Бөлім: 8.2С Тыныс алу және бөліп шығару

Мектеп: Назарбаев Зияткерлік мектебі

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

29.11.2023 жыл

Сынып:8 «В»

Қатысушылар:13

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы:

Тынысалу түрлері: анаэробты және аэробты.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты:

8.1.4.2 анаэробты және аэробты тынысалу түрлерін ажырату

Сабақтың мақсаты:

• Анаэробты аэробты тыныс алу түрлерінің айырмашылықтарын анықтау

• Тыныс алу жүйесінің биологиялық маңызын сипаттау

• Тыныс алу жүйесінің мүшелерін анықтау

Бағалау критерийі:

• Анаэробты аэробты тыныс алу түрлерінің айырмашылықтарын анықтайды

• Тыныс алу жүйесінің биологиялық маңызын сипаттайды

• Тыныс алу жүйесінің мүшелерін анықтайды

Құндылықтарға баулу

«Мәңгілік Ел» жалпыұлттық идеясының «Зайырлы қоғам және жоғары руханият» құндылығына сәйкес, тынысалудың түрлері және олардың маңызын түсіндіру арқылы, салауатты өмір салтын ұстануға баулу. Сондай-ақ топта және жеке жұмыс істеуі барысында достық қарым-қатынасты нығайтуда өзгелердің пікіріне құрметпен қарау, сый-құрмет көрсету сияқты құндылықтары артады.

Алдыңғы білім

- 7.1.4.1 тірі ағзалар үшін тыныс алудың маңызын сипаттау

- 7.1.4.5 адамның тыныс алу мүшелері құрылысының ерекшеліктерін танып-білу

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

10 минут

Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу. Оқушыларды түгелдеу

«Жағымды тілектер алқасы» әдісі арқылы ынтымақтастыру атмосферасын құру

Топ ережесі:

1) Тәртіпке бағыну;

2) Өзара сыйластық;

3) Тыңдай білу, ести білу;

4) Белсенділік таныту;

5) Сын мәдениетіне үйрену;

6) Қолдау көрсету;

7) Уақытты үнемдеу.

Топқа біріктіру. «Жебе» әдісі арқылы топқа біріктіріледі

1-топ Анаэробты

2-топ Аэробты

3-топ Факультативті

Ширату жаттығуы.

Тақырыпты ашу мақсатында «Кездейсоқ карталар» әдісі арқылы оқушыларға сұрақтар беріп, сол арқылы тынысалу жүйесі және оның түрлері жайлы білімдерін анықтаймын.

1) Тыныс алу дегеніміз не?

2) Тыныс алуға қатысатын мүшелерді атаңыз.

3) Тыныс алудың типтерін атаңыз.

4) Анаэробты тыныс алу жайлы не білесіз?

5) Аэробты тыныс алу жайлы не білесіз?

Демек, біздің бүгінгі тақырыбымыз таныс алудың түрлері, яғни анаэробты және аэробты тыныс алу жайлы екенін айтып, тақырыпты түсіндіріп өтемін.

Оқушылар өздеріне таратып берілген әріпке байланысты комплименттер не тілектер айтады.

Оқушылар жебелерді алып, сол жебеде жазылған топтарға бірігеді.

Оқушылар платформа арқылы сұрақтарға жауап береді.

Оқушылар маңызды мәліметтерді дәптерлеріне түртіп алып отырады.

Көтеріңкі көңіл күй, жағымды орта

ҚБ: «Жарайсың!», «Тамаша!» смайликтері.

Дескриптор:

- Тыныс алу жүйесін сипаттайды;

- Тыныс алуға қатысатын мүшелерді анықтайды;

- Тыныс алудың типтерін анықтайды;

- Анаэробты тыныс алуды сипаттайды;

- Аэробты тыныс алуды сипаттайды;

Топ ережесі жазылған А4 қағазы.

https://wordwall.net/resource/64455428

«Жарайсың!», «Тамаша!» смайликтері.

Презентация, қалам, дәптер.

Биология.

Назарбаев Зияткерлік мектептерінің 8-сыныбына арналған оқулық/Короткова И.Г, Джежеря Т.В., Жакенова Ж.Ж. Сынама нұсқа. Астана: «Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББҰ,2018.-58-59 бет.

