«Тілдік дағдыларды дамытуда мәтінмен жұмыс жүргізудің тиімді әдіс - тәсілдері»

Тақырып бойынша 11 материал табылды

«Тілдік дағдыларды дамытуда мәтінмен жұмыс жүргізудің тиімді әдіс - тәсілдері»

Материал туралы қысқаша түсінік
Қазіргі таңда Еліміздің Тәуелсіздік таңы атқалы бері еліміздегі уақытпен жарыса өзгеріп, қарқынды дамып келе жатқан білім үдерісі мен ақпараттық-технологиялар әлемінде жаскелең ұрпаққа саналы да сапалы білім беріп, рухани-ұлттық құндылықтарды бойына сіңіре тәрбиелеу-әрбір педагогтың басты міндеттерінің бірі болып отыр. Сондықтан да, біздің басты байлығымыз – білім. Болашақ – ғылым мен білімге тәуелді болатын кеңістік. Қазіргі өсіп келе жатқан жас ұрпақтың білімі мен тәрбиесі қандай болса, елдің ертеңі де сондай дәрежеде болмақ. Сондықтан қоғам талабына сай, елімізді көркейтетін, дамытатын, Қазақстан Республикасының ішкі және сыртқы істер байланысында мемлекеттің өркениеті үшін талмай еңбек ететін, шетелдермен еркін ғылыми және мәдени қарым-қатынастар жас
Материалдың қысқаша нұсқасы



Сабақтың барысы

қызығушылығын арттыру.

апсырмалар, ойын элементтері арқылы өткенді қайталау ,пәнге

Дидактикалық т

Сабақтың мақсаты

Оқушыларды курстың мақсаттарымен таныстыру

сәйкес оқыту мақсаттары

Оқу бағдарламасына

Кіріспе

Сабақтың тақырыбы

Қатыспағандар саны:

Қатысушылар саны:

Сынып:

Күні:

жөні

-

Мұғалімнің аты

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

ақ

саб

1

Сабақтың барысы

қызығушылығын арттыру.

алау ,пәнге

Дидактикалық тапсырмалар, ойын элементтері арқылы өткенді қайт

Сабақтың мақсаты

мәселені болжау

Мәтіннен алынған дәйексөздерге, үзінділерге сүйене отырып, көтерілетін

сәйкес оқыту мақсаттары

Оқу бағдарламасына

Мәтіндегі тірек сөздерді табу.

қтың тақырыбы

Саба

Қатыспағандар саны:

Қатысушылар саны:

Сынып:

Күні:

жөні

-

Мұғалімнің аты

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

сабақ

3

-

2

ЖАМБЫЛ ОБЛЫСЫ ӘКІМДІГІНІҢ БІЛІМ

БАСҚАРМАСЫ ТАРАЗ ҚАЛАСЫНЫҢ БІЛІМ

БӨЛІМІНІҢ №9 ОРТА МЕКТЕБІ КММ








Авторлық бағдарлама

«Тілдік дағдыларды дамытуда мәтінмен жұмыс жүргізудің тиімді әдіс - тәсілдері»












ҚАЗАҚ ТІЛІ МЕН ӘДЕБИЕТІ ПӘНІНІҢ МҰҒАЛІМІ

БЕКБЕРГЕНОВА РАУШАН КУРСАНТБЕКОВНА





Алматы 2025 жыл


ӘОЖ 379

КБЖ 74.262.27

Ж 19



ЖАМБЫЛ ОБЛЫСЫ ӘКІМДІГІНІҢ БІЛІМ

БАСҚАРМАСЫ ТАРАЗ ҚАЛАСЫНЫҢ БІЛІМ

БӨЛІМІНІҢ №9 ОРТА МЕКТЕБІ

ҚАЗАҚ ТІЛІ МЕН ӘДЕБИЕТІ ПӘНІНІҢ МҰҒАЛІМІ

БЕКБЕРГЕНОВА РАУШАН КУРСАНТБЕКОВНА

Авторлық бағдарлама

«Тілдік дағдыларды дамытуда мəтінмен жұмыс жүргізудің тиімді əдіс - тəсілдері»


Алматы: «Білім әлемі» редакциясы, 2025.ж


Пікір берушілер:

Қазақ Ұлттық қыздар педагогикалық университетінің оқытушысы, п.ғ.к., қауымдастырылған профессор м.а.

Карсыбаева Раиса Канабековна

Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің «Педагогика және психология» кафедрасының кандитаты

Текесбаева Анар


ISBN 978 - 601 - 341 - 501 - 14


Ұсынылып отырған оқулық қазіргі заман талабына сай білім беру саласындағы жаңашыл оқытушыға қойылатын талап та жаңашыл болатыны сөзсіз. Оқытушы алдындағы басты міндет – оқытудың әдіс-тәсілдерін үнемі жетілдіріп және жаңа педагогикалық технологияларды меңгере отырып, еліміздің жарқын болашағын жасайтын білімді де білікті, бәсекеге қабілетті тұлға қалыптастыру.

Жаңа технологияларды меңгеру мұғалімнің кәсіптік, рухани, азаматтық және басқа да көптеген адами келбетінің қалыптасуына игі әсерін тигізеді, өзін – өзі дамытып, оқу үрдісін тиімді ұйымдастыруға көмектеседі. Бүгінгі күні инновациялық әдістер мен ақпараттық технологиялар қолдану арқылы оқушының ойлау қабілетін арттырып, ізденушілігін дамытып, қызығушылығын тудыру, белсенділігін арттыру ең негізгі мақсат болып айқындалады.





© Бекбергенова Раушан Курсантбековна

© ИП «Білім әлемі»





Түсінік хат

Қазіргі таңда Еліміздің Тәуелсіздік таңы атқалы бері еліміздегі уақытпен жарыса өзгеріп, қарқынды дамып келе жатқан білім үдерісі мен ақпараттық-технологиялар әлемінде жаскелең ұрпаққа саналы да сапалы білім беріп, рухани-ұлттық құндылықтарды бойына сіңіре тәрбиелеу-әрбір педагогтың басты міндеттерінің бірі болып отыр. Сондықтан да, біздің басты байлығымыз – білім. Болашақ – ғылым мен білімге тәуелді болатын кеңістік. Қазіргі өсіп келе жатқан жас ұрпақтың білімі мен тәрбиесі қандай болса, елдің ертеңі де сондай дәрежеде болмақ. Сондықтан қоғам талабына сай, елімізді көркейтетін, дамытатын, Қазақстан Республикасының ішкі және сыртқы істер байланысында мемлекеттің өркениеті үшін талмай еңбек ететін, шетелдермен еркін ғылыми және мәдени қарым-қатынастар жасай алатын, оқығанын өмір практикасында қолдана алатын, ана тілін жетік білетін, ұлтжанды азамат дайындау – бүгінгі ұстаз қауымының басты мақсаты.

Жаңартылған білім стандарты мазмұнына сәйкес қазақ тілі пәнін оқытудың негізгі функциялары төрт дағды бойынша, яғни (тыңдалым, оқылым, жазылым, айтылым) оқытылу негізделген. Қазақстан Республикасының жалпыға бірдей білім беру стандарты ережелері бағдарламасына сай коммуникативтік оқу-әрекеттері мен білім, білік дағдыларды іске асыру мақсатында оқу мақсаттары әр сынып деңгейіне сәйкес динамикалық даму бағытында жасалынып ұсынылған. Сонымен қатар, әр сынып сайын оқу мақсаттары қарапайымнан күрделіге қарай өсіп, қайталанып отыратындығын ескере, ұсынылып отырған бағдарлама «спиральді оқыту» әдісі негізінде мәтінмен жұмыс жасау арқылы оқушылардың тыңдалым, оқылым, айтылым, жазылым коммуникативтік дағды-біліктерін шыңдау мақсатында құрылған.

Мектеп табалдырығында дамып, талпынып келе жатқан баланы ерте жастан, яғни бастауыштан бастап оқуға машықтандырып, кітапханаға барып тұруына, функционалдық сауаттылығын арттырып, қалыптастыруына ықпал жасамаса қоғамда «сауатсыздық» нышаны орын алатыны сөзсіз.Президенттің айтуынша, «білім беру тек оқытумен шектеліп қалмай, керісінше, әлеуметтік бейімделу процесіне бейімделуі керек». Айтылған өзекті проблемалық мәселелерді сараптай келе оқушылардың тыңдалым, оқылым, айтылым, жазылым коммуникативтік дағды-біліктерін қалыптастыру, шыңдау қазақ тілі пәніне деген қызығушылығы мен шыармашылық қабілеттерін арттыру мақсатында мұғалімдерге және оқушыларға қосымша қажетті әдістемелік құрал ретінде аталған авторлық бағдарламаны ұсынып отырмын. Пәнаралық байланыс: бағдарлама мазмұны әдебиет, тарих, биология, география, физика сияқты өзге пәндермен тығыз байланысты. Бағдарлама оқушылардың функционалдық сауаттылығын арттыруға, сыни тұрғыдан ойлау дағдысын дамытуға ықпал етеді, ұлтжандылыққа, ана тілін жетік меңгеріп құрметтеуге негіздейді.

Авторлық бағдарламаның өзектілігі: оқу сaуaттылығы -оқушылaрдың жaзбa мәтіндерді түсінуі және қолдaнуы, мәтін бaрысындa ой-толғaуы, жaңa білім игерудегі әдіс-тәсілдерді қолдaнуы, әлеуметтік ортaғa бейімделуі секілді қабілеттерін ашады. Оқушылардың бойында білім-білік дағдылары мәтінді оқу, aқпaрaтты қaбылдaу, мәтін ішінен іс-әрекетті белгілеу, ақпaрaттaн түйінді ойды жинaқтaу мәтіннің мaзмұнын бaғaлaу арқылы сауаттылық деңгейі артады;

Авторлық бағдарламаның мақсаты- оқушылардың мәтін мазмұнын түсіне біліп олардың түйініне ой жүгірте білуге, мәтін мазмұнын өзіндік пайымдау жасауға, пайдалана білуге баулу.

Авторлық бағдарламаның міндеттері:

-оқылым стратегияларын, оқу функционалдық сауаттылығын қалыптастыру;

-мәтіндерге өз тұжырымын жасай отырып, белсенділік таныту; шығармашылық тұрғыда ойлау, шешім қабылдай алуға даярлау; -тілдік жағдаяттарда қарым-қатынасқа түсе алу даярлығын білдіретін

құзыреттілікті қалыптастыру жолдарын қарастыру;

-ана тілін жетік білетін, ұлттық мәдени құндылықтарды бағалай алатын тұлға даярлау.

Күтілетін нәтиже:

-мәтінде көтерілген мәселені талдай отырып, негізгі ойды анықтай алады; -коммуникативтік жағдаятқа сай ғылыми және халықаралық терминдерді орынды қолданады;

-диалог, монолог, полилогта өз ойын дәлелді, жүйелі жеткізеді;

-оқылым стратегияларын (комментарий жасау, іріктеп оқу, талдап оқу) сауатты қолданады;

-оқылым және тыңдалым дағдылары бойынша мәтіннің мазмұнын түсінеді, практикада қолдана алады;

Кіріспе

Фyнкциoнaлдық cayaттылық – aдaмның айналадағы ортаға барынша тез бейімделіп, сол opтaмeн қapым-қaтынacқa түce aлy қaбiлeтi жәнe coл opтaғa бapыншa көселе aлyы мeн қapым-қaтынac жacaй aлy дeңгeйiнiң көpceткiшi. Ендеше, фyнкциoнaлдық cayaттылық адамның бeлгiлi бip мәдeни opтaдa өмip cүpyi үшiн қaжeттi дeп caнaлaтын жәнe oның әлeyмeттiк қapым-қaтынac жacayын қaмтaмacыз eтeтiн бiлiм, бiлiк, дaғдылapдың жиынтығынaн құpaлaды. Aл кeң мaғынacындa oл тeк бiлiк пeн бiлiмдiлiк әлeмiнe бapyдың жoлы ғaнa eмec, oл – ұлттың, eлдiң нeмece жeкe aдaмдap тoбының мәдeни жәнe әлeyмeттiк дaмyының өлшeмi. Ocындaй caпaлық cипaты тұpғыcынaн қapaғaндa, фyнкциoнaлдық cayaттылық жeкe aдaмды дaмытyдың тeтiгi peтiндe қoлдaнылaды.

Жaлпы, фyнкциoнaлдық cayaттылық дeгeнiмiз нe? Фyнкциoнaлдық cayaттылық дeгeнiмiз - aдaмдapдың әлeyмeттiк, мәдeни, caяcи жәнe экoнoмикaлық қызмeттepгe бeлceнe apaлacyы, яғни бүгiнгi жaһaндaнy дәyipiндeгi зaмaн aғымынa, жacынa қapaмaй iлeciп oтыpyы, aдaмның мaмaндығынa, жacынa қapaмaй үнeмi бiлiмiн жeтiлдipiп oтыpyы. Oндaғы бacты мaқcaт жaлпы бiлiм бepeтiн мeктeптepдe Қaзaқcтaн Pecпyбликacының зияткepлiк, дeнe жәнe pyxaни тұpғыcынaн дaмығaн aзaмaтын қaлыптacтыpy, oның әлeмдe әлeyмeттiк бeйiмдeлyi бoлып тaбылaды. Мұндaғы бacшылыққa aлынaтын caпaлap:

  • шeшiм қaбылдaй aлy;

-шығapмaшылық тұpғыдa oйлay;

  • бeлceндiлiк;

-өз кәciбiн дұpыc тaңдaй aлy;

-өмip бoйы бiлiм aлyғa дaйын тұpyы бoлып тaбылaды.

Oқyшылapдың фyнкциoнaлдық cayaттылығын қалыптастыру — бүгiнгi күндегі зaмaн тaлaбы. Осының iшiндe oқy cayaттылығы- балалардың жaзбa мәтiндepдi түciнyi жәнe қoлдaнyы, мәтiн бapыcындa oй тoлғayы, жaңa бiлiм игepyдeгi әдic-тәciлдepдi қoлдaнyы, әлeyмeттiк opтaғa бeйiмдeлyi. Яғни, oқy cayaттылығының нeгiзi — мәтiнмeн жұмыcты тoлық қaлыптacтыpy бoлып тaбылaды.

Қaзaқ тiлi caбaқтapы жaзылым, oқылым, aйтылым, тыңдaлым дaғдылapының epeкшeлiктepi apқылы icкe acaды. Coндықтaн күндeлiктi caбaқты дaғдылap epeкшeлiгiн ecкepiп құpy, oқy cayaттылығын apттыpyдa мaңызды poль aтқapaды. Coның iшiндe oқылым дaғдылapының epeкшeлiктepi oқy cayaттылығын apттыpyдың бipдeн бip жoлы-мәтінмен жұмыс


Тақырыбы

Сағат саны

мазмұндылығы

1

Кіріспе

1

Курстың мазмұны мен жоспарын таныстыру сабағы өткізіледі.


2

Мәтіндегі тірек сөздерді табу


2

Курстың мазмұны мен жоспарын таныстыру сабағы өткізіледі.


3


Мәтін бөліктеріндегі түйінді ойды анықтау


2

Мәтінде көтерілген мәселені (тұрмыстық, әлеуметтік) талдау, оқу-әдістемелік жұмыстар жүргізу.


4

Мәтіндегі негізгі ойды анықтап, соған сай мақалдар табу


1

Мәтін бойынша жұмыс жасау, дәйексөздерге талдау жүргізу


5

Тірек сөздер арқылы мәтін құрау


1




Мәтін ішінде кездесетін мақал-мәтелдерді талдау.


6

Мәтін бойынша сұхбат құру


1

Берілген тірек сызбалар мен кілтті сөздер арқылы мәтін құрастыру.


7

Мәтін бойынша жуан және жіңішке сұрақтар қою


1

Мәтін бойынша түрлі деңгейдегі сұрақтар қоюды үйрету.

8

Мәтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру


1







Проблемалық сұрақтар қою және талдау ұйымдастыру

9

Мәтіндерге комментарий жасау


1

Берілген мәтіндер бойынша өз ойларын айтып, жазу


10

Мәтінді аяқтау


1

Мәтін бойынша ойларын қорытындылап, түйіндеу.

