Қазақстан
тарихынан практикалық жұмыс №17
Түркі империясы-
көшпенділер мемлекеттілігінің классикалық үлгісі. Түркі
империясының мұрагерлері
Аты-жөні:_______________________Тобы:____Күні:__________
1-тапсырма. Өздеріңді
тексеріңдер. Дұрыс тұжырымдамаларды анықта.
723 жылы Білге Қаған
мен Күлтегін Қытаймен соғыста жеңіске жетті.
Қағандықтағы бектер ру
ақсүйектері болды.
Батыс түрік
қағандығының өмір сүрген уақыты 552-603 жылы
Түркілердің бірігуі
Ашина руының және Ұлы жағбу атағын иеленген Бумынның басшылығымен
жүрді
721 жылы шығыс
түркілердің әскері Жоңғарияда Сақалдың әскерін талқандап, қаған
қаза тапты.
634 жылы нушибиге
сүйенген Елтеріс қаған «он оқ» жүйесін қалпына келтіруге
әрекеттенді
І мыңжылдықтың басында
түркі тайпаларының бірігуі олардың Ұлы Далада мемлекеттік үлгі
бойынша көшпелілер империясына жататын бірнеше ірі мемлекет құруына
әкелді
2-тапсырма. Сөйлемді
толықтырыңдар.
Оғыз жерлерін жаулап
алған
.........................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
болып шықты.
Түрік қағандығы мен
оның мұрагерлері Еуразияның
.................................................................................................
...........................................................................................................................................................
түбегейлі өзгертті.
Отырықшы өркениет
аймағында қалып қойған түркі тайпалары
.............................................................................
.........................................................................................................................................................................
тартылды.
Қарахандар
мемлекетіндегі билік екі тайпалық топ -
..............................................................................................
.............................................................................................................................................................................
бөлінді.
Батыс Түрік
қағандығында
...........................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
дамыды.
3-тапсырма. Берілген
сөздерден сөйлем құрастыр.
ЫДЫРАҒАННАН
БІРНЕШЕ МЕМЛЕКЕТТЕРІ ТҮРІК ДЕРБЕС КЕЙІН ҚАҒАНДЫҒЫ ДАЛАДА ТҮРКІ
БОЛДЫ ҰЛЫ ПАЙДА , .
ҚАҒАНДЫҒЫНДА
630 БАТЫС ДЕЙІНГІ ДАҒДАРЫС ЖЫЛДАН ТҮРІК ЖЫЛҒА УАҚЫТЫ 704 СОЗЫЛҒАН
БОЛДЫ КЕЗЕҢДЕ ҰЗАҚҚА .
МҰРАГЕРЛЕРІ
САЯСИ БІЛГЕ БАҒЫТЫН ҚАҒАННЫҢ ӨЗГЕРТТІ ОНЫҢ
ҚАТЫНАСТАРДЫҢ ОТЫРЫҚШЫ ЖҮЙЕСІНЕ ТАЙПАЛАРЫ ӘЛЕУМЕТТІК
АЙМАҒЫНДА ЖАҢА ТАРТЫЛДЫ ҚОЙҒАН ӨРКЕНИЕТ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТҮРКІ ҚАЛЫП
ЖӘНЕ
ӘСКЕРИ
АУМАҚТАРДЫ ИДЕОЛОГИЯСЫМЕН АЛУ ТҮСІРУ ТҮРКІ ЖӘНЕ ҚОҒАМЫ ОЛЖА БАСЫП
ЖҰМЫЛДЫРЫЛДЫ
4-тапсырма.
Сәйкестендір
1
|
Ұйғыр
қағандығы
|
|
942-1212
жж
|
2
|
Түргеш
қағандығы
|
|
756-940
жж
|
3
|
Қарахандар
мемлекеті
|
|
708
жылы
|
4
|
Батыс Түріік
қағандығы
|
|
751
жылы
|
5
|
Шығыс Түрік
қағандығы
|
|
745-840
жж
|
6
|
Қарлұқ
мемлекеті
|
|
552-603
жж
|
7
|
Түрік
қағандығы
|
|
682-744
жж
|
8
|
Жетісудағы Қытай
тағайындаған билеушіні құлатып, түргештер мен дулуды біріктірген
түргештер тайпасының көсемі Үшеліктің билігін
орнатты
|
|
704-756
жж
|
9
|
Талас шайқасында
қарлұқтар арабтармен одақтасып, қытайларға қарсы шықты және
Қытайдың батысқа қарай дорығын
тоқтатты.
|
|
737
жылы
|
10
|
Қарлұқтар, ұйғырлар мен
басмылдардың үштік одағы Ашина әулетін
талқандады
|
|
742-744
жж
|
11
|
Үшеліктің мұрагері
Сақал (Согэ) Кучадағы Қытай билеушісінің әскерін
талқандады
|
|
603-704
жж
|
12
|
Сұлу қаған қайтыс
болды
|
|
699
жылы
|
5-тапсырма.
1.Қыпшақ
әскерлерінің алдыңғы шебінде
қандай тайпалар
жүрді.
2. Ежелгі тайпалық
одақтардың бірі?
3. Қарахандар
мемлекетіндегі билік екі тайпалық топқа бөлінеді. Соның
бірі?
4. Қыпшақ
ақсүйектерінің бірі?
5. Ханның көшпелі
сарайы қалай аталды?
6. Қыпшақ хандарының
билігі қай руында әкеден баласына мұрагерлікпен
берілді.
6-тапсырма.
Тест
Батыс түркілері шығыс түркілері сияқты қайдан тәуелсіз болу
үшін тұрақты күрес жүргізді.
А) Жетісудан
В) Хорезмнен
С)
Қытайдан
|
Қай жылы Ашина әулеті өзінің өмір сүруін
тоқтатты?
А) 744 жылы
В) 782 жылы
С) 738
жылы
|
Қай жылы шығыс түркілер Қытайдан өз тәуелсіздігін қорғап
қалды?
А) 682 жылы
В) 699 жылы
С) 603
жылы
|
Оғыздар оң және сол қанатқа бөлінген неше тайпадан
құралды?
А) 14
В) 24
С)
34
|
Қағандық неше үлестік иелікке
бөлінді
А) 11
В) 21
С)
31
|
Қытайлар Таразды басып алып, Суябты талқындады және қай
жақты бағындырды?
А) Шашты
В) Хорезмді
С)
Ферғананы
|
Нешінші ғасырдың ортасына қарай қыпшақтар Даланың Ертістен
Еділге дейінгі орасан үлкен аумағын
иеленді
А) Х ғасырдың ортасына
қарай
В) ХІ ғасырдың ортасына
қарай
С) ХІІ ғасырдың
ортасына қарай
|
Қай жылы Білге қаған мен Күлтегін Қытаймен соғыста жеңіске
жетті?
А) 703 жылы
В) 713 жылы
С) 723
жылы
|