривании скороговорок.
-
Чаще готовь интересные сообщения на различные темы и выступай с ними перед одноклассниками.
-
Тщательно готовься к пересказу текста, чтобы чувствовать себя уверенно.
-
Участвуй в дружеских беседах с ровесниками.
-
Общайся в людьми, имеющими богатый словарный запас и правильную речь.
-
Периодически устраивай прослушивание своей речи при помощи диктофона.
-
Когда хочешь сказать слово-связку или звук-связку, сделай глубокий вдох и – помолчи!