11

Ой бөліктерін біріктіріп мәтін құрау, тақырып қою


2

Түрлі жанрдағы мәтіндерге сұрақтар қоя білу


12

Мәтіндік ақпаратты интерпретациялау


2

Мәтіндегі ақпаратты талдап, түсіндіру жұмыстары.


13

Жинақы мәтін жазу


2

Өз ойларын жинақы түрде жеткізу дағдыларын қалыптастыру


14

Мәтін формасы мен түрін анықтап, жоспарын құру


2

Мәтіннің формасы мен түрлерін анықтау, жоспар жасау.


15

Аннотация жазу


2

Тақырыпқа байланысты қысқаша аннотация жазуды үйрету.


16

Мәтін стилі мен жанрын анықтау


1




Мәтін стилі мен жанрын анықтап, ойларын жазу.


17

Мәтін мақсаты мен көзделген аудиториясын табу


1

Берілген мәтін түрлеріне мақсат қою, аудиторияны анықтау.


18

Мәтіннің тілін анықтау


2

Мәтіннің тілдік ерекшеліктерін талдау.


19


Мәтіннің құрылымы мен рәсімделуін анықтау


1

Мәтіннің құрылымын құру және рәсімдеу тәсілдері.


20

Публицистикалық стильдегі мәтіндермен жұмыс


1

Публицистикалық мәтіндер жазу тәжірибесі.


21


Көркем әдебиет стиліндегі мәтіндермен жұмыс


1

Көркем әдебиет стиліндегі мәтіндермен тәжірибелік жұмыс.


22

Публицистикалық және ғылыми стильдегі мәтіндерді салыстыру


2

Әр түрлі стильдегі мәтіндерді салыстыру, ерекшеліктерін анықтау.


23

Мәтіндердегі қателерді түзету


2




Мәтіндердің қателерін түзету, редакциялау жұмыстары


24

Қорытынды сынақ


1

Курсты қорытындылау, сынақ өткізу.























Нормативті бөлім

Күнтізбелік-тақырыптық жоспарлау

Сабақ тақырыбы

Оқу мақсаты

Сағат саны

Білім нәтижесі

Shape1

Shape2

Shape3

1

Кіріспе

Оқушыларды курстың мақсаттарымен таныстыру

1

1

Курсқа деген қызығушылықта ры артады

2-3

Мәтіндегі тірек

сөздерді табу

мәтіннен алынған дәйексөздерге, үзінділерге сүйене отырып, көтерілетін мәселені болжау

2

1

1

мәтіндегі

үзінділерге болжау жасайды

4-5

Мәтін бөліктеріндегі түйінді ойын анықтау

мәтінде көтерілген мәселені (тұрмыстық, әлеуметтік) талдай отырып, негізгі ойды анықтау

2

1

1

мәтіндегі негізгі ойды анықтай алады

6

Мәтіндегі негізгі ойды анықтап, соған сай мақалдар табу

тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпараттан астарлы ойды анықтау

1

1

тыңдалған мәтіннің мазмұнын анықтайды, түсіндіре алады

7

Тірек сөздер арқылы мәтін құрау

мәтіннен алынған дәйексөздерге, үзінділерге сүйене отырып, мәтіннің құрылымына талдау жасай алады

1

1

мәтіннің құрылымына талдау жасай алады

8

Мәтін бойынша сұхбат құру

коммуникативтік жағдаятқа сай ғылыми және халықаралық терминдерді, ғылыми деректерді орынды қолданып, диалог, монолог, полилогта өз ойын дәлелді, жүйелі жеткізу

1

1

Мәтін бойынша сұхбат құра алады.

9

Мәтін бойынша жуан, жіңішке сұрақтар қою.

коммуникативтік жағдаятқа сай ғылыми және халықаралық терминдерді, ғылыми деректерді орынды қолданып, диалог, монолог, полилогта өз ойын дәлелді, жүйелі жеткізу

1

1

Мәтін бойынша ашық, жабық сұрақтар қоя алады

10

Мәтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру

коммуникативтік жағдаятқа сай ғылыми және халықаралық терминдерді, ғылыми деректерді орынды қолданып, диалог, монолог, полилогта өз ойын дәлелді, жүйелі жеткізу

1

1

Мәтін бойынша сұхбат құра алады.

Проблемалық сұрақтар қоя

алады


11

Мәтіндерге коммента-рий жасау

Оқылым стратегияларын қолдану: комментарий жасау, іріктеп оқу, талдап оқу

1

1

Оқылым стратегияларын қолдану

12

Мәтінді аяқтау

мәтіннен алынған дәйексөздерге, үзінділерге сүйене отырып, көтерілетін мәселені болжау

1

1

Мәтін жайлы өз ойын жеткізе алады, қорытынды жасай алады

13-14

Ой бөліктерін біріктіріп мәтін құрау, тақырып қою

оқылым және тыңдалым материалдары бойынша мәтіннің баяндау желісін сақтап, әр бөлігінен алынған ақпараттардан жинақы мәтін (аннотация, тезис) жазу

2

1

1

Мәтінге тақырып қоя алады, таңдалынған мәтінді баяндай алады

15-16

Мәтіндік ақпаратты ин-терпретациялау

мәтін құрылымын сақтай отырып, графиктік мәтіндегі (диаграмма, кесте) деректердің маңызды тұстарын анықтап жазу

2

1

1

Мәтіндік ақпарат ты интерпретаци ялайды

17-18

Жинақы мәтін жазу

оқылым және тыңдалым материалдары бойынша мәтіннің баяндау желісін сақтап, әр бөлігінен алынған ақпараттардан жинақы мәтін (аннотация, тезис) жазу

2

1

1

Мәтінге байланысты аннотация, тезис жазады

19-20

Мәтін формасы мен түрін анықтап, жоспарын құру

тақырып бойынша материал жинақтап, тезистік жоспар құру

2

1

Тезистік жоспар құрады

21-22

Аннотация жазу

оқылым және

графиктік ақпаратты интерпре-тациялау тыңдалым материалдары бойынша мәтіннің баяндау желісін сақтап, әр бөлігінен алынған ақпараттардан жинақы мәтін (аннотация, тезис) жазу

2

1

1

Графиктік ақпа-ратты интерпретацияла айды

23

Мәтін стилі мен

жанрын анықтау

публицистикалық және ғылыми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану

1

1

Мәтін стилі мен жанрын анықтай алады

24

Мәтін мақсаты мен көзделген аудиториясын табу

тақырыбы ұқсас ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің тақырыбын, түрлерін (әңгімелеу, сипаттау, талқылау), құрылымын салыстыра талдау

1

1

Мәтінге мақсат, міндеттерін қоя алады

25-26

Мәтіннің тілін анықтау

әлеуметтік- қоғамдық, мәдени тарихи тақырыптарға байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (интервью, пікірталас үзінді) автор көзқарасы мен экспресивті эмоционалды сөздердің рөлін талдау

2

1

1

Мәтінді талдай алып, пікірталас жүргізе алады

27

Мәтіннің құрылымы мен рәсімделуін анықтау

тақырыбы ұқсас ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің тақырыбын, түрлерін (әңгімелеу, сипаттау, талқылау), құрылымын салыстыра талдау

1

1

Мәтіннің құрылымын салыстырып, талдайды

28-29

Публицистикалық стильдегі мәтіндермен жұмыс

ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді дәлел ретінде қолдану, авторына сілтеме жасау

2

1

1

Ақпараттық беттерден алынған мәтінге талдау жасай алады

30

Көркем әдебиет стиліндегі мәтіндермен жұмыс

перифразаның түрлі тәсілдерін қолдана отырып, мәтін бойынша сұрақтар құрастыру

1

1

Мәтін бойынша сұрақтар құрастыра алады

31-32

Публицистикалық және ғылыми стиліндегі мәтіндерді салыстыру

тақырыбы ұқсас ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің тақырыбын, түрлерін (әңгімелеу, сипаттау, талқылау), құрылымын салыстыра талдау

2

1

1

Мәтін түрлерін ажыратады

33

Мәтіндердегі қателерді түзету

БАҚ материалдары негізінде стильдік ауытқуларды, орынсыз қолданылған сөз оралымдарын талдап, стильдік түзетулер жасау, редакциялау

2

1

1

Мәтіндердегі қателерді түзейді

34

Қорытынды сынақ жұмыстары

Оқушылардың курс бойынша алған білімдерін бағалац

1

1

Курста үйретілген мәтіметтер бойынша білімбілік дағды қалыптасады



Әдістемелік нұсқаулық бөлімі

Shape4

Сабақтың ке- зеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әреке

ті

Бағалау

Ресурс тар

Сабақтың басы 5 минут

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылар 1топ, 2топ,3 топқа бөлінеді (стикер арқылы, стикердің артқы бетінде жақсы тілектер жазуы бар)

Стикердегі жақсы тілектер: белсенді бол, мақсатына жет, дұрыс жауап бер, өз елінді сүй, жақсы жұмыс жаса, көңілді бол, көмекші бол белсенді жұмыс жаса.

Ширату жаттығуын орындайды.

«Ауызша мадақ-

тау» әдісі

Сабақтың ортасы 30мин

1-тапсырма: Ребусты шеш.

' '' '''' ' '

Shape5

2-тапсырма:Миға шабуыл.

Қазақ тілінде неше әріп бар?

Дауысты дыбыстарды ата

Дауыссыз дыбыстарды ата

Фонетика ғылымы нені зерттейді?

Лексика ғылымы нені зерттейді?

Морфология ғылымы нен зерттейді?

Мәтін дегеніміз не?

Сөз таптарын ата

Жалғау мен жұрнақтың айырмашылығын айт

3-тапсырма: Топпен жұмыс.

Берілген сөздерден бірнеше сөз құра. Сөздерге түсінік бер.

1-топ. Қазақстан

2-топ. Мемлекет

3-топ. Хабарлама

4-тапсырма: Жылдам топ ?

Берілген сөздерді септеу.

1-топ.Қазақ

2-топ.Тіл

3-топ.Сабақ

5-тапсырма: “Сөзді таба біл!» - сабаққа қатысты сӛздер тауып жазу

Қ А З А Қ Х У П А Т І Л І Р С Т А С А Б А Қ Р О Й

Ребусты шешеді

Сұрақтарға жауап береді

Постер жасайды. Жұмысты қорғайды.

Берілген сөздерді

септеп шығады

Сөздерді табады

Басбармақ әдісі

арқылы

Басбармақ әдісі

арқылы

Басбармақ әдісі

арқылы

Басбармақ әдісі

арқылы

Басбармақ әдісі

арқылы


Ы Н М Ұ Ғ А Л І М Е Р І П Н Ы О Қ У Ш Ы В Б А Л

А Т А Қ Т А Д Ә П Т Е Р М Ә Т І Н О Қ А Л А М Б

О Р С Ұ Р А Қ К Ӛ Л ТА У К Ү Н Д Е Л І К Л Д Э З

У Й Ф Ж А Т Т Ы Ғ У Ф Я М Т В Е Т І К

6-тапсырма: «Қазақ тілі сабағында» тақырыбында эссе жазу

Эссе жазады

Бағдаршам арқылы


Сабақтың соңы 5 мин

Рефлексия.

Рефлексия жасайды.

Shape6

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Р

ес у рс та р

Сабақтың

басы 5 минут

Психологиялық дайындық.

Қызығушылықты ояту

Сабаққа дайындық

«Жылы сөз –жанға дауа» әдісі арқылы жылы тілектер білдіру

Ширату жаттығуын орындайды.

«Ауыз-ша

мадақ-тау»

әдісі

Сабақтың ортасы 30мин

1-тапсырма: Ассоцасия құру .

«Тірек сөз»

2-тапсырма: Жеке жұмыс . Мәтінмен жұмыс. Қараша күз келді. Солтүстіктен ызғырық жел соғып тұр. Айдын беті қиқулаған құс. Көпті көрген сары тіс аңшы айдындағы құстар тобына аңыра қарап, дүниенің басқа бір қызығын тамашалап кетіп еді. Ӛзі құс ату саятына кӛп шықпаса да, қаз-үйрекке қаршыға, ителгі салғанды, бӛдене мен шүрейгейге қырғи мен күйкентай салғанды талай-талай тамашалаған. Ол ғана емес, құстар дүниесі, олардың ӛмірі, әсіресе,

Топтасыру жасайды .

Жұмыстарын қорғайды.

Жұлдызшалар

арқылы

Жұлдызшалар

арқылы

ұзақ-ұзақ сапарлары, жолдары Қамбарбек жанының құпиялы ғашығы, ынтызары еді. Міне, бүгін де күн шықпай шығыстан сәуле кӛтерілген сайын құстардан тыныштық кете бастады. Олар тағы да ұзақ сапарға тартпақ. Ең алдымен көл бетіндегі аққулар тобы, сапарға шыққан ұшақтардың моторын қыздырғаны сияқты, қанаттарымен көл толқындарын сабалап, бірін-бірі қуып, қанат-топшысын қыздыра бастады. Аққулардың ұшуға әзірлігін сезгендей, қаздар мен үйректер де қиқу сап, ұрандасып өз тобын жинап жатты. Әсіресе, күздің ең суығын ала келетін қараша қаздар да сапарға әзірленіп, қым-қиғаш қиқу мен қаңқылға басты.

Сұрақтарға жауап беріңіз.

-Мәтінді мұқият оқып, не туралы екенін анықта. -Қарамен белгіленген сӛздерді оқып, мәтіннің не туралы екенін білуге бола ма? -кестені толтыр.

Тірек сөздер

Ойдың аяқталуы

-мәтінде сюжет қандай табиғатты бейнеген?

-Мәтінге қандай тақырып қояр едің?

3-тапсырма: Жұппен жұмыс. Өлеңді оқы Сұр бұлт түсі суық қаптайды аспан,

Күз болып, дымқыл тұман жерді басқан.

Білмеймін тойғаны ма, тоңғаны ма,

Жылқы ойнап, бие қашқан, тай жарысқан. Жасыл шөп, бәйшешек жоқ бұрынғыдай, Жастар күлмес, жүгірмес бала шулай. Қайыршы шал-кемпірдей түсі кетіп, Жапырағынан айрылған ағаш, қурай.

Біреу малма сапсиды, салып иін, Салбыраңқы тартыпты жыртық киім.

Енесіне иіртіп шуда жібін,

Жас қатындар жыртылған жамайды үйін. Қаз, тырна қатарланып қайтса бермен, Астында ақ шомшы жүр, ол бір керуен. Қай ауылды көрсең де, жабырқаңқы,

Күлкі-ойын көрінбейді, сейіл-серуен.

Кемпір-шал құржаң қағып, бала бүрсең, Көңілсіз қара суық қырда жүрсең.

Кемік сүйек, сорпа-су тимеген соң,

Үйде ит жоқ, тышқан аулап, қайда көрсең. Күзеу тозған, оты жоқ елдің маңы, Тұман болар, жел соқса, шаң-тозаңы.

От жақпаған үйінің сұры қашып,

Ыстан қорыққан қазақтың құрысын заңы. Сұрақтарға жауап бер -өлеңнің авторы кім?

-автор туралы не білесің?

-кестені толтыр

Тірек сөздер

Негізгі ой

4-тапсырма: ПОПС формуласы. Мәтіндегі автордың түрлі көңіл күйін сипаттай отырып, өлеңнің идеясын талдаңыз.

Бірінші сөйлем «Менің ойымша, өлеңде автордың ...

өңіл күйі) байқалады»

Екінші сөйлем «Себебі оны былай түсіндіремін

(өлеңдегі көңіл күйге қатысты ақпарат)… »

Үшінші сөйлем «Оны мына мысалдармен дәлелдей

сұрақтарға жауап береді

кестені

толтырады

автордың кӛңіл

күйін анықтайды;


- өлеңнен көңіл күйге қатысты дәлелдер ұсынады; - дәлелдер негізінде автор идеясын

анықтайды

Жұлдызшалар

арқылы

Жұлдызшалар

арқылы

Жұлдызшалар

арқылы

Жұлдызша

арқылы

Жұлдызша

арқылы





аламын (өлеңнен дәлел) … »

Соңғы сөйлем «Осыған байланысты мынадай қорытынды шешімге келдім (идея) .... ».

