Мектеп: А.С. Пушкин атындағы орта мектеп

Мұғалімнің аты-жөні: Кажиякперова Б.М

Күні: Қатысқандар: Қатыспағандар:

Сынып: 7а Пән: география

Бөлімше

4. Биосфера

Сабақтың тақырыбы

Қазақстанның топырақ түрлері

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сәйкес)

7.3.4.3- Қазақстанда топырақ түрлерінің таралуын анықтайды;

Сабақтың мақсаты

Тілдік мақсаттары

Топырақтың түрі биіктік белдеулері, топырақ жамылғысы

Құндылықтарға баулу

Мәнгілік ел жалпы ұлттық идеясы. Индустрияландыру мен инновацияларғанегізделгенэкономикалықөсу. Топырақтың құнарлығы, ауыл шаруашылығының дамуында маңыздылығы роль атқарады. Экономиканың өсуі, елдің алдыға қарай жылжуы ауыл шаруашылықты дамытуы басты орын алады.

Пәнаралық байланыс

Биология,қазақ тілі.

Алдыңғы білім

Топырақ және оның құрамы мен құрылымын біледі.

Сабақтың жоспарланған кезендері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Дереккөздер, ресурстар

Сабақтың басы

Білу және түсіну

Мақсаты: Қазақстан аумағында таралған топырақ түрлерін біледі, ендік бағытта өзгеру заңдылығын түсінеді.

Қолдану

Мақсаты:

Қазақстанда таралған топырақ түрлерінінің орналасу заңдылығын айқындау

Сабақтың соңы

Жинақтау: Алған білімдерін қолдануды үйрену.

Оқушылар шаттық шеңберін құрып бір-біріне сәттілік тілейді.

Команда құруға арналған жаттығу.

Топырақтың түстері арқылы топқа бөлінеді.

1 топ – Қара топырақ

2 топ – Қара қоңыр топырақ

3 топ – Қоңыр

4-топ - Сұр топырақ

Сабақтың барысы.Ұйымдастыру. «Ыстық алақан» әдісі Оқушылар шаттық шеңберін құрып , бір-біріне алақанын тигізіп сәттілік тілейді

Үй тапсырмасын тексеру. Миға шабулы әдісі арқылы сұрақтар қойылады.

1.Топырақ деген не? (жер бетінің үстіңгі борпылдақ қабаты)

2.Топырақтану ғылымының негізін кім қалады? (В.В.Докучаев)

3.Топырақ құрайтын факторларды ата (су,ауа, өсімдік,тірі ағзалар,жылу)
4.Қандай топырақ қара топырақ? (Гумусы көп,құнарлы)

5. Құрылымы жоқ топырақ қандай топырақ?

( Құрылымында түйіршіктері ұсақ топырақты құрылымы жоқ топырақ дейді)

Сабақтың тақырыбы: Қазақстан топырақ түрлері

Бейнефильм «Қазақстанда таралған топырақ түрлері» https://www.youtube.com/watch?v=1Z19HwQ5Ofg

Жалпылама талқылау жұмыстарын жүргізу:

1. Бейнефильмде не көрсетілді?

2. Қазақстанда кең таралған топырақ түрлері қандай?

3. Құнарлы топырақтар таралған аймақтар

4. Ендік бағытта және биіктік белдеу бойынша топырақтың өзгеруіне әсер ететін заңдылықтар.

1 тапсырма топпен жұмыс

1 топ. «Кестемен жұмыс»

2топ «Венн диаграммасы»

3топ «Таулы аумақтардың топырақтарын кескін түрінде көрсету»

3. топ «Фрайер әдісі»

Бағалау: мадақтау, қолпаштау

Критерийлер:

1. Қазақстанда кең таралған топырақ түрлерін білді.

2. Топырақтар таралған аймақтарды салыстырады

3. Ендік бағытта және биіктік бағытта топырақтың өзгеру заңдылығын біледі.

Дескрипторлар:

1. Қазақстанда кең таралған топырақ түрлерін айта алады.

2. Топырақтар таралған аймақтарды салыстыра алады.

3. Ендік бағытта және биіктік бағытта топырақтың өзрегу заңдылығын ажырата алады.

2. Тапсырма

Сәйкестендіру

1 - Е 2- С 3- Д 4-А 5-В

Топтар жұмыстарын «Өз пікірі» арқылы бағалайды.

