Сөздік дәптер 4-сынып

Кіріспе
«Сӛздік дәптер» 2019 жылғы Н.Ж. Даулеткереева, Г.Б. Мухангалиева
авторлығымен «Алматыкітап» баспасынан шыққан 4-сыныптың қазақ тілі
оқулығының әр сабағы бойынша берілген сӛздерді игеруге арналған
тапсырмалардан қҧралған. Ӛзге тілді ҥйрену ҥшін, ең алдымен, сӛздік қорды
молайту керек. Сонымен қатар, сӛзді тҥрлі грамматикалық категорияда
қолдана білу дағдыларын да жетілдірген жӛн. «Сӛздік дәптер» балаларға жаңа
сӛздерді дамыта оқыту, ойын, сын тҧрғысынан ойлау технологияларының
стратегиялары арқылы игеріп, белсенді қолдануға кӛмектеседі.
Жаңашылдығы: жаңа сӛздерді игерту кезеңі сабақтың 5-7 минутын
ғана алса да, бҧл жҧмыстың маңызы ӛте зор. «Сӛздік дәптерде» сӛздердің
аудармасы ғана берілмей, оқушылар сӛздердің мағынасын ӛздігімен
тҥсінетіндей бір сыныптың оқулығы бойынша әр сабақта ҥйретілетін сӛздерді
есте сақтауға, оларды тиісті тҧлғада қолдана білуге жаттықтыратын
тапсырмалар жинақталған. Сӛздерді ҥйрену процесін қызықты ету ҥшін,
балалардың зейінін, дивергентті ойлау қабілетін дамытатын қызықты жҧмыс
тҥрлері ҧсынылады. Сондай-ақ, оқушы тақырып бойынша QR-код арқылы
тест тапсырмасын орындап, бірден ӛз нәтижесін кӛре алады. Бҧл
оқушылардың пәнге қызығушылығын арттырады.
Ғылымилығы: оқушыға берілетін білім мазмҧны қазіргі педагогика
ғылымының талаптарына сәйкес, дайын тҥрде емес, ізденіс жасауға
ынталандыру арқылы беріледі. Оқушы сӛздерді ассоциация, терістеу,
пайымдау арқылы игереді.
Оқу құралының мақсаты: білім алушының ӛз ойын байланыстыра
жеткізуге мҥмкіндік туғызатын қажетті сӛздік қорын молайтып,
коммуникативтік әрекеттерін заманауи педагогикалық технологиялар арқылы
жетілдіріп, қазақ тіліне қызығушылықтарын арттыру.
Міндеттер:
а) Адамның ӛзіне, айналасына қатысты зат, қимыл, сын атауларын
меңгерту; ә) сӛздерді бір-бірімен байланыстыруға қажетті грамматикалық
категорияларды қолдануға жаттықтыру; б) сипаттауға, тҥрлі мақсатта сҧрақ
қоя білуге, қысқа, толық жауап беруге дағдыландыру; в) есту, оқу арқылы
қабылданатын қысқа, қарапайым ойларды тҥсінуге машықтандыру; г) сауатты
жазу дағдыларын жетілдіру.
Күтілетін нәтиже: әр сабақта сӛздікпен жҥйелі жҧмыс ӛткізу
нәтижесінде оқушылардың жеке сӛздік дәптері анықтамалық ретінде сапалы
жҥргізіліп, жыл бойы танысқан сӛздерді берік естерінде сақтайды, сӛздік қоры
молаяды, сӛздерді керекті формада қолдануға жаттығады.
Бҧл оқу қҧралы қазақтілді емес 4-сынып оқушыларына және
мҧғалімдерге қолдануға ҧсынылады. Мҧғалімдер ҥшін сабақтың «Сӛздікпен
жҧмыс» кезеңін жоспарлап ҧйымдастыруға септігі мол. Оқу қҧралында
жинақталған тапсырмаларды орындату арқылы мҧғалім қалыптастырушы
бағалауды да жҥргізе алады.
3

1-тарау «Менің Отаным – Қазақстан»
1-сабақ «Қазақстанның қалалары»
1. Оқулықта 4-бетте жаңа сӛздерді оқып шық, есте сақтау арқылы кӛркем
жаз.
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
2. Картаға қара, сӛздердің аудармасын тап, кестеге аудармасын жаз.

Қазақша

Орысша
Север
Юг
Запад
Восток
Регион

3. Бос орынқа орнына тиісті сӛзді қойып жаз.
Петропавл _________________________аймақта орналасқан.
Шымкент __________________________аймақта орналасқан.
Орал ______________________________аймақта орналасқан.
Семей _____________________________аймақта орналасқан
4. Ӛзіңді тексер

4

2-сабақ «Бурабайдағы демалыс»
1. Мысалдарды оқы, сӛздерді аудармасымен сәйкестендір.
Мысалдар:
 Сарыарқа ауданы, Алматы ауданы, Байқоңыр ауданы;
 Қарағанды орталық аймақта орналасқан.
 Асан мектепке автобуспен келеді. Оның ҥйі алыс.
 Мен мектепке бес минутта келемін. Менің ҥйім алыс емес.
1. Аудан
2. Орталық
3. Алыс

А) центральный
Ә) далеко
Б) район

2. Сӛздерге –да, -де, -та, -те жалғауларын жалға
В районе
В центре
Вдалеке
3.
-

Орыс тіліндегі сӛзді қазақша жаз
Сен қай (районе) _____________________тҧрасың?
Мен (в центре) _______________________тҧрамын.
Ол (далеко) _________________________па?
Жоқ (далеко) ________________________емес.

