Қысқа мерзімді жоспарлар
Оқу сабағының жоспары №
Техника-технологиялық бағытта виртуалды машиналарды
қолдану мүмкіндіктері.
(сабақтың тақырыбы)
Модуль /пән атауы ЖББП 8 Информатика
Педагог ____________ дайындады
20_ жылғы "___" ____________
1. Жалпы мәліметтер
Курс, топ __________________
Сабақтың түрі практикалық
Өткізу формасы: жаңа білімді, дағдыларды бекіту сабағы
2. Мақсаты:
-
Виртуалды машиналардың не екенін түсіндіру және оларды техника-технологиялық салада қолдану жолдарын анықтау;
-
Виртуалды машиналардың маңызын көрсету және өмірлік жағдайлармен байланыстыра білу.
Міндеттері:
-
Виртуалды машиналардың қызметін сипаттау және олардың техникалық саладағы артықшылықтарын түсіндіру;
-
Виртуализация технологиясын басқа бағдарламалық қамтамасыз ету түрлерімен салыстыру;
-
Техника және технология салаларында виртуалды машиналардың қауіпсіздік, тиімділік, икемділік тұрғысынан қолданылуын талдау.
3. Күтілетін нәтижелер
-
Виртуалды машиналардың негізгі қызметін сипаттай алады;
-
Виртуалды машиналарды техника-технологиялық міндеттерді шешуде қолданудың артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтай алады;
-
Виртуалды машиналардың ақпараттық қауіпсіздік, бағдарламаларды тестілеу, серверлік қызметтерді басқарудағы рөлін өмірмен байланыстыра түсіндіре алады.
4. Қажетті ресурстар
презентация, стикерлер, үлестірме қағаздар
5. Сабақтың барысы
1. Ұйымдастыру бөлімі (5 мин)
-амандасу
-аудитория дайындығын тексеру
-студенттерді түгендеу
2. Білімді бақылау (5 мин)
Сұрақтарға жауап беріңдер.
-
Виртуалды машина дегеніміз не?
-
Виртуалды машиналарды техника-технологиялық салада қолданудың қандай артықшылықтары бар?
-
Виртуалды машиналар жүйелік және қолданбалы бағдарламалық қамтамасыз етумен қалай байланысты?
-
Неліктен виртуалды машиналар ақпараттық қауіпсіздік үшін маңызды?
-
Виртуалды машиналар көмегімен қандай техникалық тапсырмаларды тиімді орындауға болады?
Білімді бағалау критерийлері:
✓ Виртуалды машинаның анықтамасын нақты және дұрыс түсіндіреді
✓ Техникалық қолдану салаларын атап, артықшылықтарын біледі
✓ Бағдарламалық қамтамасыз ету түрлерімен байланысын көрсете алады
3. Жаңасын баяндау әдісі. Ауызша (4 мин)
Виртуалды машиналар — бұл компьютерде бағдарламалық түрде жасалған, дербес физикалық компьютер тәрізді жұмыс істейтін жүйе. Олар нақты компьютер ішінде жұмыс істеп, жеке операциялық жүйе орнатып, бағдарламаларды іске қосуға мүмкіндік береді.
Бағдарламалық қамтамасыз ету тұрғысынан алғанда, виртуалды машиналар — жүйелік бағдарламалық қамтамасыз етуге жатады. Өйткені олар құрылғылардың виртуализациясын, яғни жасанды аппараттық ортаны жасайды.

Виртуалды машиналар техника-технологиялық бағытта кеңінен қолданылады. Мысалы:
-
Бағдарламашылар жаңа бағдарламаларды тестілеу үшін қауіпсіз орта ретінде пайдаланады;
-
Желілік мамандар әртүрлі операциялық жүйелер мен желілерді конфигурациялауға, ақауларды модельдеуге қолданады;
-
Ақпараттық қауіпсіздік саласында — вирустар мен хакерлік шабуылдарды зерттеу үшін оқшауланған орта ретінде пайдаланылады.
Сонымен қатар, виртуалды машиналар бір физикалық құрылғыда бірнеше ОЖ-мен жұмыс істеуге мүмкіндік береді. Бұл ресурстарды үнемдеуге және тәжірибе жасауға қолайлы.
Қорытындылай келе, виртуалды машиналар — қазіргі техника мен технология саласында маңызды құрал. Олар жүйелік және қолданбалы бағдарламаларды өзара байланыстырып, қауіпсіз және икемді жұмыс істеу мүмкіндігін береді
Топтық жұмыс (10 мин)
Тақырып:
Виртуалды машиналар және бағдарламалық
қамтамасыз ету түрлерімен
байланысы
Мақсат:
Әр топ виртуалды машиналардың бір бағдарламалық қамтамасыз ету
түрімен байланысын зерттеп, оның қызметін, мысалдарын және
виртуализация технологиясындағы рөлін сызба арқылы
көрсетеді.
Тапсырма:
-
1-топ: Виртуалды машиналар мен жүйелік бағдарламалық қамтамасыз ету арасындағы байланыс
(Мысалы: операциялық жүйелердің виртуализациясы, драйверлер) -
2-топ: Виртуалды машиналар мен қолданбалы бағдарламалық қамтамасыз ету арасындағы байланыс
(Мысалы: MS Office, AutoCAD сияқты қолданбаларды виртуалды ортада іске қосу) -
3-топ: Виртуалды машиналар мен аспаптық (құралдық) бағдарламалық қамтамасыз ету байланысы
(Мысалы: виртуалды машина орнататын және басқаратын құралдар — VMware, VirtualBox, Hyper-V) -
4-топ: Барлық үш түр мен виртуалды машиналардың өзара байланысын көрсететін диаграмма (мысалы, Венн диаграммасы, блок-схема).
Нұсқау:
Әр топ:
-
өзіне берілген бағдарлама түрі мен виртуалды машиналар арасындағы байланысты анықтап түсіндіреді,
-
кемінде 2–3 нақты мысал келтіреді,
-
сызба немесе диаграмма түрінде көрсетеді (кесте, блок-схема, сызба),
-
басқа топтарға қысқаша таныстырып, қорғайды (1–2 мин).
Білімді бағалау критерийлері:
✓ Виртуалды машиналар мен бағдарламалық қамтамасыз
ету түрлерін ажырата алады;
✓ Әр
түрдің қызметін сипаттайды және виртуалды ортада қолданылу
ерекшелігін түсіндіреді;
✓ Ақпаратты сызба, диаграмма немесе сурет
арқылы дұрыс және түсінікті
бейнелейді.
5.Материалды бекіту Жеке жұмыс. Деңгейленген тапсырмалар (15 мин)
І деңгей (базалық):
-
Виртуалды машина дегеніміз не? Қысқаша анықтама жазыңыз.
-
Жүйелік және қолданбалы бағдарламалық қамтамасыз етуге 2 мысал келтіріп, олардың виртуалды машиналардағы рөлін атап өтіңіз.
-
Виртуалды машиналарды қолдану нақты бір жүйелік және қолданбалы БҚ-ны орнатуға қалай мүмкіндік береді? 1 айырмашылық жазыңыз.
ІІ деңгей (орташа):
-
Виртуалды ортада қолданылатын жүйелік, қолданбалы және аспаптық бағдарламалық қамтамасыз етуді салыстырып, кесте түрінде толтырыңыз:
|
Түрі |
Мақсаты |
Мысалы |
|
Жүйелік |
|
|
|
Қолданбалы |
|
|
|
Аспаптық |
|
|
-
Виртуалды машиналарда қолданбалы БҚ-ның жүйелік БҚ-мен қалай өзара әрекеттесетінін түсіндіріңіз.
-
Виртуалды машиналар орнатылған операциялық жүйелердің 3 негізгі қызметін атаңыз.
ІІІ деңгей (жоғары):
-
Егер сізге бағдарламалау, деректерді талдау немесе желі қауіпсіздігін тестілеу қажет болса, виртуалды машиналарды қалай қолданар едіңіз және қандай БҚ-ларды пайдаланар едіңіз?
-
Виртуалды ортада бағдарлама орнатқанда антивирустың рөлі қандай? Бұл қандай БҚ түріне жатады және не үшін қажет?
-
Виртуалды машиналар мен ақпараттық қауіпсіздік арасындағы байланысты 2 нақты мысалмен түсіндіріңіз.
Білімді бағалау критерийлері:
✓ Виртуалды машиналар және БҚ түрлерін анық
ажыратады;
✓ Түрлерін салыстырып, қолдану саласын нақты
мысалмен сипаттай алады;
✓ Виртуалды ортада бағдарламалық қамтамасыз
етуді техникалық және практикалық
тұрғыда түсіндіре алады
6. Сабақтың қорытындысын шығару Бағалау парағы бойынша
(5 мин)
Рефлексия: «Көңіл-күй»
Сабақ соңында әр студентке үш түрлі түсті дөңгелек/қағаз таратылады:
Қызыл
түс:
«Мен виртуалды машиналар
тақырыбын толық түсіне алмадым, тапсырма қиын болды – көңіл-күйім
төмен.»
Көк
түс:
«Сыныптастарымның көмегімен
тапсырмаларды орындадым. Тақырып қызық болды – көңіл-күйім
жақсы.»
Жасыл түс:
«Мен виртуалды машиналар туралы барлығын жақсы
түсіндім және тапсырмаларды өз бетімше орындадым – көңіл-күйім
тамаша!»
Мақсаты:
-
Оқушылардың эмоционалдық күйін және сабақтан алған білімін өзіндік бағалау арқылы анықтау;
-
Виртуалды машиналар бойынша қалыптасқан түсінікті байқау және келесі сабақтарда ескерілетін кері байланыс жинау.
.
7. Үй тапсырмасы. (1 мин)
Теориялық тапсырма:
-
Виртуалды машина деген не екенін жаттап келу.
-
Виртуалды машиналардың жүйелік, қолданбалы және аспаптық бағдарламалық қамтамасыз етумен байланысын анықтап, кемінде 2 мысал жазу.
Практикалық тапсырма:
Тапсырма атауы:
«Виртуалды машиналарды және орнатылған
бағдарламаларды зерттеу»
Орындау нұсқаулығы:
-
Компьютеріңізде немесе виртуалды машинада орнатылған бағдарламаларды тексеріңіз.
(Start → Programs немесе VM ішіндегі бағдарламалар тізімі) -
Кемінде 5 бағдарламаны таңдап, төмендегі кестені толтырыңыз:
|
№ |
Бағдарлама атауы |
Түрі (Жүйелік / Қолданбалы / Аспаптық) |
Қызметі / Не үшін қолданылады |
|
1 |
VirtualBox |
Аспаптық |
Виртуалды машиналар жасау және іске қосу |
|
2 |
VMware Tools |
Жүйелік |
Виртуалды жүйенің өнімділігін арттырады |
|
3 |
LibreOffice Writer |
Қолданбалы |
Мәтін жазу және өңдеу |
|
4 |
Windows PowerShell |
Жүйелік |
Командалар арқылы басқару |
|
5 |
GParted |
Аспаптық |
Дисктерді бөлу, құрылымдау |
-
Жүйелік және қолданбалы бағдарламалар арасындағы айырмашылықты 2 сөйлеммен жазыңыз:
Мысалы:
Жүйелік бағдарламалар – құрылғылардың дұрыс жұмыс істеуін қамтамасыз етеді (мысалы, драйверлер, операциялық жүйе).
Қолданбалы бағдарламалар – пайдаланушыға нақты тапсырмаларды орындауға көмектеседі (мысалы, мәтін өңдеу немесе кесте жасау).
жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз
Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз
Техника-технологиялық бағытта виртуалды машиналарды қолдану мүмкіндіктері.
Техника-технологиялық бағытта виртуалды машиналарды қолдану мүмкіндіктері.
Қысқа мерзімді жоспарлар
Оқу сабағының жоспары №
Техника-технологиялық бағытта виртуалды машиналарды
қолдану мүмкіндіктері.
(сабақтың тақырыбы)
Модуль /пән атауы ЖББП 8 Информатика
Педагог ____________ дайындады
20_ жылғы "___" ____________
1. Жалпы мәліметтер
Курс, топ __________________
Сабақтың түрі практикалық
Өткізу формасы: жаңа білімді, дағдыларды бекіту сабағы
2. Мақсаты:
-
Виртуалды машиналардың не екенін түсіндіру және оларды техника-технологиялық салада қолдану жолдарын анықтау;
-
Виртуалды машиналардың маңызын көрсету және өмірлік жағдайлармен байланыстыра білу.
Міндеттері:
-
Виртуалды машиналардың қызметін сипаттау және олардың техникалық саладағы артықшылықтарын түсіндіру;
-
Виртуализация технологиясын басқа бағдарламалық қамтамасыз ету түрлерімен салыстыру;
-
Техника және технология салаларында виртуалды машиналардың қауіпсіздік, тиімділік, икемділік тұрғысынан қолданылуын талдау.
3. Күтілетін нәтижелер
-
Виртуалды машиналардың негізгі қызметін сипаттай алады;
-
Виртуалды машиналарды техника-технологиялық міндеттерді шешуде қолданудың артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтай алады;
-
Виртуалды машиналардың ақпараттық қауіпсіздік, бағдарламаларды тестілеу, серверлік қызметтерді басқарудағы рөлін өмірмен байланыстыра түсіндіре алады.
4. Қажетті ресурстар
презентация, стикерлер, үлестірме қағаздар
5. Сабақтың барысы
1. Ұйымдастыру бөлімі (5 мин)
-амандасу
-аудитория дайындығын тексеру
-студенттерді түгендеу
2. Білімді бақылау (5 мин)
Сұрақтарға жауап беріңдер.
-
Виртуалды машина дегеніміз не?
-
Виртуалды машиналарды техника-технологиялық салада қолданудың қандай артықшылықтары бар?
-
Виртуалды машиналар жүйелік және қолданбалы бағдарламалық қамтамасыз етумен қалай байланысты?
-
Неліктен виртуалды машиналар ақпараттық қауіпсіздік үшін маңызды?
-
Виртуалды машиналар көмегімен қандай техникалық тапсырмаларды тиімді орындауға болады?
Білімді бағалау критерийлері:
✓ Виртуалды машинаның анықтамасын нақты және дұрыс түсіндіреді
✓ Техникалық қолдану салаларын атап, артықшылықтарын біледі
✓ Бағдарламалық қамтамасыз ету түрлерімен байланысын көрсете алады
3. Жаңасын баяндау әдісі. Ауызша (4 мин)
Виртуалды машиналар — бұл компьютерде бағдарламалық түрде жасалған, дербес физикалық компьютер тәрізді жұмыс істейтін жүйе. Олар нақты компьютер ішінде жұмыс істеп, жеке операциялық жүйе орнатып, бағдарламаларды іске қосуға мүмкіндік береді.
Бағдарламалық қамтамасыз ету тұрғысынан алғанда, виртуалды машиналар — жүйелік бағдарламалық қамтамасыз етуге жатады. Өйткені олар құрылғылардың виртуализациясын, яғни жасанды аппараттық ортаны жасайды.

Виртуалды машиналар техника-технологиялық бағытта кеңінен қолданылады. Мысалы:
-
Бағдарламашылар жаңа бағдарламаларды тестілеу үшін қауіпсіз орта ретінде пайдаланады;
-
Желілік мамандар әртүрлі операциялық жүйелер мен желілерді конфигурациялауға, ақауларды модельдеуге қолданады;
-
Ақпараттық қауіпсіздік саласында — вирустар мен хакерлік шабуылдарды зерттеу үшін оқшауланған орта ретінде пайдаланылады.
Сонымен қатар, виртуалды машиналар бір физикалық құрылғыда бірнеше ОЖ-мен жұмыс істеуге мүмкіндік береді. Бұл ресурстарды үнемдеуге және тәжірибе жасауға қолайлы.
Қорытындылай келе, виртуалды машиналар — қазіргі техника мен технология саласында маңызды құрал. Олар жүйелік және қолданбалы бағдарламаларды өзара байланыстырып, қауіпсіз және икемді жұмыс істеу мүмкіндігін береді
Топтық жұмыс (10 мин)
Тақырып:
Виртуалды машиналар және бағдарламалық
қамтамасыз ету түрлерімен
байланысы
Мақсат:
Әр топ виртуалды машиналардың бір бағдарламалық қамтамасыз ету
түрімен байланысын зерттеп, оның қызметін, мысалдарын және
виртуализация технологиясындағы рөлін сызба арқылы
көрсетеді.
Тапсырма:
-
1-топ: Виртуалды машиналар мен жүйелік бағдарламалық қамтамасыз ету арасындағы байланыс
(Мысалы: операциялық жүйелердің виртуализациясы, драйверлер) -
2-топ: Виртуалды машиналар мен қолданбалы бағдарламалық қамтамасыз ету арасындағы байланыс
(Мысалы: MS Office, AutoCAD сияқты қолданбаларды виртуалды ортада іске қосу) -
3-топ: Виртуалды машиналар мен аспаптық (құралдық) бағдарламалық қамтамасыз ету байланысы
(Мысалы: виртуалды машина орнататын және басқаратын құралдар — VMware, VirtualBox, Hyper-V) -
4-топ: Барлық үш түр мен виртуалды машиналардың өзара байланысын көрсететін диаграмма (мысалы, Венн диаграммасы, блок-схема).
Нұсқау:
Әр топ:
-
өзіне берілген бағдарлама түрі мен виртуалды машиналар арасындағы байланысты анықтап түсіндіреді,
-
кемінде 2–3 нақты мысал келтіреді,
-
сызба немесе диаграмма түрінде көрсетеді (кесте, блок-схема, сызба),
-
басқа топтарға қысқаша таныстырып, қорғайды (1–2 мин).
Білімді бағалау критерийлері:
✓ Виртуалды машиналар мен бағдарламалық қамтамасыз
ету түрлерін ажырата алады;
✓ Әр
түрдің қызметін сипаттайды және виртуалды ортада қолданылу
ерекшелігін түсіндіреді;
✓ Ақпаратты сызба, диаграмма немесе сурет
арқылы дұрыс және түсінікті
бейнелейді.
5.Материалды бекіту Жеке жұмыс. Деңгейленген тапсырмалар (15 мин)
І деңгей (базалық):
-
Виртуалды машина дегеніміз не? Қысқаша анықтама жазыңыз.
-
Жүйелік және қолданбалы бағдарламалық қамтамасыз етуге 2 мысал келтіріп, олардың виртуалды машиналардағы рөлін атап өтіңіз.
-
Виртуалды машиналарды қолдану нақты бір жүйелік және қолданбалы БҚ-ны орнатуға қалай мүмкіндік береді? 1 айырмашылық жазыңыз.
ІІ деңгей (орташа):
-
Виртуалды ортада қолданылатын жүйелік, қолданбалы және аспаптық бағдарламалық қамтамасыз етуді салыстырып, кесте түрінде толтырыңыз:
|
Түрі |
Мақсаты |
Мысалы |
|
Жүйелік |
|
|
|
Қолданбалы |
|
|
|
Аспаптық |
|
|
-
Виртуалды машиналарда қолданбалы БҚ-ның жүйелік БҚ-мен қалай өзара әрекеттесетінін түсіндіріңіз.
-
Виртуалды машиналар орнатылған операциялық жүйелердің 3 негізгі қызметін атаңыз.
ІІІ деңгей (жоғары):
-
Егер сізге бағдарламалау, деректерді талдау немесе желі қауіпсіздігін тестілеу қажет болса, виртуалды машиналарды қалай қолданар едіңіз және қандай БҚ-ларды пайдаланар едіңіз?
-
Виртуалды ортада бағдарлама орнатқанда антивирустың рөлі қандай? Бұл қандай БҚ түріне жатады және не үшін қажет?
-
Виртуалды машиналар мен ақпараттық қауіпсіздік арасындағы байланысты 2 нақты мысалмен түсіндіріңіз.
Білімді бағалау критерийлері:
✓ Виртуалды машиналар және БҚ түрлерін анық
ажыратады;
✓ Түрлерін салыстырып, қолдану саласын нақты
мысалмен сипаттай алады;
✓ Виртуалды ортада бағдарламалық қамтамасыз
етуді техникалық және практикалық
тұрғыда түсіндіре алады
6. Сабақтың қорытындысын шығару Бағалау парағы бойынша
(5 мин)
Рефлексия: «Көңіл-күй»
Сабақ соңында әр студентке үш түрлі түсті дөңгелек/қағаз таратылады:
Қызыл
түс:
«Мен виртуалды машиналар
тақырыбын толық түсіне алмадым, тапсырма қиын болды – көңіл-күйім
төмен.»
Көк
түс:
«Сыныптастарымның көмегімен
тапсырмаларды орындадым. Тақырып қызық болды – көңіл-күйім
жақсы.»
Жасыл түс:
«Мен виртуалды машиналар туралы барлығын жақсы
түсіндім және тапсырмаларды өз бетімше орындадым – көңіл-күйім
тамаша!»
Мақсаты:
-
Оқушылардың эмоционалдық күйін және сабақтан алған білімін өзіндік бағалау арқылы анықтау;
-
Виртуалды машиналар бойынша қалыптасқан түсінікті байқау және келесі сабақтарда ескерілетін кері байланыс жинау.
.
7. Үй тапсырмасы. (1 мин)
Теориялық тапсырма:
-
Виртуалды машина деген не екенін жаттап келу.
-
Виртуалды машиналардың жүйелік, қолданбалы және аспаптық бағдарламалық қамтамасыз етумен байланысын анықтап, кемінде 2 мысал жазу.
Практикалық тапсырма:
Тапсырма атауы:
«Виртуалды машиналарды және орнатылған
бағдарламаларды зерттеу»
Орындау нұсқаулығы:
-
Компьютеріңізде немесе виртуалды машинада орнатылған бағдарламаларды тексеріңіз.
(Start → Programs немесе VM ішіндегі бағдарламалар тізімі) -
Кемінде 5 бағдарламаны таңдап, төмендегі кестені толтырыңыз:
|
№ |
Бағдарлама атауы |
Түрі (Жүйелік / Қолданбалы / Аспаптық) |
Қызметі / Не үшін қолданылады |
|
1 |
VirtualBox |
Аспаптық |
Виртуалды машиналар жасау және іске қосу |
|
2 |
VMware Tools |
Жүйелік |
Виртуалды жүйенің өнімділігін арттырады |
|
3 |
LibreOffice Writer |
Қолданбалы |
Мәтін жазу және өңдеу |
|
4 |
Windows PowerShell |
Жүйелік |
Командалар арқылы басқару |
|
5 |
GParted |
Аспаптық |
Дисктерді бөлу, құрылымдау |
-
Жүйелік және қолданбалы бағдарламалар арасындағы айырмашылықты 2 сөйлеммен жазыңыз:
Мысалы:
Жүйелік бағдарламалар – құрылғылардың дұрыс жұмыс істеуін қамтамасыз етеді (мысалы, драйверлер, операциялық жүйе).
Қолданбалы бағдарламалар – пайдаланушыға нақты тапсырмаларды орындауға көмектеседі (мысалы, мәтін өңдеу немесе кесте жасау).
шағым қалдыра аласыз













