Тартылыс құбылысы және ауырлық күші. Салмақ 7 сынып 2 тоқсан ҚМЖ

Білім беру ұйымының атауы:

Бөлім:

Денелердің өзара әрекеттесуі

Педагогтіңаты-жөні

Күні:

Сынып: 7

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Тартылыс құбылысы және ауырлық күші. Салмақ

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

7.2.2.10– масса, салмақ және ауырлық күші ұғымдарын ажырату.

Сабақтың мақсаты

• Масса, салмақ ,ауырлық күші туралы айта алады.

• Салмақ пен массаның айырмашылығын ажыратады.

• Ауырлық күшіне өмірден мысал келтіреді.

• Тарылыс құбылысы, Ауырлық күші,салмақ туралы ойларын нақтылап, тәжірибеде көрсетіп, практикада есептейді.

• Ауырлық күшінің анықтамасын және формуласын біледі , бағытын анықтай ды, формуласына қойып ХБЖ-не келтіріп есептерді шығара алады

Құндылықтарға баулу

• Бірлік және ынтымақ –командамен топтық тапсырмаларды орындап ,басқалармен біолескен жұмыстың нәтижесін қорғай алады;

• Жасампаздық және жаңашылдық-қарапайым өлшеулер жүргізу,практикалық есептерді шешуге арналған құралдармен жұмыс жасай алады;

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

1. Сәлемдесу.

2. Ұйымдастыру.

«Біртұтас тәрбие бағдарламасындағы құндылықтарды оқу процесіне ұйымдастыру кезеңінен бастап,сабақтың әрбір кезеңінде жүргіземін»

«Бірлік және ынтымақ» құндылығы

Таразыда Салмақпа ? Масса ма?

Топқа бөлу Жауаптарға қарай екі топқа бөлеміз.

Маса тобы

Салмақ тобы

Үй тапсырмасы: Сұрақ/жауап

1. Күш қандай шама?

2. И.Ньютон қай елдің ғалымы?

3. Неліктен қозғамай тұрған дене қозғалысқа түседі?

4. Күш дегеніміз не?

5. Күш – қандай әріппен белгіленеді және өлшем бірлігі қалай аталады?

6. Күш сызбада қалай белгіленеді?

Оқушылар оқу құралдарын түгендеп,сабаққа назарын аударады.

1 тапсырманы орындайды

Дескриптор:

Сұрақтарға дұрыс жауап береді;

Күшті физикалық шама ретінде не екенін айта алады;

Күштің белгіленуін біледі;

1 балл

дәптер

Сабақтың ортасы

Мағынаны тану (оқушылар жаңа ақпаратты алғанда, жаңа идеялар ойға келгенде жүзеге асады. Ең маңыздысы жаңа тақырып бойынша жаңа ақпарат алу)

Дәптерді ашып, бүгінгі күн мен сабақ тақырыбын жазыныздар: «Тартылыс құбылысы және ауырлық күші. Салмақ»

Жеке жұмыс

«Ғарышқа Саяхат»

Сен - жас ғарышкерсің! Жерден Марсқа саяхатқа аттанып, салмақ және тартылыс күші қалай өзгеретінін зерттейін деп отырсың.

1. Қосымша мәліметтер:

• Жердегі ауырлық күші үдеуі gЖер=9.8 м/с2gЖер​=9.8м/с2

• Айдағы ауырлық үдеуі gАй=1.6 м/с2gАй​=1.6м/с2

• Марстағы ауырлық үдеуі gМарс=3.7 м/с2gМарс​=3.7м/с2

Тапсырма бөліктері:

1. Жерде салмағың қанша?

   • Өз массасын (кг) есепке алып, Жердегі салмағыңды есепте: F=m⋅gЖерF=m⋅gЖер​

   • Мысалы, массасы 50 кг болатын ғарышкердің Жердегі салмағын анықта.

2. Айға аттандың!

   • Айға барған кезде салмағың қалай өзгереді? Айдың тартылыс күшіне байланысты салмағыңды анықта: F=m⋅gАйF=m⋅gАй​

3. Марсқа жеттің!

   • Марстағы салмағыңды анықта. Марстың тартылыс күшіне байланысты салмағыңды есепте: F=m⋅gМарсF=m⋅gМарс​

4. Қорытынды сұрақтар:

   • Ай мен Марстағы салмағың Жермен салыстырғанда неге аз?

   • Егер Марста массасың өзгермесе, салмағың қалай өзгереді?

   • Массаның тұрақты, ал салмақтың әр планетада әртүрлі болу себебін түсіндір

Жұптық тапсырма

Тапсырма: «Салмақ күші мен ауырлық күші: Трекке және Жерге әсері»

Тапсырма мақсаты: Салмақ күші мен ауырлық күшінің айырмашылығын, олардың әртүрлі беттерге қалай әсер ететінін түсіну.

1. Теориялық сұрақтар:

• Ауырлық күші дегеніміз не? Оның әсер ету бағыты қандай?

• Салмақ күші дегеніміз не? Оның әсер ету бағыты қандай?

• Салмақ күші мен ауырлық күшінің негізгі айырмашылығын атаңыз.

2. Жағдайды талдау:

Жағдай: Тау велосипедшісі жоғары қарай еңісті трек бойымен көтеріліп бара жатыр деп елестетіңіз.

Сұрақтар:

• Салмақ күші осы велосипедшінің және велосипедімен бірге оның трекке әсер ету күшін анықтаңыз. Бұл күші қай бағытқа әсер етеді?

• Ауырлық күші осы велосипедшіге қалай әсер етеді? Ол қай бағытқа тартылады?

• Егер велосипедшінің массасы 60 кг болса, онда Жердің ауырлық үдеуі g=9.8 м/с2g=9.8м/с2 болған кезде ауырлық күшін есептеңіз.

• Еңістіктегі салмақ күшінің бағытын және ауырлық күшінің бағытын сызбада көрсетіңіз.

3. Қорытынды сұрақтар:

• Неліктен велосипедтің еңістікте жоғарыға көтерілуі үшін күш жұмсау қажет екенін түсіндіріңіз.

• Ауырлық күші мен салмақ күшінің бағыттарының айырмашылығын нақты түсіндіріңіз.

«Қағазға тіл бітірген-қалам» есептер шығару

3.3-жаттығу

№1. Денеге әрекет ететін ауырлық күші 10кН. Ол дененің массасы қандай?

№2.Орта ендікте денеге әрекет ететін ауырлық күші 196,12Н. Дененің массасы қандай? Осы денеге экваторда, полюсте әрекет ететін ауырлық күштерінің шамасы қандай болады?

№3. Жүктің массасы 10 кг. Оған қандай ауырлық күші әрекет етеді?

Пиза тапсырмасы

Ит салмағын анықтаушы

Ит өсірушіге екі иттің салмағын болжауға көмек қажет.

Ит салмағын анықтаушы

Сұрақ 1 / 4

Оң жақтағы екі күшік туралы ақпараттарды пайдаланып, ит өсірушіге ересек иттің салмағын болжауға көмектес. Ересек еркек иттің салмағын күшіктің салмағын оның аптамен есептелген жасына бөліп, 52-ге көбейту арқылы болжауға болады (мұндағы 52 – бір жылдағы апта саны).

Ұрғашы иттердің салмағы еркек иттерге қарағанда 10%-ға аз болады.

Бим мен Кимнің ересек кездегі салмағы қандай болуы мүмкін?

Бим: кг

Ким: кг

Ит салмағын анықтаушы

Сұрақ 2 / 4

Ит өсіруші тұқым мөлшері туралы ақпаратты оң жақтағы кестеге қосып, былай деді: “Тұқым мөлшері орташа иттерді 16-шы аптада, ал тұқым мөлшері ірі иттерді 20-шы аптада өлшеген жөн. Бимнің салмағы әр күн сайын 3.5%-ға артуда.”

Бим үшін алдында болжанған салмақты өзгертпеген дұрыс па?

• Ия

• Жоқ

Жауабыңды түсіндір

• Аты: Бим

• Жынысы: Еркек

• Жасы: 16 апта

• Салмағы: 6 кг

• Тұқым өлшемі: Ірі

Оқулықты ашып, тақырыпты оқиды

2-тапсырма

Оқушылар тапсырма жазады.

Оқулықтағы есептерді шығарады

Жай есептерді шығарады

Дескрипторлар

1. Жердегі салмақты есептеу:

   • Оқушы өз массасын анықтайды немесе берілген мысалдағы массаны қолданады.

   • Жердегі салмақты есептеу үшін дұрыс формуланы қолданады (F=m⋅gЖерF=m⋅gЖер​).

   • Жердегі салмақты дұрыс есептейді және нәтижені жазады.

2. Айдағы салмақты есептеу:

   • Оқушы Айдағы ауырлық күшінің үдеуін (gАйgАй​) дұрыс қолданады.

   • Айдағы салмақты дұрыс формуламен есептейді (F=m⋅gАйF=m⋅gАй​).

   • Айдағы салмақтың нәтижесін дұрыс жазады және Жердегі салмақпен салыстырады.

3. Марстағы салмақты есептеу:

   • Оқушы Марстағы ауырлық күшінің үдеуін (gМарсgМарс​) дұрыс қолданады.

   • Марстағы салмақты дұрыс формуламен есептейді (F=m⋅gМарсF=m⋅gМарс​).

   • Марстағы салмақты дұрыс есептеп, нәтижені жазады және Жер мен Айдағы салмақпен салыстырады.

4. Қорытынды сұрақтарға жауап беру:

   • Оқушы салмақтың әр ғаламшарда әртүрлі болу себебін түсіндіреді.

   • Массаның тұрақты, ал салмақтың өзгеруі гравитацияға байланысты екенін түсіндіреді.

   • Әр ғаламшардағы ауырлық күшінің үдеуінің салмаққа әсерін дұрыс түсінеді және түсіндіреді.

Жалпы ұпай: 4 балл

Дескриптор

Масса, салмақ және ауырлық күші ұғымдарын ажырата алады;

Ауырлық күші мен салмақ күшінің бағытын көрсете алады;

3 балл

Дескриптор

Есептің шартын түзе алады;

ХБЖ ға келтіре алады;

Формуласын жазады;

Салмақ күші мен ауырлық күшін табады;

2 балл

Оқулық, жұмыс дәптері

слайд

Оқулық, жұмыс дәптері

Электронды оқулық

Оқулықпен жұмыс

Сабақтың соңы

Кері байланыс

«Ғарышкер »

Үйге тапсырма :Жаттығу есептерін шығару.

Осы кесте бойынша ойларын стикерге жазып, кері байланыс плакатына іледі.

Стикер

Физика

Бүгінгі күннің аффирмациясы :

«Күш білімде - Білім кітапта»

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

7.2.2.10– масса, салмақ және ауырлық күші ұғымдарын ажырату.

Сабақ зор болды

Сабақ керемет

Бір сұрағым бар?

Менің өзіме қойған балым:

Мұғалімнің маған қойған баллы: