Суретшілер табиғат құбылыстарын бейнелейді. Импрессионист – суретшілер салған табиғат көріністері.

Білім беру ұйымының атауы

І.Есенберлин атындағы жалпы орта мектебі

Пәні:

Көркем еңбек

Бөлім:

Табиғат құбылыстары

Педагогтің аты-жөні:

Абдикова Махфуза Темирхановна

Күні:

27.01.2022 ж.

Сынып: 4 ^{«А», «Ә»}

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Суретшілер табиғат құбылыстарын бейнелейді. Импрессионист – суретшілер салған табиғат көріністері.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

4.1.3.2 – шығармашылық идеяларды дамыту үшін әртүрлі дереккөздерден (АКТ-ны қосқанда) ақпаратты іріктеп алу

Сабақтың мақсаты

• Қоршаған ортаға сүйіспеншіліктері мен қызығушылықтарын ояту, табиғаттағы өзгерістерді бақылай отырып, байқампаздық, есте сақтау қабілеттерін дамыту;

• Әртүрлі табиғат құбылыстары бейнеленген бейнелеу өнері туындыларымен таныстыру;

• Импрессионист-суретшілердің туындыларымен және түстердің жаңа қасиеттерімен таныстыра отырып, шығармашылық қабілеттерін арттыру;

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру

3 минут

Өткен білімді еске түсіру

3 минут

Жаңа білім

5 минут

Көрсету

5 минут

Жеке жұмысы

25 минут

Бекіту

4 минут

К ері байланыс

Ұйымдастыру бөлімі: Оқушыларды орналастыру, амандасу, құралдарын дайындау.

Аттары жазылған стикерлерді таңдап, артында жазылған сандар арқылы топқа бөлінеді.

Өткен тақырыптарды қайталау мақсатында «Зымыран сұрақтар» әдісін орындауға тапсырма беріп, орындалу ережесімен таныстырады.

1. Қандай жыл мезгілдерін білесің? Табиғат құбылыстары дегенімізне?

Жауап. Оқушылар дүниетану сабағынан білетіндерін пайдалана отырып жауап береді.

2. Көктем, жаз, күз және қыс мезгіліндетабиғат құбылысы қалайөзгереді?

Жауап. Оқушылар дүниетану сабағынан білетіндерін пайдалана отырып жауап береді.

3. Жылы түстер ненібілдіреді?

Жауап. Жылы түстер жаз, шуақты күз мезгілін, алтын күз, самал жел және т.б. білдіреді.

4. Суық түстер ненібілдіреді?

Жауап. Суық түстер қыс, қар, қырау және т.б. білдіреді.

5. Егер күн ашық болса, онда тәуліктіңқай мезгілінде жарық көпболады?

Жауап. Тал түсте жарық көп түседі.

6. Күн ашық кезде таң сәріде табиғат көрінісі қандай түстергебөленеді?

Жауап. Ашық күнгі таң сәріде айнала қанық емес ашық түске боялады.

Французша импрессион сөзі «әсер» деген мағынаны білдіреді. Суретшілердің өздеріне импрессионистер деп айдар тағылған алғашқы көрмесі 1874 жылы Париж қаласында фотосуретші Надардың Монмартр шеберханасында өтті. Көңілге қонымды біраз әсерлең- кірілген пейзаждардан кейін өнердегі жаңа ағым суретшілерінің жұмыстары өңделмеген сияқты өрескел болып көрінді.Көрермендердің көпшілігі көрмеге өздерін өнердің жаңа бағытын жасаушылармыз деп есептейтін «мансапқорлар мен надандарға» күлу үшін ғана келетін.Келушілердің кейбірі өздерін мазақ болғандай сезінді. Сыншылардың бірі Клод Моненің көрмеге қойылған жұмыстарының ішіндегі «Күннің шығуы. Әсер» картинасының атауына байланысты суретшілерге импрессионистер деп ат қойды. Содан бастап бейнелеу өнеріндегі жаңа тәсілді ұстанған суретшілердің бәрі осылай аталатын болды.
Француздық Эдуард Мане, Эдгар Дега, Клод Моне, Огюст Ренуар, А. Сислей, К.Писсарро, Берта Моризо импрессионист-суретшілер деген атқа ие болды.

Табиғат құбылыстарын атап шыққаннан кейін, түстердің жарықтың түсуіне сәйкес өзгеруі деген құбылыспен танысады. Мұғалім: «Сендер түс көрерменге көп нәрседен сыр шертетінін жақсы білесіңдер. Мына пейзаждарға қарап, ондағы түстер не туралы сыр шертетініне назар аударайықшы», – деп, К. Писсарроның үш пейзаж жұмысын көрсетіп, суретші қандай тәулік мезгілін бейнелегенін сұрайды. Суретші бір мезгілді түстерін өзгерте отырып бейнелегеніне назарларын аударады.

