Тақырыбы

Максим Зверев. Суықторғай

Мұғалім

Сахова Катира Масабековна

Мақсаты

Оқушыларды Максим Зверевтің «Суықторғай» атты әңгімесін түсініп оқи отырып, құстардың қыстағы өмірімен таныстыру; Әңгіменің түйінді ойын ашып, талдауға үйрету; өз бетінше шығармашылықпен жұмыс істеуге баули отырып, байланыстырып сөйлеуін, шығармашылық ойлауын дамыту.

Оқыту нәтижелері

Оқушылардың тақырып туралы түсініктерін кеңейтеді,мәтінді талдап,негізгі ойды табуға үйрету.

Әдіс-тәсілдері

«Суреттер сөйлейді» әдісі, «Ойланайық, пікірлесейік» әдісі «Қазына іздеу» әдісі«Мен бастаймын,сен аяқта» әдісі,сызбаны толықтыру, диалогтік оқыту, үлестірмелі парақшалар, Әңгіменің идеясын ашу.

Сабақтың түрі

Жаңа тақырыпты түсіндіру

Көрнекі құралдар

Постер,түсті қағаздар,стикерлер,аудио-жазба,суреттер

Кезеңдері

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Сабақтың басы.

Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық ахуал қалыптастыру: «Көрші»Мақсаты: әрбір қатысушының сол топтың бір мүшесі екендігін сезінуі, бір-біріне жылылық сыйлау.Көршіңді оң жақтан құшақта,Көршіңді сол жақтан құшақта.Оң жақтағы көршіңе бір жымиып,Сол жақтағы көршіңе бір жымиып,Бүгінгі ашық сабақты бастаймыз.Құстардың суретін таңдау арқылы төрт топқа бөлінеді

І топ Қырандар

ІІ топ Сұңқар

ІІІ топ Көгершін

Оқушылар құстардың атын айту арқылы топқа болу.

Үй жұмысын тексеру

Жұмбақ 1. Таусылмайтын ақ мақта, Қысы-жазы тау жақта.        (Қар)

2. Тоңғақты таниды, Беті-қолын қариды.           (Аяз)

3. Көрінбейді өзі, Айтатын жоқ сөзі. Ысқырып тұрады, Серуен құрады.                   (Боран) Ж.Жұмаханов Ақ боран. Топпен жұмыс. Әр топқа жеке-жеке сұрақтар беріледі. І топ. Мәтіннен қысқы боран туралы жазылған бөлімді оқып, түсіндір.  ІІ топ. Қасымға мінездеме бер. Табанды, қайсар, ақылды, байқағыш, батыл, шыдамды. ІІІ топ. Қыс мезгіліне байланысты өлең, шығарма жазған ақындарды ата.

Өткенді пысықтау«Суреттер сөйлейді» әдісі бойынша сұрақтар қойылады.

Әр топтан 1 оқушыдан шығып, бр-біріне сұрақтар қою.

Сабақтың ортасы.

Жаңа сабаққа дайындық

«Ойланайық, пікірлесейік» әдісі Бейнетаспадан қыс мезгіліндегі құстарды көрсету. - Әңгімеміз сонымен не туралы болды? - Қыс дегенде ойларыңа не түседі? (бейнетаспадан құстар туралы көрсету)- Егер сен қыс болсаң не істер едің? (балалардың пікірлерін тыңдау) - Қалай ойлайсың, қыс мезгілінде құстар қалай өмір сүреді?(оқушылардың жауабын тыңдау.)

Оқушылар топ бойынша өз пікірлерін айтады

Жаңа сабақ

Мағынаны тану

Ендеше біз бүгін қазақстандық жазушы М.Зверовтың «Суықторғай» әңгімесімен танысамыз.(дәптерге күнді жазып тақырыпты жазу) Максим Дмитреевич Зверов (1896-1996) Барнаул қаласында туған.Басты жазатын тақырыбы- табиғат құпияларымен көріністері. Бүкіл саналы ғұмырын Қазақстанда өткізген ол «Ақ марал», «Індер мен ұяларда», «Таулы шыңның қожасы», «Жаңа қоныста» сияқты көптеген әңгіме повестері арқылы қазақ оқырмандарына кеңінен таныс. - Ал балалар суықторғай деген не? (Құс)- Табиғаттың бір бөлігі көркі, сәні, бақшаның әні болатын осы құстар-Ал құстардың қандай түрлерін білесіңдер? Айта берсек құстардың түрлері өте көп. Қазақстанда құстардың 480 түрі бар екен. -Ал енді осы құстардың пайдасы бар ма? Болса қандай?-Олар ағаштағы, жердегі зиянды құрттарды жейді. Құстар табиғатқа сән береді.Олардың сазды әуені табиғатты құлпыртып адамның көңіл-күйіне әсер етеді. Құстардың жылы жаққа ұшып кететіні, қыстап қалып қоятыны болады.Қыстап қалатын құстарҚарға, сауысқан, торғай, суық торғай, сары шымшық .Жыл құстары дегенімізКөкек, қарлығаш, аққу, қараторғай, бұлбұл, тоқылдақ, үйрек, қаз, тырна. Соның ішіндегі суықторғай қыстап қалатын құстарға жатады. Біз осы қалып қоятын құстарға көмек жасауымыз керек. Ол үшін не істеу керек. (оқушылар пікірін тыңдау)Максим Зверев «Саусағымды бір нәрсе шым еткізіп тістеп алғандай болды» дейді. Ол не нәрсе екен? Әңгімені оқып көрейік. Оқулықпен жұмыс.тізбектей оқу. «Қазына іздеу» әдісіТаныс емес сөздердің астын сызу «Мен бастаймын,сен аяқта» әдісі-Мәтін қандай үлгіде жазылған деп ойлайсың (хабарлау ма, сипаттау ма, дәлелдеу ме)? - Суықторғайды тауып алған кісі оны қайда алып келді? - «Аш өзегіне түсіп кетпесін» деген сөздің мән-мағынасын қалай түсінесің? - Суықторғайдың аянышты халі суреттелген тұсты тауып оқы. Сызбаны толықтыр.көздері қорқыныш тұнып тұр.жүрегі тулап алақанына ап-анық сезілдіденесі қызғылт түсті, ұзын құйрық, салмақсыз нәрсе сияқты.- Баланың орнында сен болсаң не істер едің? - Торғайдың дәнді жеп болғаннан кейінгі әрекетін сипатта. ( Рахаттанғаны сондай, ...). (Оқушыларды тыңдай отырып әңгіменің идеясын ашу)

Оқушылар мәтінді іштей оқиды. Топпен талқылайды. Біріне-бірі түсіндіреді.

Оқушылар суреттер жинағы бойынша мәтіндер дайындайды.

Қорытынды

«Ең қызықты сұрақ, ең қызықты жауап»Әңгіменің идеясы: Табиғатты сүюге. Ондағы аң-құстарға қамқорлық жасауға үйретіп отыр.І топ. Қырандар тобы: Әңгіменің желісі бойынша суреттейді.ІІ топ. Сұңқарлар тобы: Қыстап қалатын құстарды топтастыру. ІІІ топ Лашын тобы «Құстар біздің досымыз» эссе жазу.

Рефлексия

Рефлексия Мен бүгін......................білдім...........................қызықты болды.Мен мына тапсырмаларды орындадым................................................қиын болды.

Оқушылар сабақтан алған әсерлерін айту.

Бағалау

Бағалау парақшасы

Үй тапсырмасы

“Құстар – біздің досымыз” тақырыбында эссе жазу

Күнделіктеріне жазады

Кері байланыс

«Білім ағашы» оқушылар стикерлерге бүгінгі сабақта ұнаған екі тілек, бір өтінішін жазады.

Бағалау парағын әр топ бойынша қорғайды.