Сынып жетекші:

Айдынқызы Тоғжан

Күні:

15.09.2025

Сынып: 9

Сабақтың тақырыбы:

«Буллингтен қорған!»

«Жанжалдың нәтижесі үшін жауапкершілік»

Мақсаты

 Оқушыларға буллингтің не екенін түсіндіру

 Буллингтің түрлері мен оның әсерлерін талқылау

 Буллингтен қорғану жолдарын үйрету

Оқушыларға жанжал жағдайларындағы жауапкершілікті түсіндіру

Жанжалдың салдары мен оның қоғамдағы рөлін түсіндіру

Оқушыларды жанжалдарды шешу жолдарын іздеуге, мәселелерді тиімді түрде шешуге үйрету

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтың әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Сәлемдесу:

Армысыздар, қымбатты оқушылар! Сіздерді көргеніме қуаныштымын!

Барлықтарыңыздың жүздеріңізден күлімсіреу көрініп тұр! Керемет!

Сабақтың тақырыбы мен мақсатын хабарлау:

Оқушылар жұдырық түйістіру арқылы бір біріне достық ықыластарын білдіреді.

Көңілді әуен

Сабақтың ортасы

Қызығушылықты ояту

«Буллинг» сөзімен таныстыру (бейнеролик немесе мысалдар арқылы)

Оқушыларға «Буллинг дегеніміз не?» деген сұрақ қою

Негізгі бөлім

1. Буллинг түрлері:

Физикалық (ұрту, итеру, заттарды бүлдіру)

Вербалды (қорлау, келемеждеу, жаман сөз айту)

Кибербуллинг (әлеуметтік желідегі қорқыту, мазақтау)

2. Буллингтің әсері:

Психологиялық (үрей, сенімсіздік, жалғыздық)

Академиялық (оқу үлгерімінің төмендеуі)

Әлеуметтік (достардан алыстау)

3. Буллингтен қорғану жолдары:

Өзіңді сенімді ұстау

Көмек сұрау (ата-ана, мұғалім, достар)

Агрессиясыз жауап беру

Достық атмосфераны қалыптастыру

Топтық жұмыс

Оқушылар топтарға бөлініп, жағдаяттар беріледі

Әр топ буллингке тап болған жағдайда не істеу керектігін талқылап, шешім ұсынады

Жұмыстарын сынып алдында таныстырады

Қорытынды

«Мен буллингтің алдын алу үшін...» атты рефлексия жазу

Оқушылар сабақтан алған әсерлерімен бөліседі

Оқушылар өз жауаптарын ортаға салады.

Топтар өз тақырыптары бойынша постер дайындайды және қорғайды.

Оқушылар бірін -бірі бағалайды

Ақ қағаз, фломастерлер

Қауіпсіздік сабағы

10 мин

Сабақтың тақырыбы мен мақсатын түсіндіру Сұрақ -жауап: «Сіздер жанжалды қандай жағдайда шешуге тырысасыздар?»

Жаңа тақырыпты түсіндіру 1. Жанжал дегеніміз не?

Жанжал – бұл екі немесе одан көп адамның бір-бірімен келіспеушілік немесе түсінбеушілік туындаған кезде пайда болатын жағдай. Ол сөздермен немесе әрекеттермен шешілуі мүмкін. Жанжалдардың болуы табиғи, бірақ оларды дұрыс шешу өте маңызды. 2. Жанжалдың салдары мен нәтижелері: Физикалық салдарлар: Жанжалдардың кейбірі физикалық зақымдануларға немесе денсаулыққа зиян келтіруі мүмкін. Мысалы, ұрып-соғу немесе төбелесу.

Психологиялық салдарлар: Жанжалдар адамдардың психикалық жағдайына теріс әсер етуі мүмкін, мысалы, күйзеліс, мазасыздық, сенімсіздік және қорқыныш.

Қоғамдық салдарлар: Жанжалдардың нәтижесінде қоғамдық қарым-қатынастар бұзылып, адамдар арасында дұшпандық туындауы мүмкін. Заңдық салдарлар: Жанжал заңсыз әрекеттерге ұласса, бұл құқық бұзушылыққа, сотқа және жазалауға әкелуі мүмкін.

3. Жанжалдың нәтижесі үшін жауапкершілік: Жанжалдың нәтижелері үшін әр адам жауапты болуы тиіс. Бұл дегеніміз:Өз әрекеттерін бағалау және олардың басқаларға қандай әсер ететінін түсіну. Егер жанжалдың нәтижесінде адамға зиян келсе, бұл үшін моральдық және заңды жауапкершілікті мойындау. Жанжалдың алдын алу және бейбіт жолмен шешу қажеттілігі. 4. Жанжалдарды шешудің бейбіт жолдары: Диалог: Жанжалды шешудің ең тиімді жолы – ашық және құрметті әңгіме. Бұл қарсылас тараптың пікірін түсінуге және өз пікіріңді дұрыс жеткізуге мүмкіндік береді. Төзімділік: Жанжал жағдайында бірден реакция жасамай, сабыр сақтау маңызды. Бұл жағдайды ақылмен бағалауға көмектеседі. Түсіністік: Басқа адамның сезімдері мен көзқарастарын түсіну арқылы жанжалды шешуге болады. Көмек сұрау: Егер жанжалды өз күшіңізбен шеше алмасаңыз, үлкендерден немесе мамандардан көмек сұрау маңызды. Топтық жұмыс Жағдаяттарды талдау Оқушыларды топтарға бөліп, әр топқа жанжалдың нәтижелері мен оған жауапкершілік туралы бірнеше жағдаяттар беру: 1. Топ 1: Сіз бен досыңыз арасында кішігірім жанжал болды. Біреуіңіз басқасына сөздермен қиянат жасадыңыз. Бұл жағдайдың салдары қандай болуы мүмкін? Қалай жауап бересіз? 2. Топ 2: Сыныпта екі оқушы арасында сөз талас болды, нәтижесінде ұрсысуға ұласты. Бұл жағдайды қалай шешуге болады? 3. Топ 3: Жанжал кезінде бір адам басқа адамды ауыр сөздермен қорлады. Бұл жанжалдың нәтижесі үшін кім жауап береді? Қалай шешуге болады? Ойын :

"Жанжалдың салдары" ойыны:Мұғалім әртүрлі жанжал жағдайларын ұсынады, оқушылар сол жағдайлар бойынша қандай салдарлар болатынын және оларды қалай шешуге болатынын талқылайды:

«Сізді сыныптасыңыз ренжітіп қойды. Сіз не істейсіз?»

«Сіздің достарыңыз арасында дау туындады. Олар жанжалды шешкенше қалай әрекет етіңіз?»

Қорытынды:Жанжалдардың нәтижелері әртүрлі болуы мүмкін, бірақ әрқашан олар үшін жауапкершілік болуы керек.Жанжалды шешудің бейбіт жолдары мен дұрыс әрекеттері қоғамдағы тыныштықты сақтауға және адамдардың қарым-қатынасын жақсартуға көмектеседі.Әр адам өз әрекеттерінің нәтижесіне жауапты болуы тиіс және жанжалдарды түсіністікпен шешу керек.

Оқушылар тақырып бойынша өз пікірлерін айтады.

Сұрақтарға жауап береді.

Топтық жұмыс орындайды

Оқушылар өз ойларын айтады және талқылайды.

Әр жағдаят бойынша оқушылар өз шешімдерін айтады.

Оқушылар бірін -бірі бағалайды

Оқушыларды мадақтайды

Топтық жұмыстағы белсенділік.

Талқылаудағы ұсыныстардың нақтылығы.

Сабақ соңындағы рефлексия сапасы.

Презентация

Презентация, бейнематериалдар, қауіпсіздік белгілері, үлестірме материалдар

Суреттер

Видеороликтер

Жағдайлық тапсырмалар парақтары.

Презентация (интернет қауіпсіздігі туралы).

Сабақтың соңы

Оқушылар біз бүгін сіздермен қоғамдасғы өте өзекті екі тақырыппен таныстық, ой бөлісіп, пікір алмастық. Бүгінгі сынып сағатынан алған білімдеріңіз өмірлік азық болады деп тілеймін .

Үй тапсырмасы: 1.Буллингтің алдын алу туралы постер дайындау

2.«Жанжалдың салдары мен оған жауапкершілік» тақырыбында эссе жазу. Эсседе жанжал жағдайында өз әрекеттеріңіздің жауапкершілігін қалай түсінетінін сипаттау.

Барлығы бүгінгі сабақта алған әсерлерімен бөліседі.

Бүгінгі сабаққа белсенді қатысқан оқушыларға алғыс білдіріп, мадақтау.