Сабақтың ортасы

5 минут

8 минут

7 минут

1.Тапсырма: Білу және түсіну деңгейі

«Кешенді кесте» (Ж) әдісі арқылы өздеріңізге таратып берілген кестеге анаэробты және аэробты тыныс алу түрлерін салыстырыңыздар.

2. Тапсырма:Қолдану және талдау деңгейі

«Бұл кім? Ол не?» әдісі (Т) арқылы берілген ұғымдарды сипаттап, топ мүшесіне оны табуға көмектесіңіздер.

1-топ:

1) Тыныс алу

2) Анаэробты

3) Желбезек

4) Сыртқы тыныс алу

2-топ

1) Аэробты

2) Демтүтік

3) Жасушалық тыныс алу

4) Митохондрия

3-топ

1) Факультативті

2) Өкпе

3) АТФ

4) Мұрын қуысы

3.Тапсырма: Синтез деңгейі

«Суреттер:Не болды?» әдісі (Жж)

Төменде көрсетілген суреттен тыныс алу жүйесінің мүшелерін анықтаңыздар.

Оқушылар кестеге анаэробты және аэробты тыныс алу түрлерін салыстырып жазады.

Әр топтан бір оқушы ұғымдар жазылған бас киімді киеді, топтағы қалған оқушылар ол ұғымды сипаттайды. Бас киім киген оқушы ұғымды анықтайды.

Оқушылар жұптасып берілген суреттен тыныс алу жүйесінің мүшелерін анықтайды.

ҚБ: «Money» әдісі арқылы бағалау

Жалпы: 8 балл

Дескриптор:

- Анаэробты тыныс алатын ағзалардың өсуге арналған ортасын анықтайды (1 балл)

-Аэробты тыныс алатын ағзалардың өсуге арналған ортасын анықтайды (1 балл)

- Анаэробты тыныс алу кезіндегі АТФ молекулалар түріндегі энергия мөлшерін анықтайды (1 балл)

- Аэробты тыныс алу кезіндегі АТФ молекулалар түріндегі энергия мөлшерін анықтайды (1 балл)

- Анаэробты тыныс алудың реакциясының соңғы өнімдерін анықтайды (1 балл)

- Аэробты тыныс алудың реакциясының соңғы өнімдерін анықтайды (1 балл)

- Анаэробты тыныс алатын ағзаларды анықтайды (1 балл)

- Аэробты тыныс алатын ағзаларды көрсетеді (1 балл)

ҚБ:«Money» әдісі арқылы бағалау

Жалпы: 12 балл

Дескриптор:

- Тыныс алуды сипаттайды (1 балл)

- Анаэробты тыныс алуды сипаттайды (1 балл)

- Желбезек арқылы тыныс алуды сипаттайды (1 балл)

- Сыртқы тыныс алуды сипаттайды (1 балл)

-Аэробты тыныс алуды сипаттайды (1 балл)

- Демтүтік арқылы тыныс алуды сипаттайды (1 балл)

- Жасушалық тыныс алуды сипаттайды (1 балл)

- Митохондрияны сипаттайды (1 балл)

- Факультативті тыныс алуды сипаттайды (1 балл)

- Өкпе арқылы тыныс алуды сипаттайды (1 балл)

- АТФ-ты сипаттайды (1 балл)

- Мұрын қуысын сипаттайды (1 балл)

ҚБ:«Money» әдісі арқылы бағалау

Жалпы: 7 балл

Дескриптор:

-Мұрын қуысын анықтайды (1 балл)

-Көмейді анықтайды (1 балл)

-Кеңірдекті анықтайды (1 балл)

-Бронхыларды анықтайды (1 балл)

-Ауа көпіршіктерін анықтайды (1 балл)

-Аңқаны анықтайды (1 балл)

-Ауа көпіршіктерін анықтайды (1 балл)

Қалам, кесте, бағалау қағаздары

Биология. Назарбаев Зияткерлік мектептерінің 8-сыныбына арналған оқулық / Короткова И.Г, Джежеря Т.В., Жакенова Ж.Ж. Сынама нұсқа. Астана: «Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББҰ, 2018. –58-59 бет.

