С.Торайғыров-"Шығамын тірі болсам адам болып" өлеңінің тақырыбы мен идеясы.

Бөлім: Мен балаң жарық күнде сәуле қуған

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 6

Қатысқан оқушылар саны:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

С.Торайғыров-"Шығамын тірі болсам адам болып" өлеңінің тақырыбы мен идеясы.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

6.1.1.1. әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтау.

6.1.2.1. әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені идеясы арқылы түсіндіру.

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар:

әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау арқылы жанрлық ерекшелігін түсіну.

Көпшілігі:шығармадағы авторлық идеяның әлеуметтік-қоғамдық мәселемен байланысын анықтау.

Кейбір оқушылар:әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтау, әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені идеясы арқылы түсіндіру.

Жоспар

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Сабақтың ортасы

І. Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылар түгенделіп, сабаққа назары аударылады.

І. Қызығушылығын ояту.

«Сөздер сөйлейді» әдісімен Абай өмір жолын оқулықтан оқып, тірек сөздермен жұмыс жүргізеді.

Тірек сөздер:

1893

Он үш жас

Шоқпыт (шын аты Әбубәкір)

Павлодар облысының Баянауыл ауданы

Тортай, Мұхан, Әбдірахман

Нұрғали Бекбауов

Сұлтанмахмұттың білім алуы

27 жас

Сабақтың тақырыбы, мақсаты мен бағалау критерийлері таныстырылады.

ІІ. Мағынаны тану.

Сұл­тан­мах­мұт То­рай­ғы­ров өмір­де­гі бас­ты мақ­сат­–­өнер-­бі­лім­ге үй­ре­ну, ха­лық­қа пай­да­лы бо­лу де­ген өр­шіл о­йын «Шы­ға­мын ті­рі бол­сам, адамбо­лып» өле­ңін­де те­рең­де­те тү­се­ді. Қане, оқып көрейік!

«Тізбектен не түсіп қалған?» әдісімен С. Торайғыров өлеңі беріледі, соны оқушылар ұйқасын тауып мәнерлеп оқып шығады Өлеңнің мазмұнын түсіне отырып тақырыпқа болжам жасайды.

Шығамын тірі болсам, ... ...,

Жүрмеймін бұл жиһанда ... ....

Жатқаным көрде тыныш жақсы емес пе,

Жүргенше өмір сүріп, надан болып.

(Оқушылар өлеңнің толық мазмұнымен танысады).

Сөзмаржан

Жиһан –­әлем,­ дүниежү­зі

Асылық –­ас­там­шылық,­ кү­пір­лік

Серт ету –­уә­де­ бе­ру

1-тапсырма.Түсіну картасын жасау.

Дескриптор:

• Өлеңнің ерекшелігін түсіндіреді;

• Өлеңнің қазақ поэзиясына әсері;

• Өлеңдегі көтерілген мәселенің ұлттық мүддеге байланысын анықтайды;

• Ойын дәлелдейді.

ҚБ

Әдебиет теориясы

2-тапсырма.Өлең мақмұны бойынша сұрақтарға жауап беріңдер.

1. «Шығамын тірі болсам, адам болып» өлеңін де ақын қандай мақсат қояды?

2. «Надан» деген сөзді қалай түсінесіңдер?

3. «Шығамын тірі болсам, адам болып» өлеңінде ақын неліктен надан болғысы келмейді?

4. Ақынның алдына қойған мақсатын өлең мәтініне сүйеніп жазып шығыңдар: «Тірі болсам адам болып шығамын», ...

Дескриптор:

• Өлең мазмұны бойынша сұрақтарға жауап береді;

• Мазмұнын ашып түсіндіреді;

• Ойын дәлелдейді.

ҚБ

Бекіту. 1. Адам болып шығу дегенді қалай түсінесіңдер? Сұлтанмахмұт өмірінің кезеңдері туралы не білдіңдер? Ақынның «адам болып шығу» туралы ойы жүзеге асты деп ойлайсыңдар ма?

2. Сұлтанмахмұт Торайғыров өз заманында «шығамын тірі болсам, адам болып» деген серт бергенін білеміз. Ақын берген сертін орындады ма? Қазіргі заманда сендер үшін өзекті тақырып туралы ой бөлісіңдер.

3. Ақынның ойы мен арманын қалай толықтырар едіңдер?

Оқушылар түгенделіп, сабаққа назары аударылады.

Оқушылар «Сөздер сөйлейді» әдісімен Абай өмір жолын еске түсіру мақсатында тірек сөздермен жұмыс жүргізеді

Сабақтың тақырыбы, мақсаты мен бағалау критерийлері таныстырылады.

«Тізбектен не түсіп қалған?» әдісімен С. Торайғыров өлеңі беріледі, соны оқушылар ұйқасын тауып мәнерлеп оқып шығады Өлеңнің мазмұнын түсіне отырып тақырыпқа болжам жасайды.

Жаңа сөздермен танысады.

Түсіну картасын жасау.

Өлеңнің ерекшелігін түсіндіреді;

Өлеңнің қазақ поэзиясына әсері;

Өлеңдегі көтерілген мәселенің ұлттық мүддеге байланысын анықтайды;

Ойын дәлелдейді.

Оқушылар әдебиет теориясы бойынша білім алады.

Өлең мақмұны бойынша сұрақтарға жауап береді;

Мазмұнын ашып түсіндіреді;

Ойын дәлелдейді.

Сабақ соңында тақырыпқа байланысты бағалау сұрақтарына жауап береді, оқушылар шығармадағы автор бейнесіне өз бағасын береді.

Қалыптастырушы бағалау

ҚБ

ҚБ

ҚБ

ҚБ

6-сынып «Қазақ әдебиеті» оқулығы

С. Торайғыров өмірі мен шығармашылығы

С.Торайғыров "Шығамын тірі болсам адам болып" өлеңі

С.Торайғыров-"Шығамын тірі болсам адам болып" өлеңі

Сабақтың соңы

Кері байланыс.

Үйге тапсырма: Өлеңді мәнерлеп оқыңдар, қалауларың бойынша жат тап алыңдар.