Сөйлеу мәдениетінің зерттелуі.

Пән: Қазақ тілі

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы:

9- бөлім. Сөз мәдениеті және шешендік өнер.

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

СЫНЫП: 10

Қатысқандар :

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы:

Сөйлеу мәдениетінің зерттелуі.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары :

10.3.6.1.Әртүрлі тақырып бойынша көркемдегіш құралдарды ұтымды қолданып, шығармашылық жұмыстар(өлең,хат,әңгіме,шығарма) ұсына білу.

10.4.5.1.Сөйлеу мен мәтін деңгейінде тыныс белгілерін қолдана білу.

Бағалау критерийлері

• Көркемдегіш құралдарды ажырата алады;

• Сұрақтарға жауап береді;

• Тыныс белгілерінің қойылу себебін анықтай алады;.

• Тақырып бойынша өз пікірін білдіреді.

Пәнаралық байланыс:

Әдебиет.

Сабақтың жоспарланған кезеңдері:

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарлаған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы -

3 мин

Кіріспе.

Сәлеметсіздер ме, қымбатты 10-сынып оқушылары!

Қазақ тілі сабағына қош келдіңдер!

Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: Сөйлеу мәдениетінің зерттелуі.

Ой шақыру әдісі:

Сөйлеу мәдениеті дегенді қалай түсінесіңдер?

Сөз мәдениеті деген сөзге қысқаша анықтама бер.

Сөз мәдениеті- әдеби тілдің ауызша түрлеріне тән нормаларын игеру, тілдік амал- тәсілдерді айтылатын ойдың мақсатына сай орнымен қолдана білу, сөйлеуде мәдениеттілік,әдептілік таныту.

Сөз мәдениеті қазіргі әдеби тілдің жұртшылық таныған, үлгі тұтқан нормаларын жеке адамдардың сақтауын талап етеді. Сөйлеуде диалектизмдерді,қарапайым,дөрекі сөздерді,варваризмдерді қолдану,орынсыз көп сөйлеу, бір пікірді қайталай беру,өзіне-өзі сілтеме жасау,асқақтап сөйлеу,дене қимылдарын араластыра беру сөз мәдениетіне жатпайды.Кірме сөздерді орынсызжұмсай беру,сіреспе құрылымдарды қолдану сөз мәдениетіне нұқсан келтіреді. Сөз мәдениеті сөйлеу әдебі деген ұғыммен ұштасып жатыр.

Сөз мәдениеті теориясының дамуында лексикография,әсіресе, нормативті түсіндірме сөздіктер,орфоэпиялық,орфографиялық, синонимдік арнаулы сөздіктер маңызды орын алады.

Қазақ тіліндегі сөз мәдениетінің дамуына ауыз әдебиетінің өкілдері және Абай,М.Әуезов,Ғ.Мүсірепов шығармаларының

ықпалы зор болды.Қазақ тіл білімінде сөз мәдениетінің мәселелерін А.Байтұрсынұлы,М.Балақаев,Р.Сыздықова т.б ғалымдар зерттеді. Кеңестік орыс тіл білімінде сөз мәдениетінің теориялық мәселелерін Л.В. Щерба,

В.В. Виноградов, Г.О. Винокур, Р.И.Аванесов , С.И.Ожегов, Ф.П.Филин т.б зерттеді.

1-тапсырма. Ой тастау, ойланту.

Бүгінгі тақырып «Сөйлеу мәдениеті» туралы білетін ақпараттарыңызға   ассоциация жасайық.

ӨЗ ЖАУАБЫҢДЫ ТЕКСЕР

даналық

тапқырлық

ойшылдық

көрегендік

әдептілік

шешендік

Сабақтың ортасы

14 мин.

2–тапсырма.

Тыныс белгісі дұрыс қойылған сөйлемдер мен бұрыс қойылған сөйлемдерді ажырату.

Ал енді, балалар, тапсырманы орындап болсақ, дұрыс жауабымен тексерейік.

3-тапсырма.

Көркемдегіш құралдарды сәйкестендір.

Ал енді, балалар, тапсырманы орындап болсақ, дұрыс жауабымен тексерейік.

Ерлерді ұмытса да ел, сел ұмытпас, Е рлерді ұмытса да ел,жел ұмытпас.		ассонанс
Жас Ноян жүйрігінің мойнын бұрды, Ж ас Ноян Ер Баянға қарсы жүрді. Жақындап келіп қалып ағасына...		анафора
Адасқан аққу құстай мен бір пақыр . А рқаның аруы боп жүрсем-дағы Алыста туған, өскен жерім жатыр.		эпифора
Жас Ноян қызды көріп от боп кетті, К 338тг - Сатып алу Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру Материал жариялап тегін сертификат алыңыз! Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды Материал жариялау Сертификатты жүктеу Ресми байқаулар тізімі Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз! Тізімді көру Материал іздеу Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз Барлығы 663 959 материал жиналған Пән Бағыт Сынып Іздеу Ұқсас материалдар Дайын ҚМЖ. Барлық пәндерден 2022-2023 оқу жылына, жаңа бұйрыққа сай жасалған Сертификатталған тренер жасаған 01.01.2023 17 863 13 694 ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған Барлық пәндер Барлық материалдар Барлық сыныптар Қазақ тілі пәні бойынша барлық материалдарды көру Іс-шаралар кестесі Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары Сайт Peaksoft веб-студиясында жасалған - Peaksoft.kz