3. тапсырма: Терминдерді 3 тілде жазу ЖЖ

Топырақ жамылғысын құрайтын факторларды тауып, 3 тіл бойынша жазу:

№	Қазақша	Орысша	Ағылшынша
1
2			Жүктеу ЖИ арқылы жасау ЖИ арқылы жасау Бөлісу 1 - айлық Материал тарифі -96% жеңілдік 00 05 00 ҚМЖ Ашық сабақ Тәрбие сағаты Презентация БЖБ, ТЖБ тесттер Көрнекіліктер Балабақшаға арнарлған құжаттар Мақала, Эссе Дидактикалық ойындар және тағы басқа 400 000 материал Барлық 400 000 материалдарды шексіз жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз 1 990 ₸ 49 000₸ 1 айға қосылу Таңдау Материалға шағымдану Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз Жариялаған: Кажиякперова Бағдат Манаповна 01 Желтоқсан 2021 435 Шағым жылдам қаралу үшін барынша толық ақпарат жіберіңіз Шағымды қалдыру Топырақтың қасиеті Тақырып бойынша 11 материал табылды Топырақтың қасиеті Материал туралы қысқаша түсінік Ашық сабақ тақырыбы: Топырақтың қасиеті, 9 -сынып. Бағдарлама бойынша оқу мақсаттары таңдалып, сабақ мақсаттары құрылды.Мақсатқа сай тапсырмалар құрылды. Топырақтың қасиеттері туралы оқушылар білім алады. Материалды жүктеу Материалдың қысқаша нұсқасы Мектеп: А.С. Пушкин атындағы орта мектеп Мұғалімнің аты-жөні: Кажиякперова Б.М Күні: Қатысқандар: Қатыспағандар: Сынып: 7а Пән: география Бөлімше Биосфера Сабақтың тақырыбы Қазақстанның топырақ түрлері Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сәйкес) 7.3.4.3- Қазақстанда топырақ түрлерінің таралуын анықтайды; Сабақтың мақсаты Барлық оқушылар : - Қазақстанда таралған топырақ түрлерін ажырата алады Оқушылардың басым бөлігі: - Қазақстанда топырақ түрлерінің ендік бағытта және биіктік белдеуге байланысты өзгеруіне әсер ететін заңдылықтарды біледі. Кейбір оқушылар: - Биіктік белдеу бойынша топырақ түрлерінің өзгеруін графикалық түрде бейнелейді. Топырақ кескінін сала алады. Тілдік мақсаттары Топырақтың түрі биіктік белдеулері, топырақ жамылғысы Құндылықтарға баулу Мәнгілік ел жалпы ұлттық идеясы. Индустрияландыру мен инновацияларғанегізделгенэкономикалықөсу. Топырақтың құнарлығы, ауыл шаруашылығының дамуында маңыздылығы роль атқарады. Экономиканың өсуі, елдің алдыға қарай жылжуы ауыл шаруашылықты дамытуы басты орын алады. Пәнаралық байланыс Биология,қазақ тілі. Алдыңғы білім Топырақ және оның құрамы мен құрылымын біледі. Сабақтың жоспарланған кезендері Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері Дереккөздер, ресурстар Сабақтың басы Білу және түсіну Мақсаты: Қазақстан аумағында таралған топырақ түрлерін біледі, ендік бағытта өзгеру заңдылығын түсінеді. Қолдану Мақсаты: Қазақстанда таралған топырақ түрлерінінің орналасу заңдылығын айқындау Сабақтың соңы Жинақтау: Алған білімдерін қолдануды үйрену. Оқушылар шаттық шеңберін құрып бір-біріне сәттілік тілейді. Команда құруға арналған жаттығу. Топырақтың түстері арқылы топқа бөлінеді. 1 топ – Қара топырақ 2 топ – Қара қоңыр топырақ 3 топ – Қоңыр 4-топ - Сұр топырақ Сабақтың барысы.Ұйымдастыру. «Ыстық алақан» әдісі Оқушылар шаттық шеңберін құрып , бір-біріне алақанын тигізіп сәттілік тілейді Үй тапсырмасын тексеру. Миға шабулы әдісі арқылы сұрақтар қойылады. 1.Топырақ деген не? (жер бетінің үстіңгі борпылдақ қабаты) 2.Топырақтану ғылымының негізін кім қалады? (В.В.Докучаев) 3.Топырақ құрайтын факторларды ата (су,ауа, өсімдік,тірі ағзалар,жылу) 4.Қандай топырақ қара топырақ? (Гумусы көп,құнарлы) 5. Құрылымы жоқ топырақ қандай топырақ? ( Құрылымында түйіршіктері ұсақ топырақты құрылымы жоқ топырақ дейді) Сабақтың тақырыбы: Қазақстан топырақ түрлері Бейнефильм «Қазақстанда таралған топырақ түрлері» https://www.youtube.com/watch?v=1Z19HwQ5Ofg Жалпылама талқылау жұмыстарын жүргізу: Бейнефильмде не көрсетілді? Қазақстанда кең таралған топырақ түрлері қандай? Құнарлы топырақтар таралған аймақтар Ендік бағытта және биіктік белдеу бойынша топырақтың өзгеруіне әсер ететін заңдылықтар. 