Мұғалім
жаңа сабақтың
тақырыбын тақтаға жазып және сабақтың
мақсатын айтып түсіндіреді.
Зерттеу
сұрағы: Ұлы Отан соғысынан кейін
қазақстандықтардың өмірі қалай өзгерді.
Сабақта
қолданылатын тірек
сөздер:
Демография, реформа,
карточкалық жүйе, демографиялық
дағдарыс,көші-қон.
Ұлы Отан соғысынан кейінгі
жылдары халықтың әлеуметтік тұрмыс жағдайы төмен дәрежеде болды.
1947 жылы желтоқсанда карточкалық жүйе мен республика еңбекшілерін
азық-түлікпен және өнеркәсіп тауарларымен мөлшерлі қамтамасыз ету
жойылды.1946 жылы КСРО-ның бірқатар аудандарын ашаршылық жайлады.
1939-1959ж аралығында Қазақстанда демографиялық дағдарыс орын алды.
Кеңес үкіметінің көші-қон саясатының салдарынан, қазақтардың өз
жеріндегі үлесі Қазақстан халқының 1/3-ін құра алмаған нашар
жағдайға түсті. 1950ж бастап бірқатар жүргізілген әлеуметтік
шараларға байланысты 1960-1962 жылдары «демографиялық жарылысқа»
әкелді.
№1
тапсырма «Ширату
жаттығулары»
1-топқа «Суреттер.Не
болды?»
Ұлы аштық, демографиялық
дағдарыс болған кезеңдердің Хронологиялық шегін
анықтап, себебін айтады,
(оқушылар берілген параққа
өздері жылдам оқиғаларды тізбектейді)
2
топқа «Айырмашылығы
неде-?»
Термин
сөздерді орналастырыңдар
(қағазға термин сөздер
жазылған парақ беріледі, оқушы жылдам термин сөздердің тұсына
айырмашылығын тауып дұрысын қойып шығады)
3топқа
«Бүгінгі сабаққа қатысты 10
сөзді атаңыз» (оқушылар берілген тақырыпқа
байланысты 10 сөзді атайды)
№ 1
Дескриптор:
1 Хронологиялық даталарды
анықтайды,
2 оқиғаның себептерін
талдайды,
3 термин сөздердің
айырмашылықтарын анықтайды,
4 тақырыпқа сай 10 сөзді
жинақтайды.
№2 тапсырма
«Жариялау»
әдісі»
(Әрбір
топ берілген сұрақ бойынша өз позициясын жариялау керек. Бұл үшін
топ ішінен оқушы берілген уақыт ішінде басқа қатысушылар алдында
сөйлеп, топ ұстанымын жеткізеді.)
Соғыстан кейінгі жылдардағы
Қазақстандағы демографиялық ахуал мен әлеуметтік жағдайдың
себептері мен салдарын атаңдар:
1 топқа
---Себептері-?
2
топқа—Салдары-?
3 топқа—«демографиялық
жарылыс»-?
1 Кейбір басқа
сыныптастарына қарағанда анағұрлым күрделі дереккөздермен жұмыс
істейтін оқушыларға тапсырма:
-география пәні бойынша
металлургия, қара металлургия тақырыптарымен
байланыстыр.
-соғыстан кейінгі экономикалық
саясаттың бағыты қандай еді-
- 1939-1959 жылдары жіберілген
кемшіліктер болдыма,болса қандай-?
2 Кейбір тапсырманы орындау
барысында жан-жақты әрі нақты көмек қажет ететін
оқушыларға:
-Демография қандай ғылым
саласына жатады-?
-карточкалық жүйе қашан
жойылды-?
-Ұлы Отан соғысынан кейінгі
ұлттық құрылымындағы басты өзгерістер қанша кезеңге
бөлінді,атаңдар-?
№2
Дескриптор:
1 Соғыстан кейінгі
Қазақстандағы демографиялық ахуал мен әлеуметтік жағдайдың
себептерін талдайды,
2 демографиялық дағдарыстың
салдарын анықтайды,
3 1960-1962ж «демографиялық
өсімді» бағалайды.
Кері
байланыс
№3
Тапсырма . Мәтіндік
тапсырма
3 топқа да бірдей Мәтін
беріледі.
1
топтың зерттеу
сұрағы:
Қазақстанда болған
демографиялық өзгерістер қандай кезеңдерге бөлінгенін
анықтаңдар,неліктен осы кезеңге
топтастырылды-?
2
топтың зерттеу
сұрағы:
Мәтінде сипатталған кезеңде
Кеңес үкіметінің Қазақстандағы демографиялық ахуалға байланысты
жүргізген саясатты дәлелдер келтіре отырып
түсіндіріңдер,
3
топтың зерттеу
сұрағы:
Сипатталған уақытта
демографиялық дамуга салғырттықпен қарағаны жөнінде мәтіннен
дәлелдер келтіріп, қорытынды жасаңдар.
№3
Дескриптор:
1 Қазақстандықтардың
демографиялық дамуын зерттейді,
2 демографиялық өзгерістерді
қандай кезеңдерге бөлетінін анықтайды,
3 Неліктен осы кезеңге
топтастырылғанын талдайды,
4 Мәтіндегі демографиялық
ахуалды анықтайды,
5 Қазақстандағы демографиялық
ахуалға байланысты жүргізілген шаралар жайлы дәлелдер
жинақтайды,
6 Сипатталған уақытта
демографиялық дамуға салғырттықпен қарағаны жөнінде мәліметтерді
жинақтайды,
7 демографиялық ахуалдың
өзгерістерін дәлелдеп,бағалайды.
«Білім қоржыны» оқушылар
стикерге жазып тұсына іледі.
1 Кейбір басқа
сыныптастарына қарағанда анағұрлым күрделі дереккөздермен жұмыс
істейтін оқушыларға тапсырма
-демографиялық дағдарыс
жылдарындағы экономикалық және әлеуметтік үрдістердің халықтың
құрамына тигізген әсері-?
-азаматтық хал актілерін жазу
органдарының құрылуы- қазақстандықтардың өмірін қалай
өзгертті-?
2 Кейбір тапсырманы орындау
барысында жан-жақты әрі нақты көмек қажет ететін
оқушыларға:
-демографиялық дағдарыс
дегенді қалай түсіндің-?
-осы тақырыпқа байланысты
хронологиялық кесте құрастыр-?
-осы тақырыпқа байланысты
термин сөздерді жаз-?
|