5

3-сабақ «Туған ел кӛрмесі»
1. Суретке қара, сӛздердің аудармасын тап
Халық, ҧлт

Шаңырақ

Ту

Бейнелеу

Орын

2. Сӛздердің аудармасын жаз
_______________________народ
_______________________нация
_______________________Флаг
_______________________верхняя часть юрты
_______________________место
_______________________изображать
3. Ӛзіңді тексер

6

4-сабақ «Мемлекеттік рәміздер»
1. Суретке қара, сӛздердің аудармасын тап.
Елтаңба

Рәміз

Елбасы

Ҧлан

2. Сӛйлемдегі сӛздерді дҧрыс орналастыр
А) Елтаңба, Ту, рәміздері, Қазақстанның, Гимн.
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
Ә) Н.Ә. Назарбаев, елбасы, Қазақстанның.
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
Б) Оқиды, ҧландар, жақсы.
___________________________________________________________________
3. Ӛзіңді тексер

7

5-сабақ «Рәміздер туралы білім сайысы»
1. Сӛйлемдерді оқы, қарамен жазылған сӛздердің аудармасын тап.
 Қазақстанның Туында қыран, кҥн, ою бейнеленген.
 Қазақстанның Елтаңбасында екі тұлпар бейнеленген.
 Қазақстан тауларында барыс бар.
 Барыс тауда тіршілік етеді.
 Қасқыр далада тіршілік етеді.
 Халық рәміздерді қастерлейді.
 Балалар ата-анасын қастерлейді.
 Біз Отанды, табиғатты қастерлейміз.
2. Сӛздердің аудармасын жаз.
Қазақша

Орысша
барс
орел
быстроногий конь
ценит
обитает, существует

3. Бос орынға тиісті сӛзді жаз.
____________________ – батыл, кҥшті аң.
____________________ – епті, кҥшті қҧс.
____________________ – жҥйрік, ақылды жануар.
Қыран тауда _________________________________ .
Қазақтар барысты, қыранды, тҧлпарды __________________________ .

8

6-сабақ «Ӛз туым (жоба)»
1. Оқулықта 15-беттегі 1-тапсырмаға назар аудар, сӛздердің аудармасын
жаз.
Қазақша

Орысша
треугольник
четырехугольник
квадрат
круг
форма
в середине
справа
слева

2. Сҧрақтарға жауап бер.
Тудың пішіні қандай?
_________________________________________________________________
Тудың ортасында не бейнеленген?
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
Елтаңбаның пішіні қандай?
_________________________________________________________________
Елтаңбаның ортасында не бейнеленген?
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
Елтаңбаның оң жағында және сол жағында не бейнеленген?
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
3. Ӛзіңді тексер

9

7-сабақ «Менің сапарым»
1. Оқулықта 18-бетте жаңа сӛздерді оқы, есте сақтау арқылы жаз.
_________________________________________________________________
________________________________________________________________
2. Бҧл не?

_________________

__________________

____________________

_________________

3.Сӛздерге кӛптік жалғауды (-лар, -лер, -дар, -дер, -тар, -тер) жалға.
Бҧрылыс –
Қиылыс –
Киіз ҥй –
Малшы –
4.Сӛздерді аудар
На поворотах –
На перекрестках –
В юртах –
У скотоводов –

10

8-сабақ «Қайталау»
1. Сӛздердің аудармасын жаз.
Қазақша
Народ
Нация
Флаг
Герб
Символ
Регион
Форма
Независимый
Изображай
Цени

Орысша

2. Сҧрақ қҧрап жаз.
- ______________________________________________________________
- Қазақстан тәуелсіз мемлекет.
- ______________________________________________________________
- Қазақстанда бес аймақ бар.
- ______________________________________________________________
- Солтҥстікте Петропавл, Қостанай қалалары бар.
- ______________________________________________________________
- Оңтҥстікте Шымкент, Тараз қалалары бар.
- ______________________________________________________________
- Батыста Орал, Ақтӛбе қалалары бар.
- ______________________________________________________________
- Шығыста Семей, Ӛскемен қалалары бар.
______________________________________________________________

11

9-сабақ «Ауыл сыртында»
1. Суретке қара, сӛйлемдерді оқы, сӛздердің аудармасын тап.
сурет

сӛйлем
Ауыл
ішінде ішінде ҥйлер, бақшалар,
кӛшелер бар.
Ауыл сыртында сыртында қалаға жол ӛтеді.
Кӛпірдің ҥстінде ҥстінде машиналар бар.
Кӛпірдің астында астында екі жол бар.
Ауылдың
сыртында айналасында
таулар
бар,
ағаштар ӛседі.
Ауылдың
қасында қасында
ӛзен
ағады.

2. Тіркестерді аудар
За домом
В доме
Вокруг города
Возле города
3. Ӛзіңді тексер

12

аударма

10-сабақ «Менің ауылым»
1. Суретке қара, сӛздердің аудармасын тап.

Қазақша

Орысша
вот
вон, там
это
то, там

2. Сӛздердің антонимдерін тап.
Сӛз
Әне
Анау
Астында
Сыртында

антонимі

13

11-сабақ «Әлидің ҥйі»
1. Суреттерге қара, сӛздердің аудармасын жаз.

Қазақша

Орысша
сзади, позади
впереди
справа
слева
возле, рядом, около
напротив

2. Сӛздің синонимін тап
Қасында - __________________________
3. Тіркестерді аудар.
Возле дома –
За домом –
Перед домом –
Возле дома –
Напротив дома –

14

12-сабақ «Бӛлмедегі заттар»
1. Сӛйлемдерді оқы, сӛздердің аудармасын тап.
 Біз асүйде тамақ ішеміз.
 Біз қонақбөлмеде теледидар кӛреміз.
 Біз жатын бөлмеде ҧйықтаймыз.
 Біз жуынатын бөлмеде бет, қол жуамыз, тіс тазалаймыз.
 Кіреберісте айна, аяқ киім шкафы бар.
Қазақша

Орысша
кухня
гостиная
спальня
ванная комната
прихожая

2. Бос орынға керекті сӛзді жаз.
Тоңазытқыш (холодильник) _____________________________________тҧр.
____________________________________________________теледидар бар.
Кереует (кровать) _____________________________________________тҧр.
Киімілгіш (вешалка) __________________________________________тҧр.
Кіржуғыш машина ___________________________________________тҧр.
3. Ӛзіңді тексер

15

13-сабақ «Сҥйікті қаламыз»
1. Суретті сӛзге сәйкестендір, аудармасын жаз
сурет
Суретті
сӛзге Сӛз аудармасын жаз
сәйкестендір
1 В)
А) сауда ҥйі – торговый дом
1.

2.

3.

4.
5.
6.

Ә) аялдама -

Б) спорт сарайы -

В) мейрамхана -

Г) қонақ ҥй Ғ) дәмхана Д) кӛлік тҧрағы -

7.
2. Сӛйлемдерді аудар.
Гостиница возле ресторана.
Остановка перед дворцом спорта.
Кафе за торговым домом.
Напротив торгового дома
автостоянка.

16

14-сабақ «Менің отбасым»
1. Отбасы мҥшелерін есіңе тҥсір, кестеге сӛздердің аудармасын жаз:
Аға, әке, ата, әпке, сіңлі, қарындас, ана, әже
Қазақша

Орысша
Дедушка
Бабушка
Мама
Папа
Старший брат
Младший брат
Старшая сестра
Младшая сестра по отношению к брату
Младшая сестра по отношению к сестре

2. Сӛйлемдерді оқы, қарамен жазылған сӛздердің аудармасын тап.
Олжас отбасымен қыдыруға шықты.
Олжастың отбасы қалаға қыдыруға шықты.
Біз демалыс кҥні қыдыруға шығамыз.
Олжастың отбасы мейрамханада дәмді тамақ жеді.
Олжас дәмді балмҧздақ жеді.
Кҥн кҥзде салқын. Қонақ ҥйдің іші ыстық емес, салқын.
Қазақша

Орысша
вышли погулять
вкусно
прохладно

3. Сӛз тіркестерін қҧра
Дәмді ___________________________________________________________
Салқын__________________________________________________________
__________________________________________________қыдыруға шықты

17

15-сабақ «Шегарашы»
1. Кӛру диктанты. Оқулықта 34-бетте жаңа сӛздерді оқы, есте сақтау
арқылы жаз.
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
__
2. Сӛздердің аудармасын тап
Қазақша

Орысша
граница
пограничник
охрана
Родина

3. Сӛздерді тап, қарындашпен белгіле.
О

Р

Т

Ш

И

У

Я

С

П

К

Ҥ

З

Е

Т

А

Е

Ә

В

Ф

Ш

Е

Г

А

Р

А

Ш

Ы

М

Ҧ

Ғ

А

Л

І

М

В

Э

Ю

Д

Ә

Р

І

Г

Е

Р

Ш

Т

А

Н

А

Ӛ

Ғ

Қ

И

У

Ҧ

Ш

Қ

Ы

Ш

Ы
П

О
Р

4. Қазақшаға аудар
Пограничник на границе стоит.
___________________________________________________________________
Охрана Родины – работа пограничника.
___________________________________________________________________

18

16-сабақ «Қайталау»
1. Аудар.
Қазақша

Орысша
кухня
гостиная
спальня
прихожая
ванная
гостиница
торговый дом
дворец спорта
ресторан
кафе
автостоянка
остановка

2. Сҧрақтарға жауап бер.

сҧрақ
жауап
Қоян қайда?
Тҥлкі қайда?
Қасқыр қайда?
Мысық қайда?
Ит қайда?
Әтеш қайда?

19

2-тарау «Құндылықтар»
17-сабақ «Мейірімділік – асыл қасиет»
1. Жаңа сӛздерді оқы.
Қазақша
Мейірімді
Кӛрікті
Қарапайым
Еңбекқор
Ыстық

Орысша
добрый
красивый
скромный
трудолюбивый
горячий

2. Жаңа сӛздермен сӛз тіркестерін қҧра.
______________________________әже
______________________________қҧмырсқа
______________________________қыз
______________________________адам
________________________________бәліш
3. Сурет қандай сӛзді кӛрсетеді?
сурет
сӛз

