Пәні:

Қазақстан тарихы

Бөлім:

XIХ ғасыр -XX ғасырдың басындағы Қазақстанның мәдениеті

Педагогтің аты-жөні:

Айдарбеков Арман Ермекұлы

Күні:

16.04.2025

Сынып: 7В

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Шоқан Уәлиханов – алғашқы қазақ ғалымы.

Зерттеу сұрағы: Неге С. Мұқанов Шоқан Уәлихановқа арналған шығармасын «Аққан жұлдыз» деп атады?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

7.2.3.1 Шоқан Уәлихановтың ғылыми зерттеулерінің тарихи құндылығын анықтау

Сабақтың мақсаты

Шоқан Уәлихановтың тұлғасын сипаттайды және ғалымның ғылыми зерттеулерінің тарихи құндылығын анықтайды.

LS Зерттеу тақырыбы: 7 в сынып оқушыларының тарихи көзқарастарын қалыптастыруда деңгейлік тапсырмаларды қолдану қаншалықты тиімді?

Шоқанның зерттеуші, саяхатшы, ағартушы ретіндегі қызметін атап, оның тарихи маңызын түсіндіре алады.

Деңгейлік тапсырмалар арқылы тарихи деректермен жұмыс істеу дағдысы дамиды.

Шоқан өмір сүрген кезеңдегі тарихи жағдайларға баға беру арқылы тарихи көзөарасы қалыптасады.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру

Өткен білімді еске түсіру

5 мин

3 мин

Ұйымдастыру кезеңі.

Өткен білімді тексеру

Миға шабуыл

Суреттен не көріп тұрсыздар?

Суреттерге қарап бүгінгі тақырыптың тірек сөздерін анықтап көріңіздер. Сабақ тақырыбы мен мақсатын болжап көріңіз.

Оқушылардың жауаптары арқылы сабақ тақырыбына шығып, оқу, сабақ мақсаттарын хабарлау, зерттеу сұрағы мен бағалау критерийлері таныстырамын.

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшеді.

Сабақтың тақырыбы, оқу мақсаттары мен бағалау критерийлерімен таныстыру

2-3 оқушыны тыңдау, тақырыпқа шығу

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

Презентация слайдтары

Жаңа білім

5 мин

Кинометафора әдісі. Тақырыпқа шолу

Зерттеу мен талдау

1-тапсырма. Жұптық жұмыс.

Мәтінмен танысып, Ш.Уәлихановтың азаматтық тұлғасына сызба жасаңыздар.

2-тапсырма. Топтық жұмыс.

Мәтінмен танысып, Шоқан Уәлихановтың ғылыми зерттеулерінің тарихи құндылығын анықтаңыздар.

1-топ Тарихшылар "»Саяхатшы Шоқан"

• Қандай мақсатпен Қашқарияға барған?

• Шоқан бұл сапарда қандай қиындықтарға тап болды?

• Оның жазбалары арқылы қандай ғылыми жаңалықтар ашылды?

2-топ: Зерттеушілер "Шоқан – этнограф және тарихшы"

- Бұл еңбектерде қандай тарихи деректер келтірілген?

- Шоқанның жазбаларынан хандық билік туралы қандай көзқарасты байқауға болады?

- Бұл еңбектердің қазақ халқы үшін қандай құндылығы бар екенін жаз.

3-топ: Мәдениеттанушылар "Шоқан – ағартушы ғалым"

Шоқан Уәлихановтың ағартушылық қызметіне тоқталып, келесі сұрақтарға жауап бер:

 Ол өз замандастарына қандай ой тастады?

 Ғылым мен білімге қалай үлес қосты?

 Қазіргі оқушыға оның еңбектерінің қандай тәрбиелік мәні бар?

3-тапсырма.Жеке жұмыс.Біліміңізді пайдаланып, С.Мұқановтың Шоқан Уәлихановқа арналған шығармасын «Аққан жұлдыз» деп атау себептерін түсіндіріңіз.

Бағалау критерийлері:

Шоқан Уәлихановтың ғылыми еңбектерін және ғылыми мұраларынның маңыздылығын анықтайды

Бағалау критерийі (3 балл):
✅ 1 балл – Сапардың мақсатын дұрыс анықтады
✅ 1 балл – Ғылыми жаңалығын көрсетті
✅ 1 балл – Қиындықты нақты мысалмен сипаттады

Бағалау критерийі (3 балл):
✅ 1 балл – Еңбектерден нақты мысал келтірді.
✅ 1 балл – Хан сайлау рәсімі туралы мәліметті дұрыс түсіндірді.
✅ 1 балл – Шоқанның көзқарасын сипаттады.

Бағалау критерийі (3 балл):
✅ 1 балл – сұрақтарға нақты, дәлелді жауап берді,

1 балл-

1 балл- қазіргімен байланыстыра алды.

Дескриптор,

3 балл

-кемінде үш себебін түсіндіреді

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

Дескриптор бойынша

Өзін-өзі бағалау

Өpара бағалау

Презентация слайдтары

Оқулық , Қазақстан тарихы, 6 класс

Таратпа қағаздар

ҚБ парағы

Бекіту

Сабақты қорытындылау

Қорытындылайық

1. Ш. Уәлихановты кейбір ғалымдар аз ғұмыр кешкендіктен, «аққан жұлдызға» теңесе, кейбірі «Ш. Уәлиханов - қазақ халқының шоқ жұлдызы» деп санайды. Сен осы пікірлердің қайсысы дұрыс деп ойлайсың? 2. Оның ең маңызды жетістігі қайсы? 3. Ғалымның есімін қазақ тарихында мәңгілікке қалдыру үшін қандай іс-шаралар ұсынасың? Ойыңмен бөліс.

Оқушылар сұрақтарға жауап береді

Дескриптор бойынша

Ақпарат

тық карточка

Кері байланыс

Тақырып бойынша білгенімен, үйренгенімен, қиналған сәтімен бөліседі

Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды