Курс Олимпиада Дайын ҚМЖ ЖИ көмекші Материалдар
Аттестация Іс-шаралар Байқау Турнир Орталық туралы
Материалдар Журнал Көпшілік талқылауына арналған
білім беру бағдарламаларының белсенді жобалары Орталық туралы
ЖИ көмекші
Қауымдастық

Тіл дамыту сабақтарында оқушыларды сөйлеу мәдениетіне баулу жолдары

Тақырып бойынша 11 материал табылды

Тіл дамыту сабақтарында оқушыларды сөйлеу мәдениетіне баулу жолдары

Материал туралы қысқаша түсінік
Қазіргі таңда ең басты мəселелердің бірі оқушыларды қазақ тілінде сөйлесу мəдениетіне үйрету болып табылады. Үйде де, көшеде де, қоғамдық орындарда да бірқатар жастарымыздың бір-бірімен қарым- қатынас жасағанда, əңгімелескенінде қалай болса, солай сөйлейтіні, қазақ тілінің қадір-қасиетін түсінбейтіні байқалады. Əркім өзінің басындағы ойларын басқаға айтып түсіндіру үшін оған лайықты сөз таба білуге тиісті. Егер ондай сөз таба алмаса, ол ой иесіне де шала, түсініксіз болып қалады, яғни ойыңды жеткізе білу сөз байлығымен өте тығыз байланысты. Адам өзінің сөз байлығын жетілдірмейінше, жоғары сөйлесу мəдениетіне жете алмайды.
Материалдың қысқаша нұсқасы












Shape1



АВТОРЛЫҚ БАҒДАРЛАМА

ƏОЖ 373

ҚБЖ 74.268

Т 12




Құрастырушы автор:

Бакниязова Гульмира Сеитжановна- Алматы облысы, Еңбекшіқазақ ауданының "Малыбай орта мектебі" КММ ұйғыр тілі мен əдебиеті пəнінің мұғалімі.


Тіл дамыту сабақтарында оқушыларды сөйлеу мəдениетіне баулу жолдары – 62 бет.

Алматы қаласы, "Edu Print" баспа үйі, 2023 жыл.



Пікір жазған:

С.Сақтағанқызы - педагогика ғылымдарының магистрі, ҚазҰПУ-нің оқытушысы, «Үздік ЖОО оқытушысы» төсбелгісінің иегері.


ISBN 978-601-02-5282-8



Ұсынылып отырған авторлық бағдарламада автордың педагогикалық тəжірибелері оқушылардың белсенділігін арттыруда,жүйелі жұмыс жасауда қолданылатын жаңа инновациялық əдіс-тəсілдер мен технологиялар қамтылған. Бағдарламада берілген педагогикалық технологиялар мен əдіс- тəсілдер оқушылардың оқу процесін тиімді ұйымдастыру үшін негіз болады.

Автордың еңбегін жоғары бағалаймын.




ISBN 978-601-02-5282-8

  1. ҚҰРЫЛЫМ

1. Түсініктеме хат


Қазіргі таңда ең басты мəселелердің бірі оқушыларды қазақ тілінде сөйлесу мəдениетіне үйрету болып табылады. Үйде де, көшеде де, қоғамдық орындарда да бірқатар жастарымыздың бір-бірімен қарым- қатынас жасағанда, əңгімелескенінде қалай болса, солай сөйлейтіні, қазақ тілінің қадір-қасиетін түсінбейтіні байқалады. Əркім өзінің басындағы ойларын басқаға айтып түсіндіру үшін оған лайықты сөз таба білуге тиісті. Егер ондай сөз таба алмаса, ол ой иесіне де шала, түсініксіз болып қалады, яғни ойыңды жеткізе білу сөз байлығымен өте тығыз байланысты. Адам өзінің сөз байлығын жетілдірмейінше, жоғары сөйлесу мəдениетіне жете алмайды.

Сөз құрамы – ғасырлар бойы жасалып, қалыптасып ұрпақтан-ұрпаққа ауысып келе жатқан бай қазына, қасиетті мұра. Əр ұрпақ оны қадірлеуге, ілгері дамытуға міндетті. Қазіргі уақытта қазақ тілінің экологиясына жаргон сөздер жағымсыз əсер етіп отыр. Жастардың тілдік нормадан ауытқып сөйлеуі кеңінен орын алып бара жатыр. Жастарымыздың жаргон сөздерге құмар болуына өздерін ғана кінəлау дұрыс емес, оған араласатын отбасының, қоршаған ортасының да кінəсі бар. Мектептерде ұстаздары жақсылыққа баулып, қанша тəлім-тəрбие берді деп есептегенімен, былай шыға бере араласатын достары бөгде сөздерге үйір болса, оған отбасынан тыйым болмаса, бала осы сөзді қолданғаным дұрыс екен деген оймен жүре береді. Екіншіден, жастардың кітап оқуға деген құлықтарының төмендеуі, өйткені кітаптың орнын, əлемді жаулаған компьютер толықтырып отыр. Қазақтың мол мұрасының бірі əдебиет əлемінен алшақтап, арзанқол сөздермен көмкерілген ғаламтор ішіне еніп кеткен. Соның салдарынан кейбіреулері айтар ойын жеткізе алмай «ия, жоқ» деген сөздермен шектелетін болды.


Авторлық бағдарламаның мақсаты: сөйлеу мəдениетін дамытуда оқушылардың санасында фонетикалық дағдыларды қалыптастыру


Курстың міндеттері:

  • сөйлегенде тілдегі дыбыстарды дұрыс, анық айту;

  • сөйлеу əуені, қарқыны, дауыс күші мен кідірісті сақтау;

  • екпіннің түсуін, үндестік заңын сақтау;

  • сауатгы, қатесіз жазу;

  • жазба мəтінде тьныс белгілерін сақтау;

  • əріп таңбаларын дұрыс, түсінікті жазу;

  • дұрыс айтып, сөздердің тізбегін табиғи заңдылықтарымен дыбыстау;


Теориялық əдіснамалық негіздері мен практикалық негізі: Зерттеу əдістері зерттеу пəнінің ерекшеліктеріне сəйкес таңдап алынды жəне оқу жəне

əдістемелік əдебиеттерді оқу мен талдаудың теориялық əдістері, отандық жəне шетелдік практикаға салыстырмалы талдаудан тұрады.

Сабақтың жүргізу əдістері теориялық, таңғарлық тəжірибелер, интерактивті тақта, компьютер.


Күтілетін нəтиже:

  • оқушылардың пəнге деген қызығушылығы артады;

  • зерттеушілік қабілеті дамиды;

  • əртүрлі тиімді тəсілмен тапсырмаларды орындайды;

  • теориялық білімдерін іс жүзінде қолданады

  • қажетті нақты тақырыптар бойынша білімдері тереңдейді;

  • есте сақтау қабілеті артады.


Жұмыстың ғылыми-əдістемелік деңгейі: жаңашылдық немесе қолданыстағы бағдарламалармен салыстырғанда осы бағдарламаға енгізілген жаңа түсініктемені қалпына келтіру мақсатында ұсынылған авторлық бағдарлама жаңартылған білім мазмұнына негізделіп типтік- үлгілі бағдарлама мақсаттарына сүйене отырып құрастырылған.


Бағдарламаның ғылыми табиғаты – оның жаңа білім беру парадигмасы философиясына, əдіснамасына, психологиясына жəне педагогикалық ғылым мен практиканың соңғы жетістіктеріне сəйкес əзірленген.


Бағыттылығы:

  • оқушыларда ББД қалыптастыру ғана емес, жеке тұлғасын дамыту жəне тəрбиелеу;

  • алалардың психофизиологиялық жəне əлеуметтік денсаулығын сақтау;

  • білім беру процесінің экономикалық, экологиялық, этнопедагогикалық, психологиялық бағыттылығын қамтамасыз ету;

  • білім беру мазмұнының гуманистік, интеграциялық жəне инновациялық тəсілдерге сəйкестігін қамтамасыз ету жəне т.б.;

  • ғылым талаптарына сəйкестікті қамтамасыз ету (проблеманың болуы, ғылыми гипотеза, проблеманы гипотетикалық шешу, ғылыми негізделген зерттеу жүргізу, зерттеу нəтижелерін зерттеу алдында алынған мəліметтермен салыстыру);


Ішкі бірлікті бағалау жəне жұмыстың əдіснамалық негізінің сипаттамасы: «Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы білім беретін пəндердің, таңдау курстарының жəне факультативтердің үлгілік оқу бағдарламаларын бекіту туралы» (Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрінің 2013 жылғы 03 сəуірдегі № 115 Бұйрығы).

Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің 2022 жылғы 16 қыркүйектегі № 399 бұйрығы.


Жұмыстың практикалық маңыздылығы: Жаңа білім беру парадигмасы философиясына, əдіснамасына, психологиясына жəне педагогикалық ғылым мен практиканың соңғы жетістіктеріне сəйкес əзірленген.


Жұмыстың аралық жəне қорытынды нəтижелерін ұсыну (апробациялау) формалары мен тəсілдері (мақалалар, баяндамалар, шығармашылық жұмыстар, оқу-əдістемелік қамтамасыз етумен ашық сабақтар, əдістемелік құралдар, ұсынымдар, диаграммалар, кестелер, талдаулар жəне т.б.).


Ресімдеу талаптарына сəйкестігі. Жұмыстың рəсімделуі талапқа сай.


Жұмысты пайдалану бойынша қорытындылар мен ұсыныстар (апробациялау, жалпылау, тарату, жариялау, бекіту, аттестаттау, кемшіліктерді жою, пысықтау, бекіту жəне т. б.) оқушыларды білім сапасын арттыруда ойлауды жандандыру, зияткерлік дамуда жəне олардың ғылыми дүниетанымын қалыптастыруда, белсенділікті жеке тұлғаның жағымды қасиеті ретінде тəрбиелеуде авторлық бағдарламаның пайдасы бар.

  1. ҚҰРЫЛЫМ ТҰРАҚТЫЛАУ МАЗМҰНДЫҚ – БӨЛІМ


Оқу пəнінің құрылымы мен мазмұны барынша толық жəне нақты бейнеленген курстан тұрады. Бағдарламаның бұл бөлімінің негізі нақты пəннің мазмұндық құрылымы мен теориялық аспектісін таңдау болып табылады. Оқу пəнінің мазмұнын тұрақтылау курсы нақты жəне бағдарламаның түсінік хатында көрсетілген барлық мақсат пен міндеттерді жүзеге асыру бойынша ұсынылылған.