4. Ӛзіңді тексер

20

18-сабақ «Еңбектің сыйы»
1. Жаңа сӛздерді оқы.
Қазақша
Уәде
Ҧмыт
Жауапты
Қҧрмет

Орысша
обещание
забудь
ответственный
уважение

2. Сӛз тіркестерін аудар.
Обещание
дай________________________________________________________
Обещание
забудь_____________________________________________________
Ответственный ученик________________________________________________
Спасибо за
уважение__________________________________________________
3. Сӛйлем қҧра.
Уәде, қызға, кемпір, берді.
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
Қҧрмет, кемпірге, қыз, кӛрсетеді.
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
Жауапты, ҧнайды, кемпірге, қыз.
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
Уәдені, ҧмытпайды, кемпір.
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

21

19-сабақ «Әдепті бала»
1. Сӛйлемдерді оқы. Қандай қасиет туралы? Дҧрыс жауапты белгіле.
Сӛйлем
Мен бҥгін кезекшімін. Мектепке ерте
келдім.
Мен бҥгін нашар (жаман) баға алдым.
Қазір анама шындықты айтамын.
Мына кәмпитті екіге бӛлу керек. Мен
ағама кәмпит беремін.

Қасиет
А) жомарт
Ә) жауапты
Б) адал
А) жомарт
Ә) жауапты
Б) адал
А) жомарт
Ә) жауапты
Б) адал

2. Оқулықта 43-бетте жаңа сӛздерді оқы. Сӛздердің аудармасын тап.
Қазақша

Орысша
щедрый
честный
правда
качество
привычка

3. Сӛз тіркестерін аудар.
Щедрый человек__________________________________
Честный друг_____________________________________
Правду говори____________________________________
Хорошее качество_________________________________
Плохая привычка__________________________________

22

20-сабақ «Ҥлгілі оқушы»
1. Жаңа сӛзді оқы
Сабырлы – уравновешенный
2. САБЫРЛЫ сӛзінің әріптерінен жаңа сӛздер жаз.
_________________________________________________________________
________________________________________________________________
3. Адамның қасиетін білдіретін сӛздерді еске тҥсір. Сӛз тіркестерін қҧра.
_______________________әже
_______________________ата
_______________________әке
_______________________ана
_______________________қыз
_______________________бала
_______________________оқушы
4. Бҧл аттарда бірінші әріп қандай? Сол әріптен басталатын қасиетті еске
тҥсір, жаз.
Серік________________________________
Айгҥл_______________________________
Жанат_______________________________
Мирас_______________________________
Қайрат_______________________________
Ердос________________________________
Кҥләш_______________________________
Ҥсен ________________________________

23

21-сабақ «Анамның тапсырмасы»
1. Кӛру диктанты. 48-бет жаңа сӛздерді оқы, есте сақтап жаз.
_________________________________________________________________
________________________________________________________________
2. Сӛздерді аудар.
Қазақша

Орысша
Моя обязанность
Твоя обязанность
Ваша обязанность
Его обязанность
Наша обязанность

3. Керек жерде «міндетті тҥрде» сӛзін жаз.
__________________________таңертең және кешке тісті тазала.
__________________________тамақ алдында қол жу.
_________________________кҥнде кәмпит же.
_________________________компьютер алдында кӛп отыр.
_________________________шындықты айт.
4. Ӛзіңді тексер

24

22-сабақ «Қамқор немере»
1. Оқулықта 50-бетте жаңа сӛздерді оқы, аудармасын тап.
Қазақша

Орысша
долг
цель
мнение
опора
родственник
заботиться
благодарить

2. Сӛз тіркестерін аудар.
Заботиться о родственниках
___________________________________________________________________
Заботиться о родственниках – долг
__________________________________________________________________
Благодарить родственников
__________________________________________________________________
Опора родственников
__________________________________________________________________
Мнение родственников
___________________________________________________________________
Моя цель___________________________________________________________
Мой долг__________________________________________________________
3. Сӛзге жалғау жалға
Жекеше
І жақ мен алғыс айт...
ІІ жақ сен алғыс айт...
ІІ жақ сіз алғыс айт...
ІІІ жақ ол алғыс айт...

25

23-сабақ «Не жақсы? Не жаман?»
1. Сӛздердің аудармасын тап, сәйкестендір. Мына ассоциациаларға назар
аудар: Алдар кӛсе, еріншек
Қазақша
1. Алдау
2. Еріну
3. Мақҧлдау
4. Кҥту

сәйкестендіру

Орысша
А) лениться
Ә) одобрять
Б) ждать
В) обманывать

2. Сӛз тіркестерін аудар
Қазақша

Орысша
обманывать плохо
лениться неправильно
одобрять нужно
ждать хорошее, ждать добро

3. Не жақсы? Не жаман? Ананы алдау, оқуға еріну, адалдықты мақҧлдау,
жамандық кҥту, жақсылық кҥту, туысқанға қамқор болу, уәде сақтау,
қол жумау.
Жақсы

Жаман

26

24-сабақ «Қайталау»
1. Сурет бойынша әңгіме қҧра, КЕРЕКТІ СӚЗДЕРДІ пайдалан.
КЕРЕКТІ СӚЗДЕР: қамқор болды, шай, дәрі, ҥй жинады, алғыс айтты,
тірек, мейірімді, еңбекқор.

___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

27

25-сабақ «Қуыршақтар»
1. Сипаттаманы оқы, қарамен жазылған сӛздің аудармасын тап.
А) Жандос балаларға кәмпит, алма, ойыншық береді. Ол - жомарт бала.
Ә) Қасен достарға ойыншық бермейді. Ол қызғаншақ бала.
Б) Дәурен қыздардың шашын тартады, балаларға тас лақтырады. Ол –
сотқар бала.
В) Айжан кӛп жҥгіреді, сосын қҧлайды, аяғы ауырады. Ол – ұрыншақ қыз.
Г) Айдос жатады, киімін, ойыншығын жинамайды, сабақ оқымайды. Тамақ
ішеді, ыдыс жумайды. Ол – жалқау бала.
Қазақша

Орысша
ленивый
ревностный, завистливый
драчун
непоседа
щедрый

2. Сӛздерді дҧрыс орналастыр, сӛйлем қҧра.
киімдерін, бала, жалқау, жинамайды.
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
бермейді, қызғаншақ, ойыншығын, бала, достарға.
___________________________________________________________________
__________________________________________________________________
бала, жаман, сотқар.
__________________________________________________________________
3. Ӛзіңді тексер

28

26-сабақ «Жаман жолдас»
1. Суретке қара, мағынасы қарсы сӛздерді тап

сӛз
1.
2.
3.
4.

сәйкестендіру
бағаны
Сау
Кәрі
Кҥшті
Жаман

Мағынасы қарсы сӛз
А) жақсы
Ә) әлсіз
Б) ауру
В) жас

2. Мәндес сӛздерді тап.
сӛз
1. жолдас
2. кҥшті
3. жаман

сәйкестендіру бағаны мәндес сӛз
А) мықты
Ә) нашар
Б) дос

4. Оқулықта 61-бетте «Жаман жолдас» әңгімесін оқы, соңғы сӛйлемде
«ҧял» сӛзінің аудармасын тап.
Досы қатты ұялып, төмен қарапты.
А) Друг сильно застыдившись, опустил глаза вниз.
Ә) Друг сильно обрадовавшись, глядел вниз с дерева.
Б) Друг сильно испугавшись, смотрел вниз.
Ҧялып - __________________________

29

27-сабақ «Шегіртке мен Қҧмырсқа»
1. Кӛру диктанты. Оқулықта 63-беттегі сӛздерді есте сақтап жаз.
_________________________________________________________________
_______________________________________________________________
2. Сӛз тіркестерін оқы, қарамен жазылған сӛздердің аудармасын тап.
Шегіртке сауықшыл. Ол ән айтуды, билеуді, тойға баруды жақсы кӛреді.
Шегіртке жазда ән айтты. Ол әнді жақсы кӛреді. Ол өлеңшіл.
Шегіртке қыста тамақсыз, ҥйсіз мұңды болды.
Қазақша

Орысша
веселье любящая, веселая
песни любящая, певунья
печальная, грустная

3. Қандай сӛзбен тіркеседі?
КЕРЕКТІ СӚЗДЕР: сауықшыл, мҧңды, ӛлеңшіл.
Әнші _______________________________________
Жас адам____________________________________
Ауру адам __________________________________

30

28-сабақ «Кӛмекші робот»
1. Жаңа сӛзді оқы
ТАНЫСТЫРУ – ЗНАКОМИТЬ, ЗНАКОМСТВО
2. Кӛп нҥктенің орнына тиісті сӛзді қой
Бҥгін біздің отбасымызда
- Мен сендерге роботты
- Әрине,
...
- Бірінші роботпен Айсҧлу

...
...
...

болды.
, - деді әкем.
, - деді анам.
, - деді әкем.

КЕРЕКТІ СӚЗДЕР: таныссын, таныстыру, танысайық, таныстырайын.
3. Сӛздермен сӛз тіркесін қҧра.
___________________________________________________таныстыру
__________________________________________________таныстырайын
_________________________________________________таныстырсам
4. Сӛз тіркестерімен сӛйлем қҧра.
Қазақстанды таныстыру
_________________________________________________________________
_______________________________________________________________
Отанымды таныстырайын
_________________________________________________________________
_______________________________________________________________
Мемлекетті таныстырсам, ...
_________________________________________________________________
_______________________________________________________________

31

29-сабақ «Менің қалауым»
1. Жаңа сӛздермен таныс.
БАСПАНА – ДОМ, КРОВ
ҚҦРАСТЫРУ – КОНСТРУИРОВАТЬ, СОСТАВЛЯТЬ
2. Жаңа сӛздермен сӛз тіркестерін аудар.
Дом
конструировать________________________________________________
Составлять задание______________________________________________
Новый
дом
представлять
(знакомить)__________________________________
_______________________________________________________________
3. Сәйкестендір
Қазақша
1. бас
2. пана
3. қҧра

Сәйкестендіру

Орысша
А) составь
Ә) голова
Б) защита, укрытие

4. Сӛздердің синонимдерін тап
Ҥй – _________________________________________
Қамқор – ______________________________________________________
Жасау – ________________________________________________________

32

30-сабақ «Қайырымды қойшы»
1. Сӛздердің аудармасын тап.

- қиыршық тас

A.

- асыл тас

B.

- бҧзылған ҥй

C.

2. Сӛйлемдерді аудар
Қазақша

Орысша
Это не гравий.
Это драгоценный камень.
Ласточка драгоценный камень
собирала.
Гнездо ласточки разрушилось.

3. Ӛзіңді тексер

33

31-сабақ «Мысық, әтеш және тҥлкі»
1. Жаңа сӛздермен таныс
Достық – дружба
Бҧршақ – горох
Шыдамсыз – нетерпеливый
Қҧтқар – спаси
Себебі – потому что
2. Сӛйлемде жақша ішіндегі сӛздерді қазақшаға аудар.
Әтеш (горох)_______________ жақсы кӛреді. Тҥлкі әтешке (горох)
_______________әкелді. (Нетерпеливый)__________________ әтеш тҥлкіге
терезе ашты. «Мысық, мені (спаси)_______________», - деді әтеш. Мысық
әтешті қҧтқарды, (потому что) ________________ол адал дос.
3. «Қҧтқар» етістігін тиісті тҧлғада аудар
Пусть он спасет – ____________________________
Если он спасет – _____________________________

34

32-сабақ «Қайталау»
1. Сӛзді қалай пайдаланасың?
А) Шыдамсыз
Антонимі –
Сӛз тіркесі –
Сӛйлем –
Еңбекқор
Антонимі –
Сӛз тіркесі –
Сӛйлем –
Сауықшыл
Антонимі –
Сӛз тіркесі –
Сӛйлем –
2. Сӛздердің синонимдерін тап
Сӛз
Еріншек
Әдемі
Мықты
Қайырымды
Ҥй

Синонимі

35

3-тарау «Мәдени мұра»
33-сабақ «Қаладан келеміз»
1. Жаңа сӛздермен таныс
Ӛріс – пастбище
Жайлау – летнее пастбище
Маңдайынан иіскеді – понюхал лоб (казахи детей не целуют, а нюхают лоб)
Қуаттандыр, қуатта – заряди
2. Суретке сәйкес сӛзді жаз
Сурет

Сӛз

3. Ӛзіңді тексер

36

34-сабақ «Нағыз ӛнер - қолӛнер»
1. Жаңа сӛздермен таныс
Қҧмыра – кувшин
Қоржын – сума
Былғары – кожа
2. Сӛйлемде суреттегіні сӛзбен жаз.

___________________________________ қыштан жасалады.

_______________________________былғарыдан жасалады.
______________________________ шыныдан жасалады.
_____________________________ағаштан жасалады.
___________________________ былғарыдан жасалады.

___________________________ағаштан жасалады.

37

35-сабақ «Базарлық»
1. Жаңа сӛздермен таныс
Сурет

Сӛз
ірімшік
қаймақ

қҧрт
тақия

Базарлық
Тап

гостинцы
найди

2. Жаңа сӛздерді пайдаланып, сҧрақтарға жауап бер.
Сҥттен не жасалады?
_________________________________________________________________
_______________________________________________________________
Әже балаларға не берді?
______________________________________________________________
Бала басына не киді?
______________________________________________________________

38

36-сабақ «Отбасылық мереке»
1. Жаңа сӛздермен таныс.
Сурет

Сӛз
қамзол
шапан

кимешек
кӛйлек

кебіс
2. Сӛздердің аудармасын жаз
Қазақша

Орысша
Чапан
Камзол
Женский головной убор
Платье
Туфли
Тюбетейка

39

37-сабақ «Тҧсаукесер жыры»
1. Жаңа сӛздермен таныс:
Жыр – песня
Бата - благословение
Дәстҥр – традиция
Мәдениет – культура
Ала жіп – разноцветная веревка
Кес - режь
2. Сӛздердің синонимдерін тап.
Сӛз

Синоним

Ән
Тілек
Салт
3. Сӛз тіркестерін аудар
Красивая песня – __________________________________
Благословение дедушки – _________________________
Казахская традиция – _____________________________
Культура народа – _______________________________
Разноцветную веревку разрезать – _______________________
4. Сӛйлем қҧра
Дәстҥрі, қазақ, «Тҧсаукесер».
_________________________________________________________________
Кеседі, тҧсауды, ала жіппен.
__________________________________________________________________
Бата, береді, ата.
__________________________________________________________________
Айтады, жырын, «Тҧсаукесер».
__________________________________________________________________

40

38-сабақ «Кәдесый»
1. Жаңа сӛздермен таныс
Текемет – ковер из войлока
Ою-ӛрнек – орнамент
Кәдесый – сувенир
Мҧра – наследие
Қымбат – дорогой
Сәнді – красивый
2. Сӛз тіркестерін аудар
Дорогой наследие___________________________________________________
Красивый орнамент________________________________________________
3. Бос орынға керекті сӛзді жаз







Әже ______________________тоқыды.
Текеметте _________________________бар.
Туристер ________________________ сатып алды.
Домбыра – мәдени ____________________ .
Дҥкенде текемет сатылады. Ол __________________тҧрады.
Әже текеметке ою-ӛрнек салды. Текемет _________________ .

4. Ӛзіңді тексер

41

39-сабақ «Сиқырлы кілем»
1. Сӛздердің аудармасын тап
Сурет

сәйкес
1–

Орысша
А) памятник

2–

Ә) кирпич

3–

Б) древний дворец

4–

В) мавзолей

1. кӛне сарай

2. ескерткіш

3. кесене

4. кірпіш
2. Сӛйлемдерді аудар
А) Древний дворец из кирпича –
_______________________________________________________________
Ә) Мавзолей – памятник культуры –
_________________________________________________________________
________________________________________________________________