5-тапсырма: Шығармашылық жұмыс.

«Алтын күз» деп аталатын әңгіменің тірек сөздері:

Жапырақтар, жатыр ,сары, кілем жұп-жұмсақ, күз, «алтын күз» , себебіміз , бәрі, түске ,айналады, бидай, сұлы дақылдары, ұнайды.

Әңгіме құрастырады





Сабақтың соңы 5 мин

Рефлексия:

Рефлексия жасайды.

№4-5 сабақ

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жөні

Күні:

Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Мәтін біліктеріндегі түйінді ойын анықтау

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

Мәтінде көтерілген мәселені (тұрмыстық, әлеуметтік) талдай отырып, негізгі ойды анықтау

Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.

Сабақтың барысы



Сабақтың кез еңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы 5 минут

І. Ұйымдастыру кезеңі.

-Оқушылардың сабаққа қатынасын тексеру.

-сынып бөлмесінің тазалығын қадағалау

-ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру Балалар көздерін жұмып,мұғалім сөзіне мұқият құлақ салады,әрбір сӛйлемнің соңындағы сөзді хормен дауыстап айтады.

Сабақта біздің көздеріміз ықыласпен қарайды және бәрін ....( көреді ) Құлақтарымыз мұқият тыңдайды және бәрін .... ( естиді ) Басымыз өте жақсы ... ( ойлайды)

Ширату жаттығуын орындайды.

«Ауызша мадақ-

тау» әдісі

Сабақтың ортасы 30мин

1-тапсырма: Мәтінді тыңдаңыз. Әр абзацтан 1 сөйлемге тұрлаулы, тұрлаусыз мүшелерге талдаңыз.

Қазіргі кезде әлемде энергия тапшылығы байқалуда. Бұрыннан пайдаланып келе жатқан көмір, мұнай, табиғи газ сияқты энергия көздерінің сарқылуы немесе қорының азаюы, қоршаған ортаға тигізетін зиянды әсерінің күн санап артуы адамдарды бейжай қалдырмады. Бүкіл әлем энергия тапшылығынан құтылып, қоршаған ортаны ластамайтын альтернативті энергия көздеріне қол жеткізуге кірісіп кетті. Электр энергетикасын қалпына келтіру

әр абзацтан 1 сөйлемге тұрлаулы, тұрлаусыз мүшелерге талдау жасайды;

мәтіндегі мәселелерді

талдайды;

«1-10» баллдық жүйе арқылы

мәселесі – бұл қауіпсіздік мәселесі әрі еліміздің болашағы электр энергетикасы мен инфрақұрылымның даму деңгейімен байланысты болып отыр. Сондай-ақ Қазақстанның энергия қоры болып табылатын қазба байлықтары мен қалпына келетін энергия көздерінің зор әлеуетін иелене отырып, қазіргі уақытта энергия үнемдеу саласында ең соңғы орындардың бірін иеленіп отыр. Біз электр және жылу энергиясын өндіру, жеткізу, тарату және пайдалану кездерінде де энергияны үнемдеудің қарапайым ережелерін сақтамаудың куәсі болып жүрміз. Осылай қалыптасқан жағдайда энергияны үнемдеу мәселесіне қаражат бөлу жаңа энергетика көздерін салумен бара-бар болар еді, себебі энергияны үнемдеудің өзі пайдалану тұрғысынан қарағанда жаңа энергия көзін ашумен бірдей. Қазақстанда энергия үнемдеу әлеуеті 30-35 пайызды ғана құрайды. Қоғамымыздың барлық салаларында энергия үнемдеу саясатын дұрыс жүргізу жедел қолданысқа енгізілетін сапалы заңның бекітілуін және тұтас іс-шаралар кешенін орындауды қажет етеді.

Тұрлаулы мүшеге талдау жасау.

Мәтінде қандай мәселелер көтеріледі? Ол мәселелер бойынша сіздің көзқарасыңыз қандай?

Мәтіннің негізгі ойы қандай?

2-тапсырма: Венн диаграммасы.

Тұрлаулы , тұрлаусыз мүшелердің айырмашылығы, ұқсастығы

3-тапсырма: Бекіту сұрақтары:

Сөйлем мүшелері дегеніміз не?

Тұрлаулы мүшеге мысалдар келтір

Тұрлаусыз мүшелерге мысалдар келтір

  • өз көзқарасын білдіреді;

  • мәтіннің негізгі ойын анықтайды


Венн диаграммасын

толтырады

Сұрақтарға жауап береді

1-10» баллдық жүйе арқылы

1-10» баллдық жүйе арқылы

«1-10» баллдық жүйе арқылы


Сабақтың соңы 5 мин

Рефлексия.

Рефлексия жасайды.

№6 сабақ

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жөні

Күні:

Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Мәтіндегі негізгі ойды анықтап, соған сай мақалдар табу

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

Мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпараттан астарлы ойды анықтау


Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.



Сабақтың барысы

Сабақтың кез еңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әреке

ті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы 5 минут

Психологиялық ахуал туғызу.

Даламдай кең пейілім (құшақтарын ашады).

Жүрегім толы мейірім (жүрек тұсын қолымен ұстайды).

Мен үшін жоқ уағың (қолымен кіші дегенді көрсетеді).

Бәріңе ортақ шуағым (екі қолын көтереді).

Ширату жаттығуын орындайды.

«Ауызша мадақтау» әдісі

Сабақтың ортасы 30мин

1-тапсырма: «Мәтін» сөзіне ассоциация құру.

2-тапсырма: Топпен жұмыс.

1

«Шәден, Шәріп, Шәден» деп адасып жүрген немересінің аты Шеген екен. Қазақша анық сөйлей білмейтін келінін Файруза деуге тілі келмеген соң, Жөкең «Парыз келін» деп атап кетті.

2

Баласы келген күннен бастап-ақ, Жөкенде ес қалған жоқ. Далбырлап-ақ жүр. Баласы мен немересін, келінін, кезек-кезек айналып-толғанады.

3

Бәрі де қораның жанындағы ұзын белдеу ағашқа жағалай отырып біраз әңгімелесті. Шал жорғасын сөз етті. «Бұл маңда ондай жорға жоқ. Денім сауда біраз шайқалтып едік. Қазір жорға түгілі есекке зорға шыдаймын», - деп мұңаяды.

4

Жөкең баласы мен немересіне бақшаны аралатты. Жылда не егіп, не қоятынын, қандай өнім алатынын түсіндірді. Өткен жылы қарбыздарының ірі болғанын, екі үшеуін Толасбай кеп қалар деп, қыстың ортасына дейін сақтап, ақыры шіріп кеткенін қинала әңгімеледі. Қора-қопсысын көрсетті. Әлима сауып жүретін ала сиырдың әлі тірі екенін айтып, соны енесінің көзіндей көріп, келіні алып кетіп сауып жүрсе дегенді айтты. Онысына Толасбай мырс етіп күлді де қойды.

Сұрақтарға жауап беріңіз

- берілген мәтін бөліктерін ретімен орналастырыңыз.

-мәтіннің не туралы екенін талқылаңыз

-мәтіннің аяқталу нұқасын жазыңыз

-негізгі ойды анықтаңыз

3-тапсырма: Мәтіндегі негізгі ойларды анықтап, мақал-мәтел табу. Мазмұнын ашу

Топтастырады, жұмыстарын

қорғайды

Мәтінді ретін

анықтайды

Сұрақтарға жауап береді.

Мақал- мәтелдер жазады, мазмұнын ашады

Басбармақ әдісі

арқылы

Жұлдыз- шалар арқылы

Басбармақ әдісі

арқылы

Жұлдызша арқылы

Сабақтың соңы 5 мин

Рефлексия.

Рефлексия жасайды.

№7 сабақ

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жөні

Күні:

Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Тірек сөздер арқылы мәтін құрау.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

мәтіннен алынған дәйексөздерге, үзінділерге сүйене отырып, мәтіннің құрылымына талдау жасай алады

Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің Әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы 5 минут

Психологиялық дайындық.

Қайырлы күн деп айтамыз

Бір болып кешке қайтамыз

Отбасының гүліміз

Көңілді өтер күніміз

Ширату жаттығуын орындайды.

«Ауызша мадақтау» әдісі

Сабақтың ортасы 30мин

1-тапсырма: «Ой қозғау» Қазақстанның Астанасы қай қала?

Қай жылы құрылды?

Алғашқы атауы қандай болған?

Астана туған күнін қай күні тойлаймыз?

Астананың негізгі белгілерін ата

2-тапсырма: «Ой толғау» Тірек сөздер арқылы

«Астана- болашағы үлкен қала» тақырыбында әңгіме құрастыр.

Астана, қала,, әлемдегі, бірі, Есіл, екі жағында, бұрынғы, жедел, жатыр, жаңа қала, көрінісі , салт- дәстүрді , құндылық, ынтымағын, түсіністігін , бейнелеуге,белгісі.

3-тапсырма: Топпен жұмыс. Қазақстан Астанасы.

Қазақстан елінің астанасы —бұрынғы Ақмола қаласы.

Бұрынғы Ақмола қаласы 1953 жылдан бастап,

Қазақстан жерінде тыңның көтерілуіне байланысты

«Целиноград» деп аталған еді. 1995 жылдан бастап, «Ақмола» атын қайтып алды. 1998 жылдың жазынан бастап Қазақстан Президентінің жарлығымен «Астана» деген атқа ие болды. Жаңа Астанада көптеген ғимараттар салынып жатыр. Көрнекі көшелердің біріне Төле, Әйтеке, Қазыбек билердің ескерткіштері орнатылды. Бұл қала нағыз ғылымның, мәдениеттің қаласы болады.

Кестені толтыр

Сұрақтарға

жауап береді

Тірек сөздер арқылы топпен әңгіме құрастырады . Жұмыстарын

қорғайды

Тірек сөздер арқылы топпен әңгіме құрастырады . Жұмыстарын

қорғайды

Кестені

толтырады

Басбармақ әдісі

арқылы

Жұлдызш алар арқылы

Басбармақ әдісі

арқылы

Жұлдызша арқылы

Басбармақ әдісі


Мәтіннің жанры қандай?

Мәтін қалай ресімделген?

Басқа қандай жанрлық ерекшеліктер байқалады



4-тапсырма: «Бәйтерек» сөзіне фонетикалық талдау жаса

Талдау жасайды

арқылы


Сабақтың соңы 5 мин

Рефлексия.

Рефлексия жасайды.

№8 сабақ

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жөні

Күні:

Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Мәтін бойынша сұхбат құру

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

Коммуникативтік жағдаятқа сай ғылыми және халықаралық терминдерді, ғылыми деректерді орынды қолданып, диалог, монолог, полилогта өз ойын дәлелді, жүйелі жеткізу

Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.



Сабақтың барысы

Сабақтың

кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы 5 минут

І. Ұйымдастыру кезеңі.

-Оқушылардың сабаққа қатынасын тексеру.

-сынып бөлмесінің тазалығын қадағалау

-ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру Оқушылар өз есімдерінен басталатын сөздерден келесі оқушыға тілек айтады. әріп бар?

Ширату жаттығуын орындайды.

«Ауызша мадақтау» әдісі

Сабақтың ортасы 30мин

1-тапсырма: «Оқиық та, тоқиық» әдісі. 1961 жылы 12 сәуірде Жер шарының алғашқы адамы – Кеңес Одағының ұшқышы Юрий Гагарин ғарышқа аттанды. Ғаламды бағындырудың ұшқыр да жеңісті ұмтылысы қазақ жерінен бастау алды. Елу бес жылдың ішінде адамзат баласының шамамен бес жүз елу шақтысы ғарышта болып қайтты .

Алғашқы боп сапар шеккен қазақ ғарышкері – Кеңес Одағының батыры, КСРО-ның еңбек сіңірген ұшқыш-сынақшысы Тоқтар Әубәкіров еді. Бұл тарихи оқиға 1991 жылдың қазанында болды.

Егемендік алған Қазақстанның бірінші ғарышкері Талғат Мұсабаев Н.Ә. Назарбаевтың қамқорлығының арқасында ғарышқа үш рет ұшты. Оның 1994 жылғы шілдедегі алғашқы сапарының алдында, Қазақстан мен Ресей Президенттерінің бірлескен шешімімен оған Қазақстан Республикасының азаматы, Ресей Федерациясының

Мәтіндерді оқиды, сұрақтарына

жауап береді

Басбармақ әдісі

арқылы


әскери қызметшісі деген мәртебе берілді. Жоғарғы кәсіби тәжірибесі мен ұмтылысы Т. Мұсабаевқа халықаралық ғарыш экипаждарының командирі ретінде ғарышқа тағы екі мәрте сапар жасауға мүмкіндік берді. Оның 1994, 1998 және 2001 жылдардағы ғарыштық экспедицияларының жалпы ұзақтығы күнтізбелік бір жылға жуық уақытты құрады. 2015 жылдың қыркүйек айында Қазақстанның үшінші ғарышкері Айдын Айымбетов ғарышқа ұшты. Экономикалық дағдарыс қиындықтарына қарамастан, Мемлекет басшысы Н.Ә. Назарбаев ғарышқа кезекті Қазақстан азаматын ұшыру жөнінде шешім қабылдады.

а) Мәтіндегі терминдерді, маңызды деректерді кестеге түртіп отырыңыз.

Терминдер

Маңызды деректер

Ә) Жоғарыдағы терминдер мен деректерді қолданып, досыңызбен диалог құрыңыз.

2-тапсырма:

Астрономия – ежелгі ғылымдардың бірі. Сондай-ақ, Солтүстік жарты шардағы «Жеті қарақшы» деп аталатын ең танымал жұлдыз тобының атауы оған кем дегенде 100 мың жыл бұрын берілді деп санауға барлық негізі бар. Жарқын жұлдыздың жетеуі қазіргі таңда аюға қарағанда, көбірек «Аспан Қайығына» ұқсайды. Ал 100 мың жыл бұрын жұлдыздар тобы аюдың бейнесіне ұқсас болған. Жұлдыздар баяу болса да, аспан бойынша ығыстырылып жүреді, себебі әрбір жұлдыз әлем бойынша өз бағытымен қозғалады, олай болса ондаған және жүз жылдар ішінде жұлдыздар топтарының көрінісі де өзгереді. 100 мың жыл бұрын ежелгі адамдар сөйлесе алған және де бұған қоса аспан нысандарын белгілеп, жұлдыздар мен топ жұлдыздарға атау бергендері адамның тіл үйренгендігі және ақыл-ойының болғандығын куәландырады. Қазіргі таңда адам баласы қай уақытта тіл қатқаны жайлы нақты ешкім айта алмайды.

Қазақ ертегілерінде Үлкен аюды «Жеті қарақшы» немесе «Аспан Қайығы» деп атайды. Бұл ретте осы «жеті қарақшының» әрқайсысы өз атымен Темір қазыққа байланып қойған, Темір қазықтың төңірегінде қалған жұлдыздар мен топ жұлдыздары айналады.

Кестені толтыр. Қазақ атауларын жаз

Арай

Шолпан

Босаға

Үшархар Таразы

Қамбар

Қарақұрт

Сүмбіле

Ә)

Атауы

аңызы

Жеті қарақшы

темірқазық



Кестені

толтырады

Диалог құрады

Мәтінмен

жұмыс жасайды

Кестелерді

толтырады

Жұлдыз-

шалар арқылы

Басбармақ әдісі

арқылы

Жұлдызша арқылы











3-тапсырма: Шығармашылық тапсырма:




«Ғарышкерлер сұқбат» та қырыбында диалог құру


Диалог құрады

Басбармақ әдісі

арқылы



Сабақтың соңы 5 мин

Рефлексия жасайды.

