сынып: 6а |
| Бекітемін: |
Тақырыбы | Мемлекеттік тіл-менің тілім
|
Мақсаты | Оқушылардың білімге құштарлығын арттыру, шығармашылыққа баулу, ойлау қабілеттерін арттыру, өз тілімізді құрметтеуге, ойларын толық жеткізугетәрбиелеу. |
Көрнекілігі | Мультимедиялық проектор, презентация ,тіл туралы қанатты сөздер,суреттер, постер, стикер. |
Әдіс-тәсілдер | Топтастыру, жұптас-ойлан-бөліс,төмен және жоғары дәрежелі сұрақтар стратегиясы. |
Сабақтың барысы | Мұғалім әрекеті | Оқушы әрекеті |
Кіріспе | АмандасуСыныптан тыс шараның тақырыбы мен мақсатын айту.Шаттық шеңберін құрып, әрқайсысы «Біздің ана тіліміз қандай? » деген сұраққа бір сөз тіркесімен жауап беру. Мысалы:көне тіл, бай тіл,қасиетті тіл т.б.«Қазақ тіліне қамқорлық жасау-менің парызым», «Ана тіліміз-сан ғасырлық қазына» деген 2 сөйлемнің әр сөзін жасыру, таңдаған сөздерінен 2 сөйлем құрастырып, топқа бөліну. | Амандасады.Шаттық шеңберіне тұрып,өз ойларын білдіреді.берілген сөздерден 2 сөйлем құрап, 2 топқа бөлінеді. |
Тұсаукесер | Қайырлы күн! Ана тілін ардақ тұтар тіл жанашырлары!Армысыздар, өрлі де, асқақ рухты тәуелсіз елдің жас ұландары!Ана тілі - әр адамның өз ұлтының жан дүниесі мен мәдениетінен ғасырлар бойы жиған рухани азығынан нәр алатын кіндік тамыры.Біздің ана тіліміз – қазақ тілі. Ол тек отбасы , ошақ қасының ғана тілі емес, мемлекеттік тіл!Бүгінгі сыныптан тыс шарамыз ана тіліне арналады, барлық тапсырмаларды бірлесе орындап,шараға белсене қатысайық!Ән «Анамның тілі-аяулы үні»1-тапсырма «Тіл» сөзіне қандай теңеу айтар едіңдер?2 топтың қорытынды ойын тыңдап болған соң,интербелсенді тақтадан «тіл» сөзіне қосымша топтастыру жұмысын көрсету және ақын-жазушылардың тіл туралы айтқан даналық сөздерін оқыту.
| Сабаққа қызығушылығы оянады.
«Тіл» деген сөзге өз ойларын топтастырады.Интербелсенді тақтадан көрсетілген слайдтарға назар аударып, ойларын жүйелейді.
|
Негізгі бөлім | Сыныптан тыс шарамыз «Бәйге » бөлімімен жалғасады. Бұл бөлімде сіздерге қазақ тілі мен әдебиеті пәні бойынша өтілген тақырыптардан сұрақтар беріледі.Күрделі сөздерге қандай сөздер жатады?Біріккен сөөдерге мысал келтірҚос сөздердің неше түрі бар?Зат есімнің түрлері?Сын есімнің мағыналық түрлерін атаРеттік сан есімнің емлесіБолжалдық сан есімге мысалдар келтірСілтеу есімдіктерін атаЕтістіктің қандай түрлер барЕтістің түрі нешеу?Морфология нені зерттейді?
Қобыландының жары кім?«Алпамыс батыр» жырының неше нұсқасы бар?Д.Бабатайұлының «О,Ақтан жас » деген өлеңі кімге арналған?Абайдың қасиетті жануар жылқыға арнаған өлеңі«Қара бұлт» мысал ма, өлең бе?«Шығамын тірі болсам адам болып» өлеңінің авторы?Арыстанмын айбатыма кім шыдарЖолбарыспын маған қарсы кім тұрар...... Үзіндіні жалғастырАба й аулына келген әнші қонақ? Автобиграфиялық әңгіме жазған жазушы?Уа, туған жер, топырағыңнан жаралдымАлабыңнан арманыма нәр алдым....Үзіндіні жалғастырКелесі бөлім «Өлең-сөздің патшасы, сөз сарасы» Бұл бөлімде оқушылар тіл туралы өлеңдер оқиды.3-бөлім –«Мақал-сөздің көркі» деп аталады. Бұл бөлімде әр топ тіл туралы мақал-мәтелдердің сыңарларын табады.Келесі тапсырма- 5 жолды өлең құрастыру1-топ- ана тілі2-топ-қазақ халқы
5-тапсырма -«Сөз-мерген»1. ОйҚуаныш сыймады.ЖұбанышСезім2. ДөненЖылқы басқандай.ТайҚұнан3. АрНамыс бермедіҰятАшу4. ИнелікМаса көрмеді.ШыбынЖылан5. КірпікКөз қаққаншаАуызҚас6. ИнеТебен қазғандай.ҚұдықСуКелесі бөлім – «Полиглот» Әр топ берілген уақыт ішінде қазақ,орыс,ағылшын тілінде 5 сөз жазып,оқу
|
2 топ өздеріне берілген сұрақтарға жауап береді.
Өлеңдерді мәнерлеп оқиды.
Мақал-мәтелдердің сыңарларын табады.
Әр топ 5 жолды өлең құрастырады.
Берілген сөздерден тұрақты тіркестер жасап, мағынасын түсіндіреді. мысалы: қуанышы қойнына сыймау,тайға таңба басқандай т.б.
Топтасып жұмыстанып, 5 сөз жазу,әр топтан бір оқушы шығып оқиды. |
Қорытынды | Осы сыныптан тыс шарамызды зымыран сұрақтармен қорытындылаймыз.1. «Қазақстан республикасындағы мемлекеттік тіл –қазақ тілі» деп ата заңымыздың нешінші бабында көрсетілген?2Қазақ жазуы өз тарихында қандай алфавтиттерді қолданды?3. Әдеби тіл дегеніміз не?4. Тіл туралы заң алғаш рет қай жылы қабылданды? 5. «Өркениет өнегесі-өз тіліңмен өмір сүру.Қазақ елі барда қазақ тілі де болады» Кімнің сөзі? 6. Қазақ тілі қай тілдер тобына жатады? 7 Тіл туралы заң екінші рет қай жылы қабылданды? 8.Араб алфавитіне негізделген қазақ алфавитін ұсынған ғалым кім? 9.Әдеби тілдің неше түрі бар ?10.Халықаралық тілдерге қандай тілдер жатады?11Тілдерді қолдану мен дамытудың бағдарламасы нешіншгі жылдарға арналған? | Берілген сұрақтарға ойланып, жауап береді. |
Рефлексия | «Ана тіліме айтар тілек» бұрышыӘн «Ана тілім-ардағым» | Өз тіліне айтар тілектерін бір сөйлеммен стикерге жазып, тақтаға іледі. |
Талдау | Сыныптан тыс шара мақсатына жетті. Оқушылар белсене қатысты. Тапсырмалар қызықты болды. Өз ойларын еркін жеткізді,тіл туралы таным-түсініктері кеңейді. |
|