1 тапсырма топпен жұмыс 1 топ. «Кестемен жұмыс» 2топ «Венн диаграммасы» 3топ «Таулы аумақтардың топырақтарын кескін түрінде көрсету» топ «Фрайер әдісі» Бағалау: мадақтау, қолпаштау Критерийлер: 1. Қазақстанда кең таралған топырақ түрлерін білді. 2. Топырақтар таралған аймақтарды салыстырады 3. Ендік бағытта және биіктік бағытта топырақтың өзгеру заңдылығын біледі. Дескрипторлар: 1. Қазақстанда кең таралған топырақ түрлерін айта алады. 2. Топырақтар таралған аймақтарды салыстыра алады. 3. Ендік бағытта және биіктік бағытта топырақтың өзрегу заңдылығын ажырата алады. 2. Тапсырма Сәйкестендіру Топырақ түрлері Сипаттама 1 Қара топырақ A Топырақта саздар кең таралған. Жаңбыр болмаған кезде,саздар қатады да, тас сияқты қатты болады. Ал жауынды күндері саз байланған күйде болады да, суларды тереңге қарай өткізбейді. Сондықтан сулар тұрып қалады да,өсімдіктердің тамырлары шіри бастайды. Өсімдіктердің өмір сүруіне қолайсыздау . 2 Сұрғылт түсті топырақ B Бұл топырақтарда құмдар кең таралған және бөлшектері әлсіз жалғанған, өсімдіктердің тамырларының  Бекінуіқиынға соғады. Мұндай топырақтар тез жылынады және құрғақ болады. Өсімдіктер аз таралған. 3 Құмды топырақ C Нәрлі заттарға кедей болып келеді, себебі жоғарғықарашірік қабаты жұқа. Топырақта ылғал жиналып, шіруге ықпал етеді. 4 Сазды топырақ D Құрамында минералды тұздар кең таралған. Өсімдіктерге зиянды. 5 Сортаң топырақ E Топырақтың беткі қабаты, бұл қабатта өлген тірі организмдердің қалдықтары жиналып, қарашірік түзеді. Қарашірік қаншалықты көп болса, соншалықты өсімдіктер нәрлі заттарға толы болады 1 - Е 2- С 3- Д 4-А 5-В Бағалау критериі Дескриптор Қазақстандағы топырақтың түрлерін және таралуын анықтайды; Қазақстандағы топырақ түрлерін сипаттамасымен сәйкестендіреді. Топтар жұмыстарын «Өз пікірі» арқылы бағалайды. 3. тапсырма: Терминдерді 3 тілде жазу ЖЖ Топырақ жамылғысын құрайтын факторларды тауып, 3 тіл бойынша жазу: № Қазақша Орысша Ағылшынша 1 2 Материалды жүктеу Жүктеу Сақтау Бөлісу ЖИ арқылы жасау Файл форматы: docx География Ашық сабақ 9 сынып 01.12.2021 435 Жүктеу Сақтау ЖИ арқылы жасау Жариялаған: Кажиякперова Бағдат Манаповна Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз, шағым қалдыра аласыз Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз Іздеу Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз! Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі. Толығырақ Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз! Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз! Жариялау Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз! Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз! Жариялау Министірлікпен келісілген курстар тізімі Химия пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Тарих пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Биология пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Ағылшын тілі пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ География пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Информатика пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Мектепке дейінгі білім беру бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ «Қазақ тілі» жəне «Қазақ əдебиеті» бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Дене шынықтыру пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Білім алушылардың білім сапасын арттыру мақсатында сабақта цифрлық технологияларды қолдану 80/108 сағат Толығырақ Инклюзивті білім беру жүйесінде ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыға психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету бойынша педагогтердің кәсіби және пәндік құзыреттіліктерін дамыту 80/108 сағат Толығырақ