Шыңғысхан империясы және оның мұрагерлері тақырыбына тапсырмалар

Қазақстан тарихынан практикалық жұмыс №18

Шыңғысхан империясы және оның мұрагерлері

Аты-жөні:_______________________Тобы:____Күні:__________

1-тапсырма. «Бұл кім?» викторинасы. Тұлғаның тарихи бейнесін құрастыр.

2-тапсырма. Жылдар сөйлейді.

3-тапсырма. Шыңғыс ханның тұлғалық рөліне сипаттама бер.

4-тапсырма. Мәтінмен жұмыс

ХІІІ ғасырда саяси жағдай тек Ұлы Далада ғана емес, сондай-ақ бүкіл Еуразияда толығымен өзгерді. Ол моңғол басқыншылығы және Шыңғыс хан империясының пайда болуына байланысты еді. Моңғолдар – түркілерге туыстас халық. Олар І мыңжылдықтың ортасында Ұлы Даланың шығысында көшіп-қонып жүрді. Ұйғыр қағандығы құлағаннан кейін Моңғолия аумағына қоныс аударды. Сол тұста онда татар тайпасы өмір сүрді. Бұл этноним моңғолдарға берілді: моңғол тайпалары Қытай дереккөздерінде көбінесе татарлар немесе моңғол-татарлар деп аталды; Русьте моңғолдарды татарлар деп атады; ескі еуропалық карталарда Орталық Азияны – Татария деп аталады.

ХІІІ ғасырда Орталық Азиядан шығыс, оңтүстік және батыс бағыттардағы моңғолдардың басқыншылығы Еуразиядағы басты оқиға болды. Ол Моңғол империясының пайда болуына әкелді. Бұл дүниежүзілік тарихта құрлықтағы ең ірі империя саналады. Моңғол империясы көшпелілер мемлекеттілігі дамуының үшінші, ең жоғарғы кезеңі болып табылады. Моңғол империясы әскери-әкімшілік жүйе, иерархиялық үлестік жүйе, елдерді өзіне бағындыру идеясы тәрізді Түрік империясының көптеген белгілерін өзіне қабылдады. Сондай-ақ оларға қатаң соттық-құқықтық жүйе, басқыншылықты идеологиялық негіздеу мен жоғарғы биліктің ерекше тұжырымдамасы қосылды.

5-тапсырма. Адасқан әріптер. Әріптерден дұрыс сөзді шығар.

Ө Л К Е Ш Р Л І Е П

Ң О М О Ғ Л

К Ү Е Т І Р Л Р

М Е Ч У Н Т И

О Ғ Л О М Ң – Т Р А Л А Т Р А

С Э А И К И П С Я Н

У Г Ж Ы Н Е Р А

Қ Ш Ы П Ы Ш Ы Қ Н А Л

6-тапсырма. Кестені толтыр.