Тәрбие сағаты

Шын жүректен кітап сыйла

Күні

27-02.02.2025ж

Сынып жетекші:

Аты жөні

Сынып :

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың мақсаты:

Оқушыларға кітаптың маңыздылығын түсіндіру;

Кітапқа деген сүйіспеншілікті арттыру;

Оқушыларды кітап сыйлаудың әдемі дәстүрімен таныстыру;

Балалар арасындағы рухани құндылықтарды насихаттау.

Құндылықтарды дарыту

Кітап сыйлау — тек қана сыйлық беру емес, ол адамға өзінің ішкі дүниесін аша білу, қайырымдылық пен мейірімділік таныту, рухани қолдау көрсету сияқты қасиеттерді де дарытады. Оқушы бір-біріне кітап сыйлау арқылы адамгершілік қасиеттерін, ұжымда бірлесе жұмыс жасау, өзара құрметтеу сияқты дағдыларды да игереді.

Апта дәйексөзі

Заң және тәртіп айы

Әділет жолы- адал жол

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Ресурстар

Ұйымдастыру кезеңі (17 мин)

Оқушылармен амандасу, сабақтың тақырыбын таныстыру.

Кітапқа қатысты қызықты мәліметтер айтып өту.

Кіріспе сөз

Кітаптың адам өміріндегі орны туралы сөйлесу.

Кітаптың бізге қандай пайдасы бар екенін және оны өміріміздің маңызды бөлігі етіп қалай қабылдауға болатынын түсіндіру.

Мұғалім сөзі:

Құрметті оқушылар! Бүгін біз өте маңызды тақырып — кітаптың адам өміріндегі орны туралы сөйлесеміз. Кітап — тек қағаз бен мұқабаның жиынтығы емес, ол — білімнің, тәрбиенің, мәдениеттің кілті. Кітаптың адамның өміріне тигізетін әсері өте терең, сондықтан оның орнын сөзбен айтып жеткізу қиын.Кітап — бізді өткен ғасырлармен, тарихпен байланыстыратын алтын көпір. Ол арқылы біз ата-бабаларымыздың ұлағатты сөздерімен танысып, олардың өмірлік тәжірибесін бойымызға сіңіреміз. Кітаптың әр бетін ашқан сайын жаңа әлемге қадам басамыз, жаңа білім мен жаңа ойлар ашамыз.Кітап — ақылдың айнасы, рухани қорымыздың негізі. Оқу арқылы біз өзімізді жетілдіріп, жаңа дағдылар мен білімдерге ие боламыз. Әсіресе, жастардың рухани байлығы кітаптарда жатыр. Ол біздің көркем сөзімізді, ойлау қабілетімізді арттырып, жан дүниемізді байытады. Әр кітап — бізге ашылған жаңа мүмкіндік, жаңа әлем. Сондықтан да кітапты сыйлау — үлкен құрмет.

Мұғаліммен амандасады.

Сыныпты түгендейді.

Мұғалім оқушылардан кітаптың адам өміріндегі орны туралы сұрайды. Оқушылар өз пікірлерін білдіріп, кітаптың білім мен тәрбие көзі екенін түсіндіріп береді.

"Сіздер үшін ең маңызды кітап қандай?" деген сұраққа жауап беріп, әр оқушы өзіне ұнайтын кітапты немесе авторын атап өтеді.

Оқушылармен бірге "Кітап — менің досым" тақырыбына пікірталас жүргізу.

Кітап туралы мақал-мәтелдер айту (мысалы, "Кітап — алтын қазына", "Кітап — білім бұлағы").

Кітап оқу мәдениетін қалыптастыру үшін түрлі әдістер ұсыну.

Кітап сыйлау мәдениеті туралы әңгімелесу.

Кітаптар (әртүрлі жанрдағы);

Постер, плакаттар;

Слайдтар;

Тақта, маркер, фломастерлер.

Сабақ ортасы (10 мин)

Қауіпсіздік сабағы.

КҮМӘНДІ ЖАҒДАЙЛАРДА ЕЛІКТІРУДІ ҚАЛАЙ ЖЕҢУГЕ ЖӘНЕ ДҰРЫС ТАҢДАУ ЖАСАУҒА БОЛАДЫ?

Сабақтың мақсаты: оқушыларды қауіпті ұсыныстардан бас тартуға және өз шегараларын қорғауға үйрету.

Негізгі міндеттер:

1.Неліктен «Жоқ» деп айта білу маңызды екенін түсіндіріңіз.

2.Қауіпті ұсыныстардан бас тарту жолдарын көрсетіңіз.

Материалдар мен ресурстар:

Презентация

Азғыруды жеңуге арналған кеңестері бар үлестірмелі материалдар.

Сабақтың барысы Кіріспе (2 минут) Бейнені көрсету.

https://youtu.be/9STOaUpRt_U?si=6evIkpB5AiJH6QCD

Сұрақ қою: «Жасөспірімдерді қандай жағдайлар еліктіруі мүмкін?».

Негізгі бөлім (6 минутқа дейін)

Балаларға алдауды жеңуге көмектесу. Қоғам мен ата-аналар балалар мен жасөспірімдерге өмірдің шынайы құндылықтарын табуға көмектесуі керек: әлеуметтік, отбасылық, діни. Құндылықтар туралы ашық айту керек. Балалардың өмірде дұрыс шешім қабылдауда адалдық, жауапкершілік, тәуелсіздік сияқты құндылықтардың неліктен маңызды екенін түсінуі маңызды. Егер бала өз бетінше дұрыс шешім қабылдауға үйренсе, онда болашақта ол әрдайым қиын күнделікті жағдайларда жол таба алады. Ата-аналар сынға қарағанда жиі мақтаған кезде, балалар шешім қабылдағанда өздерін сенімді сезіне бастайды.

Есірткіге қарсы оқытуды мектепке дейінгі жастан бастау керек, өйткені баланың балалық шағында қалыптасқан әдеттері болашақта шешім қабылдауға әсер етеді. Үш-төрт жасар бала әлі де кешенді оқуға, есірткі туралы күрделі фактілерді түсінуге дайын емес, бірақ оны шешім қабылдау, бірлескен ойын барысында мәселелерді шешу дағдыларына үйретуге болады. Бұл дағдылар оған есірткіден бас тарту туралы шешім қабылдаған кезде қажет болады.

Ешқашан балаларды басқалардың көзінше жазаламаңыз, олардың жақсы мінез-

құлқын нығайту үшін оларды жиі мақтаңыз. Баланы күшті тұлға етіп тәрбиелеу керек, сонда ол жеңіліс емес, өз жеңістерінің тәжірибесін жинақтайды. Тәрбиеде осындай қалыпты ұстану керек, сонда кішкентай кезінен бастап бала ата-анасының қамқорлығы мен қолдауын сезінетін және сонымен бірге оған үміт артып отырғанын, сенетінін біліп, тәуелсіз іс-әрекеттерге бара алатын болады.

Мысалдарды талдау:

- Жасөспірімдер алдауға ұшырағанда болатын бірнеше нақты немесе ойдан шығарылған жағдайларды ұсыну (мысалы, есірткі қолдану туралы ұсыныс, емтиханда көшіру, қорқытуға қатысу және т.б.).

- Топтық немесе жұптық жұмыс: оқушылар әр мысалды талдайды және әр таңдаудың ықтимал салдарын талқылайды.

«Құқықтар мен талаптар» ойыны

Қатысушыларға тапсырма: «Сіздің таңдау және әрекет ету еркіндігіңіз бен

құқықтарыңыз шектелген, бұзылған жағдайды (өзекті, бірақ бұрын болған жағдайды келтіруге де болады) еске түсіріңіз. Бұл жағдайды, алдымен шын мәнінде, қалай болғанын топтың басқа мүшесімен бірге сомдаңыз. Сіз қандай сезімді бастан өткердіңіз? Сіз нені өзгерткіңіз келеді? Енді өз құқықтарыңызды қорғай отырып, тура сол жағдайды жаңаша сомдаңыз. Табанды болыңыз, арандатушылыққа бой алдырмаңыз (серіктес манипуляция мен үстемдікті қолданады, мысалы, кінә сезімін оятуға тырысады, мақтау айтады, бұйрық береді, қорқытады, жалбарынады). Қандай жағдай болмасын, өзіңізге керектіні сенімді түрде талап етіңіз. Серіктесіңізге өз қажеттіліктеріңіз туралы ашық айтып, сезімдеріңізді сипаттаңыз».

Талқылауға арналған сұрақтар:

• Сіз нені бастан өткердіңіз?

• Ең үлкен қиындықтарға не себеп болды?

• Сіз неден қорқасыз?

• Сіздің қазір істегеніңізді нақты өмірде қолдануға бола ма болса, қалай?

• Сіз мұны қалай жасайсыз?

• Ықтимал салдары қандай?

• Егер олар теріс болса, сіз оларды қалай жеңесіз?

«Бас тарту» ойыны

Қатысушыларға тапсырма: «айналаңыздағы біреумен қарым-қатынас жағдайын еске түсіріңіз, оны әдетте қабылдамау қиын. Бұл жағдайды топтың басқа мүшесімен ойнаңыз, алдымен ол шындықта болады. Сіз не бастан өткердіңіз? Сіз нені өзгерткіңіз келеді? Енді сол жағдайды серіктесіңізден бас тарту немесе онымен келіспейтіндігіңізді білдіру арқылы басқаша жолмен ойнаңыз».

Талқылауға арналған сұрақтар:

• Бас тартқан кезде сізге ең қиын нәрсе не болды?

• Сіз бас тартқан кезде не сезіндіңіз? Таңдауға әсер ететін факторлар:

- Күмәнді жағдайларда шешім қабылдауға әсер етуі мүмкін факторларды талқылау: құрдастардың қысымы, қабылдауға деген ұмтылыс, жазадан қорқу, моральдық құндылықтар және т. б.

Қорытынды Пайдалы сілтеме:

https://youtu.be/BCAA6q-DBnc?si=HAiV_l2MG2aIVUEP https://drive.google.com/file/d/1zr0xk3YY5XJuddXYQM36oZSyfRFItux5/view https://drive.google.com/file/d/1PIp-x-SgLIM7NkIeNkE_omo9i3Ud8WbP/view

Ортасы (15 мин)

Практикалық бөлім

Оқушылар бір-біріне кітап сыйлап, оның маңыздылығы туралы өз ойларымен бөліседі.

Әр оқушы өз таңдаған кітабын басқа бір оқушыға сыйлау туралы ойларын қағазға жазады немесе слайдқа шығарады.

Мұғалім:

Ал енді, кітаптың адам өміріндегі орны туралы ойланғанда, оның тек білім мен ғылымға ғана емес, тәрбиеге, адамгершілікке де әсер ететінін айта кету керек. Кітап — адамның ішкі дүниесін, дүниетанымын қалыптастыратын құрал. Қандай кітап оқысаң, сол дүниеге қарай көзқарасың өзгеріп, өзің де өзгересің. Адамның рухани дүниесінің өсуіне және жан дүниесінің байлуына кітаптар үлкен үлес қосады.

Біз бүгін "Шын жүректен кітап сыйла" деп айтқан кезде, кітаптың қаншалықты маңызды екенін, оның адамның өмірінде қандай орынды алатынын түсінуіміз керек. Кітап — білімнің сарқылмас көзі, сондықтан оны қастерлеп, оны қадірлей білуіміз қажет. Кітап сыйлаған кезде, біз тек материалдық нәрсе сыйлап жатқан жоқпыз, біз бір-бірімізге білім, ой мен сезім сыйлап жатырмыз.

Енді әрқайсымыз өзіміз үшін сүйікті кітап таңдап, оны оқып, өмірімізде қаншалықты маңызды екенін сезінуіміз керек. Және сол кітапты басқалармен бөлісу — үлкен дәстүр. Олай болса, кітапты оқып, оны басқаға сыйлау арқылы біз бір-бірімізге қымбатты нәрсені — білім мен рухани дүниемізді сыйлаймыз.

Кітап таңдауды талқылау:

Оқушылар алдымен өздерінің сүйікті кітаптарын немесе ең көп оқыған шығармаларын таңдап алады. Әрқайсысы өз таңдауын түсіндіреді:

Бұл кітапты не үшін таңдадыңыз?

Неліктен осы кітап сізге ерекше әсер қалдырды?

Кітаптың оқушы өміріне қандай әсері болуы мүмкін?

2. Кітап сыйлау дәстүрі туралы әңгіме:

Оқушылар кітаптың маңыздылығы мен оның адам өміріндегі орны туралы өз ойларын ортаға салады. Олар кітап сыйлаудың маңыздылығы туралы пікірлерін айтып, «кітап сыйлау» дәстүрінің қоғамдағы рөлін талқылайды.

Оқушылар, кітап сыйлау тек сыйлық беру ғана емес, ол — біліммен, ойлармен, тәжірибемен бөлісу деген ұғымды түсінуі керек.

Осы дәстүрдің ұлттық мәдениеттегі орны, тарихтағы маңызды тұлғалардың кітаптарға деген көзқарасы туралы ойларын білдіреді.

3. Кітапты басқа оқушыға сыйлау:

Әр оқушыға бір-біріне кітап сыйлау мүмкіндігі беріледі. Оқушылар өздері таңдаған кітаптарын сыйлап, олар туралы қысқаша әңгіме айтып береді.

Сыйланған кітаптың авторы мен мазмұны туралы қысқаша шолу жасап, сыйға беруші оқушы кітаптың маңызды тұстарын айтып, оның оқушыға пайдасы туралы ойымен бөліседі.

Бұл әрекет арқылы оқушылар бір-біріне кітаптың құндылығын ұғындырып, біліммен бөлісудің маңыздылығын түсінеді.

4. Кітап оқуға деген мотивация қалыптастыру:

Оқушылар кітапты сыйлаудың мәдениетінің көрінісін өмірде қолдануға тырысады.

Олар кітаптың өз өмірінде қандай рөл атқаратынын, одан қандай пайдалы ақпарат алып, оны өмірде қолдана алатындарын талқылайды.

"Мен кітапты оқи отырып, білімімді арттырамын және рухани бай боламын" деген сияқты мотивациялық ойлар мен пікірлер айтылады.

.

Кітаптар (әртүрлі жанрдағы);

Постер, плакаттар;

Слайдтар;

Тақта, маркер, фломастерлер.

Соңы

3 мин

Оқушылардан алған әсерлерін тыңдау.

Кітап сыйлау дәстүрін мектепте әрі қарай қалай дамытуға болатынын талқылау.

Тәрбие сағатын қорытындылау, кітаптың адам өмірінде алатын орны туралы қорытынды пікір айту.

Оқушылардың әрекеті барысында кітап сыйлау, оны оқуға деген ынта мен құрмет сезімін дамыту, рухани байлықты арттыру мақсаты орындалады. Әр оқушы кітапты сыйлау арқылы тек біліммен ғана емес, адамгершілік, ізгілік, жауапкершілік сияқты құндылықтарды да өз өміріне енгізеді.