  • Əдеби тіл жəне оның нормалары – 2 сағат. Əдеби тіл жəне оның нормалары

  • Мəтін жəне сөз мағынасын білу мəні – 1 сағат. Мəтін жəне сөз мағынасын білу

  • Ауызша жəне жазбаша тіл мəдениеті – 2 сағат. Оқушы бойында жазу, сөйлеу дағдыларын қалыптастыру.

  • Сөйлеу тіліндегі интонация, кідіріс, логикалық екпін – 1 сағат. Сөйлеу тіліндегі интонация, кідіріс, логикалық екпіннің мəнін түсініп қолдану.

  • Сөз қолданудың негізгі принциптері – 1 сағат. Тіл мəдениеті жайында жалпы түсінік қалыптастыру.

  • Публицистикалық жəне көркем əдебиет стиліндегі мəтіндермен жұмыс – 1 сағат. Публицистикалық жəне көркем əдебиет стиліндегі мəтіндердің тақырыбы, құрылымы, мақсатты аудиториясы, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау.

  • Тарихи тұлғалар тағылымы – 1 сағат. Көнерген сөз, эвфемизм, дисфемизм, табу сөздердің қолданыс аясын түсіну жəне ажырата білу.

  • Нақыл-өсиет сөздердің шындығы – 2 сағат. Ауыз əдебиеті жəне оның түрлерін білу.

  • Еліктеуіш сөздердің мəнмəтіндегі қолданысы – 1 сағат. жанрлық жəне стильдік ерекшеліктеріне сай көркемдегіш құралдарды орынды қолдана отырып, шағын əңгіме құрастырып жазу;

  • Шығармашылық жазу жұмыстары – 1 сағат. Шығармашылық жоба бойынша жұмыстар жасату.

  • Мəтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру – 2 сағат. Сөйлем соңында жəне сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілерін (даралаушы жəне ерекшелеуші) дұрыс қолдану.

  • Қазақ халқының киелі сандары – 2 сағат. Қазақ халқының санға байланысты ырымдарын білу.

  • Емле мен тіл мəдениетінің байланысы – 2 сағат. Емле мен тіл мəдениетін ажырату.

  • Тілдің таза, табиғи қалпын сақтау шарты – 1 сағат. Тілдің таза, табиғи қалпын сақтау шартын ұсыну.

  • Даналық сөздер – 2 сағат. Оқушылар мақал- мəтелдер туралы мағлұмат ала отырып, олардың ерекшеліктері туралы білу, тұжырым жасай білуге жетілдіру.

  • Тіл көркемдігінің бір сыры – 2 сағат. Оқушыларға əр түрлі жаттығу жұмыстарын жүргізе отырып, тұрақты тіркестер жөніндегі алған мағлұматтарын бекіту.

  • Тіл байлығы жəне сөздік қор – 2 сағат. Көп мағыналы сөздерден алған білімдерін пысықтау.

  • Сөз қолдану мəдениеті мен жазу мəдениетінің байланысы – 1 сағат. граматикалық білімдерін пысықтау;

  • Көсемсөз – 1 сағат. Тапсырмаларды орындау арқылы көсемше тақырыбынан өткенді еске түсіру, білімдерін пысықтау.

  • Сөз дəлдігі – 2 сағат. Омоним, антоним, синоним сөздерді қайталау.

  • Ұлттық шешендік сөздер – 1 сағат. Шешендік сөз өнерінің ерекшеліктерін білу.

  • Орфография, орфоэпия – 2 сағат. Орфоэпия мен орфография туралы түсінік беру.

  • Шығармашылық жұмыс – 1 сағат. Пысықтау тапсырмалары орындау.

  1. ҚҰРЫЛЫМ НОРМАТИВТІ БӨЛІМІ

Күнтізбелік тақырыптық жоспары аптасына

7 - сынып, аптасына – 1 сағат, барлығы – 34 сағат)


р/с

Бөлім Бөлімше Тақырып

Оқу мақсаты

Сағат саны

Білім – өнімі мен нəтижесі

Барлығы

Лекция/ Теория/

Прак-тика

/Прак-тика2

1-2

Əдеби тіл жəне оның нормалары

Əдеби тіл жəне оның нормалары

2

1

1

Əдеби тіл жəне оның нормалары

жайлы толық мəліметті біледі

3

Мəтін жəне сөз мағынасын білу

мəні

мəтін жəне сөз мағынасын білу

1

1


Мəтін жəне сөз мағынасын

анықтайды

4-5

Ауызша жəне жазбаша тіл мəдениеті

Оқушы бойында жазу, сөйлеу дағдыларын қалыптастыру.

2

1

1

Ауызша жəне жазбаша сауаттылығы артады

6

Сөйлеу тіліндегі интонация, кідіріс, логикалық екпін

Сөйлеу тіліндегі интонация, кідіріс, логикалық екпіннің мəнін түсініп

қолдану.

1

1


Берілген ақпаратты интерпретациялау, кідіріс түрлерін

ажырата білу

7

Сөз

қолданудың негізгі принциптері

Тіл мəдениеті жайында жалпы түсінік қалыптастыру

1

1


Сауатты жазу, дұрыс сөйлей білуге, əр сөзді мағынасына қарай

дұрыс қолдана білуге үйрету.

8

Публицистикалық жəне көркем əдебиет стиліндегі мəтіндермен жұмыс

публицистикалық жəне көркем əдебиет стиліндегі мəтіндердің тақырыбы, құрылымы, мақсатты аудиториясы, тілдік

ерекшелігін

1

1


Мəтіндердің стильдік ерекшеліктерін ажырату, фразеологизмдерді ң мағынасын ашу



салыстыра талдау;





9

Тарихи тұлғалар тағылымы

көнерген сөз, эвфемизм, дисфемизм, табу сөздердің қолданыс аясын түсіну жəне ажырата білу

1

1


Тыңдалған мəтін мазмұны бойынша жалпы жəне нақты сұрақтарға жауап беру, мəтіндегі ақпаратты шынайы өмірмен

байланыстыру

10-

11

Нақыл-өсиет сөздердің шындығы

Ауыз əдебиеті жəне оның түрлерін білу

2

1

1

Шешендік сөздерге жататын мəтіндерді, толғауларды

ажырата біледі

12

Еліктеуіш сөздердің мəнмəтіндегі қолданысы

жанрлық жəне стильдік ерекшеліктеріне сай көркемдегіш құралдарды орынды қолдана отырып, шағын əңгіме

құрастырып жазу;

1

1


Еліктеуіш сөздердің мəнмəтіндегі қолданысын түсіну.

13

Шығармашылық жазу жұмыстары

Шығармашылық жоба бойынша жұмыстар жасату

1

1

1

Шығармашылық жоба туралы білгендерін ортаға

салады.

14-

15

Мəтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру

сөйлем соңында жəне сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілерін (даралаушы жəне ерекшелеуші) дұрыс қолдану;

2

1


Мəтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру, сөйлем соңында жəне сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілерін (даралаушы жəне

ерекшелеуші) дұрыс қолдану;

16-

17

Қазақ халқының киелі сандары

Қазақ халқының санға байланысты ырымдарын білу

2

1

1

Оқушылардың ойлау қабілетін, тапқырлығын, жылдамдығын, таным

белсенділігін арттыру

18-

Емле мен тіл

Емле мен тіл

2

1

1

Оқушыларды өз


19

мəдениетінің байланысы

мəдениетін ажырату




ана тілінің қадір- қасиетін біліп, өз ана тілінің көркемдігін сезініп, сөз құдіретін түсініп, оның адам өміріндегі

маңызын ұғынуға үйрету.

20

Тілдің таза, табиғи қалпын сақтау шарты

тілдің таза, табиғи қалпын сақтау шартын ұсыну

1

1


Білім алушыларға мемлекеттік тілді дұрыс қолдану мен оны құрметтеуді

ұғындыру.

21-

22

Даналық сөздер

Оқушылар мақал- мəтелдер туралы мағлұмат ала отырып, олардың ерекшеліктері туралы білу, тұжырым жасай

білуге жетілдіру.

2

1

1

Мақал-мəтел туралы біледі, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтар ы туралы ажыратады.

23-

24

Тіл көркемдігінің бір сыры

Оқушыларға əр түрлі жаттығу жұмыстарын жүргізе отырып, тұрақты тіркестер жөніндегі алған мағлұматтарын

бекіту

2

1

1

Сөйлеу шеберлігін дамытып, сөз байлығын молайту, ойын көркем тілмен жеткізуге үйрету.

25-

26

Тіл байлығы жəне сөздік қор

Көп мағыналы сөздерден алған білімдерін пысықтау

2

1

1

Сөйлеу шеберлігін дамытып, сөз байлығын молайту, ойын

көркем тілмен жеткізуге үйрету.

27

Сөз қолдану мəдениеті мен жазу мəдениетінің байланысы

граматикалық білімдерін пысықтау

1

1


Сөйлеу шеберлігін дамытып, сөз байлығын молайту, ойын

көркем тілмен жеткізуге үйрету.

28

Көсемсөз

тапсырмаларды орындау арқылы

көсемше

1

1

1

Сөйлеу шеберлігін дамытып, сөз

байлығын




тақырыбынан

өткенді еске түсіру, білімдерін пысықтау.




молайту, ойын көркем тілмен

жеткізуге үйрету.

29

30

Сөз дəлдігі

Омоним, антоним, синоним сөздерді қайталау.

2

1

1

Сөйлеу шеберлігін дамытып, сөз байлығын молайту, ойын көркем тілмен

жеткізуге үйрету.

31

Ұлттық шешендік сөздер

Шешендік сөз

өнерінің ерекшеліктері

1

1


Сөйлеу шеберлігін дамытып, сөз байлығын молайту, ойын

көркем тілмен жеткізуге үйрету.

32-

33

Орфография,орфоэп

ия

Орфоэпия мен

орфография туралы түсінік беру

2

1

1

Сөйлеу шеберлігін

дамытып, сөз байлығын молайту, ойын көркем тілмен

жеткізуге үйрету.

34

Шығармашылық жұмыс

Пысықтау тапсырмаларын орындау

1

1


Сөйлеу шеберлігін дамытып, сөз байлығын молайту, ойын көркем тілмен

жеткізуге үйрету.


  1. ҚҰРЫЛЫМ АҚПАРАТТЫҚ ƏДІСТЕМЕЛІК БӨЛІМ

Авторлық бағдарламадағы түсінік хатта көрсетілгендей мақсат, міндеттерді жүзеге асыруға бағытталған. Бағдарламадағы тарауларға орай алынған тақырыптар білім беру стандартына сай игеруге тиіс материалдарды қамтиды. Ал осы тақырыпты игеруде қашықтан оқу барысында қолданылатын инновациялық тəсілдері тақырыптарды толық меңгеруге көмектеседі. Инновациялық əдіс-тəсілдер арқылы берілген тапсырмалар, шығармашылық жұмыстар формативті бағаланады. Шығармашылығын дамытатын, тақырыпқа сай берілген тапсырмалар оқушылардың даму рейтингін бақылап, мониторинг жасауға көмектеседі.


Авторлық бағдарламадағы тапсырмаларды бағалау критерийі


«9-10» - оқушы тапсырма мазмұнын еркін орындай алса, мазмұны мен идеясын еркін түсініп, тапсырмаларын орындай отырып, жұмысты мұқият орындаса қойылады.


«7-8» - оқушы тапсырма мазмұнын түсіну барысында қателер жіберсе, ойын жеткізуде немесе талдауда сəл қателіктер болғанда қойылады.


«5-6» - тапсырманы оқығанмен, талдауда белсенділік танытпай, қателері болса.


«3-4» - тапсырманы орындауда қиналып, талдауда белсенділік танытпай, жіберілген қателері көп болса, тақырыптан ауытқушылық орын алғанда қойылады.


«1-2» - тапсырманы орындамай, мазмұнын мүлде игермегенде қойылады.

  1. ҚҰРЫЛЫМ


Оқытуды ұйымдастыруға əдістемелік нұсқаулар


Əдістемелік нұсқауға кіретіндер:

  • əрбір тарау немесе тақырып бойынша негізгі мазмұндық бөліктер;

  • оқу-тəрбие үрдісін ұйымдастырудың əдістері мен тəсілдеріне сипаттама, сабақ өткізу формасы;


Сабақ №1-2

Сынып:7

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Əдеби тіл жəне оның нормалары

Сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты:

Əдеби тіл жəне оның нормалары

Сабақтың мақсаты:

Əдеби тіл жəне оның нормалары жайлы толық

мəліметті біледі

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі. оқушылармен сəлемдесу, түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа аудару.


Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

Оқушылар сабаққа дайындалады


Сабақтың мақсаты мен тақырыбын біледі



Сабақтың ортасы

1-тапсырма

«Кім жылдам?» əдісі Лездік сұрақтар

  1. Кітаби тіл деген қандай тіл?

  2. Кітаби тіл қандай түрде болады? Монологтың мағыналық түрлері

  3. Ауызша тілдің анықтамасы.

  4. Жазбаша тіл деген қандай тіл?

2-тапсырма

Берілген тапсырманы орындайды.










Қосымша

ҚБ

«Бағдаршам»










ҚБ: «Өзін-өзі бағалау»

презента- ция, таратпа материал- дар








карточка-


Стильдің түрлеріне байланысты сөйлемдерді ажырату.

1- Бүгін сабақта кім жоқ?

  • Сабақта Данияр жоқ.

  • Жақсы.

2 Қазіргі жарық түннің тыныштығының ортасында Кеңөзек ұйқыға кеткен сұлудай болымсыз дымқыл тұманмен бусанып, тыныс алған сияқты.

3. Мен, Сұлтанова Əлия Айханқызы, 1964 жылы 20 сəуірде Талдықорған облысы, Ақсу ауданында дүниеге келдім. Ұлтым – қазақ.

деректер жинақтайды.


лар, ғаламтор ресурста- ры


3-тапсырма

Бір-біріне антоним болатын тұрақты сөз тіркестерді анықта Бетінен оты шықты – Қуанышы қойнына сыймады

Зəресі ұшты – Беті бүлк етпеді

Қолы қолына

жұқпады – Саусағының ұшын қимылдатпады


Нəтижеге бағытталған білім алады.

ҚБ «Екі

жұлдыз, бір тілек»


презента- ция, таратпа материал- дар


4-тапсырма Берілген сөйлемнен тұрақты тіркесті

тауып, мағынасын ашу. Қыл өтпестей татулықты бір ашуға сатпайық. Ол əңгімеге араласпай, аузын буған өгіздей тұрды да қойды. Ел аузына қақпақ болып көрші, бірақ ол қолыңнан келмейді.


Берілген тапсырманы орындайды.

ҚБ «Бір

түйін сөз» əдісі


карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры



Жаңағы сөздерің төбемді көкке жеткізгендей болды. Бастапқы сөзден беті қайтып қалған үй иесі еш нəрсе де сұрай алмады. Екі ел тонның ішкі бауындай күй кешті. Қасқырды көргенде Жандостың жүрегі тас төбесінен шықты. Канал қазылады дегеннен, Сырбайдың қуанышы қойнына сыймады. Біздің халқымыз табиғатпен етене жақын. Сондықтан баласына қойылатын

есімді де табиғаттан алып қойған.




Сабақтың соңы

5 мин

Қорытындылау. Бүгінгі сабақтан үйренген жақсы қасиеттерін еске түсіріп, айтып береді.

Сабаққа кері

байланыс береді.








Сабақ №3

Сынып:7

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Мəтін жəне сөз мағынасын білу мəні

Сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты:

Мəтін жəне сөз мағынасын білу

Сабақтың мақсаты:

Мəтін жəне сөз мағынасын анықтайды

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі. оқушылармен сəлемдесу, түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа

аудару.

Оқушылар сабаққа дайындалады


Сабақтың мақсаты мен





Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

тақырыбын біледі



Сабақтың ортасы

1 - тапсырма Сөйлемдерді көшіріп жазып, қарама - қарсы мағыналы сөздердің астын сыз.

Жел əкелгенді сел əкетер. Тау жақтан баяу жел

Берілген тапсырманы орындайды.

ҚБ

«Бағдаршам»

презента- ция, таратпа материал- дар


соқты. Қатты желдің





екпіні қайықты аудара жаздады. Бүлдіру – оңай,





түзету – қиын. Дос





сыртыңнан мақтар, дұшпан көзіңе мақтар.





2- тапсырма

Мəндес сөздерді бір бөлек, қарама - қарсы мағыналы сөздерді бір бөлек жаз.

  • Қалаған 3 - 4 сөзбен сөйлем құрап жаз.


Қосымша деректер жинақтайды.


ҚБ: «Өзін-өзі бағалау»



карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры


1. еріну - жалқаулану,





есептеу - санау, қайталау

– пысықтау;





2. ақырын – шапшаң,





апару - əкелу, бастау – аяқтау, тоңу – жылыну.





3-тапсырма

Дұрыс па, бұрыс па?

а) Дұрыс емес тұжырымды түзетіп айту,

Нəтижеге бағытталған білім алады.

ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»

презента- ция, таратпа материал-


дұрыс жауапты дəлелдеу

  • Мəндес сөздерді



дар


басқаша синоним деп





атайды.

  • Қарама - қарсы





мағыналы сөздер





антоним деп аталады.

  • Жақсы, жаман -





синоним сөздер

  • Сөздің мағыналық






бөлігі түбір деп аталады.

  • Қыстырма сөздер сөйлем мүшесі бола алмайды.

  • Бастауыш – сөйлемнің тұрлаусыз мүшесі

  • Жалаң сөйлем тұрлаулы мүшелерден тұрады.

  • Дауысты дыбыстар 2

- ге бөлінеді

  • Бірыңғай мүшелердің арасына нүкте қойылады.




Сабақтың соңы

5 мин

Қорытындылау. Бүгінгі сабақтан үйренген жақсы қасиеттерін еске түсіріп, айтып береді.

Сабаққа кері байланыс береді.








Сабақ №4-5

Сынып:7

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Ауызша жəне жазбаша тіл мəдениеті

Сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты:

Оқушы бойында жазу, сөйлеу дағдыларын

қалыптастыру.

Сабақтың мақсаты:

Ауызша жəне жазбаша сауаттылығы артады

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі. оқушылармен сəлемдесу, түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа аудару.


Оқушыларға сабақтың

Оқушылар сабаққа дайындалады


Сабақтың мақсаты мен тақырыбын біледі




тақырыбы мен

мақсаты хабарланады.




Сабақтың

ортасы

1-тапсырма

Лездік сұрақтар

Берілген тапсырманы

ҚБ

«Бағдаршам»

презента- ция,


1) Ауызекі сөйлеу тілі

орындайды.


таратпа


жəне жазба тіл дегенді



материал-


қалай түсінесің?



дар


2) Ауызекі сөйлеудің





өзіндік стильдік





ерекшеліктерін айтыңыз.





3) Тыңдай білу əдебіне





не жатады?





4. Үндемей,





сөйлеушінің сөзін





бөлмей тыңдаудың





ерекшелігі неде?





5. Сөйлеушінің сөзіне





араласып, өзара ой





алмаса тыңдау, оның





өзіндік мəні туралы





айтыңыз?





6. Тыңдаудың





түрлеріне ой жібере





отырып, «тыңдау» деген





ұғымға қандай түйіндеу





жасайсыз. (Тыңдау деген





не?)





2-тапсырма

ВЕН ДИАГРАММАСЫ

Қосымша деректер

ҚБ: «Өзін-өзі бағалау»


карточка-


Ауызекі жəне жазбаша

жинақтайды.


лар,


сөйлеу



ғаламтор




ресурста- ры




3- тапсырма

Топтық жұмыс Топтарға сұрақтар беру: 1-топ. «Ауызшаи


Нəтижеге бағытталған білім алады.


ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»




презента- ция, таратпа материал-



тіл»деген сөзді қалай түсіненсіңдер?

  1. топ.Жазбашы тіл мен аузшаи тілдің өзіндік ерекшелігі неде деп ойлайсыңдар?

  2. топ.Əр түрлі оқулықтардағы мəтіндерді əдеби тілдің қай түріне жатқызамыз?


  1. тапсырма

«Карточкадағы терминдер» əдісі

  1. Тіл – адам ойының ... .

  2. Аңдамай сөйлеген ... ...

. 3. Ойнап сөйлесең де, ...

... . 4.Тисе терекке, тимесе 5.Айтылған

сөз - ... оқпен тең. 6.Бал тамған тілден тамар.

7.Көп сөз 8. Көп

сөз – күміс, аз сөз - ... .

  1. Жасыңда қылжың болсаң, өскенде ... ... .

  2. Таза сөйлеу – биік ... .

  3. Көңілсіз ойға

олақ.

Керекті

сөздер: құлақ, мылжың боласың, мəдениеттілік, у, атылған, бос сөз, айнасы, ауырмай өледі, ойлап сөйле, алтын, бұтаққа.









Берілген тапсырманы орындайды.









ҚБ «Бір түйін сөз» əдісі

дар











карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры

Сабақтың

Қорытындылау.

Сабаққа кері



соңы

Бүгінгі сабақтан

байланыс

5 мин

үйренген жақсы

береді.


қасиеттерін еске түсіріп,



айтып береді.



Сабақ №6

Сынып:7

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Сөйлеу тіліндегі интонация, кідіріс, логикалық екпін

Сабақта қол жеткізілетін

оқу мақсаты:

Сөйлеу тіліндегі интонация, кідіріс, логикалық

екпіннің мəнін түсініп қолдану.

Сабақтың мақсаты:

Берілген ақпаратты интерпретациялау, кідіріс

түрлерін ажырата білу

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі. оқушылармен сəлемдесу, түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа аудару.


Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

Оқушылар сабаққа дайындалады


Сабақтың мақсаты мен тақырыбын біледі



Сабақтың ортасы

  1. тапсырма

Мəтінді түсініп оқыңдар, мəтіндегі негізгі ойды анықтаңдар.


  1. тапсырма Кестеде берілген мəліметтер бойынша

мəтін құрастырыңдар. Кідіріс түрлеріне байланысты (грамматикалық,

логикалық, психологиялық) тік

Берілген тапсырманы орындайды.












Қосымша деректер жинақтайды.

ҚБ

«Бағдаршам»













ҚБ: «Өзін-өзі бағалау»

презента- ция, таратпа материал- дар











карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры



сызықтарды қойыңдар.








3-тапсырма

"Т кестесі" əдісі. Бүгінгі сабақ бойынша алған білімдерін қолданады,

кестені толтырады.


Нəтижеге бағытталған білім алады.


ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»


презентац ия, таратпа материал- дар


Күнделікті тұтынатын

тағамдар

Бұдан əрі тұтынатын

тағамдар




Сабақтың

Қорытындылау.

Сабаққа кері



соңы

Бүгінгі сабақтан

байланыс

5 мин

үйренген жақсы

береді.


қасиеттерін еске түсіріп,



айтып береді.





Сабақ №7

Сынып:7

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Сөз қолданудың негізгі принциптері

Сабақта қол жеткізілетін

оқу мақсаты:

Тіл мəдениеті жайында жалпы түсінік қалыптастыру

Сабақтың мақсаты:

Сауатты жазу, дұрыс сөйлей білуге, əр сөзді мағынасына

қарай дұрыс қолдана білуге үйрету.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі. оқушылармен сəлемдесу, түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа аудару.


Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен

мақсаты хабарланады.

Оқушылар сабаққа дайындалады


Сабақтың мақсаты мен тақырыбын біледі



Сабақтың ортасы

1-тапсырма Лездік сұрақтар Қай дыбыстарды айтқанда, өкпеден шыққан ауа ауыз

Берілген тапсырманы орындайды.

ҚБ

«Бағдаршам»

презентац ия, таратпа материал- дар


қуысында ешбір





кедергілерге ұшырамай, ауа еркін шығады?





Өкпеден шыққан ауа ауыз





қуысында түрлі кедергілерге ұшырап, ауа





қысылып шықса, қандай





дыбыс деп аталады? Тілдің қатысына қарай





жуан, жіңішке болып





бөлінетін қандай дыбыс? Қандай дыбыстар ненің





қатысына қарай ұяң, үнді,





қатаң болып бөлінеді? Дауысты дыбыстар





жақтың қатысына қарай





қалай бөлінеді?





2-тапсырма

«Тұжырымдамалық карта»

... Сөздің де асылы бар, жасығы бар. Тіпті

«жасық» деп отырған

Қосымша деректер жинақтайды.

ҚБ: «Өзін-өзі бағалау»

карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры


дөрекі, ыбырсық,





қоқырсық сөздер деп отырғаны қандай сөздер?





...ал ғылыми əдеби тілде






жалпыға ортақ сөздермен

қатар, жеке мамандыққа




тиісті, жұрттың бəрі




бірдей түсіне бермейтін

сөздер де қолданылады,




ол қандай сөздер?




3-тапсырма

«Жасырын сөз» əр сөзден жаңа сөз жасап тұрған

əріптерді тауып, біріктіреді


Нəтижеге бағытталған білім алады.


ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»

презента- ция, таратпа материал- дар

Ол – сол ; Мір – өмір; Ала




– айла; Сық - сылқ; Ел –

еле; Іре – ірге; Сен – есен;




Кеше – кешен; Аға –




ағаш; Шеш – шеше;

Ат – сат; Лақ – олақ; Қақ




– қаңқ; 7) Туы – туыс;




Семіз – өсеміз; Ор – зор; Ін – іні; Сара – сараң;




Сабақтың

Қорытындылау.

Сабаққа кері



соңы

Бүгінгі сабақтан

байланыс

5 мин

үйренген жақсы

береді.


қасиеттерін еске түсіріп,



айтып береді.





Сабақ №8

Сынып:7

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Публицистикалық жəне көркем əдебиет стиліндегі мəтіндермен жұмыс

Сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты:

Публицистикалық жəне көркем əдебиет стиліндегі мəтіндердің тақырыбы, құрылымы, мақсатты

аудиториясы, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау;

Сабақтың мақсаты:

Мəтіндердің стильдік ерекшеліктерін ажырату,

фразеологизмдердің мағынасын ашу;

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі.

оқушылармен сəлемдесу,

Оқушылар

сабаққа




түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа аудару.


Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

дайындалады


Сабақтың мақсаты мен тақырыбын біледі



Сабақтың ортасы

1-тапсырма Мəтіндерді оқыңыз. Екі мəтіндісалыстырып, ұқсастығы мен айырмашылығын, стилін табыңыз.

1-мəтін.

Берілген тапсырманы орындайды.

ҚБ

«Бағдаршам»

презента- ция, таратпа материал- дар







2-мəтін

СІЗ немесе СЕН

«Үлкенге - құрмет, кішіге - ізет» көрсетіп тұратын халықпыз ғой қашанда. Бұл халық даналығын менің ата-анам бала тəрбиесінде берік ұстанады десем артық айтпаған болар едім.

Олай дейтінім, ата- анам бізге өзімізден жасы үлкен кісілермен, мейлі сен оларды таны-таныма, тіпті туыс-туғаның болса да ешқашан «СЕН» деп емес,

«СІЗ» деп сөйлесуді үйретті. Ағайын-туыс, жақын-жуық, көрші-көлемнің атын атағанның өзінде «апа, аға, тəте, көке, ағай, апай» деген сөздерді тіркестіріп атауды үйретті .





2-тапсырма Фразеологизмдерді білдіретін мағынасына сай сəйкестендіріңдер. Оларды қатыстырып 4 сөйлем құраңдар.

Қосымша деректер жинақтайды.

ҚБ: «Өзін-өзі бағалау»


карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры






3- тапсырма

«Аяқталмаған сөйлем» əдісі

Сүйіспеншілікті

қарапайым сөзбен айтып

Нəтижеге бағытталған білім алады.

ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»

презента- ция, таратпа материал- дар

жеткізе алу мүмкін емес.




Оны




...........................білдіре




аласың. Себебі ол




.........................бір




бөлшегі. Ол адамдар




арасындағы ..................




ұялатады.




Сабақтың

Қорытындылау.

Сабаққа кері



соңы

Бүгінгі сабақтан

байланыс

5 мин

үйренген жақсы

береді.


қасиеттерін еске түсіріп,



айтып береді.





Сабақ №9

Сынып:7

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Тарихи тұлғалар тағылымы

Сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты:

Көнерген сөз, эвфемизм, дисфемизм, табу сөздердің

қолданыс аясын түсіну жəне ажырата білу

Сабақтың мақсаты:

Тыңдалған мəтін мазмұны бойынша жалпы жəне нақты сұрақтарға жауап беру, мəтіндегі ақпаратты

шынайы өмірмен байланыстыру

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі. оқушылармен сəлемдесу, түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа

аудару.

Оқушылар сабаққа дайындалады


Сабақтың мақсаты мен





Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

тақырыбын біледі



Сабақтың ортасы

  1. тапсырма Топтық жұмыс

Тарихи тұлғалар туралы əңгімелеу. Өз заманындағы ең маңызды оқиғалары туралы сипаттап, кестеге жазу.

Топтарға бөліп беру: 1- топ: Абай

  1. топ:Б.Момышұлы

  2. топ: Қ.Рысқұлбеков 4-топ:Құрманғазы








  1. тапсырма Тарихи тұлғамен кездесуің жайлы

қиялыңды ой елегіңнен өткізіп, жұпта талқылап,кестені толтырыңдар.


  1. тапсырма

Өзің кинофильмнен көрген не оқыған тарихи тұлға туралы баяндап, алған əсеріңді жаз.

Берілген тапсырманы орындайды.
















Қосымша деректер жинақтайды.









Нəтижеге бағытталған білім алады.

ҚБ

«Бағдаршам»

















ҚБ: «Өзін-өзі бағалау»










ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»

презента- ция, таратпа материал- дар















карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры






презента ция, таратпа материал- дар

Сабақтың

соңы

Қорытындылау.

Бүгінгі сабақтан

Сабаққа кері

байланыс



Тарихи тұлға

Өз дəуіріндегі оқиға





5 мин

үйренген жақсы қасиеттерін еске түсіріп, айтып береді.

береді.








Сабақ №10-11

Сынып:7

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Нақыл-өсиет сөздердің шындығы

Сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты:

Ауыз əдебиеті жəне оның түрлері

Сабақтың мақсаты:

Шешендік сөздерге жататын мəтіндерді, толғауларды

ажырата біледі.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі. оқушылармен сəлемдесу, түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа аудару.


Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

Оқушылар сабаққа дайындалады


Сабақтың мақсаты мен тақырыбын біледі



Сабақтың ортасы

1-тапсырма Топтық жұмыс

  1. топқа: "Қарым- қатынас

аймағы" графикалық органайзерін пайдалана отырып " Шешендік сөздер" тақырыбын сызбаға түсіріңіздер.

  1. топқа: "Драма" əдісін қолданып, Қазыбек бидің шешендік сөзін сахналап көрсетіңіздер.

  2. топқа: "Уақыт тізбегі" графикалық

органайзерін пайдалана

Берілген тапсырманы орындайды.

ҚБ

«Бағдаршам»

презента- ция, таратпа материал- дар


отырып Əйтеке бидің




шешендік сөзін сызбаға




түсіріңіздер.




2-тапсырма

Төменде берілген нақыл


Қосымша


ҚБ: «Өзін-өзі


сөздерді көркемдегіш

құралдармен сəйкестендіріңіз

деректер жинақтайды.

бағалау»

карточка- лар,

ғаламтор




ресурста-

ры

3-тапсырма

Берілген нақыл сөздің


Нəтижеге


ҚБ «Екі


презента-

тақырыбын анықтап,

бағытталған

жұлдыз, бір

ция,

көркемдегіш құралдарына

талдау жасаңдар Əзелде жазылмаса, құл

басына қаза бермес,

білім алады.

тілек»

таратпа материал- дар

Ажал уақыты

жетпейінше, ешкім де




өлмес.




4-тапсырма

Берілген нақыл сөздердің тақырыбын анықтап, көркемдегіш құралдарына талдау жасаңдар.



Берілген тапсырманы орындайды.


ҚБ «Бір түйін сөз» əдісі




карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры

Сабақтың

Қорытындылау.

Сабаққа кері



соңы

Бүгінгі сабақтан

байланыс

5 мин

үйренген жақсы

береді.


қасиеттерін еске түсіріп,



айтып береді.






Сабақ №12

Сынып:7

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Еліктеуіш сөздердің мəнмəтіндегі қолданысы

Сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты:

Жанрлық жəне стильдік ерекшеліктеріне сай көркемдегіш құралдарды орынды қолдана отырып,

шағын əңгіме құрастырып жазу;

Сабақтың мақсаты:

Еліктеуіш сөздердің мəнмəтіндегі қолданысын түсіну.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі. оқушылармен сəлемдесу, түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа аудару.


Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

Оқушылар сабаққа дайындалады


Сабақтың мақсаты мен тақырыбын біледі



Сабақтың ортасы

1-тапсырма

1.Сөйлемдерден еліктеу

Берілген

тапсырманы

ҚБ

«Бағдаршам»

презента-

ция,


сөздерді тап.

орындайды.


таратпа


Көксеректің артқы аяғы



материал-


шыж ете түсті.



дар


Ботагөз ағыл-тегіл





жылады





2. Еліктеу сөзді





мағыналық түріне





ажырат





Саңқ етті, қалт етті,





бүгжең қақты, гүр-гүр





етеді, дүңк етті, сарт-





сұрт етеді, жылт-жылт





етті,ербең-ербең етеді.





1.Дыбыстық еліктеуіш:





2. Бейнелеуіш:





2-тапсырма

Қосымша

ҚБ: «Өзін-өзі



Еліктеу сөздерді қатыстырып

«Топсеруен» тақырыбында шағын əңгіме жаз.

Тірек сөздер: желп-желп ету, жалп ету, зыр қақты, домалаң етті, абыр- сабыр, мəре-сəре, шатыр ету.


3-тапсырма

Семантикалық карта

деректер жинақтайды.









Нəтижеге бағытталған білім алады.

бағалау»










ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»

карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры






презента- ция, таратпа материал- дар

Сабақтың соңы

5 мин

Қорытындылау. Бүгінгі сабақтан үйренген жақсы қасиеттерін еске түсіріп, айтып береді.

Сабаққа кері байланыс береді.



Елікте у сөздің түрлері

Дыб ысты қ елікт

еуіш

Бе йн ел еуі

ш

Нег ізгі

Т

у ы нд ы

қарқ

+


+


Сарт-

сұрт

+




кеңк





Гүр-

гүр











Сабақ №13-14

Сынып:7

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Шығармашылық жазу жұмыстары

Сабақта қол жеткізілетін оқу

мақсаты:

Шығармашылық жоба бойынша жұмыстар жасату

Сабақтың мақсаты:

Шығармашылық жоба туралы білгендерін ортаға

салады.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі.

оқушылармен сəлемдесу,

Оқушылар

сабаққа




түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа аудару.


Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

дайындалады


Сабақтың мақсаты мен тақырыбын біледі



Сабақтың ортасы

1-тапсырма

Сөз жұмбақ шешу

Берілген тапсырманы орындайды.

ҚБ

«Бағдаршам»

презента- ция, таратпа материал- дар


1.Ер адамның ұлттық





сырт киімі





2.Ұзындығы көлденең





өлшемінен бірнеше есе





артатын жіңішке иілгіш





мықты жіп?





3.Күйген қағаз иісті,





тегіс, мықты, қатты мата





түрі?





4.Кесу, қырқу, қию





құралы





5.Сумоншақтың екінші





атауы?





6. Велюр, шыт, парша,





драп... бұл не?





7. Қиып алып жапсыру





əдісі





8. Хош иісті, өзіне тəн





дəмі бар, сергітетін





сусын?





9. Ағартылған немесе





боялған матаға сурет





түсіру?





10. Иық бұйымы?





11. Ұлттық сусын?





12. Өте бағалы тамақ





өнімі?







2-тапсырма


Қосымша


ҚБ: «Өзін-өзі


карточка-

Сиқырлы сөздерді тап.

деректер

бағалау»

лар,

Сөздерді табу арқылы

жинақтайды.


ғаламтор

жоба тақырыптарымен



ресурста-

танысады



ры

к б е р с т д ш ə б




в и с к е е е і л ы




и л л и н г к у п л




м о н ш а қ л е а ғ




л е н с ы к і м ж а




о ю т а р м а қ ы р




3-тапсырма

Нəтижеге

ҚБ «Екі

презента-

Берілген сұрақтарға

бағытталған

жұлдыз, бір

ция,

жауап беретін сөздерді

білім алады.

тілек»

таратпа

баған түрінде жаз.



материал-

Кім? Не?



дар

Қандай?




Қайда?




Қанша?




.... ......




....... .....




.....




Керекті сөздер: нағашы,




жиырма, адам, жер,




үйде, отыз бес, үлкен,




Отан, тəтті, бес,




сыйлық,отбасы, ащы, он




жеті, жайлауда,




табиғат аясында, дəмді.




4-тапсырма

Берілген

ҚБ «Бір

карточка-

Сөзжұмбақты

тапсырманы

түйін сөз»

лар,

шешіңдер. Шыққан сөзге

орындайды.

əдісі

ғаламтор

əңгіме құраңдар



ресурста-



ры

Сабақтың

Қорытындылау.

Сабаққа кері



соңы

Бүгінгі сабақтан

байланыс

5 мин

үйренген жақсы

береді.


қасиеттерін еске түсіріп,



айтып береді.













Сабақ №15

Сынып:7

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Мəтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру

Сабақта қол жеткізілетін оқу

мақсаты:

сөйлем соңында жəне сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілерін (даралаушы жəне ерекшелеуші) дұрыс қолдану;

Сабақтың мақсаты:

Мəтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру, сөйлем соңында жəне сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілерін

(даралаушы жəне ерекшелеуші) дұрыс қолдану;

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі. оқушылармен сəлемдесу, түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа аудару.


Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

Оқушылар сабаққа дайындалады


Сабақтың мақсаты мен тақырыбын біледі



Сабақтың ортасы

1-тапсырма

Бос орынға сұрақтар қойыңдар.

. . . ?

ХХІ ғасыр электрондық аппараттардың жылдам дамыған кезеңі.

. . . ?

Қазіргі кезде интернет күнделікті қажеттілікке айналды.

. . . ?

Интернет жүйесі арқылы көптеген елдермен байланыса аласың.

Берілген тапсырманы орындайды.

ҚБ

«Бағдаршам»

презента- ция, таратпа материал- дар


. . . ?

Компьютер жұмыстың сапалы да, жылдам да жүруіне үлкен ықпал етеді.




2-тапсырма Суреттерге сипаттама бере отырып, проблемалық сұрақтар қойыңдар


Қосымша деректер жинақтайды.


ҚБ: «Өзін-өзі бағалау»


карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры

3-тапсырма

Кестені толтыр.Сызба бойынша мəтін құрастыр.


Нəтижеге бағытталған білім алады.


ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»


презента- ция, таратпа материал- дар

Сабақтың

Қорытындылау.

Сабаққа кері



соңы

Бүгінгі сабақтан

байланыс

5 мин

үйренген жақсы

береді.


қасиеттерін еске түсіріп,



айтып береді.







Сабақ №16-17

Сынып:7

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Қазақ халқының киелі сандары

Сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты:

Қазақ халқының санға байланысты ырымдары

Сабақтың мақсаты:

Оқушылардың ойлау қабілетін, тапқырлығын,


жылдамдығын, таным белсенділігін арттыру

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі. оқушылармен сəлемдесу, түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа аудару.


Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

Оқушылар сабаққа дайындалады


Сабақтың мақсаты мен тақырыбын біледі



Сабақтың

ортасы

1-тапсырма

Сандар туралы қандай

Берілген тапсырманы

ҚБ

«Бағдаршам»

презента- ция,


мақал-мəтелдер

орындайды.


таратпа


білесіңдер?



материал-


1. Жеті рет өлшеп , бір



дар


рет кес.





2. Жүзден жүйрік,





мыңнан тұлпар.





3. Тоқсан сөздің





тобықтай түйіні бар.





4. Мыңның жүзін





білгенше,





Бірдің атын біл.





5.Бір жылға қоян терісі





де шыдайды.





6. Бірінші байлық-





денсаулық,





Екінші байлық – ақ





жаулық,





Үшінші байлық- он





саулық.





7. Елуінде ер- дана,





Елуінде ел- жаңа.





2-тапсырма

Үш санына байланысты

Қосымша деректер

ҚБ: «Өзін-өзі бағалау»


карточка-


фразеологизмдердің

жинақтайды.


лар,


сəйкесін тауып,



ғаламтор


мағынасын ашу.



ресурста-



Жазбаша, сəйкесін бағдар сызықпен

көрсету.



ры


3-тапсырма

«Қырқынан шығару » деген атаудан басқа сөздер шығару.

Ық, қан, нан, нарық, ар, ару, у, шық, қаш, қар, ақ, шаш, нышан, қыр, ау, қақ.





Нəтижеге бағытталған білім алады.




ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»






презента- ция, таратпа материал- дар


4-тапсырма

Қазақ халқына киелі сандардың ұғымын анықтаймыз


Берілген тапсырманы орындайды.

ҚБ «Бір түйін сөз» əдісі



карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры

Сабақтың

Қорытындылау.

Сабаққа кері



соңы

Бүгінгі сабақтан

байланыс

5 мин

үйренген жақсы

береді.


қасиеттерін еске түсіріп,



айтып береді.






Сабақ №18-19

Сынып:7

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Емле мен тіл мəдениетінің байланысы

Сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты:

Емле мен тіл мəдениетін ажырату

Сабақтың мақсаты:

Оқушыларды өз ана тілінің қадір-қасиетін біліп, өз ана тілінің көркемдігін сезініп, сөз құдіретін түсініп, оның

адам өміріндегі маңызын ұғынуға үйрету.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі. оқушылармен сəлемдесу, түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа аудару.


Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

Оқушылар сабаққа дайындалады


Сабақтың мақсаты мен тақырыбын біледі



Сабақтың ортасы

1-тапсырма

Лездік сұрақтар

1.Төл сөз дегеніміз не? 2.Төл сөз болатын сөздерді атаңдар?

3.Төл сөздің жасалу жолын түсіндіріңдер? 4.Төл сөз бен автор сөзінің сызбасы қандай? 5.Төлеу сөздің ерекшелігі неде? Мысал келтіріп дəлелдеңдер?


2-тапсырма

Тілге байланысты берілген нақыл сөздерді оқып, мəнін ашыңдар.

1.Тіл – жұрттың жаны. Тілінен айырылған жұрт

Берілген тапсырманы орындайды.










Қосымша деректер жинақтайды.

ҚБ

«Бағдаршам»











ҚБ: «Өзін-өзі бағалау»

презента- ция, таратпа материал- дар








карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры


– жойылған жұрт.

2. Əркімнің туған тілі – туған шеше,

Оған бала міндетті сан мың есе




3-тапсырма Берілген мақал – мəтелдерді толықтырыңдар.

1. көтермегенді тіл

көтереді. (Піл) 2. ойлағанды тіл

бітіреді.(Ми) 3.Тіл ...

өткір.(қылыштан)

4.Тіл көңілдің (кілті)

Нəтижеге бағытталған білім алады.

ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»

презента- ция, таратпа материал- дар

4-тапсырма

Тест тапсырмаларын орында.

1. Туынды үстеуді көрсетіңдер

А) əдейі бардым В) ертең келеді С) əрең жүреді

Д) жылдамырақ жүреді Е) талай жүрген жерім 2.. Қазақ тілінде неше дыбыс бар?

а) 42

ə) 12

б) 37

в) 26

3.Негізгі сын есімді табыңдар

А) еріншек В) батыл С) шыдамы Д) адам

Е) рухани 4.Қазақстан

Республикасының «Тіл туралы» Заңы қашан қабылданды?

Берілген тапсырманы орындайды.

ҚБ «Бір түйін сөз» əдісі



карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры



а) 1989ж. 22 қыркүйект ə) 1991ж. 11 шілдеде; б) 1997ж. 11 шілдеде.




Сабақтың

Қорытындылау.

Сабаққа кері



соңы

Бүгінгі сабақтан

байланыс

5 мин

үйренген жақсы

береді.


қасиеттерін еске түсіріп,



айтып береді.







Сабақ №20

Сынып:7

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Тілдің таза, табиғи қалпын сақтау шарты

Сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты:

Тілдің таза, табиғи қалпын сақтау шартын ұсыну

Сабақтың мақсаты:

Білім алушыларға мемлекеттік тілді дұрыс қолдану

мен оны құрметтеуді ұғындыру.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі. оқушылармен сəлемдесу, түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа аудару.


Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

Оқушылар сабаққа дайындалады


Сабақтың мақсаты мен тақырыбын біледі



Сабақтың ортасы

1-тапсырма

«Кім жылдам?» Сұрақтарға жауап беріндер

  1. Тіл мəдениеті дегенді қалай түсінесің?

  2. Тіл тазалыгы дегенді қалай түсінесіңдер, оның

Берілген тапсырманы орындайды.

ҚБ

«Бағдаршам»

презента- ция, таратпа материал- дар


əдеби тілмен қандай




байланысы бар?




3.Тіл мəртебесін көтеріп,




тіл тазалығын сақтау




үшін қандай жагдайлар




керек?


ҚБ: «Өзін-өзі


2-тапсырма

Қосымша

бағалау»

карточка-

«Əріптер сөйлейді».

деректер


лар,

Мысалы: Жапсарбаев

жинақтайды.


ғаламтор

жарыстан жеңіспен



ресурста

жетті.



ры

Ернар ерлігімен елін




елең еткізді.




Берік – белсенді бала.




Қазақ əліпбиіне




байланысты əріптерден




сөз құрайды






ҚБ «Екі

презента-

3-тапсырма

Нəтижеге

жұлдыз, бір

ция,

Шығармашылық жұмыс.

бағытталған

тілек»

таратпа

(өлең құру)

білім алады.


материал-

……………………….



дар

ана тілім,




………………………......




баба тілім.




………………………......




дана тілім,




…………………......……




қазағымның.




Сабақтың

Қорытындылау.

Сабаққа кері



соңы

Бүгінгі сабақтан

байланыс

5 мин

үйренген жақсы

береді.


қасиеттерін еске түсіріп,



айтып береді.





Сабақ №21-22

Сынып:7

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Даналық сөздер

Сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты:

Оқушылар мақал- мəтелдер туралы мағлұмат ала отырып, олардың ерекшеліктері туралы білу, тұжырым

жасай білуге жетілдіру.

Сабақтың мақсаты:

Мақал-мəтел туралы біледі, олардың ұқсастықтары мен

айырмашылықтары туралы ажыратады.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі. оқушылармен сəлемдесу, түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа аудару.


Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

Оқушылар сабаққа дайындалады


Сабақтың мақсаты мен тақырыбын біледі



Сабақтың

ортасы

1-тапсырма

"Ой-бəйге" сұрақтары

Берілген тапсырманы

ҚБ

«Бағдаршам»

презента ция,


(көп нүктенің орнына

орындайды.


таратпа


тиісті сөздерді қояды)



материал-


1. Тайға----------------



дар


басқандай





2. Ит -





қиянда





3. өлген





жер





4.





ашып-жұмғанша





5. Көзінен -





-- қылмау





6. ізін салмау





7. Жүрегінің ---------------





- бар





8. Төбе -





тік тұрды





9. Ит терісін ---------------





-- қаптады.





10. Күн -





- келді





11. Қой аузынан ----------






2-тапсырма

1. Мақалдың жалғасын


Қосымша деректер


ҚБ: «Өзін-өзі бағалау»



карточка-


табыңыз:

жинақтайды.


лар,

Shape4

Еліңді сүйсең, ерлік ...

  1. істемейсің.

  2. істейсің.

  3. жасайсың.

  4. жасамайсың.

  5. ойлап табасың.

2. Ерліктің шарты - өзіңе

...

  1. сенгендік.

  2. сенбегендік.

  3. ойлағандық.

  4. тапқандық.

  5. кəміл сенгендік.

3. Батырдың атын жау шығарады, Шешеннің атын ...

  1. сөз шығарады.

  2. сөйлеу шығарады.

  3. дау шығарады.

  4. шешендік шығарады.

  5. өсиет шығарады.

4. Ерлік көрсеткенге, оқ та ...

  1. батпас.

  2. кірмес.

  3. жетпес.

  4. дарымас.

  5. шықпас.



ғаламтор ресурста- ры

3-тапсырма Мақалды дұрыс құрастыр.

  1. Кітап, мұғалім, пен, тілсіз, ғылым.

  2. Көп, білімді, сөйлеген, емес, сөйлеген, дөп, білімді.

Нəтижеге бағытталған білім алады.

ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»

презента- ция, таратпа материал- дар

4-тапсырма. Мақалдарды антонимдермен толықтыр.

а)... сөз – алтын, ... – сөз

– көмір.

ə) Ашу - ..., ақыл - ... .

Берілген тапсырманы орындайды.

ҚБ «Бір түйін сөз» əдісі


карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры



б) Əйелдің шашы ..., ақылы ... .

в) Білім ..., білу ... .

5-тапсырма. Тұрақты тіркестер мағынасын жазу

1.ит арқысы қияда – 2.қоян жүрек –

  1. бармағын тістеу –

  2. тісінен шығармау –

  3. таяқ тастам жер –




Сабақтың соңы

5 мин

Қорытындылау. Бүгінгі сабақтан үйренген жақсы қасиеттерін еске түсіріп, айтып береді.

Сабаққа кері байланыс береді.






Сабақ №23-24

Сынып:7

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Тіл көркемдігінің бір сыры

Сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты:

Оқушыларға əр түрлі жаттығу жұмыстарын жүргізе отырып, тұрақты тіркестер жөніндегі алған

мағлұматтарын бекіту

Сабақтың мақсаты:

Сөйлеу шеберлігін дамытып, сөз байлығын молайту,

ойын көркем тілмен жеткізуге үйрету.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі. оқушылармен сəлемдесу, түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа аудару.


Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

Оқушылар сабаққа дайындалады


Сабақтың мақсаты мен тақырыбын біледі



Сабақтың

ортасы

1-тапсырма

Лездік сұрақтар

Берілген

тапсырманы

ҚБ

«Бағдаршам»






ҚБ: «Өзін-өзі бағалау»












ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»

















ҚБ «Бір түйін сөз» əдісі

презента-

ция,


1. Тұрақты тіркес

орындайды.

таратпа


дегеніміз не?


материал-


2. Тұрақты тіркестер


дар


сөйлемде қандай қызмет




атқарады?




3. Тұрақты тіркестердің




сыңарларын басқаша




сөзбен ауыстыруға бола


карточка-


ма?


лар,


4. Тұрақты тіркестердің


ғаламтор


синонимдік баламасына


ресурста-


мысал келтір.


ры


5. Мағанасы жағынан




қарама – қарсы болатын




тұрақты тіркестерге




мысал келтір.




6. Тұрақты тіркестер




сөйлемде қандай сұраққа




жауап береді?




2-тапсырма

Қосымша

презента


Берілген тұрақты

деректер

ция,


тіркестердің мағынасын

жинақтайды.

таратпа


аш.


материал-


1. Бұл қол – сенің қолың


дар


емес.




2. Бұл жұмыс сенің




қолың емес.




3. Тəкежандар кеңесі




Абайға екі түрлі талап




қойып, жүк артқан.




4. Жүк артқан түйе кейін




келеді.




5. Кішкентай Жұмаш




бөркін аспанға лақтырып




ойнап жүр.




6. Емтиханды жақсы




тапсырсаң, бөркіңді




аспанға лақтырасың.




3-тапсырма

Берілген тұрақты сөз

Нəтижеге бағытталған



тіркестерінен

білім алады.

карточка-



синонимдік мағынадағы тіркестерді бір бөлек, антонимдік тіркестерді бір бөлек жаз.

Аузын буған өгіздей, жер аяғы қиянда, аузы - аузына жұқпау, дымын шығармау, ит өлген жер, жұмған аузын ашпау, таяқ тастам жер, көзі алақандай болды, жүрек жұтқан, төбе шашы тік тұрды.



лар, ғаламтор ресурста- ры

4-тапсырма

«Бір сөзбен айтқанда» ойыны жүргізіледі.

Берілген тұрақты сөздерді бір сөзбен айту керек.

Бармағын тістеу - Көз аларту –

Ақ саусақ -

Ит терісін басына қаптау

–

Сойып қаптағандай – Сілесі қату -

Тас жүрек – Бетінен оты шығу - Беті шімірікпеу – Құлақ аспау -

Арасынан қыл өтпейді – Тостағанын жуып алды -

Берілген тапсырманы орындайды.

ҚБ: «Бас

бармақ»



карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры

Сабақтың

Қорытындылау.

Сабаққа кері



соңы

Бүгінгі сабақтан

байланыс

5 мин

үйренген жақсы

береді.


қасиеттерін еске түсіріп,



айтып береді.



Сабақ №25-26

Сынып:7

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Тіл байлығы жəне сөздік қор

Сабақта қол жеткізілетін

оқу мақсаты:

Көп мағыналы сөздерден алған білімдерін пысықтау

Сабақтың мақсаты:

Сөйлеу шеберлігін дамытып, сөз байлығын молайту,

ойын көркем тілмен жеткізуге үйрету.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі. оқушылармен сəлемдесу, түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа аудару.


Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

Оқушылар сабаққа дайындалады


Сабақтың мақсаты мен тақырыбын біледі



Сабақтың ортасы

1-тапсырма

Берілген сөздердің тура мағынасын табыңыз.

  1. тəтті ұйқы,тəтті қиял,тəтті…

  2. ашық мінез,ашық əңгіме, ашық…

  3. өткір ой,өткір мінез,өткір…

  4. қалың ел, қалың ой, қалың…

  5. қатты шу, қатты айту, қатты…


2-тапсырма

  1. Берілген сөздерден көп мағыналы сөздер жасаңыз.

Бас, жұқа, қымбат, қою, алтын, сары, жуан.


  1. Мына сөздерден ауыспалы мағынада

Берілген тапсырманы орындайды.











Қосымша деректер жинақтайды.

ҚБ

«Бағдаршам»












ҚБ: «Өзін-өзі бағалау»

презента- ция, таратпа материал- дар










карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры



тіркес жасаңыз.

Ауыр, қиын, жүрек, таяз, сұйық, құлақ, теріс.




3-тапсырма

Тест сұрақтары 1.Ауыспалы мағыналы сөзді көрсетіңіз:

А. терең су Б. жеңіл жүк

В. таяз түсінік Г. ауыр кітап Д. əдемі көйлек

  1. Тура мағыналы сөзді көрсетіңіз:

А. бұлақтың көзі

Б. матаның көзі бар В. көз – адамның дене мүшесі

Г. ашық мінез Д. өткір көз

  1. Көп мағынаға ие болатын сөзді табыңыз: А. анық

Б. дəптер В. бас

Г. терезе Д. қария

  1. «Қисық »сөзінің тура мағынасын табыңыз: А.қисық мінез

Б. қисық ағаш В. қисық сөз Г. қисық ой Д. қисық пікір

Нəтижеге бағытталған білім алады.

ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»

презента- ция, таратпа материал- дар

4-тапсырма Суретте бейнеленген заттардың атауымен бірдей дыбысталатын,бірақ

мағынасы басқа сөздерді тап,сөйлемдер құрастыр.

Берілген тапсырманы орындайды.

ҚБ «Бір түйін сөз» əдісі



карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры



Көп мағыналы сөздердің қай соз табы екенін анықтап, қарама-

қарсы мағынасын көрсет




Сабақтың

Қорытындылау.

Сабаққа кері



соңы

Бүгінгі сабақтан

байланыс

5 мин

үйренген жақсы

береді.


қасиеттерін еске түсіріп,



айтып береді.







Сабақ №27

Сынып:7

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Сөз қолдану мəдениеті мен жазу мəдениетінің байланысы

Сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты:

Граматикалық білімдерін пысықтау

Сабақтың мақсаты:

Сөйлеу шеберлігін дамытып, сөз байлығын молайту,

ойын көркем тілмен жеткізуге үйрету.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі. оқушылармен сəлемдесу, түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа аудару.


Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

Оқушылар сабаққа дайындалады


Сабақтың мақсаты мен тақырыбын біледі



Сабақтың

ортасы

1-тапсырма

Сөйлемдерді қалпына

Берілген тапсырманы

ҚБ

«Бағдаршам»

презента- ция,


келтіріңіз.

1. аты, менің атым,

орындайды.


таратпа

материал-


Əлімжан, əкемнің,



дар


Кəмил





2. оқимын, мен, ұлттық





атындағы, əл-фараби,





университетте.





3. мектепте, ол,





қаласындағы, №12,





пəнінің, Астана, дене





шынықтыру,





мұғалімі.





4. ауылда, зейнеткерлер,





əке мен шешем, істейді,





ағаларым, жұмыс.





5. анасы, кісі,





Жұлдыздың, бұл.





6. шағын, емес, отбасым,





үлкен, менің





2-тапсырма

Сөздермен сөйлемдер

Қосымша деректер

ҚБ: «Өзін-өзі бағалау»


карточка-


құраңыз.

1. Қызметкер

жинақтайды.


лар,

ғаламтор


...........................................



ресурста-


2. Жолаушы



ры


...........................................





3. Маман





...........................................





4. Жаттығу





...........................................





5. Жылқы





...........................................





3-тапсырма


Синоним сөздерді тап.

Нəтижеге бағытталған білім алады.

ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»


презента- ция,


  1. Қой аузынан шөп алмайды - момын

  2. Жүрек жалғау-



таратпа материал- дар


3. Төбе шашы тік тұру-





4. Қас пен көздің

.





арасында-

  1. Бармағын тістеу-

  2. Аузына құм құйылу-

  3. Ит өлген жер-

  4. Тайға таңба басқандай-




Сабақтың

Қорытындылау.

Сабаққа кері



соңы

Бүгінгі сабақтан

байланыс

5 мин

үйренген жақсы

береді.


қасиеттерін еске түсіріп,



айтып береді.







Сабақ №28-29

Сынып: 7

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Көсемсөз

Сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты:

Тапсырмаларды орындау арқылы көсемше тақырыбынан өткенді еске түсіру, білімдерін

пысықтау.

Сабақтың мақсаты:

Сөйлеу шеберлігін дамытып, сөз байлығын

молайту, ойын көркем тілмен жеткізуге үйрету.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі. оқушылармен сəлемдесу, түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа аудару.


Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

Оқушылар сабаққа дайындалады


Сабақтың мақсаты мен тақырыбын біледі



Сабақтың ортасы

1-тапсырма

Зымыран сұрақ. Көсемше қандай сөз табының ерекше түрі?

/етістік/ Көсемше қандай

Берілген тапсырманы орындайды.

ҚБ

«Бағдаршам»

презента- ция, таратпа материал- дар


мəндерде жұмсалады?

/етістік, үстеу/

Көсемше қай кезде үстеу мəнінде қолданылады?

Көсемше қандай жұрнақтар арқылы жұмсалады?

Көсемшенің қанша түрі бар?

Көсемшеге қандай жалғаулар жалғанбайды?

/көптік, септік, тəуелдік/ Көсемше сөйлемде қандай қызмет атқарады?




2-тапсырма

Берілген көсемшелерді жекеше, көпше түрде жікте

Ү л г і

: Білмей: білмей+мін, білмей+сің, білмей+сіз; білмей+ді;

білмей+міз, білмей+сіңдер, білмей+ді.

Айтып, барып, келіп, жібере, бере.

Қосымша деректер жинақтайды.

ҚБ: «Өзін-өзі бағалау»


карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры

3-тапсырма Көсемшенің жұрнағын жазыңыз.

Ата, сіз отыр . . тұрыңыз. Сен ол үйге бар. . .берме. Ал, шырағым, сөйле.бер. Кəрім сат. . . келді.

Үйге қонақтар кел. отыр. Күзетші ауланы көр. . шықты.

Нəтижеге бағытталған білім алады.

ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»


презента- ция, таратпа материал- дар

4-тапсырма Етістіктерге көсемшенің жұрнағын жазыңыз.

Қазақстан аумағының

Берілген тапсырманы орындайды.

ҚБ «Бір түйін сөз» əдісі


карточка- лар, ғаламтор



ширек бөлігін шөл мен шөлейт ал… жатыр.

Қалған бөліктерін таулар, теңіздер мен көлдер ал… жатыр. Қазақстанның ауа райына солтүстіктің суық ауасы мен оңтүстіктің жылы желі əсер ет… турады.

Мұнда жауын жау… бермейді. Сексеуіл суға бат… кетеді. Орман республика жерінің 3 пайызын ал… жатыр.

Көлдер мен өзендерде қаз, үйрек кездес… береді.



ресурста- ры

Сабақтың соңы

5 мин

Қорытындылау. Бүгінгі сабақтан үйренген жақсы қасиеттерін еске түсіріп, айтып береді.

Сабаққа кері

байланыс береді.






Сабақ №30-31

Сынып:7

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Сөз байлығы

Сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты:

Омоним, антоним, синоним сөздерді қайталау.

Сабақтың мақсаты:

Сөйлеу шеберлігін дамытып, сөз байлығын молайту,

ойын көркем тілмен жеткізуге үйрету.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі. оқушылармен сəлемдесу, түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа аудару.

Оқушылар сабаққа дайындалады


Сабақтың мақсаты мен

тақырыбын




Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен

мақсаты хабарланады.

біледі



Сабақтың

ортасы

1-тапсырма

«Сиқырлы сұрақтар»

Берілген тапсырманы

ҚБ

«Бағдаршам»

презента- ция,


ойыны

Лексика нені зерттейді?

орындайды.


таратпа

материал-


Сөздің тура мағынасы



дар


дегеніміз не?





Ауыспалы мағына





дегеніміз не?





Көп мағыналы сөздер





дегеніміз не?





Омоним дегеніміз не?





Синоним дегеніміз не?





Антоним дегеніміз не?





Антоним сөздерге мысал





Синоним сөздерге мысал





айт.





Омоним сөздерге мысал





келтіріңдер.





Көп мағыналы сөздерге





мысал жазыңдар.





2-тапсырма

“Кім тапқыр” ойыны

Қосымша деректер

ҚБ: «Өзін-өзі бағалау»


карточка-


Ойынның шарты:

жинақтайды.


лар,


жұмбақтар шешу.



ғаламтор


Жұмбақтар

Ерте тұрады бір қыз,



ресурста-

ры


Кеш тұрады бір қыз.





Қайткенде солардың,





Дегенімен жүреміз.





Бес жанды,





Бір жансызға мінгеседі,





Үстінде ақ тақырдың із





кеседі.





Оңға қарай оқысаң да бір





халық,





Солға қарай оқысаң да





бір халық .





Асты тігілген, үсті






тігілген.




3-тапсырма “Адасқан сөздер” ойыны

“Адасқан сөздерді” орнына қой жəне омонимдердің астын сызу.

  1. Дейсің, қара, жағам, Бірақ, əліңе, қара.

  2. Санды, Самат, бөле ме?

Мен, Сара, Самат, бөле ме?

  1. Орында, осы, дəл, Орында, сабағыңды.

  2. Кеш, айыбымды, Үйге, кеш, келсем де.

Нəтижеге бағытталған білім алады.

ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»

презента- ция, таратпа материал- дар

4-тапсырма

  1. Синонимі бар сөйлемді табыңыз. А) Даңқ үшін, думан үшін қызмет етпе. Ə) Біреуді мұқату, кеміту дұрыс емес.

Б) Сапардың аярлығы Сағиланы жирендірді.

  1. Омоним болатын сөз қайсысы, көрсетіңіз. А) Наразы.

Ə) Күлпаш. Б) Оқтау.

  1. Антоним сөздерді табыңыз.

А) Шайтан-пері. Ə) Жақсы-жаман. Б) Шабу-ору.

  1. Синоним сөздерді көрсетіңіз.

А) Əндету, өлеңдету. Ə) Ата, əже.

Б) Мектеп, сынып.

  1. Омоним бола алатын


Берілген тапсырманы орындайды.


ҚБ «Бір түйін сөз» əдісі



карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры



сөзді табыңыз.

А) Түс. Ə) Үшеу. Б) Халық.

6. Антонимді табыңыз.

А) Нəтижелі-жемісті. Ə) Жоламау-жуымау. Б) Жомарт-сараң.




Сабақтың

Қорытындылау.

Сабаққа кері



соңы

Бүгінгі сабақтан

байланыс

5 мин

үйренген жақсы

береді.


қасиеттерін еске түсіріп,



айтып береді.





Сабақ №32

Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Ұлттық шешендік сөздер

Сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты:

Шешендік сөз өнерінің ерекшеліктері

Сабақтың мақсаты:

Сөйлеу шеберлігін дамытып, сөз байлығын

молайту, ойын көркем тілмен жеткізуге үйрету.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі. оқушылармен сəлемдесу, түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа аудару.


Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

Оқушылар сабаққа дайындалады


Сабақтың мақсаты мен тақырыбын біледі



Сабақтың ортасы

1-тапсырма

«Шешендік сөз»-дегенді қалай түсінесіңдер?

Осы тақырыпқа кластер жасау керек.

- Құнды мұра,арнау,терең ой, асыл қазына,мүдірмей

Берілген тапсырманы орындайды.

ҚБ

«Бағдаршам»

презента- ция, таратпа материал- дар


сөйлеу,өсиет,даналық, сөз тартысы, ұшқыр сезім.




2-тапсырма

Ойды жалғастыр.

Əз Жəнібектің алпыс биі болған екен.Бір жолы хан билеріне;

-Дүниеде не өлмейді?- деп сұрақ қойыпты.Сонда -----------

--?

Қазыбек биден бір кісі:

-Кім жақын? Не қымбат? Не қиын?-деп сұрапты?

.Сонда ? (Қалған сөздерді жалғастыр)

Қосымша деректер жинақтайды.

ҚБ: «Өзін-өзі бағалау»


карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры

3-тапсырма

«Кім жылдам?» сұрақтарға жауап беру 1.Қазақтың шешендік сөз тарихы кімнен басталады?

  1. ХІІ- ХІІІ ғасырдағы өмір сүрген билер кімдер?

  2. ХV- ХVІІІ ғасырдағы билер.

  3. Шешендік сөздер нұсқаларын кім зерттеп,жинаққа енгізген?

  4. «Жеті жарғы»заңын кім шығарды?

  5. «Түгел бидің түбі бір,Түп атасы Майқы би»-деп кім айтқан?

Нəтижеге бағытталған білім алады.

ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»


презента- ция, таратпа материал- дар

Сабақтың

Қорытындылау.

Сабаққа кері



соңы

Бүгінгі сабақтан

байланыс

5 мин

үйренген жақсы

береді.


қасиеттерін еске түсіріп,



айтып береді.











Сабақ №33-34

Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Орфография, орфоэпия

Сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты:

Орфоэпия мен орфография туралы түсінік беру;

Сабақтың мақсаты:

Сөйлеу шеберлігін дамытып, сөз байлығын молайту,

ойын көркем тілмен жеткізуге үйрету.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс- əрекеті

Оқушының іс-əрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі. оқушылармен сəлемдесу, түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру, назарларын сабаққа аудару.


Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланады.

Оқушылар сабаққа дайындалады


Сабақтың мақсаты мен тақырыбын біледі



Сабақтың ортасы

1-тапсырма

«Иə, жоқ» тапсырмасы

  1. Орфоэпия – сөздің бірізді дыбысталуы. +

  2. Қатар тұрған екі дыбыстың бір-біріне əсер етуін кейінді ықпал дейміз. –

  3. Дыбыс үндестігі екіге бөлінеді . –

  4. Орфография – сөздің бірізді дұрыс жазылу заңдылығы. +

  5. Бір буынды сөз тасымалданбайды. +

  6. Жақтың кең ашылуы арқылы жасалған дауысты дыбыстарды ашық дауыстылар дейміз. +

Берілген тапсырманы орындайды.

ҚБ

«Бағдаршам»

презента- ция, таратпа материал- дар


  1. «Сақ адам» сөзі кейінді ықпал +

  2. Көмектес септігі буын үндестігіне бағынады. –




2-тапсырма Төмендегі сөздердің тұсына олардың орфографиялық нормасын сақтап жазыңдар.

Жылан гөз – жыланғұрт – қайқаяқ – қайран ғалу – қайрақ тас – қайыр ғош – қақ пөлу –

Қосымша деректер жинақтайды.

ҚБ: «Өзін-өзі бағалау»


карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры

3-тапсырма

  1. Орфоэпиялық заңдылықпен жазылған сөзді табыңыз:

А) жұлын В) құман С) жұлұн

  1. Қай сөз орфографиялық нормаға сай жазылған?

А) Біріңғай В) Жаңғожа С) Жанпейіс

  1. сөз бен қосымша арасындағы кейінді ықпалды табыңыз: А) Менің қазақ тілін үйренгім келеді

В) Менің сұрағаным бола қоймады.

С) Су айнадай тап - таза екен.

  1. Естілуі бойынша жазылған сөзді табыңыз А) хайуан

В) тайаныш

Нəтижеге бағытталған білім алады.

ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек»

презента- ция, таратпа материал- дар



С) жиналыс

5. Орфоэпия бойынша жазылған сөзді табыңыз: А) күндүз

В) Сарыағаш С) кемеңгер




4-тапсырма

Жұмбақ шешу.

  1. Фонетикалық екі ұғым,

Бірімен - бірі сыбайлас. Бірі айтылады да естіледі,

Екіншісі жазылады да көрінеді

(Дыбыс, əріп)

  1. Бір ағашта отыз жеті алма,

Оны жемек болсаң,

Он шақтысы еркін өтіп кетеді,

Қалғандары қақтығысып барып өтеді.

(Дауысты, дауыссыз дыбыстар)

  1. Оңға қарай оқысаң да бір халық,

Солға қарай оқысаң да бір халық.

Бір буыным – құс, Бір буыным – түс. (Қазақ)

Берілген тапсырманы орындайды.

ҚБ «Бір түйін сөз» əдісі



карточка- лар, ғаламтор ресурста- ры

Сабақтың

Қорытындылау.

Сабаққа кері



соңы

Бүгінгі сабақтан

байланыс

5 мин

үйренген жақсы

береді.


қасиеттерін еске түсіріп,



айтып береді.



Пайдаланылған əдебиеттер тізімі


  1. Ашимбетова Р.Д. Языковая культура журналиста. Образовательный инструмент. - Павлодар, 2010. -96 стр.

2.Ж. Тағыбергенова Жай сөйлемдегі оқшау сөздердің берілу жолдары.

3.М.К.Ахметова Мəтін лингвистикасы. Оқу-əдістемелік құрал. Алматы,2020

4.Г.Т.Кəріпжанова «Көркем мəтінге лингвистикалық талдау» пəні бойынша əдістемелікнұсқаулықтар мен ұсыныстар. Павлодар. 2018.

МАЗМҰНЫ

1-ҚҰРЫЛЫМ . 1. Түсініктеме хат . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

2-ҚҰРЫЛЫМ. ТҰРАҚТЫЛАУ МАЗМҰНДЫҚ – БӨЛІМ. . . . . . . . 6

3-ҚҰРЫЛЫМ. НОРМАТИВТІ БӨЛІМІ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

  1. ҚҰРЫЛЫМ. АҚПАРАТТЫҚ ƏДІСТЕМЕЛІК БӨЛІМ 12

  2. ҚҰРЫЛЫМ. Оқытуды ұйымдастыруға əдістемелік нұсқаулар. . . 13

Пайдаланылған əдебиеттер тізімі 60

Жүктеу
bolisu
Бөлісу
ЖИ арқылы жасау
Файл форматы:
docx
Қазақ тілі Авторлық бағдарлама Барлық сыныптар
18.04.2025
192
Жүктеу
ЖИ арқылы жасау
Жариялаған:
Бакниязова Гульмира Сеитжановна
Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
шағым қалдыра аласыз
Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Министірлікпен келісілген курстар тізімі