«Жаратылыстану» пәнінен 4-тоқсанға арналған жиынтық бағалау тапсырмалары
Тапсырма 1.
а/ Төмендегі суретте бағдаршамен қоректік тізбектегі ағзалар арасындағы байланыстарды көрсет.

б/ Бір дұрыс жауапты таңда.
Экожүйеде өсімдіктердің рөлі қандай?
A – минералды заттарды түзеді
B – органикалық заттарды ыдыратады
C – органикалық заттарды түзеді
D – дайын органикалық заттарды тұтынады
Тапсырма 2. Экожүйелердіңөзгеру себебін болжа

Экожүйедегі абиотикалық факторларды анықта:
Экожүйедегі биотикалық факторларды сипатта:
Тапсырма3. Cызбада экожүйедегі энергия мен заттардың ауысуын көрсететін экологиялық пирамидада берілген.
Пирамиданың әр деңгейінде берілген сандар нені білдіретінін түсіндіріңіз.
____________________________________________________________________________

(а) Бір трофикалық деңгейден екінші трофикалық деңгейге энергияның қанша пайызы өтеді?
____________________________________________________________________________
Бұл заңдылық қалай аталады? _______________________________________________
Тапсырма 4.
1.Суқоймада салмағы 8 кг болатын шортан балық өсуі үшін қанша килограмм планктон қажет? Ол үшін шортан, планктон, торта балықтан тұратын азықтық тізбек құр.
Тапсырма 5.
Қандай экожүйеде тірі ағзалардың көптүрлілігі басым екенін жазыңыз.
______________________________________________________________________
___________________________________________________________________
Тапсырма 6.
Ауаның ластануын азайту жолдарын ұсыныңыз.
__________________________________________________________________________
Тапсырма 7..Экологиялық мәселелер мен оның себептерін сәйкестендір.
|
Экологиялық мәселе |
Себебі |
|
1.Каспий теңізініңэкологиялық мәселесі |
а/Ауаға шығатын улы заттардың концентрациясы (ауыр металдар, шаң-тозаң, күкірт тотығы, көмірқышқыл газы және т.б.) белгіленген мөлшерден он есе артық |
|
2.Аралдыңэкологиялық мәселесі |
б/Іле өзенінде Қапшағай бөгені мен су электр станциясының (СЭС) салынуы |
|
3.Балқаш мәселесі |
в/ірі өзендер Әмудария мен Сырдарияның суын теңізге жеткізбей, түгелдей дерлік егістіктерді суаруға пайдалану |
|
4.Үлкен қалалар мен өндіріс орталықтарында қоршаған ортаның ластануы |
г /мұнай мен газдың өндірілуі |
Тапсырма 8.
Сөйлемдерді толықтыр.
Менің ойымша, экологиялық мәселенің себебі….........................................................................
Экологиялық мәселені шешуге қосатын менің үлесім…..............................................................
Тапсырма 9.Өз ойынды жалғастыр.Жасыл экономика............................................................
.......................................................................................................................................................
Тапсырма 10.
Төменде берілген ғалымның аты-жөні мен оның ашқан жаңалығын сәйкестендір.
|
№ |
Ғалымның аты-жөні |
|
Әріп |
Ашқан жаңалығы |
|
1 |
Айтхожин М.Ә. |
|
А |
минералдық тыңайтқыштар өндіру мен минерал тұздарды өңдеуді зерттеді |
|
2 |
Жандеркин А.И. |
Б |
рентген сәулеленуі бүкіл әлемде медицина саласында қолданылады |
|
|
3 |
Бектұров Ә.Б. |
В |
қазақтың арқар-меринос қойын шығарған |
|
|
4 |
Омаров Т.Б. |
С |
организмдердің ақуызды синтездеу аппаратын салыстырмалы зерттеді |
|
|
5 |
Вильгельм Конрад Рентген |
|
Д |
ірі ғалым -астроном, ғарыштық құрылымдардың динамикалық эволюциясын зерттеді |
Балл қою кестесі
|
№ |
Жауабы |
Балл |
Қосымша ақпарат |
|
1 |
а/ сызбадағы кез келген продуцент пен консумент арасындағы графикалық бағдарша cызады өндірушілер,тұтынушылар,ыдыратушылардың байланысын түсіндіреді.шөп-тышқан-қоян-түлкі. б/ с |
1 1 |
|
|
2 |
Экожүйедегі абиотикалық факторларды анықтайды;1,2,3,5 Экожүйедегі биотикалық факторларды сипаттайды:4 |
1 1 1 1 1 |
|
|
3 |
Бір трофикалық деңгейден екінші трофикалық деңгейге өтетін энергия. (а) 10% (b) 10% |
1 1 1 |
|
|
4 |
8000кг Планктон-торта балық-шортан. |
1 |
|
|
5 |
Су экожүйесі |
1 |
|
|
6 |
Ауаның ластану жолдарын ұсынады ластау көздері көрсетіледі.
|
1 |
Зауытфабрикалардан шығатынжәне көліктердегі бензин жанғанда түтін құрамындағы зиянды заттар. |
|
7 |
1г, 2в, 3б, 4а |
2 |
Сұрақтың мағынасын ашатын жауап қабылданады. |
|
8 |
Экологиялық мәселе жайында өз ойы. |
2 |
Оқушының еркін ойы ескеріледі. |
|
9 |
Жасыл экономика-таза немесе жасыл технологиялар жұмыс істеуі т .б |
1 |
Оқушының еркін ойы ескеріледі. |
|
10 |
1.С, 2.В , 3.А, 4.Д, 5.Б |
2 |
|
|
|
Барлығы |
20 |
|
жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз
Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз
ТЖБ 4 Тоқсан-6 сынып
ТЖБ 4 Тоқсан-6 сынып
«Жаратылыстану» пәнінен 4-тоқсанға арналған жиынтық бағалау тапсырмалары
Тапсырма 1.
а/ Төмендегі суретте бағдаршамен қоректік тізбектегі ағзалар арасындағы байланыстарды көрсет.

б/ Бір дұрыс жауапты таңда.
Экожүйеде өсімдіктердің рөлі қандай?
A – минералды заттарды түзеді
B – органикалық заттарды ыдыратады
C – органикалық заттарды түзеді
D – дайын органикалық заттарды тұтынады
Тапсырма 2. Экожүйелердіңөзгеру себебін болжа

Экожүйедегі абиотикалық факторларды анықта:
Экожүйедегі биотикалық факторларды сипатта:
Тапсырма3. Cызбада экожүйедегі энергия мен заттардың ауысуын көрсететін экологиялық пирамидада берілген.
Пирамиданың әр деңгейінде берілген сандар нені білдіретінін түсіндіріңіз.
____________________________________________________________________________

(а) Бір трофикалық деңгейден екінші трофикалық деңгейге энергияның қанша пайызы өтеді?
____________________________________________________________________________
Бұл заңдылық қалай аталады? _______________________________________________
Тапсырма 4.
1.Суқоймада салмағы 8 кг болатын шортан балық өсуі үшін қанша килограмм планктон қажет? Ол үшін шортан, планктон, торта балықтан тұратын азықтық тізбек құр.
Тапсырма 5.
Қандай экожүйеде тірі ағзалардың көптүрлілігі басым екенін жазыңыз.
______________________________________________________________________
___________________________________________________________________
Тапсырма 6.
Ауаның ластануын азайту жолдарын ұсыныңыз.
__________________________________________________________________________
Тапсырма 7..Экологиялық мәселелер мен оның себептерін сәйкестендір.
|
Экологиялық мәселе |
Себебі |
|
1.Каспий теңізініңэкологиялық мәселесі |
а/Ауаға шығатын улы заттардың концентрациясы (ауыр металдар, шаң-тозаң, күкірт тотығы, көмірқышқыл газы және т.б.) белгіленген мөлшерден он есе артық |
|
2.Аралдыңэкологиялық мәселесі |
б/Іле өзенінде Қапшағай бөгені мен су электр станциясының (СЭС) салынуы |
|
3.Балқаш мәселесі |
в/ірі өзендер Әмудария мен Сырдарияның суын теңізге жеткізбей, түгелдей дерлік егістіктерді суаруға пайдалану |
|
4.Үлкен қалалар мен өндіріс орталықтарында қоршаған ортаның ластануы |
г /мұнай мен газдың өндірілуі |
Тапсырма 8.
Сөйлемдерді толықтыр.
Менің ойымша, экологиялық мәселенің себебі….........................................................................
Экологиялық мәселені шешуге қосатын менің үлесім…..............................................................
Тапсырма 9.Өз ойынды жалғастыр.Жасыл экономика............................................................
.......................................................................................................................................................
Тапсырма 10.
Төменде берілген ғалымның аты-жөні мен оның ашқан жаңалығын сәйкестендір.
|
№ |
Ғалымның аты-жөні |
|
Әріп |
Ашқан жаңалығы |
|
1 |
Айтхожин М.Ә. |
|
А |
минералдық тыңайтқыштар өндіру мен минерал тұздарды өңдеуді зерттеді |
|
2 |
Жандеркин А.И. |
Б |
рентген сәулеленуі бүкіл әлемде медицина саласында қолданылады |
|
|
3 |
Бектұров Ә.Б. |
В |
қазақтың арқар-меринос қойын шығарған |
|
|
4 |
Омаров Т.Б. |
С |
организмдердің ақуызды синтездеу аппаратын салыстырмалы зерттеді |
|
|
5 |
Вильгельм Конрад Рентген |
|
Д |
ірі ғалым -астроном, ғарыштық құрылымдардың динамикалық эволюциясын зерттеді |
Балл қою кестесі
|
№ |
Жауабы |
Балл |
Қосымша ақпарат |
|
1 |
а/ сызбадағы кез келген продуцент пен консумент арасындағы графикалық бағдарша cызады өндірушілер,тұтынушылар,ыдыратушылардың байланысын түсіндіреді.шөп-тышқан-қоян-түлкі. б/ с |
1 1 |
|
|
2 |
Экожүйедегі абиотикалық факторларды анықтайды;1,2,3,5 Экожүйедегі биотикалық факторларды сипаттайды:4 |
1 1 1 1 1 |
|
|
3 |
Бір трофикалық деңгейден екінші трофикалық деңгейге өтетін энергия. (а) 10% (b) 10% |
1 1 1 |
|
|
4 |
8000кг Планктон-торта балық-шортан. |
1 |
|
|
5 |
Су экожүйесі |
1 |
|
|
6 |
Ауаның ластану жолдарын ұсынады ластау көздері көрсетіледі.
|
1 |
Зауытфабрикалардан шығатынжәне көліктердегі бензин жанғанда түтін құрамындағы зиянды заттар. |
|
7 |
1г, 2в, 3б, 4а |
2 |
Сұрақтың мағынасын ашатын жауап қабылданады. |
|
8 |
Экологиялық мәселе жайында өз ойы. |
2 |
Оқушының еркін ойы ескеріледі. |
|
9 |
Жасыл экономика-таза немесе жасыл технологиялар жұмыс істеуі т .б |
1 |
Оқушының еркін ойы ескеріледі. |
|
10 |
1.С, 2.В , 3.А, 4.Д, 5.Б |
2 |
|
|
|
Барлығы |
20 |
|
шағым қалдыра аласыз