№9 сабақ

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жӛні

Күні:

Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Мәтін бойынша жуан, жіңішке сұрақтар қою.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

коммуникативтік жағдаятқа сай ғылыми және халықаралық терминдерді, ғылыми деректерді орынды қолданып, диалог, монолог, полилогта өз ойын дәлелді, жүйелі жеткізу

Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.



Сабақтың барысы

Сабақтың

кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы 5 минут

І. Ұйымдастыру кезеңі.

-Оқушылардың сабаққа қатынасын тексеру.

-сынып бөлмесінің тазалығын қадағалау

-ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру

Сіздер ізденгенсіздер ме?

  • Сіздер жалқаусыздар ма?

-Сіздер ойшылсыздар ма?

  • Сіздер еріншіксіздер ме?

  • Сіздер тапқырсыздар ма?

  • Сіздер алғырсыздар ма?

  • Сіздер әдептісіздер ме?

  • Сіздер ұйымшылсыздар ма?

Ширату жаттығуын орындайды.

.

«Ауызша мадақ-

тау» әдісі

Сабақтың ортасы 30мин

1-тапсырма: «Миға шабуыл» әдісі

Сұрақ қоюдың түрлерін ата

Жуан сұрақ дегенді қалай түсінесің?

Жіңішке сұрақ дегенді қалай түсінесің?

Сұрақтарға жауап береді

«1-10» баллдық

жүйе

Жуан сұраққа мысал келтір Жіңішке сұраққа мысал келтір 2-тапсырма: Мәтінмен жұмыс.

Ғарышкер Айдын Айымбетов Қарағанды облысына сәтті қонды Қазақстандық ғарышкер Айдын Айымбетов Жерге оралды – бүгін таңғы сағат 06.51де капсула Қарағанды облысына қонды, – деп хабарлайды «Tengrinews.kz» тілшісі оқиға орнынан.

Экипаж құрамында Геннадий Падалки (Ресей),

Андреас Могенсен (Дания) және қазақстандық Айдын Айымбетов бар ғарыш кемесі Жезқазған қаласының шығысынан 146 шақырым жерге қонды.

Ғарышкерлер капсуладан шығарылды.

Дәрігерлердің айтуынша, олардың қан қысымдары жақсы. Ғарышкерлер шай ішіп, апорттан дәм татты. «Өзімді жақсы сезініп тұрмын. Жоспарланған тәжірибелердің барлығын орындадым. Тағы бір рет ұшуға дайынмын», – деді қазақстандық ғарышкер тілшілерге. Айдын Айымбетовті Жерде туыстары қарсы алды. Айта кетейік, бірнеше сағаттан кейін ғарышкерді Нұрсұлтан Назарбаев қабылдайды, сондықтан да ол Астанаға кетеді. Ал бірнеше күннен кейін Қарағандыда ғарышкерлердің қатысуымен баспасөз мәслихаты өтуі мүмкін. Еске сала кетейік, 2 қыркүйек күні Астана уақыты бойынша сағат 10.38-де Байқоңыр ғарыш айлағынан «Союз-ФГ» тасымалдаушы зымыраны ғарышқа ұшты. 4 қыргүйекте «Союз» ХҒС-мен автоматты режимде түйісті. Айдын Айымбетов ғарыштағы әсерімен «Twitter» арқылы бӛлісіп отырды. Ол оқырмандарына видео мен суреттер жолдады Сұрақтардың түрін ажырат және жауап бер -Мәтін кім туралы?

-Экипаж құрамында кімдер болды?

-А.Айымбетовтің сезімін жеткізіңіз

3-тапсырма: Венн диаграммасы

Жуан сұрақтар және жіңішке сұрақтар

4-тапсырма: Бүінгі сабақ бойынша жуан және жіңішке сұрақтар құрастыр

Мәтінді оқиды Сұрақтарға жауап береді

Диаграмма

толтырады

Сұрақтар

құрастырады

«1-10» баллдық

жүйе

«1-10» баллдық

жүйе

«1-10» баллдық жүйе


Сабақтың соңы 5 мин

Рефлексия.

Кері байланыс: «3-2-1» стратегиясы Бүгінгі сабақтан алған 3 маңызды ақпарат.

Бүгінгі сабақта қиындық тудырған 2 аспекті. Бүгінгі сабақта ұнаған 1 іс-әрекет.

Рефлексия жасайды.

№10 сабақ

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жөні

Күні:

Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Мәтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

коммуникативтік жағдаятқа сай ғылыми және халықаралық терминдерді, ғылыми деректерді орынды қолданып, диалог, монолог, полилогта өз ойын дәлелді, жүйелі жеткізу

Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.



Сабақтың барысы

Сабақтың

кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы 5 минут

І. Ұйымдастыру кезеңі.

-Оқушылардың сабаққа қатынасын тексеру.

-сынып бөлмесінің тазалығын қадағалау -ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру Сіздер ізденгенсіздер ме?

  • Сіздер жалқаусыздар ма?

-Сіздер ойшылсыздар ма?

  • Сіздер еріншіксіздер ме?

  • Сіздер тапқырсыздар ма?

  • Сіздер алғырсыздар ма?

  • Сіздер әдептісіздер ме?

  • Сіздер ұйымшылсыздар ма?

Ширату жаттығуын орындайды.

«Ауыз-ша мадақ-

тау» әдісі

Сабақтың ортасы 30мин

1-тапсырма: Проблемалық сұрақ қою дегенді қалай түсінесіз?

2-тапсырма: Топтас, жұптас, бөліс. Мәтінмен жұмыс.

Бүркіт

Бүркіт. Қазақстан мен Қырғызстанда

бүркітті баяғы заманнан-ақ аң аулау үшін баптаған. Ол қоян, түлкі сияқты аңдарды аулауға тез жаттығады.

Бүркіт – мекен-жай ауыстыра бермейтін отырықшы кұс. Ұясын тұрған жерінің жағдайына қарай діңі жуан ағаштардың қуысына, кұз жартастарға, мықты талдарға салады. Бүркіттің ұясы кәдімгідей орнықты кұрылыс. Оның биіктігі кейде екі метрдей болады. Табанына кепкен шөптен, жүн мен қауырсыннан жұмсақ төсеніш салады.

Бүркіттің ұрғашысы еркегінен ірілеу келеді. Екеуінің де қауырсыны қара қошқыл, кей жері сарғыштау болады. Ұясына 1-3 жұмыртқа салады. Оны 45 күн басады. Басты «жылытқыш», әрине, аналық бүркіт. Әйтсе де, еркегі де болашақ ұрпағын аз уақыт та болса бауырына басып жылытады.

Балапандар алғаш ата-анасының тікелей бақылауында болады. Өмір сүрудің алғашқы әліппесін үйренеді. Үш айлығында еркін ұшып-қона алады.

Сұрақтарға жауап беріңдер.

  • Мәтін не туралы?

  • Бүркіт құсын қалай бейнелеген?

  • Бүркіттің тұрмыста қолданылуын баянда?

-Құстың көбею жолы мәтінде көрсетілген бе? -Басқа да қандай құстарды білесіңдер? -Бүркітті қорғау үшін қандай жұмыстар ұйымдастырар едің

(Оқушылар проблемалық сұрақтар қояды., жауап береді, өз жауаптарын басқалардың жауаптарымен салыстырады, талқылайды)

3-тапсырма: ПОПС формуласы.

Мәтіндегі тұлғалар туралы өз пікірлерін айтады. Бірінші сөйлем. «Менің білуімше, ...........»

Екінші сөйлем «Себебі , ............. деп түсіндіремін»

Үшінші сөйлем . «Оны мен,

..................деректермен, мысалдармен дәлелдей

Ойларын айтады

Мәтінді оқиды

Сұрақтарға жауап береді

ПОПС

формуласын толтырады

Басбармақ әдісі

арқылы

Жұлдызш алар арқылы

Басбармақ әдісі

арқылы

Жұлдызша арқылы


аламын

Соңғы сөйлем «Осыған байланысты мен,

...........................деген мынандай қорытындыға келдім»»


Сабақтың соңы 5 мин

Рефлексия

Рефлексия жасайды.

№11 сабақ

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жөні

Күні:

Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Мәтіндерге комментарий жасау

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

Оқылым стратегияларын қолдану: комментарий жасау, іріктеп оқу, талдап оқу

Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.



Сабақтың барысы

Сабақтың

кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы 5 минут

Оқушылардың сабаққа дайындығы.

Сабақтың басталуына жағымды ықпал ететін көңіл күй қалыптастыру.

«Өзіме тілек» әдісі. Түрлі-түсті стикерлерге білім алушы өзіне тілек жазып, ұшақ жасап, басқа білім алушыға ұшыру арқылы сол білім алушыға тілегін тілейді.

«Ауыз-ша мадақ-

тау» әдісі

Сабақтың ортасы 30мин

1-тапсырма: «Зейінді ашу»

Денсаулық туралы мақал- мәтелдер айту.

2-тапсырма: Қазақстандағы коронавирус бойынша бүгінгі мониторинг

(17 ақпан 2020 ж.)

ҚХР мен шекаралас мемлекеттерден келген азаматтарға мониторинг жалғасуда. Бұл туралы Денсаулық сақтау министрлігінің баспасөз қызметі хабарлады. Мәселен, 2020 жылғы 6 қаңтардан 17 ақпанға дейін елімізге 31 375 адам келді.

6 қаңтар - 17 ақпан аралығында Денсаулық сақтау министрлігі Тауарлар мен қызметтердің сапасы мен қауіпсіздігін бақылау комитетінің санитариялық карантиндік пункттерінің мамандары халықаралық әуежайларда және теміржол вокзалдарында Қытаймен шекаралас мемлекеттер арқылы өткізу пункттерінде – 31 363 адамды қарап-тексерді.

Мониторингке барлығы 24 416 келгендер алынды,

Мақал- мәтелдер айтады

мәтіннен сандық деректерді іріктейді;

- автор қолданысына комментарий жасайды; - хабарлы,

Бағдар-

Шам түстері

арқылы

Бағдарша м түстері

арқылы


23 522 қамтылды, мониторингтен 19 247 алынды, соңғы 14 күнде келген 5169 адам медициналық бақылауда қалды және ауруханаға жатқызылғандар 727 адам.

Бүгінгі күнге дейін ЖРВИ белгілерімен 155 адам көпшіліктен оқшауланып, емдеуге жатқызылды, оның 144 шығарылды, стационарларда медициналық бақылауда 11 адам қалды. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі жаңа коронавирус инфекциясының таралуын болдырмау үшін келесі алдын-алу шараларын сақтау қажет:

  • қолдарыңыз бен бетті сабынмен жиі және мұқият жуыңыз;

  • қолды залалсыздандыруда спиртті антисептиктерді қолдану;

  • адамдар көп жиналатын орындардан аулақ болыңыз;

  • науқас адамдармен байланыста болмауға; - суық тию белгілері (жоғары температура, мұрынның бітелуі, жөтел, тамақтың ауруы) пайда болған жағдайда, тұрғылықты жеріңіз бойынша дәрігермен кеңесу керек.

Мәтіннен сандық деректерді іріктеп алыңыз. -Оларды автор қандай мақсатта қолданған? -Олар нені аңғартады?

-Өз ойыңызды хабарлы, сұраулы, бұйрықты, сұраулы сөйлемдерді қатыстыра отырып, жеткізіңіз.

3-тапсырма: Берілген сӛйлемдерді талдаңыз. Мәселелердің себебі неде?

Сөйлем

Себебі неде?

ҚХР мен шекаралас мемлекеттерден келген азаматтарға мониторинг жалғасуда.

Бүгінгі күнге дейін

ЖРВИ белгілерімен

155 адам көпшіліктен оқшауланып, емдеуге жатқызылды,

адамдар көп жиналатын орындардан аулақ болыңыз

4-тапсырма: «Бүгінгі күнгі індеттің мониторингі» мәлімет жазу, баяндау

сұраулы, бұйрықты, сұраулы сөйлемдерді

қолданады

- берілген ақпаратты талдайды; мәселенің себебін

түсіндіреді

Мәлімет жазады

Бағдар-

Шам түстері

арқылы

Бағдарша м түстері

арқылы



Сабақтың соңы 5 мин

Рефлексия

«Мен білемін – Мен білгім келеді – Мен білдім».


МShape7 ен

Мен білгім


МShape8 ен

білемін

келеді

білдім


Рефлексия жасайды.

№12 сабақ

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жөні

Күні:

Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Мәтінді аяқтау

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

Мәтіннен алынған дәйексөздерге, үзінділерге сүйене отырып, көтерілетін мәселені болжау

Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.




Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы 5 минут

Дәптерді біз ашайық

Қолға қалам алайық

Түп түзу боп отырып

Әдемі етіп жазайық

Оқу-құралдарын әзірлейді

«Ауызша мадақ-

тау» әдісі

Сабақтың ортасы

30мин

1-тапсырма: Мәтін үзіндісін тыңдаңыз.

Анекдоттан бастайық. Дубай. Бес жұлдызды қонақ үй. Қазақстаннан келген екі жолдас жүздесіп қалады. Бір-бірін жарылқаған кейіпте хал сұрасқан екеудің пысықтау келгені: «Бурабайда демалатын ақшаң болмады ма?..» – дейді...

(оқушы болжам жасау үшін кідіріс жасалады, сұрақ қою арқылы жауап күтіледі). (а) Мәтінде не туралы айтылады? Қандай мәселе көтерілуі мүмкін

2-тапсырма: Мәтін жалғасын тыңдаңыз.

Бұл анекдоттан біз шындықты ғана көре аламыз. «Бурабайдағы» белгілі қонақүйлердің бірінде түнеу үшін кемінде 55 мың теңгеге шығындаласыз. Ал Түркиядағы қымбат қонақүйде 1 күн өткізу үшін 38 мың теңгеңіз болса жеткілікті. Айырмашылықты анық байқап отырған болуыңыз керек.

Қазақстандық туристік ұйымдар қауымдастығының өкілі Айдар Кенжеғұловтың пікірінше, ішкі туризм экономиканы көтеретін бірден-бір күшке ие. Сол арқылы біз бүгінгі қиын жағдайда артта қалған бірнеше саланы аяққа тұрғызып, жұмысын одан әрі дамыта аламыз. Жай ғана кіріс туризмінің классикалық есебін шығарайықшы: Бір шетелдік турист елге күніне 100 доллар шамасында кіріс алып келеді. Ішкі туризмнен де пайда айтарлықтай көп және ішкі туризм сыртқыға қарағанда халық үшін тиімді һәм қауіпсіз дейді ол. Иә, бұл – екі маңызды артықшылық. Бірақ неге ел тұрғындары өзіміздің Швейцариямыз – Бурабайға, болмаса өзге де көрікті жерлерге бармай, турагенттіктердің табылдырығын тоздырып, Түркия мен Қытайға жолдама алуға асығады?.. Айтпақшы, Бурабай ел орталығы Астанадан тым алыс жатқан жоқ. Сол себепті курортқа дейін керемет жол тартылған. Бірақ... (оқушы болжам жасау үшін кідіріс жасалады, сұрақ қою арқылы жауап күтіледі). (ә)

Сіздіңше, автор не айтқысы келді

мәтін үзіндісіне сүйене отырып, мәтінде көтерілетін мәселені

болжайды;

- болжамын мәтін мазмұнымен салыстырады

Басбармақ әдісі арқылы

Жұлдызш алар арқылы


3-тапсырма: Мәтін жалғасын тыңдаңыз. Елдегі туристік орындар туралы мағлұматтарды біз алдымен ғаламдық желіден іздей бастаймыз. Міне, олқылық та, кемшілігіміз де осы жерден байқала бастайды. Айтыңызшы, отандық демалыс орындары туралы толық әлі сапалы ақпарат беретін бір сайтты кездестірдіңіз бе? Сервистік қызмет, қонақ үй бизнесі туризм саласымен тығыз байланысты. Сондықтан олардың проблемалары да бір: қымбат бағаға нашар қызмет көрсету, кәсіби кадрлардың жетіспеушілігі, жарнаманың жоқтығы. Айдар Кенжеғұловтың пікірінше, қызмет көрсету деңгейі ғана төмен емес, бізде туризммен байланысты кәсіпкерлік жұмыстар да дұрыс жолға 27қойылмаған. Сонымен қатар, еліміздің индустриясын өркендету, ел брендтерін дамыту аясында тұрақты шаралар жасау, маркетингті өрлету және заң шығарушы базаны реформалау керек

4-тапсырма: Сіздің болжамыңыз шындыққа сәйкес келді ме? Салыстырыңыз

Менің болжамым

Шын мәнінде



«Керемет, жақсы,та маша»

әдісі



Сабақтың соңы 5 мин

Рефлексия

Рефлексия жасайды

№13-14 сабақ

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жөні

Күні:

Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Ой бөліктерін біріктіріп мәтін құрау, тақырып қою

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

Оқылым және тыңдалым материалдары бойынша мәтіннің баяндау желісін сақтап, әр бөлігінен алынған ақпараттардан жинақы мәтін (аннотация, тезис) жазу

Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.




Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы 5 минут

Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылардың сабаққа дайындығы.

Сабақтың басталуына жағымды ықпал ететін көңіл күй қалыптастыру.

«Ауыз-ша мадақ-

тау» әдісі


«Қызық екен!» әдісі

Оқушылар ай фазалары жазылған қиындылар арқылы топқа бөлінеді. Өз тобына қатысты мәліметті оқып, қызық болған тұстарын «қызық екен, бізге қызық болды, қосымша қызық мәлімет бар» деген тіркестерді қолданып айтады.



Сабақтың ортасы

30мин

1-тапсырма: «Менен сұрақ, сенен жауап» әдісі Аннотация дегеніміз...

Аннотация қалай жазылады?

Тезис дегеніміз...

Тезис қалай жазылады

2-тапсырма: «Бірік , бөліс» әдісі

1-топ .«Жұп» сөзін алған жұптар С.Биржанованың « Ғарыштағы Әсет пен Саят» тақырыбындағы жазған әңгімесінің негізгі ойларын сақтай отырып, жинақы мәтін (аннотациясын) жазады. 2-топ. «Тақ» сөзін алған жұптар «Алаш айнасында» жарияланған «Айдағы қызықтар» тақырыбындағы мақаланың негізгі ойларын сақтап, жинақы мәтін (тезисін) жазады

3-тапсырма:Мәтінді оқып, танысыңыз

  1. Азат жолдардағы негізгі ойды білдіретін сөздерді, ойларды қалдырып, қалғанын алып тастаңыз.

  2. Бірдей фактілерді жинақтап, оларды бір оймен беретін тіл құралдарын таңдап, жаңа мәтін құраңыз

  3. Автордың негізгі ойларын, оқиғалардың логикалық реттілігіне назар аударыңыз, ойлардың арасында алшақтық болмау керек екенін ескеріңіз.

  4. Жанрына сай жинақы мәтін жазыңыз.

4-тапсырма: «Түртіп алу» әдісі

Сұрақтарға жауап береді

Жанрына сай (аннотация, тезис),жинақы

мәтін жазады

Негізгі ойды

табады

Жаңа мәтін

құрады

жақсы және жетілдіру тұстарын жазып алады

Басбармақ әдісі

арқылы

Басбармақ әдісі

арқылы

Басбармақ әдісі

арқылы

Басбармақ әдісі

арқылы

Сабақтың соңы 5 мин

Рефлексия.

Рефлексия яжасайды

№15-16 сабақ

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жөні

Күні:

Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Мәтіндік ақпаратты интерпретациялау

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

Мәтін құрылымын сақтай отырып, графиктік мәтіндегі (диаграмма, кесте) деректердің маңызды тұстарын анықтап жазу

Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.




Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

5 минут

Зейінін шоғырландыру» Қайырлы күн тілеу. Раппорт тапсыру. Оқушыларды мадақтау арқылы өз- өздеріне деген сенімділігін арттыру.

Сәлеметсің бе,Көк Аспан

Сәлеметсің бе, Нұрлы Күн

Сәлеметсің бе, Жер Ана

Сәлеметсіз бе, мұғалім

Сәлеметсіз бе, жан досым

Міне, менің қолым бос Жылуыңа жылу қос

Ширату жаттығуын орындайды.

«Ауыз-ша мадақ-

тау» әдісі

Сабақтың ортасы

30мин

1-тапсырма: «Белгіні сәйкестендір» әдісі

2-тапсырма: Суреттегі шартты белгілерді пайдаланып, «Спорт түрлері» тақырыбында мәтін құрастырыңыз.

3 -тапсырма Диаграммада берілген мәліметтерді пайдаланып, тақырып бойынша мәтін

құрастырыңыз.

4-тапсырма.Ғаламтор желісінен кез келген диаграмманы алып мәтін құрастырыңыз.

(а) Мәтінді жұппен талқылаңыз.

Шартты

белгілердің атын табады

«Спорт түрлері» тақырыбында мәтін құрастырады;

тақырыпқа қатысты мәтін құрастырады; диаграммадағы мәліметтерді қолданады.

Мәтін құрайды

Оны талқылайды

Туризм саласын зерттейді, мәтін құрастырады, диаграмма сызады

Жұлдызшалар

арқылы

Жұлдызшалар

арқылы

Жұлдызшалар

арқылы

Жұлдызшалар

арқылы

Жұлдызшалар

арқылы


5-тапсырма: Жағдаят.

Сіз Қазақстан туризмі саласын зерттеп жүрсіз. Туризм саласы бойынша Қазақстанның әлем елдері арасындағы жағдайын және ішкі даму/кему көрсеткіштерін талдап жазыңыз. Тыныс белгілерге назар аударыңыз




Сабақтың соңы 5 мин

Рефлексия .

ail.ru№1№№

17-18 сабақ

ai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жөні

Күні:

Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Жинақы мәтін жазу

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

Оқылым және тыңдалым материалдары бойынша мәтіннің баяндау желісін сақтап, әр бөлігінен алынған ақпараттардан жинақы мәтін (аннотация, тезис) жазу

Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.


Сабақтың барысы



Сабақтың

кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы 5 минут

Ұйымдастыру. Оқушылармен амандасу.

Сыныпта жағымды психологиялық ахуал тудыру. «Уақыт капсуласы» стратегиясы. Мұғалім алдын-ала сыныптың әр оқушысына шағын тілектер дайындап, оларды бір-бірден киндер ұяшықтарға салып қояды. «Тілектердің» сыртқы бетінде берілген сандар оқушының сабақ барысында жұмыс жасайтын тобын білдіреді. Оқушылар тілектерді алып, сыныбына дауыстап оқиды.

Оқу-құралдарын әзірлейді

«Ауызша мадақ-

тау» әдісі

Сабақтың ортасы 30мин

1-тапсырма: « Топтас, бірік, бөліс» әдісі

Әкенің еркелігі

Ертеде бір бала әкесіне: «Сені кейін ер жеткен соң, аяғыңды жерге тигізбей, арқалап жүремін», - дейді екен. Бұл оның әке парызы туралы түсінігі болса керек.

Уақыт деген ұшқан құс, құйғытып шапқан тұлпар емес пе? Жыл артынан жыл өтеді. Бала жігіт болады. Әкесі қартаяды да, бір күні қатты науқасқа шалдығады. Ұлы «пәлен жерде ғұлама емші бар» дегенді естиді. Әкесіне: «Баяғыда көп айта беруші

Мәтінмен жұмыс

жасайды

Басбармақ әдісі

арқылы


едім ғой, сол сөзім – сөз, емшіге апарамын», - дейді. Әке өз қадірін түсінген перзентіне тәнті болады. Әуе айналып жерге түскендей шілденің ыстық бір күнінде екеуі жолға шығады. Жігіттің арқасында – әкесі. Бірнеше күн өтеді. Айнала сағым, мұнар. Топырақ та, ауа да от. Аңызақ. Шөл. Жігіт шаршайды.

Ұлының арқасында отырған әкесі бір күні көз ұшында қарайған әлденені көреді. Баласынан: - Балам, анау не, көзім жетпей тұр? – дейді. Қанша шаршаса да, жас емес пе, жігіт дереу алға көзін тігеді. Ол қарайған түйе екен.

- Түйе ғой, әке, түйе! – дейді ол ашу ызасыз. Ішінен:

«Әкем бала болып кетті ме сонша. Адам өзі діңкелеп келе жатқанда... Мазаны алмай тыныш отырмай ма?» - деп күбірлейді.

Бұлар емшінің ауылына қарай жылжи береді. Аздан соң әкесі жаңағы сұрағын қайталайды.

Анау не, балам? Жаңағы түйе ғой, әке. Түйе, түйе!

Дауысы шаршау шығады. Бұған не болған дегендей әкесіне алара қарайды. Әуелде қу-сүйек жеп-жеңіл боп көрінген әкесі, енді зіл қара тас секілді. Жігіттің қол-аяғының буын-буыны кетіп шаршайды. Осылай титықтап келе жатқан кезде артық сөздің өзі – артық қамшы. Арқасы терден удай ашиды. Ашуланып аударып тастай салатын зат емес. Әке. Ал әкесі баласының бұл күйін білмей келе жатқан сияқты. Ат үстінде отырғандай жайбарақат көңілді. Не болса соны әңгіме етіп қояды.

Сүт пісірім уақыт өткен соң, жаңағы сұрағын үшінші рет қояды.

Анау не, балам!

Жігіт қарайды да:

  • Түйе ғой, түйе! – деп ақырып жібереді. – Осымен үшінші рет сұрадың. Неге қажет сонша.

Мен мынау өлейін деп...

  • Балам, тоқта, түсейін арқаңнан, болды енді, - дейді өкпелеп.

  • Неге? Отыра бер!

  • Жоқ. Болмайды. Әкеңнің бір еркелігін көтермедің. Баяғыда сен арқамда отырып, аспандағы жалғыз айды: «О не?» - деп жүз сұрасаң, ерінбей-жалықпай жүз рет жауап беруші ем. Жылқының түнгі күзетінен титықтап келгенде де, бетіңе жел боп тимейтінмін. Жасқаншақ болмасыншы дейтінмін. О, дүние-ай! Енді бұл аурудан айығам деген үмітім жоқ, тек сенің көңілің үшін шықтым. Бір еркелігімді көтермедің. Қой, осы жерден елге қайтам! –деді әкесі.

Бәрі көңілге байланысты ғой, мүмкін, еркелігін көтерсе, әкесі сырқатынан жазылып та кетер ме еді, кім білсін...

Сөздік

мағынасы

тәнті болу

көз ұшында

діңкелеу

Сұрақтарға жауап бер

Кестені

толтырады

Сұрақтарға жауап береді

Жұлдыз-

шалар арқылы

Басбармақ әдісі





Мәтіннің негізгі идеясы

Негізгі кейіпкерлер

Жағымды кейіпкері

Жағымсыз кейіпкері

Оқиға желісін қалай өзгертер едің

2-тапсырма: Мәтінге аннотация жаса

3-тапсырма: Мәтінге тезис құр

Аннотация жазады Тезис жазады

арқылы

Жұлдыз-

ша арқылы



Сабақтың соңы 5 мин

Рефлексия.

№19-20 сабақ

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жөні

Күні:

Сынып

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Мәтін формасы мен түрін анықтап, жоспарын құру.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

Тақырып бойынша материал жинақтап, тезистік жоспар құру

Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.­Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.



Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы 5 минут

І. Ұйымдастыру кезеңі.

-Оқушылардың сабаққа қатынасын тексеру.

-сынып бөлмесінің тазалығын қадағалау

-ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру Мақсатымыз – білім алу, Міндетіміз- еңбек ету.

Еңбек етіп ерінбей,

Беске қолды жеткізу. Деп оқушылардың сабаққа деген ынтасын арттыру

Оқу-құралдарын әзірлейді

«Керемет, жақсы,там аша» әдісі

Сабақтың ортасы

30мин

1-тапсырма: Жұппен жұмыс.

Баяндамаңыздың құрылымын, мазмұнын ескере отырып, тезис жазыңыз.

Жағдаят: Сіз мектеп бітіргелі отырған түлексіз.

Сізге өзіңізбен қатарлас бітіруші түлектерге арнап

«Мамандық таңдау – болашақты таңдау» тақырыбында баяндама жасау тапсырылды (50-60 сөз)

2-тапсырма: Жеке жұмыс. Кестені толтыр

Мәтіннің жанры қандай?

Мәтін қалай ресімделген?

Басқа қандай жанрлық ерекшеліктер байқалады

3-тапсырма: Еркін тақырыпта эссе жазу. Жұбына кесте бойынша талдау жасату

мәтіннің жанрлық ерекшелігін сақтайды; - мәтіннің стильдік ерекшелігін сақтайды;

- тілдік

құралдарды орынды қолданады; - тезисті талапқа сай жазады. Кестені

толтырады

Эссе жазады

«Керемет, жақсы,там аша» әдісі

«Керемет, жақсы,там аша» әдісі

«Керемет, жақсы,там аша» әдісі

Сабақтың соңы 5 мин

Рефлексия.

Рефлексия жасайды.

№21-22 сабақ

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жөні

Күні:

Сынып

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Аннотация жазу

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

Оқылым және графиктік ақпаратты интерпретациялау тыңдалым материалдары бойынша мәтіннің баяндау желісін сақтап, әр бөлігінен алынған ақпараттардан жинақы мәтін (аннотация, тезис) жазу

Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.


Сабақтың барысы


Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

5 минут

Ұйымдастыру

Оқушылардың сабаққа дайындығы.

Сабақтың басталуына жағымды ықпал ететін көңіл күй қалыптастыру. «Сәлемдесу тренингі»

Сәлем досым! (амандасады)

Сен қалайсың? (иықтарынан соғады)

Оқу-құралдарын әзірлейді

«Керемет, жақсы,там аша» әдісі



Қайда болдың?(балақтарынан тартады)

Мен сені сағындым (Қолдарын жүректеріне қояды)

Сен келдің (Қолдарын жаяды )

Жақсы болды ( Құшақтайды)




Сабақтың ортасы

30мин

1-тапсырма: Мәтінмен жұмыс.

Қарағанды Бұлар танысып болғанша, алақандай Қарағанды хабарланып та болды. Жүгірген бала, жебелей басқан әйел-еркектер көрінеді. Маңайдағы колхоздардан көмір алуға келген колхозшылар да, өтіп бара жатқан бірен-саран аттылар да бұрылып, қонақтардың маңына иірілді. Одан-бұдан жиыла жиыла, кішігірім топ құралды. – Қарағандыны жүргізуге келіпті! – Донбастың мастерлері, – дейді. – Е, «осал деме көмірді, бұрқылдатар темірді!». Көп ішінде сыбыр-күбір осылай жүріп жатты. Ермек қалтасынан бір уыс кілтті суырып, Щербаковқа ұсынды: – Чайковтан естіген едім, күткен едім. Жақсы келдіңіздер, міне, енді зауыт кілтін өз қолыңызға алыңыз. Щербаков кілтті алған соң, тебінгідей жалпақ алақанына салып, біраз ойланып тұрды да, кішірек көкшіл көзін төңірекке жіберді. Кең дала оның көңілін де кеңітіп жіберген тәрізді. Қолын көтере, сол далаға меңзей: – Жолдастар! – деді жуан дауыспен. Күдістеу кең иықты, алып денелі адамның даусы да зор, салмақты шықты. – Осы далада Апақ Байжанов қой бағып жүріп, суыр інінен Қарағанды көмірін тапқалы жүзге жуық жылдар өтіп барады. Содан бері орыс-ағылшын капиталистері қазақ жерінің байлығын, қазақ халқының арманын осы кілтпен жауып ұстағандай болса, біз енді осы кілтпен бәрін ашамыз. Коммунистік партия, кеңес өкіметі жіберді бізді. Қазақ даласында сталиндік бесжылдық жоспарды орындауға көмекке келдік. Бұл бесжылдықта мешеу Қарағанды Кеңес Одағындағы ірі өндірістердің қатарына қосылады. Жұмыс көп, қиындықтар көп, бірақ халық күші одан да көп. Ол күшті ұйымдастыра білсек, біз алмайтын қамал жоқ...

2-тапсырма: Шығарманың мазмұнын сақтай отырып, әр бөлігінен алынған ақпараттардан аннотация жазыңыз.

3-тапсырма: Кестені толтырыңыз

Мәтіннің жанры қандай?

Мәтін қалай ресімделген?

Басқа қандай жанрлық ерекшеліктер байқалады



Мәтінді

тыңдайды

Мәтінді оқиды

Аннотация жазады

Кестені

толтырады

Басбармақ әдісі

арқылы

Жұлдыз-шалар арқылы

Басбармақ әдісі

арқылы

Сабақтың соңы

5 мин

Рефлексия.









№23 сабақ

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жөні

Күні:

Сынып

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Мәтін стилі мен жанрын анықтау

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

Публицистикалық және ғылыми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану

Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы 5 минут

Ұйымдастыру

Оқушылардың сабаққа дайындығы.

Сабақтың басталуына жағымды ықпал ететін көңіл күй қалыптастыру. «Сәлемдесу тренингі»

Сәлем досым! (амандасады)

Сен қалайсың? (иықтарынан соғады)

Қайда болдың?(балақтарынан тартады)

Мен сені сағындым (Қолдарын жүректеріне қояды)

Сен келдің (Қолдарын жаяды )

Жақсы болды ( Құшақтайды)

Оқу-құралдарын әзірлейді

«Керемет, жақсы,там аша» әдісі


Сабақтың ортасы

30мин

1-тапсырма: Сәйкестендіру

Синтаксис

синтаксистік бірліктердің жұмсалу аясы экспрессивті мағыналары, адамға әсер етуі менорынды дұрыс қолданылуы қарастырылады.

Мәтін

белгілі бір жүйеге түскен оқиғасы қатысушылары бар қолданыстағы мәтін

Дискурс

айтылатын ойдың жазбаша көрінісі

Стилистика

сөз тіркесі мен сөйлем құрылымын зерттейді.

2-тапсырма: Төмендегі жоспар негізінде мәтін құру.

Достық – қасиетті ұғым.

Достарым – мейірімді тамаша жандар. Бағалау керек достықты!

3-тапсырма: Мәтінді мұқият оқып, төменде берілген кестені үлгі ретінде пайдаланып, өзіндік талдау жасаңыз. Қазақстан территориясындағы ертедегі көшпенділер мәдениеті мен өнері Біздің заманымызға дейінгі бір мыңыншы жылдары бүкіл Еуразия даласында скиф-сақ тайпалар одағы өмір сүрді. Ұшы қиыры жоқ кең даланы игеріп, әртүрлі патшалықтар бірлестіктерін құрып, күшті жауынгер елге айналды. Оларды батыстағылар (гректер) скифтер десе, парсылықтар (Иран, парсы патшалықтары) сақтар деп атады. Бірақ та осы екі атау да Еуразия даласын жайлаған халықтардың ортақ аты еді. Скиф, сақ тарихын тілге тиек етіп, тереңірек үңілетін болсақ, оларды құрайтын бірнеше тайпалар көне жазба шежірелерде жиі кездесетінін көреміз, сарматтар, дайлар, аландар, массагеттер, үйсіндер. Кезінде осы тайпалар бірлестіктері Қазақстан территориясын жайлаған, қазақ халқының арғы ата-бабалары болып табылады. Бұлардың ішінде, әсіресе, массагеттер, аландар, үйсіндер туралы тарихи деректер көбінесе Иран, парсы, грек жазбаларында біршама кездеседі. Ал аландар туралы көне қытай жылнамаларында дәйекті де айшықты жазылған. Ең бір көне деректер ежелгі парсылардың діни кітабы – Авестада көрініс береді. Сонымен бірге дайлармен бірге Иранның шығысында орын тепкен көшпелі тайпа «тұрларды» да атап өтеді. Ал осы «тұрларды» ежелгі гректер массагеттер деп атағанын айтсақ, кітаптан түркі тектес халықтардың, дәлірек негіздесек, қазақ халқының арғы ата-бабаларының географиялық жайлап жатқан аймағын танып білеміз. Массагеттер мен тұрлардың (түріктердің) туысқан бір тайпа бірлестіктерінен тұратынын тарихтың атасы атанған Геродот та жазып кеткен. Ежелгі дәуірде Орта Азия мен Қазақстан жерінде тайпа бірлестіктерінің ең күштісі массагеттер, аландар болды. Олар әрдайым көрші патшалықтармен қарым-қатынаста болып, жауласқанмен жағаласып, тойласқанымен табысып отырды. Көшпенді де еркін,

Сәйкестендіруді

орындайды

Мәтін құрады

Кестені

толтырады

«1-10» баллдық жүйе арқылы

«1-10» баллдық жүйе арқылы



ержүрек халықты табанына таптау үшін талай рет парсы, грек, қытай патшалары жорық жасаған. Жаулардың ешқайсысына да берілмей, қайта өздеріне айықпас соққы беріп отырған. Скифтердің әйелдері де батыр, қайсарлықтарымен тарихта өз аттарын қалдырып отырды. Соның бірі, әйгілі әйел патша – Томирис. Массагеттер патшасы Томирис өз кезегінде ешкім тоқтата алмаған парсы патшасы Кирге қатты соққы беріп, әскерін талқандап, өзін қолға түсіріп басын алады. Уақиға туралы Геродот өзінің әйгілі «Тарих» шығармасында (б.э.д. 440-430ж.ж.) мынадай дәйекті келтіреді: «Парсыларды жеңгеннен кейін массагеттер падишасы Томирис торсыққа толтырып қан құйғызып: «Сен қанға құмартып едің, енді шөлің қансын!» - деп, оған Кирдің басын салдырған.

Тақырып .

Мәтін не туралы екендігін жазыңыз.

Көзделген аудитория.

Жалпы оқушылар.

Жалпы оқырмандар.

Мақсаты:

Автор бұл мәтінді жазғанда қандай мақсат көздеп отыр.

Стилі

Тілі





«1-10» баллдық жүйе арқылы



Сабақтың соңы

5 мин

Рефлексия.

Кері байланыс: «3-2-1» стратегиясы

Бүгінгі сабақтан алған 3 маңызды ақпарат.

Бүгінгі сабақта қиындық тудырған 2 аспекті. Бүгінгі сабақта ұнаған 1 іс-әрекет.

№24 сабақ

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жөні

Күні:

Сынып

Қатысушылар саны: Shape9 Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Мәтін мақсаты мен көзделген аудиториясын табу

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

Тақырыбы ұқсас ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің тақырыбын, түрлерін (әңгімелеу, сипаттау, талқылау), құрылымын салыстыра талдау

Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.


Сабақтың барысы


Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы 5 минут

Сыныппен амандасып оқушылардың сабаққа қатысын, сынып тазалығын қадағалаймын.

Сыныпта жағымды психологиялық ахуал туғызу үшін

«Мен сіздерге сенемін» психологиялық тренинг жүргіземін.

Оқу-құралдарын әзірлейді

«Ауызша мадақ-

тау» әдісі

Сабақтың ортасы

1-тапсырма: Шығармаларды түсініп оқыңыз.

мәтіндердің түрін

«1-10»


30мин

Екі мәтінді кесте бойынша салыстырыңыз. 1-мәтін - Мен перінің қызымын. Сізге сырттай ғашық болып жүргеніме көп болды. Қасыңызға жолай алмадым. Жан дүниеңіз таза болғандықтан сізді үнемі періштелер қалқалап жүреді. Жолығудың амалын таппағасын аждаһа кейпіне еніп, ауылыңа шаптым. Ескі құдықты таңдағаным... Еліңізге жаныңыз ашып, жетіп келеріңізді сезгем. Қылышыңызды көтеріп шабуға ұмтылғаныңызда жанарыңыздан шашылған отқа шыдай алмай, көзімнен жас шығып кетті. Сіз аяғандықтан өлтірмей, басыма ақ құйып жібердіңіз.

Жаныңыздың тазалығын сақтап қалдыңыз, - деп, мұңайған қыз сөйлеуден тоқтап, көз жасын сүртті. - Енді не болмақ? – деді Жанқожа қызықсынып. - Енді бүкіл өміріңіз қылыш ұстап еліңіздің жауларымен айқасумен өтеді. Адалдығыңыз басым. Жау өзі килікпесе, ешкімге ұрынбайсыз. Еліңізді арманыңыздағы іргелі елге айналдырасыз. Жанқожа алдыңғы екі аяғын көкке көтере кісінеген атының тізгінін босатыңқырап, «шүу» деді. Торы ат

күншығысты бетке алып, жүйтки жөнелді… http://adebiportal.kz

2-мәтін. 2002 жылы Тараз өзінің 2000 жылдығын атап өтті. Орта ғасырларда Тараз Ұлы Жібек Жолының бойында орналасқан қалалардың бірі болған. Ескерткіштердің түгелдей жойылғанына қарамастан көп жылғы археологиялық жұмыстардың нәтижесінде көне және орта ғасырдағы Тараз өмірінің әр түрлі кезеңдерін сипаттайтын елеулі материалдар жинақталған. Түркістан қаласының іргетасы V-VІ ғасырларда қаланған. Есім ханнан бастау алып, XІV-ХVIIІ ғасырларда Қазақ хандығының астанасы болған. Қаланың іргетасы біздің заманымыздың 1мыңжылдығында каланған. Археологтар қаланың тарихы тереңде жатқанын дәлелдеп отыр. Түркістан қаласының айналасынан табылған тас дәуірі ескерткіштері (Шоқтас, Қошқорған) бұл өңірде әуелгі адам кем дегенде 550 мың жыл бұрын мекен еткенін көрсетеді. https://szh.kz/10061/qazaqstannynhenh

тапсырма

1-мәтін

2-мәтін

Мәтін түрі

Мәтін тақырыбы

Не туралы?

Мәтіннің идеясы Не үшін жазылған?

Мақсатты аудиториясы (кімге арналған?)

Стилі o

Ауызекі сӛйлеу стилі o

Публицистикал ық стиль o



ажыратады;

  • мәтін

тақырыбын

жазады;

  • негізгі идеясын

анықтайды;

  • мақсатты аудиторияны

анықтайды;

  • стилін көрсетеді

баллдық

жүйе







Кӛркем әдебиет стилі o Ғылыми стиль o Ресми іс қағаздар стилі





Топпен жұмыс жасайды, постер қорғайды

«1-10» баллдық

жүйе



2-тапсырма: «Топтас, бірік , бөліс» әдісі

1-топ. Мәтіндерді публистикалық түрге айналдырып жаз.

2-топ. Ғылыми стильге өзгертіп жаз.

3-топ. Көркем әдеби стиль түріне өзгертіп жаз.

Сабақтың соңы

5 мин

Рефлексия.

№25-26 сабақ

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жөні

Күні:

Сынып

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Мәтіннің тілін анықтау

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

Әлеуметтік- қоғамдық, мәдени-тарихи тақырыптарға байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (интервью, пікірталас үзінді) автор көзқарасы мен экспресивті-эмоционалды сөздердің рөлін талдау

Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.


Сабақтың барысы


Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

5 минут

. Ұйымдастыру кезеңі.

-Оқушылардың сабаққа қатынасын тексеру.

-сынып бөлмесінің тазалығын қадағалау

-ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру Мақсатымыз – білім алу, Міндетіміз- еңбек ету.

Еңбек етіп ерінбей,

Беске қолды жеткізу. Деп оқушыларға сабаққа деген ынтасын арттыру

Оқу-құралдарын әзірлейді

«Ауызша мадақ-

тау» әдісі


Сабақтың ортасы

30мин

1-тапсырма: «Анықтама бұрышы»

1.Ғылыми стиль

2.Публистика

3.Публицистикалық стиль

Ғылыми стильде сөздер тек өзінің негізгі мағынасында жұмсалады. Көпмағыналы, образды сөздер мұнда аз кездеседі. Ғылым салаларының ерекшеліктеріне қарай әр саланың арнайы термин сөздері болады.

Публицистика (латынша: көпшілік, әлеумет)—қоғам өмірі үшін маңызды мәселелерді талқылау деген ұғымда жұмсалады.

Публицистикалық стильге радио-

телехабарлар,газет-журналдар тілі жатады. Қоғамдық-саяси мәселелер қарастырылады, көпшілік халыққа түсінікті болады.

2-тапсырма: Мәтіндерді сөйлеу ағымындағы әуен, әуез, тембр, қарқын, кідіріс бойынша оқып шығыңыз.

а мәтіні мәтіні

1-мәтін 2-мәтін

Әлемдік мәдениет «Жаһандық әлемдегі

жалпыадамзаттық мазмұны заманауи бар рухани құндылықтар қазақстандық сипатын айқындау үшін мәдениет»

қолданылатын күрделі ұғым. тақырыбындағы Әлемдік мәдениетті дөңгелек үстел дүниежүзі сипат алған 2017 жылдың 3 діндерге негіздеп қазанында сағат христиандық, исламдық, 15.00-де Қазақстан буддалық мәдениет деп бөлу Республикасының бар. Еуропалық Тұңғыш Президенті –

әдебиеттерде кең тараған Елбасы бұлай бөлуді шартты деп кітапханасының бағалаған жөн. Өйткені Музейі ғимаратында мұнда құндылық мәніне тек (Бейбітшілік көшесі,

діни талаптар тұрғысынан 11) «Қазіргі кезеңдегі ғана қарау нышаны Қазақстан» ғылыми байқалады. жобасын жүзеге Әлемдік мәдениет асыру және

адамзаттың рухани дамуына халықаралық тікелей әсер еткен және ынтымақтастық жоғарыда аталған діни аясында «Жаһандық мәдениеттерге де өз әлемдегі заманауи ықпалын тигізген қазақстандық жалпыадамзаттық мәдениет»

мазмұндағы мұралар болып тақырыбында табылады және олар тарихи дөңгелек үстел өтеді. сабақтастық тұрғысынан XXI ғасырдың қарастырылады. Ертедегі тоғысындағы әлемдік Үнді, Қытай, Мысыр, Грек, дамудың үдерістерін

Анықтамаларды

аяқтайды

Басбармақ әдісі

арқылы

Басбармақ әдісі

арқылы



Рим мәдениеті, Орхон- сипаттайтын басты Енисей ескерткіштері, ұғым жаһандану ортағасырлық мұсылмандық болып отыр. Оның

және еуропалық қайта өрлеу мәні этносаралық дәуірлерінің мәдени және

ескерткіштері, Конфуций, конфессияаралық

Аристотель, Әбу Насыр әл- шиеленістер, Фараби, Августин Б., Гегель экологиялық еңбектері, М.Қашғари, мәселелердің барлық Ж.Баласағұн шығармалары, мемлекеттің ортақ Тәурат, Інжіл, Құран сияқты мәселесіне айналуы, діни кітаптар – адамгершілік ғаламдық ережелеріне халықаралық ақпараттық дәрежеде негіз болған кеңістіктің, әлемдік

әлемдік мәдениет мұралары. нарықтың Музыкалық әуендер, саз қалыптасуы аспаптары үндестігінің үдерісінде көрінетін

күшеюі, Қорқыт Ата, Асан мемлекет пен адамдар қайғы сияқты аңыз арасындағы қарымалыптарының халықаралық қатынастың кейіпкерге айналуы әлемдік кеңеюінен тұрады. мәдениет мазмұнын Дөңгелек үстелдің

толықтырды. мақсаты –

Науаи, Абай, Низами, Қазақстанның ұлттық

Пушкин, Байрон, Петефи, мәдениеті дамуының Мицкевич, Әуезов және т.б. өзекті мәселелерін ұлы есімдер тілі де, діні де жаһандық заманауи бөлек елдердің рухани үдерістер контексінде

туыстығын жер жүзіне талқылау, мәдениет

танытты. дамуының және

Чайковский мен Бетховен, қазіргі кезеңдегі

Құрманғазы мен Шопен Қазақстан мәдениеті музыкалары әлемдік ерекшеліктерінің мәдениет болып табылады. негізгі бағытын Әлемдік мәдениет өзінің талдау болып ұлттық өрісін дүниежүзілік табылады.

дәрежеге көтерген мәдени Дөңгелек үстел туындылардан тұрады, жұмысына Қазақстан

адамзаттың рухани Республикасындағы

өркендеуінің куәгері болып Венгрия елшілігінің саналады. өкілдері, Батыс

Венгер

Мәтінді оқығаннан университетінің кейін: Топтарда салыстыру профессоры Михай кестесін өзара ақылдаса Фрешли, Қазақстан толтырады, стильге сай Республикасы

тілдік ерекшеліктерді Президенті

жинақтайды жанындағы Басқару


мемлекеттік академиясының

Ұқсастығы

айырмашыл ығы

өкілдері, ғалымдар

және зерттеушілер қатысады.


1-мәтін Мекенжайы: Астана

Мәтіннің стилі қаласы, Бейбітшілік

Тақырыбы көшесі, 11.

Түрі

Құрылымы

Екі мәтіннің ұқсастығы

Екі мәтіннің

айырмашылығы

Мәтіндерді

салыстырады

Сұрақтарға жауап береді

Басбармақ әдісі

арқылы





сөйлеу ағымындағы әуен, әуез,тембр, қарқын, кідірістерді қолданады; -мәтіндерді салыстырады;

-ұқсастығы мен

айырмашылығын ажыратады;

-түрі мен стилін анықтайды;

-тақырыбы мен

құрылымын ажыратады







Сабақтың соңы

5 мин

Рефлексия.

№27 сабақ

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жөні

Күні:

Сынып

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Мәтіннің құрылымы мен рәсімделуін анықтау

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

Тақырыбы ұқсас ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің тақырыбын, түрлерін (әңгімелеу, сипаттау, талқылау), құрылымын салыстыра талдау

Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.

Сабақтың барысы



Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы 5 минут

Ұйымдастыру. Оқушылармен амандасу.

Сыныпта жағымды психологиялық ахуал тудыру. «Уақыт капсуласы» стратегиясы. Мұғалім алдынала сыныптың әр оқушысына шағын тілектер дайындап, оларды бір-бірден киндер ұяшықтарға салып қояды. «Тілектердің» сыртқы бетінде берілген сандар оқушының сабақ барысында жұмыс жасайтын тобын білдіреді. Оқушылар тілектерді

Оқу-құралдарын әзірлейді

«Ауыз-ша мадақ-

тау» әдісі


алып, сыныбына дауыстап оқиды




Сабақтың ортасы 30мин

1-тапсырма: Қызығушылығын ояту.

Балалар сендер « Қызыл кітапқа» енген өсімдіктер жайлы білесіңдер ма?

- Өздерің білетін « Қызыл кітапқа» енген өсімдіктер түрлерін атап өтсеңдер.

2-тапсырма.Топтық жұмыс тақырыбы ұқсас ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің тақырыбын, түрлерін(әңгімелеу, сипаттау, талқылау), құрылымын салыстыра талдалдаңыздар.

«Джигсо» әдісі арқылы басқа топтарға түсіндіреді.

1-мәтін. «Қызыл кітап» деген сөз тіркесі ғылымға 1966 жылы енді.Мұндағы «қызыл» деген сөз «қауіп төніп тұр» дегенді адамзат баласына ескертеді. «Қызыл кітаптарда» жер бетінде жойылып кету қаупі төнген және сирек кездесетін өсімдіктер мен жануарлардың түрлері тіркеліп, ондай түрлерді сақтап қалудың және қорғаудың қажеттігі ерекше атап көрсетіледі.Әрбір «Қызыл кітап» шығарылу дәрежесіне сәйкес ең қажетті мемлекеттік құжат болып табылады. Аталмыш кітапты шығару туралы пікірді алғаш ұсынған ағылшын ғалымы Питер Скотт болатын. Халықаралық «Қызыл кітап» халықаралық деңгейдегі құжат болып саналады.

2-мәтін. «Қазақстанның Қызыл кітабы» -Қазақстан Республикасы аумағында жойылып кету қаупі төнген және сирек кездесетін жануарлар мен өсімдіктердің сипаттамасы берілген арнайы басылым. Ол 1978 жылдан бастап шығарыла бастады. Сол жылы омыртқалы жануарларға арналған бірінші бөлімі жеке кітап болып жарық көрді. Бұл бөлім «Омыртқалылар» деп аталады. Онда омыртқалы жануарлардың 125 түрі мен түр тармағы туралы деректер берілген. Дескриптор сұрақтарға жауап бер 1.Стиль түрін анықтайды;

2. Тақырыптың түрлерін,құрылымын талдайды, салыстырады

2-тапсырма . «Тілдік бағдар» әдісі арқылы тұрлаулы және тұрлаусыз сөйлем мүшелерінің сөйлем жасаудағы өзінді орнын, қызметін түсініп талдаңдар.

3-тапсырма: Өсімдіктерді қорғау ережелерін жазу.

«Синквейн» әдісі.

Білгендерімен

бөліседі

Стиль түрін анықтайды; Тақырыптың түрлерін,құрылы мын талдайды,

салыстырады

Тұрлаулы және тұрлаусыз мүшелерге талдау жүргізеді өлең

құрастырады

Жұлдызшалар

арқылы

Жұлдызшалар

арқылы

Жұлдызшалар

арқылы

Жұлдызшалар

арқылы

Сабақтың соңы 5 мин

Рефлексия.

Рефлексия жазады

№28-29 сабақ

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жөні

Күні:

Сынып

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Публицистикалық стильдегі мәтіндермен жұмыс

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

Ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді дәлел ретінде қолдану, авторына сілтеме жасау

Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы 5 минут

Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылардың сабаққа дайындығы.

Сабақтың басталуына жағымды ықпал ететін көңіл күй қалыптастыру.

«Құнды қасиеттерді жинау»

Жанындағы оқушыларға жүрекшені беріп тұрып мен сізге жүрекшені беремін себебі сіз .... (жақсы теңеу айтады)

Оқу-құралдарын әзірлейді

«Ауызша мадақтау» әдісі

Сабақтың ортасы 30мин

1-тапсырма: Ой қозғау.

  • Нағыз дос деген қандай болу керек?

  • Сіз кімді нағыз дос деп айта аласыз?

  • Оның себебін қалай түсіндіресіз?

2-тапсырма: Жеке-жұптық жұмыс. «Ойлан, жұптас, бөліс» әдісі. Оқушыларға тірек сөздер мен сөз тіркестері беріледі.

Тірек сөздер: нағыз дос, сырласу, серік, сенімді, қорғау, өзің, сатқындық, жақсылық, дос табу.

3-тапсырма: «Хикая картасы» оқылым стратегиясы.

Оқушыларға Массагет, Білім ал (Bilim-all.kz), tak-toent сайттарына сілтемелер ұсынылады. Берілген сілтемелер бойынша оқушылар мәліметтерді жинақтап, топтық жұмыс жасайды.Топтық тапсырма.

Оқиға,

мән-жайы, қорытынды

Оқиға,

мән-жайы, қорытынды

Оқиға,

мән-жайы, қорытынды

Оқиға,

мән-жайы, қорытынды



Сұраққа жауап береді

тақырыптың не туралы екенін болжайды, жеке орындап, жұпта талқылайды

кемінде үш оқиғаны толықсипаттайды - сілтемелердегі мәліметті орынды қолданады - топ мүшелері

толық қатысады

Екі жұлдыз ,

бір тілек

Екі жұлдыз

, бір тілек

Екі жұлдыз ,

бір тілек





Оқиға,

мән-жайы, қорытынды



Жұмыстарын таныстырады

Екі жұлдыз ,

бір тілек



4-тапсырма: «Елші» стратегиясы негізінде топ спикері өзге топтарға барып, өз жұмыстарын таныстырады.

Мәтін «Нағыз дос деген қандай болу керек?» http://massaget.kz/jigitterge/syin_sagatta/juz_jagday/43 848/

Екі дос

http://lib.nkzu.kz/Library/Librarykz/pechat/p429.htm

Достық, жолдастық ұғымдарының сипаты

Сабақтың соңы 5 мин

Рефлексия.

Кері байланыс: «3-2-1» стратегиясы Бүгінгі сабақтан алған 3 маңызды ақпарат.

Бүгінгі сабақта қиындық тудырған 2 аспекті.

Бүгінгі сабақта ұнаған 1 іс-әрекет.



Рефлексия жазады

№30 сабақ

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жөні

Күні:

Сынып

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Көркем әдебиет стиліндегі мәтіндермен жұмыс

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

Перифразаның түрлі тәсілдерін қолдана отырып, мәтін бойынша сұрақтар құрастыру

Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.

Сабақтың барысы



Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы 5 минут

Ұйымдастыру.

Алдарынызда бірнеше түстер берілген, сол ұнаған түстеріңізді алып орындарыңызға жайғасыңыздар. Жақсы, енді осы түстерге сипаттама беріп көріңіздерші. Қалай ойлайсыздар, осы түстердің мағынасы қандай?

Жақсы олай болса, мына бейнетаспаға назар аударып көріңіздерші.

Осы бейнетаспадан нені көрдіңіздер?

Қандай түстерді көрдіңіздер?

Кімге – қандай түс ұнайды?

Олай болса, қазір осы боялардың анықтамасын толықтырып жіберейін.

Қызыл түс- түстердің ішіндегі жылы түс, шаршағанды басып, жігерлендіріп отырады. Жасыл түс – адамның өз-өзіне сенімділігін арттырады.

Сары түс – жүйкені жұбатады, жақсы көңіл-күй сыйлайды, нұр сәулесін береді.

Ақ түс – мейірімді, жарық, тазалықты білдіреді. Қоңыр түс – мінездегі тұрақтылық,сабырлық пен еркіндіктің көрінісі.

Оқу-құралдарын

әзірлейді

Түстерді алады

«Ауызша мадақтау» әдісі



Көк түс – жан тыныштығын, молшылықты, татулықты білдіреді.

Түстердің де өзіндік сыры бар екен. Мысалы, қызыл түсті бұрында қызылша ауруы кезінде қызыл киімді кигізіп қойса, аурудан тез айығады екен. Көк түстің де ауруға пайдасы бар. Ол жаңа туған балалардың іштің ауруына қыздырып ішіне басса мың да бір ем екен.




Сабақтың ортасы 30мин

1-тапсырма: Қызығушылықты ояту үшін миға шабуыл.

Неологизмдер дегеніміз не? Мысал келтір. Көнерген сөздер дегеніміз не? Мысал келтір.

2-тапсырма: Мәтінмен жұмыс.

Қазақ бейнелеу өнерінің негізін қалаған Әбілхан

Қастеев халқына өшпес мұра қалдырды Қазақстан суретшілер одағы басқармасының төрағасы, халық суретшісі Әбілхан Қастеев 1904 жылы Алматы облысы Панфилов ауданы Шежін ауылында дүниеге келген. Небәрі үш жасында әкесінен айырылып, анасына көмектесіп жүріп ерте есейеді. Қой бағып, жалшы болып, жер жыртып, түрлі қара жұмыс істейді. Бұдан өзге ағаштан сырға, сақина, мүсін жасайды. Осы өнері туралы білген ауылдағы қыз-келіншектер оны өрістен күтіп алып, өздеріне әшекей жасап беруге өтініш білдіретін болған. Бірде ауыл молдасының мүсінін жасаймын

деп қатты ұрыс естіген екен

Суретші мектепке 25 жасында барған Әбілхан Қастеев отбасымен Жаркентке көшіп барып, сол жерде бір байдың жалшысы болып жұмыс істейді. Фотограф Саламатов оның әсемдікке деген ерекше қызығушылығын байқап, жасаған бұйымдарын суретке түсіріп, Қызылорда қаласына жібереді.

Қазақ бейнелеу өнерінің негізін салушы кескіндемеші еңбек жолын Түрксіб темір жолынан бастаған. Дәлірек айтсақ, темір жолдың құрылыс жұмыстарына атсалысады. Арасында демалған уақытында тасқа сурет салады. Бірде тастағы Лениннің суретін бастықтардың бірі көріп қалып, суретшіні Алматыға оқуға жібереді. Осылайша мектепте оқи бастағанында жасы 25-те еді. Алайда оның білімге деген құштарлығы мен араб және латын жазуын өз бетімен үйренуі көп көмегін тигізеді.

Мектеп директоры оның суретке деген қызығушылығын байқап, Николай Хлудов есімді суретшімен таныстырады. Хлудов Әбілхан

Қастеевті өзінің студиясына қабылдап, Жетісудағы ең танымал суретшінің сабағына қатысады. Суретшінің қызы Гүлдәрия Әбілханқызының айтуынша, Хлудов ауылдан шыққан баланың талантына қатты таңғалған. Бұдан кейін әйгілі кескіндемеші досы Әубәкір Исмаиловпен бірге Мәскеудегі өнер училищесіне оқуға түседі.

Бастапқыда жат жерде өмір сүру оңай болғанымен, көптеген ақшалай қиындыққа кез келеді

Мәтін бойынша сұрақтар құрастыр

Көнерген сөздерді ата

3-тапсырма. Суреттерді сөйлет

Сұрақтарға жауап береді

М әтінмен танысады

сұрақтар қояды

Суреттері туралы

постер жасайды

Эссе жазады

Қорытынды

жасайды

Стикерлер

арқылы

Стикерлер

арқылы

Стикерлер

арқылы

Стикерлер

арқылы

Стикерлер

арқылы


1 -топ

2 -топ

3 -топ

1.суретке тақырып қой

  1. Шағын мәтін жаз

  2. Суретшінің шығармасымен салыстыр

4-тапсырма: «Әбілқан Қастеев – Қазақстан бейнелеу өнері тарихындағы жарқын құбылыс» 7090 сөз көлемінде жаңа сөздерді қатыстырып эссе жазу.

5-тапсырма: Суретші Ә.Қастеевтің суреттері туралы «Төрт сөйлем» тәсілімен пікір, дәлел, мысал, қорытынды жазыңдар.

Суреттер бойынша мәтін құрастырады , тақырып қояды, автордың шығармасымен салыстырады



Сабақтың соңы 5 мин

Рефлексия.

№31-32 сабақ

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жөні

Күні:

Сынып

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Публицистикалық және ғылыми стиліндегі мәтіндерді салыстыру

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

Тақырыбы ұқсас ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің тақырыбын, түрлерін (әңгімелеу, сипаттау, талқылау), құрылымын салыстыра талдау

Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.

Сабақтың барысы



Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар


Сабақтың басы 5 минут

Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылардың сабаққа дайындығы.

Сабақтың басталуына жағымды ықпал ететін кӛңіл күй қалыптастыру.

«Құнды қасиеттерді жинау»

Жанындағы оқушыларға жүрекшені беріп тұрып мен сізге жүрекшені беремін себебі сіз .... (жақсы теңеу айтады)

«Ауыз-ша мадақ-

тау» әдісі

Сабақтың ортасы 30мин

1-тапсырма: : Қалып кеткен сӛздерді тап

Публицистикалық стильде жазылған шығарма

Қоғамдық ...........байланыста болады. (ӛмірмен тығыз)

Жұртшылықты қоғамдық ӛмірдегі ӛзгерістер мен

..................

хабардар етеді. (Жаңалықтардан)

Ӛте жинақы, тұжырымды болып ...................

(құралады)

..........қисынды да дәлелді, көңілге қонымды болып, бұқараға ықпал етеді. (Логикалық жағынан) Шешендік сөздер, ........көп қолданылады.

)Даналықтар) Тақырыбы өмірдің ү.............байланысты болады.

(әр саласына)

Жан-жақтылық пен ........... талап етеді.

(Сауаттылықты)

Оқушыларға ережені дұрыс

нұсқасын дауыстап оқыту;

Ережені іштерінен оқып шығуға

уақыт беру;

Өз түсінгендерін ортаға салғызу;

Ережені талдату және жаттығу

жұмысы арқылы бекіту

2-тапсырма: Топпен жұмыс. Мәтінді мәнерлеп оқып шығу

1-топ. Мақала не туралы жазылған ? «мазмұнына тоқталып кету»

2-топ. Мақала қандай стильде жазылған ? Оның стильдік ерекшелігі неден көрініп тұр ?

3-топ. Мақала авторы туралы ойларыңды жазу.

3-тапсырма: Шығармашылық жұмыс Өзіңіз жайлы шағын мәлімет.

Арман – адам қанаты‖ дейді, арманыңыз

жайлы не айтар едіңіз?

Алдыңызға қандай мақсат, жоспар қойып

отырысыз?

Жақсы адамға берер мінездемеңіз (Бес сын

есім)

Өзіңізден осы қасиеттер табыла ма

Өзіңіздің алдағы жеңістеріңіз туралы не

айтар едіңіз?

Құпия сырыңыз бар ма? Оны кіммен

бөлісер едіңіз?

Сізден оқырмандарға әдемі тілек.

4-тапсырма: ―Аталы сөзді айта біл!‖ немесе ―Мақал – сөздің мәйегі тақырыбына өз таңдауларыңмен шығарма жазыңдар.

5-тапсырма: Венн диаграммасы

Публицистикалық және ғылыми стиліндерінің ұқсастығы мен ерекшелігі

Сӛздер мен

толықтарады

Ережелерді

оқиды

Ережелерді

талдайды

Простер жасайды Жұмыстарын

қорғайды

Жеке жұмыс жасайды

.сұрақтарға жауап береді

Шығарма жазады

«Керемет, жақсы,та

маша»

әдісі

«Керемет, жақсы,там аша» әдісі

«Керемет, жақсы,там аша» әдісі

«Керемет, жақсы,

тамаша»

әдісі



Венн диаграммасын жазады


Сабақтың соңы 5 мин

Рефлексия .

Оқу-құралдарын әзірлейді

№33 сабақ

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жөні

Күні:

Сынып

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Мәтіндердегі қателерді түзету

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

БАҚ материалдары негізінде стильдік ауытқуларды, орынсыз қолданылған сөз оралымдарын талдап, стильдік түзетулер жасау, редакциялау

Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.

Сабақтың барысы



Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы 5 минут

І.Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылардың сабаққа дайындығы.

Сабақтың басталуына жағымды ықпал ететін көңіл күй қалыптастыру.

«Құнды қасиеттерді жинау»

Жанындағы оқушыларға жүрекшені беріп тұрып мен сізге жүрекшені беремін себебі сіз .... (жақсы теңеу айтады)

Тілек білдіреді

«Ауызша мадақтау» әдісі


Сабақтың ортасы 30мин

1-тапсырма: Қызығушылықты ояту. «Ойлан,тап!» Әр топқа глобустың сұлбасын таратамын. Оқушы жаһандану төңірегіндегі жинақтаған білімін жер шарымен байнаныстыра отырып, ойын жеткізеді 2-тапсырма: Тіл туралы бес мақал жазып, олардың мағынасын жаһандану жағдайындағы қауіптермен сабақтастыр.

3-тапсырма: Мәтінді түзет.

Астана қаласы

Astana – біздің республикамыздың тек әкімшілік саяси орталығы ғана емес, сонымен қатар мәдениет пен өнер, білім мен ғылым, озық технологиясы заман талабына сай дамыған орталық. Бас қаланың тарихын қысқаша қайырып айтсақ, былай болып шығады.

1832 жылы Есіл өзенінің жағалауында Akmola сыртқы округінің негізі қаланды. Содан 1961 жылға дейін қала Akmola, одан кейін – Целиноград аталды.

Ал 1992 жылы Akmola атауы қайтарылып, Президентіміздің 1998 жылғы 6 мамырдағы жарлығымен Astana қаласы деген атауға ие болды. Astana қаласы бүгінгі таңда да республикалық автомобиль және темір жол салалары мен әуе желілерін байланыстырып тұрған ірі тасымал торабы. Қаланың аумағы 200 мың шаршы километрден асады, халқы 300 мың шамасында. Алайда қазірдің өзінде оның өсіп даму қарқынына қарағанда таяудағы 5 жылдың ішінде халқы 500 мыңға жететіндігін айқындайды.

Astana қаласында экономиканың мына салалары бойынша 75 кәсіпорын жұмыс істейді. машина және ауыл шаруашылық машиналары; құрылыс материалдары өнеркәсібі; энергетика; полиграфия өнеркәсібі.

Астана қаласы

Астана – біздің республикамыздың тек әкімшілік саяси орталығы ғана емес, сонымен қатар мәдениет пен өнер, білім мен ғылым, озық технологиясы заман талабына сай дамыған орталық. Бас қаланың тарихын қысқаша қайырып айтсақ, былай болып шығады.

1832 жылы Есіл өзенінің жағалауында Ақмола сыртқы округінің негізі қаланды. Содан 1961 жылға дейін қала Ақмола, одан кейін – Целиноград аталды.

Ал 1992 жылы Ақмола атауы қайтарылып, Президентіміздің 1998 жылғы 6 мамырдағы жарлығымен Астана қаласы деген атауға ие болды. Астана қаласы бүгінгі таңда да республикалық автомобиль және темір жол салалары мен әуе желілерін байланыстырып тұрған ірі тасымал торабы. Қаланың аумағы 200 мың шаршы километрден асады, халқы 300 мың шамасында. Алайда қазірдің өзінде оның өсіп даму қарқынына қарағанда таяудағы 5 жылдың ішінде халқы 500 мыңға жететіндігін айқындайды.

Астана қаласында экономиканың мына салалары бойынша 75 кәсіпорын жұмыс істейді.

машина және ауыл шаруашылық машиналары;

құрылыс материалдары өнеркәсібі;


Өз ойларын

айтады

Мақал жазады Мағыналарын сабақтастырады Мәтіндегі қателерді табады

«1-10» баллдық

жүйе

«1-10» баллдық

жүйе

«1-10» баллдық

жүйе


энергетика;

полиграфия өнеркәсібі.

4-тапсырма: «Кім жылдам?»

Мақалдар мен мәтелдерді шатасқан түрін ретке келтір.

Жақсылықа жақылық-ісі әр кісінің, Жамандыққа жақсылық-ер кісінің ісі тамырымен мықты Ағаш, Адам дос-жарымен мықты. Аққыл көпке жеткізер,

Жеткізер Өнюер көкке.

Қателерін түзетеді

1-10» баллдық

жүйе


Сабақтың соңы 5 мин

Рефлексия .

Рефлексия жасайды

№34 сабақ

Kai№№№№№№ миспанrshanz@mail.ru№1№№

Бөлім:

Мұғалімнің аты-жөні

Күні:

Сынып

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Қорытынды сынақ жұмыстары

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

Оқушылардың курс бойынша алған білімдерін бағалау-3

Сабақтың мақсаты

Дидактикалық тапсырмалар , ойын элементтері арқылы білімдерін шыңдайды.Өзіндік ойын тақырыппен байланыстырады.

Сабақтың барысы



Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы 5 минут

Ұйымдастыру.

-Оқушылардың сабаққа қатынасын тексеру. -сынып бөлмесінің тазалығын қадағалау 1. Таныстыру, сәлемдесу.

  1. "Зымыран сұрақтар" (қазақ тілі пәні бойынша)

  2. «Жаңылмай айтайық» Жаңылпаштар сайысы.

  3. "Тапқыр болсаң, тауып көр" Жұмбақтар»,

«Ребус», «Логикалық сұрақтар»

  1. "Әдеби шығармаларды қаншалықты оқисың?»

6.Пазл құрастыру

7.Мәнерлеп өлеңдер оқу

8.Берілген сөздерге тұрақты сөз тіркестерін жасау

Оқу-құралдарын

әзірлейді

Ережелер мен кезеңдермен танысады

Әділқазы

алқалары өз бағаларын береді.


Сабақтың ортасы 30мин

  1. кезең. Таныстыру, сәлемдесу.

  1. кезең: "Зымыран сұрақтар" кезеңі (қазақ тілі пәні мен әдебиеті пәні бойынша) І топ (Ғалымдар) сұрақтары.

  1. Қазақ тіліне тән дыбыстар нешеу? (9)

  2. Салыстырмалы шырай жұрнақтары қайсылар?

  3. Қозы Көрпеш –Баян сұлу жыры қандай жыр?

  4. Еліктеу сөздер дегеніміз не?

  5. Қазақтың алғаш әліппесін жазған кім?(Ахмет Байтұрсынов)

  6. «Қас пен көздің арасында» сөздің мағынасы (Тез)

  7. Тәуелдік жалғау дегеніміз не?

  8. Көптік жалғау дегеніміз не?

  9. Атын тура айтуға болмайтын сөз (табу) 10. Тіліміздегі сөздердің жиынтығы (лексика)

ІІ топ( Тұлпар) сұрақтары.

  1. Басқа тілден енген сөздер (кірме)

  2. Белгілі бір аймақта ғана қолданылатын сөздер

(диалект)

  1. Дөрекі, әдепсіз сөздер (дисфемизм)

4.Жіктеу есімдігі қалай жасалады? 5.Құрмалас сөйлемнің түрлері

6.Жақты сөйлем дегеніміз не?

  1. Дулыға, сауыт сөздері қандай сөздер?(көнерген сөздер)

  2. Данышпан ақын –Абай Құнанбаевқа қандай атақ берілді?

9.Жай сөйлемнің түрлерін атап бер

10. Жігіттер ,ойын –арзан, күлкі қымбат өлеңінің авторы кім?

3 кезең

"Жаңылмай айтайық"Жаңылтпаштарды жаңылмай айту 1-топ Ғалымдар Досым тойға араласты, Көшім қойға араласты. Қойға араласқан бала

Қойшыға қой қораласты.

***

Анау арал қай арал

Қайыңды арал, талды арал

Ішінде бұзаулы ала марал

***

Қай тай лақтай,

Қай лақ тайлақтай

2-Топ Тұлпарлар

Тоқпақ жаттап, Айтсақ жақсы-ақ. Жатка тақпақ

Жатта тақ-тақ ***

Айнала, айнала,

Айналуы айнала,

Айналма, әй, бала.

***

Ала тайды – Балақай мініп жүр.

Ала тай

Балақайдың мінгенін біліп жүр.

4.Тапқыр болсаң тауып көр Бейнесұрақтар

5 кезең «Ойлы болсаң озып көр»

Таныстырады,

сәлемдеседі

берілетін сұрақтарға дұрыс және жылдам жауап беру.

Жаңылтпаш

айтады

Сұрақтарға жауап береді Пазл құрастырады

Сөз тіркестерін табады



(Оқушылар берілген үзіндінің қай шығармадан екенін анықтайды және қандай салт дәстүр қолданған) 1-топ

  • Сенің сегіз қызың бір төбе, Кенжекейің бір төбе болса, менің сегіз ұлым бір төбе, тоғызыншы ұлым бір төбе. Кенжекейің тоғызыншы ұлымдікі болсын, - деп бай тоғыз қызға қандай салт-дәстүрдің түрін жасап келіпті? (Қай шығармадан алынған? Қандай дәстүр бар?) (“Ер Төстік”ертегісі, құда түсу) 1-топ

Шашау шыққан мал жоқ.Айналасы қарауытып, қыстау тұр.Бадырайып қарағандай әр жерден көздер көрінеді.Пішен төбесі мен қораның ығында жатқан иттер үреді.Сақ, мазасыз.....

(Мұхтар Әуезов «Көксерек» әңгімесінен үзінді) 2топ

  • Мен айыптымын, менен бір қателік болды, шайтанның азғырғанына ердім. Оған себеп – мына уәзірлер. Бұлар енді я саған, я маған бір қатер қылар. Сен енді іргеңді көтер, бөтен елге көш деп, - хан өзінің досына разы болып, бірнеше түйеге асыл заттар арттырып, мал беріп, досын Ақша ханның еліне көшіріп салады.

(Қай шығармадан алынған, қандай дәстүр бар?) («Аяз би» ертегісі, енші беру).

2-топ

Көтергенде қатты демігіп, өңі қуарып, сыбырлай сөйледі. Аға мен жеңге оңың жүзіне қатар үңілгенде

: «Ер арыса-аруақ.....» деп, зорға ғана басын изегендей белгі етті (Қараш –Қараш оқиғасы)

1-топ

Балаға таңсық болып жүрген байғұс, Үйіне алып келіп қылды тойды. Туғандай тумаса да қылайын деп, Кім деп ол баланың несін қойды?

Қай шығармадан алынған, қандай дәстүр бар?( «Алпамыс батыр»жыры, азан шақырып ат қою, шілдехана жасау, бауырына салу). 2-топ

Өлім деген тәңірі иесі,

Желіккен құлан әңгісі.

Құлан мен тұлпар желіккен,

Жосыған құлан желіккен,

Балаңды шайнап өлтіріп,

Жұлмалап жалмап кетіпті. Қай шығармадан алынған, қандай дәстүр бар? («Ақсақ құлан Жошы хан» аңызы, естірту)

1-топ

Жеті қырдан асқанда

Күлдірлеген қоңырауды

Есітті сонда құлағы

Шапса, балта өтер ме,

Жыңғырлаудың тасына?

Нелер келіп , не кетпес,

Ержігіттің басына (Қыз Жібек жыры) 2-топ

Ата-анам жылап –зарлап қалған еді.





Сорлы анам көкірегін көкке сауып,

Қан жылап , менен бір ант алған еді.

Ол анты; «Елдің шетін , анаң бетін

Бір көрмей, қозым, ерге барма!» деді

(Батыр Баян поэмасынан)

7.Пазл құрастыру (сергіту сәті)

8.Мәнерлеп өлең оқу

9.»Кім жүйрік»

Сөздердің тұрақты тіркестерін айту Ағама жеңгем сай, апама жездем сай – мінез қылығы үйлес

Ағынан жарылды – ештеңені жасырмады, бар сырын ақтарды

Ажал оғы атылды – өлді, мерт болды

Ажары кірді – көріктенді

Айдың күні аманда – аман-есенде, тыныштықта

Аймандай қылды – әшкереленді, ұятты болды

Айна қатесі жоқ – дәл, тұп-тура

Айтаққа ерді – өсек-аяңға ерді

Айтқан сөз құлағынан ағып кетті – түсінбеді

Айы оңынан туды – жолы болды

Айызы қанды – көңілі жай тапты, құмары қанды

Айылын жимау – жасқанбау, сескенбеу

Ақ ауыз қылды – алдап кетті

Ақ жарқын – ашық көңілді

Ақ саусақ – жалқау

Ақыл(ой) таразысына салды – ойланды

Ақысын жеу – еңбегінің ақысын бермеу

Ала ауыз (алты бақан) – бірлігі жоқ

Ала болды – араздасты

Ала көзімен атты – жек көріп, тіктесе қарады

Алақанға қарады- дәмеленді

Алақанның аясындай – тар жер

Алақанына түкірді – іске дайын тұрды

Ал-дал болды – әуре –сарсаң күйге түсті

Алқам-салқамы шықты – тозығы жетті

Алқымынан алды – қинады

Араны ашылды – аш көзденді

Қорытынды




Сабақтың соңы 5 мин

Қорытындылау: Кері байланыс:

Сабақ Сабақтың соңында оқушылар рефлексия жүргізеді:Осы үш смайлик арқылы оқушылар Shape10 ӛздерінің осы сабақта алған білімдерін бағалайды.

Пайдаланған әдебиеттер :

Мұғалімдер үшін:

1.Қазақ тілі. Бектұров Ш.К., Бектұрова А.Ш. Алматы 2002 ж.

2.Абай өлеңдері. Алматы. 1995 ж.

3.Қазақ мақал-мәтелдері Ө.Тұрманжанов. Алматы: Ана тілі, 1997 ж.

4. «Сөз өнері» З. Қабдолов

Оқушылар үшін:

1.Қазақ тілі. К.Сариева. Алматы «Білім» 2001 ж.

2.Этнопедагогика. 2005 ж. №2

3.Қазақ тілі. С.Жұманова, Д.Актайлакова. Алматы. «Мектеп» 2008 ж.

Жүктеу
bolisu
Бөлісу
ЖИ арқылы жасау
Файл форматы:
docx
07.05.2025
306
Жүктеу
ЖИ арқылы жасау
Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
шағым қалдыра аласыз
Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Министірлікпен келісілген курстар тізімі