Бұл неге байланысты? Оқушыларды дұрыс жауап беруге ынталандыру керек. Пейзаж әртүрлі тәулік мезгілінде бейнеленгендіктен түстері де алуан түрлі. Одан әрі: «Тәуліктің әртүрлі мезгілінде жарық қалай өзгереді?» деп сұрақ қойып, балаларды тағы да дұрыс жауап беруге ынталандыру керек. «Жарықтың өзгеруі оның түсуіне байланысты. Таңертең жарық көп болмайды, түсте жарық көп түседі, ал кешке күн ұясына батқан соң жарық мүлде азаяды. Одан әрі оқушылар әртүрлі тәулік мезгілінде түстің өзгеруіне талдау жүргізіп, түстердің қанықтығына тоқталады.

Ол үшін оқулықтағы материалдарды пайдаланады. Сондай-ақ К. Моненің «Соборлар» сериялық жұмысын ұсынуға болады. Е. Панасенконың

1. Ашық күнгі түс мезгілінде табиғат қандайтүске бөленеді?

Жауап. Ашық күні түсте айнала қанық түске боялады.

2. Кешқұрым айнала қандай түстіболады?

Жауап. Кешке айнала қанық емес қою түсті болады.

3. Импрессионист-суретшілер кескіндеме өнеріне қандай леп әкелді?

Жауап. Импрессионист-суретшілер ашық аспан астында сурет сала бастады. Олар жарықтың түсуіне қарай түстердің өзгерісін зерттеп, өздерінің әсерін көрсеткісі келді.

Париждік өнерсүйер қауымның көңілінен шықпаған жұмыстарға біз де назар аударайықшы. Сендердің ойларыңша бұл суреттер көзге тұрпайы көріне ме? Клод Моне, Камиль Писсарро, Эдуард Маненің пейзаждарына – жарықтың молдығына, жарықтың жапырақтарға түсіп, мың құбылып ойнауына, судың толқынына, адамдардың киіміне қараңдаршы.

Импрессионистердің шығармашылығын жарық пен түстен құралған кескіндеме деп тегін айтпаған шығар. Шынымен де, шеберлердің кілем тоқығанындай олар да қысқа бояулармен туындыларын «тоқиды».

Алайда классиктердің бірқалыпты мәнеріне үйреніп қалған көрермендерге мұндай сурет салу түрі жат көрінді. Әсем безендірілген пейзаж жұмыстары олардың көзін сүйсінтіп, тыныштығын бұзбайтын. Ал импрессионистер сурет өнері терезесін айқара ашып, оған самал жел мен қаланың қайнаған өмірін алып келді. Импрессионист-суретшілерге дейін қала пейзажын көбісі сала бермейтін, олар өздерінің мольберттерін алып, қала көшелеріне шығып, шулы вокзалдарға барып шабыт іздеді. Міне, біршама уақыттан бері біз табиғатқа импрессионист- суретшілердің көзімен қарап келеміз. Одан кейінгі суретшілердің барлығы дерлік импрессионистердің әкелген жаңа лебін қабылдады, сондықтан да бізді, қазіргі өнерсүйер қауымды олардың шығармашы- лығы 19-ғасырдағыдай таңдандырмайды. Ал енді импрессионист-суретшілер жұмыстарын әсерлі етіп көрсету үшін қандай әсерлегіш құралдарды қолданатынын талдап көрейікші. Бір жұмысты мысалға алып зерттеу жүргізеді, оның нәтижесінде оқушылар импрессионист-суретшілер ірі бояу жағындыларымен сурет салып, мол реңкті таза түстермен жұмыс істеген деген қорытындыға келеді. Суретшілер ауа райы құбылып тұратындықтан, жылдам жұмыс істеген. Сондықтан да импрессионист-суретшілердің пейзаждары әсерлі көрінеді.

Практикалық жұмыс:

Табиғаттың керемет көріністерін бейнелеу тапсырылады.

Жұмыс жасау барысында сақталуы тиіс ережелер:

-тепе-теңдікті сақтау;

-дұрыс үйлестіру;

-түстік үйлесімділікті сақтау;

Дескриптор:

• Қоршаған ортаға сүйіспеншіліктері мен қызығушылықтарын ояту, табиғаттағы өзгерістерді бақылай отырып, байқампаздық, есте сақтау қабілеттерін дамыту;

• Әртүрлі табиғат құбылыстары бейнеленген бейнелеу өнері туындыларымен таныстыру;

• Импрессионист-суретшілердің туындыларымен және түстердің жаңа қасиеттерімен таныстыра отырып, шығармашылық қабілеттерін арттыру;

Формативті бағалау

Қ
Б: Бас бармақ арқылы бір-бірін бағалау.

ҚБ: От шашу арқылы бір-бірін бағалау.

Формативті бағалау

ҚБ: Бас бармақ арқылы бір-бірін бағалау.

Қ
Б: От шашу арқылы бір-бірін бағалау.