42

40-сабақ «Қайталау»
1. Сӛздерді топтастыр
Текемет, қоржын, табақ, домбыра, базарлық, тҧсау кесу, белдік, қҧмыра,
тақия, қҧрт, сандық, бесік, қамзол, кимешек, қамшы, қасық, ірімшік,
қаймақ, кебіс, кӛйлек, бата беру.
А)Дәстҥр – _______________________________________________________
_______________________________________________________________
Ә) Ыдыс – ______________________________________________________
______________________________________________________________
Б) Киім – ______________________________________________________
_______________________________________________________________
________________________________________________________________
В)
Бҧйым
–
_______________________________________________________
_________________________________________________________________
________________________________________________________________
2. Сҧрақтарға жауап бер

А) Бҧл не?
___________________________________________________________
Ә) Қай халықта текемет бар?
___________________________________________________________
Б) Текемет қандай мҧра?
___________________________________________________________
В) Ол неден жасалады?
___________________________________________________________
Г) Текеметте ненің суреті бар?
___________________________________________________________
Ғ) Текемет қандай?
____________________________________________________

43

41-сабақ «Кӛне ғасыр қонақтары»
1. Оқулықта 102-беттегі жаңа сӛздерді оқы, есте сақтап жаз
_________________________________________________________________
_______________________________________________________________
2. Сӛйлемдерді оқы, қарамен жазылған сӛздердің аудармасын тап.
Сӛйлем
Орысша сӛз
Біз орманда қҧстардың сазын естиміз.
Қҧмыра саздан жасалады.
Бҧл қҧмыраға жҥз жыл, бір ғасыр
болыпты.
Мен
шебердің
жҧмысына
таң
қалдым.
3. Сӛздердің синонимдерін тап
сӛйлем
1. Біз
орманда
қҧстардың
сазын естиміз.
2. Қҧмыра саздан жасалған
3. Жүз жыл – ҧзақ уақыт.

сәйкес
1-

Синонимдер
А) қыш

23-

Ә) ғасыр
Б) жыр

44

42-сабақ «Зергерлік бҧйымдар»
1. Жаңа сӛздермен таныс
Мыс – медь
Тиын – монета
Қҧжат – документ
Маңызды – важно
Зергер – ювелир
2. Сӛйлем қҧраймыз
А) Аудар «важный документ» - ________________________________________
__________________________________________________________________
Ә) Етістікпен аяқта: Маңызды қҧжат __________________________________
Б) Етістікпен аяқта: Зергер__________________________________________
3. Сҧрақтарға жауап бер
А) Тиын неден жасалады?
__________________________________________________________________
Ә) Неден теңге жиналады?
_________________________________________________________________
Б) Қҧжаттар қандай болады?
__________________________________________________________________
В) Кім зергерлік бҧйым жасайды?
___________________________________________________________________

45

43-сабақ «Дауылпаз – бабалар мҧрасы»
1. Жаңа сӛздермен таныс
Дауылпаз – барабан
Жаршы – глашатай
Бақсы – шаман
Жау – враг
Жорық - поход
Ҧрпақ – потомство
Дауыс кҥшейткіш – усилитель звука
2. Бҧл кім? Бҧл не?
А) Қолмен, таяқпен соғатын музыкалық аспап –__________________________
Ә) Балалар, немерелер –______________________________________________
Б) Жаңалық хабарлайтын адам – _____________________________________
В) Адамдарды ӛлеңмен, дауылпазбен емдейтін адам – __________________
Г) Ол жорыққа шығады - __________________________________________
Ғ) Ол дыбысты қатты шығарады - ___________________________________
3. Ҧйқас сӛз тап
Ӛнерпаз –
Дау –
Қорық –
Жақсы –
Қорқақ –
4. Ӛзіңді тексер

46

44-сабақ «Айтыс ӛнері»
1. Сӛйлемдерді оқы, сӛздердің аудармасын жаз
А) Бала туғанда, шілдехана тойы болады.
Ә) Ақындар айтысқа қатысты.
Б) Тҥркістан – кӛне шаһар.
Қазақша

Орысша
состязание поэтов
праздник по поводу рождения ребенка
город

2. Синонимін тап
Қала –
Бала –
Ән –
3. Сӛйлемді 3 сӛзбен аудар
На празднике по поводу рождения ребенка было состязание поэтов.
___________________________________________________________________
_________________________________________________________________

47

45-сабақ «Ҧлттық аспаптар»
1. Жаңа сӛздермен таныс
Асатаяқ – погремушка
Сыбызғы – свирель
Жетіген – семиструнный инструмент
Ҧлттық аспаптар – национальные инструменты
2. Бҧл не?
Сурет

Сӛз

48

46-сабақ «Ата, бата беріңіз»
1. Жаңа сӛздермен таныс
Қыдыр ата – мифический герой, приносяший удачу
Аманат – наказ
Аңыз – легенда
2. Сӛйлемдерді аудар
Я прочитал легенду.
______________________________________________________________
Я прочитал легенду о Қыдыр ата.
_________________________________________________________________
________________________________________________________________
Наказ Қыдыр ата.
_______________________________________________________________
Наказ Қыдыр ата – заботиться о природе.
_________________________________________________________________
________________________________________________________________
3. Ҧйқасын тап
Парыз –
Бата –
Жақсы ат –

49

47-сабақ «Абай Қҧнанбайҧлы – ҧлы ақын»
1. Жаңа сӛздермен таныс
Баспа – издательство
Қолжазба – рукопись
Мақтаныш – гордость
Ҧлы – великий
2. Сӛздердің аудармасын тап
Қҧжат – _______________________________________
Ақын – ______________________________________
Жазушы – _____________________________________
3. Аудар
Рукопись Абая____________________________________
Великий поэт____________________________________
Гордость великого поэта____________________________
_______________________________________________
Рукопись в издательство дай________________________
_________________________________________________
4. Қандай сӛздерден жасалған?
Баспа –__________________________________________
Қолжазба – _____________________________________
Мақтаныш – ______________________________________
Жазушы – _______________________________________
5. Ӛзіңді тексер

50

48-сабақ «Қайталау»
1. Бҧл кім? Бҧл не?
А) Табиғатқа қамқор бол, ҥлкендерді сыйла - ___________________________
Ә) Дастарханың мол болсын, қайда барсаң, жол болсын – ________________
Б) Ақынның қаламмен жазған кітабы – _________________________________
В) Әр қазақ ҥйінде бар музыкалық аспап –_____________________________
Г) Бала туғанда болатын той ________________________________________
Ғ) Ақындар сайысы –_________________________________________________
Д) Мыстан жасалған ақша –___________________________________________
Е) Ол қазақтың ҧлы ақыны – _________________________________________
Ж) Ол мыстан, кҥмістен, алтыннан бҧйымдар жасайды –
__________________________________________________________________
З) Ол әңгіме, роман жазады – ________________________________________
Й) Ол жаңалық хабарлайды –________________________________________
2. Мысал келтір
А) Музыкалық аспап –
Ә) Қазақ дәстҥрі –
Б) Қазақ ақыны –
3. Сӛздердің синонимдерін тап
Жыр –
Қыш –
Қала –
Бала –
Жҥз жыл –

51

4-тарау «Мамандықтар әлемі»
49-сабақ «Байқауға қатысамын»
1. Жаңа сӛздермен таныс
Мамандық таңдау – выбирать профессию
Жҥлде – приз
Сахна – сцена
Байқау – смотр, конкурс
2. Сӛздерді аудармасымен сәйкестендір
Сӛз
1) әнші
2) биші
3) жеңімпаз

Сәйкестендіру
1–
2–
3–

Аударма
А) победитель
Ә) певец
Б) танцор

3. Сҧрақтарға жауап бер
А) Не таңдау қиын?
Ә) Қандай мамандықтарды білесің?
Б) Кімдер сахнада ӛнер кӛрсетеді?
В) Байқауда кім жҥлде алады?
4. Ҧйқас тап
Әнші –
Ӛнерпаз –
Мҥлде –
Арна –
Амандық –

52

50-сабақ «Сахна қызықтары»
1. Жаңа сӛздермен таныс
Сазгер – композитор
Кӛрермен – зритель
Қазылар алқасы – жюри
Тілші – корреспондент
Болашақ - будущее
2. Сӛз тіркестерін аудар
Композитор песни –
Жюри смотра –
Зритель смотра –
Корреспондент газеты –
Будущее композитора –
3. Суретте кім?
Сурет

Сӛз

53

51-сабақ «Дизайнер»
1. Жаңа сӛздермен таныс
Сәнгер – дизайнер
Сән ҥлгісі – модель моды
Сән ҥйі – модный дом
Тапсырыс – заказ
Мата – ткань
Бҥрсігҥні – послезвтра
Арғыгҥні – позавчера
2. Суреттер бойынша сӛздерді жаз
Сурет

Сӛз

3. Аудар
Послезавтра в дом моды пойду.
___________________________________________________________________
Позавчера заказ дала.
___________________________________________________________________

54

52-сабақ «Кішкентай тігінші»
1. Суретке қара, жаңа сӛздерді жаз

Қазақша

Орысша
нитки
иголка
ножницы
пуговица
портниха

2. Мына қатарда не жоқ?
А) Қайшы, жіп, тҥйме, ____________________________________________
Ә) Жіп, ине, тҥйме, _______________________________________________
Б) Ине, тҥйме, қайшы, _____________________________________________
В) Жіп, ине, қайшы, _______________________________________________
3. Сҧрақтарға жауап бер
А) Біз немен кесеміз?
Ә) Біз немет тігеміз?

55

53-сабақ «Кондитерлік фабрикада»
1. Жаңа сӛздермен таныс
Қоспалар – добавки, ингридиенты
Суыт – остуди
Еріт – растопи
Безендір – укрась
2. Аудар
Ингридиенты приготовь
__________________________________________________________________
В холодильнике остуди
__________________________________________________________________
Масло
растопи_______________________________________________________
Торт укрась_________________________________________________________
3. Бос орынға керекті сӛзді қойып жаз
Май, жҧмыртқа, қант, шоколад, ҧн – бҧл тортқа керек
Ең бірінші майды ___________________________________________________
Тортты шоколадпен _________________________________________________
Тортты тоңазытқышта _______________________________________________

56

54-сабақ «Ас мәзірі»
1. Жаңа сӛздермен таныс
Даяшы – официант
Аспаз – повар
2. Сурет пен сӛзді сәйкестендір
Сурет

Сәйкес
1–

Сӛз
А) асбҧршақ

2–

Ә) даяшы

3–

Б) кҥріш

4–

В) қарақҧмық

1)
2)
3)

4)
3. Сӛз тіркесін қҧра
Ақ_________________________________________________________________
Қара___________________________________________
Жасыл___________________________________________
Сыпайы__________________________________________
4. Ӛзіңді тексер

57

55-сабақ «Еңбек адамдары»
1. Жаңа сӛздерм