Бас киім, ұғымдар жазылған қағаз, бағалау қағаздары

Биология. Назарбаев Зияткерлік мектептерінің 8-сыныбына арналған оқулық / Короткова И.Г, Джежеря Т.В., Жакенова Ж.Ж. Сынама нұсқа. Астана: «Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББҰ, 2018. – 56-59 бет.

Сурет, қалам,оқулық, бағалау қағаздары

Биология.

Назарбаев Зияткерлік мектептерінің 8-сыныбына арналған оқулық / Короткова И.Г, Джежеря Т.В., Жакенова Ж.Ж. Сынама нұсқа. Астана: «Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББҰ, 2018. – 57 бет.

Сабақты бекіту

5 минут

«Кім жылдам?» әдісі (Ж) арқылы сұрақтарға жылдам жауап беріңіздер.

1) Тыныс алу дегеніміз не?

2) Тыныс алуға қатысатын мүшелерді атаңыз.

3) Тыныс алудың типтерін атаңыз.

4) Анаэробты тыныс алу жайлы не білесіз?

5) Аэробты тыныс алу жайлы не білесіз?

6) Тірі ағзалардағы тыныс алудың рөлі.

7) Тыныс алу жолдарын емдеумен айналысатын дәрігер.

8) Анаэробты және аэробты тыныс алу түрлерінің бір-бірінен ерекшелігі қандай?

9) Желбезек арқылы тыныс алатын ағзалар?

10) Демтүтік арқылы тыныс алатын ағзалар?

11) Өкпе арқылы тыныс алатын ағзалар?

12) Өсімдіктердің тыныс алуы қалай жүреді?

13) Өсімдіктер мен жануарлардың тыныс алу үдерістерінің айырмашылығы қандай?

Оқушылар берілген сұрақтарға жылдам жауап беруге тиіс. Алғашқы жауап берген оқушы ойында қалады. Ал, жауап бере алмаған оқушылар ойыннан шығарылады.

ҚБ: «Жарайсың!», «Тамаша!» смайликтері.

Дескриптор:

- Тыныс алу жүйесін сипаттайды;

- Тыныс алуға қатысатын мүшелерді анықтайды;

- Тыныс алудың типтерін анықтайды;

- Анаэробты тыныс алуды сипаттайды;

- Аэробты тыныс алуды сипаттайды;

- Тірі ағзалардағы тыныс алудың рөлін сипаттайды;

- Тыныс алу жолдарын емдеумен айналысатын дәрігерді анықтайды;

- Анаэробты және аэробты тыныс алу түрлерінің бір-бірінен ерекшелігін сипаттайды;

- Желбезек арқылы тыныс алатын ағзаларды анықтайды;

- Демтүтік арқылы тыныс алатын ағзаларды анықтайды;

- Өкпе арқылы тыныс алатын ағзаларды анықтайды;

- Өсімдіктердің тыныс алу процесін сипаттайды;

- Өсімдіктер мен жануарлардың тыныс алу үдерістерінің айырмашылықтарын анықтайды.

Интерактивті тақта, «Жарайсың!», «Тамаша!» смайликтері.

Сабақтың соңы

5 минут

Кері байланыс. «Көгершіннен хат» әдісі арқылы оқушылар бүгінгі сабақ қалай өткенін, қаншалықты деңгейде меңгергенін жазады.

Кері байланыс парағы,қалам

Саралау

Сабақтың тақырыбы оқушылардың қажеттілігіне, деңгейіне қарай құрастырылды.

Саралаудың тәсілдері:

• Тапсырма

• Дереккөздер

• Қарқын

• Қорытынды

• Диалог және қолдау көрсету

Критериалды бағалау

Формативті бағалау түрлері:

1-10 балл

Денсаулық сақтау, техника

қауіпсіздігін сақтау.

• Оқушы жұмыс кезінде белсенді қозғалыс жасағанда абай болуын ескерту;

• АКТ-ны қолданғанда тоқ көзінен барынша сақ болу;

Сабақ бойынша рефлексия

1. Менің оқушыларым бүгін не үйренді?

2. Сабақта қолданған әдістерім сәтті болды ма?

3. Сабақ бұдан да сәтті өтуі үшін басқа қандай әдіс қолдануым керек?

Қорытынды баға

Ең табысты екі сәті қандай еді?

Сабақтың қандай екі сәтін жақсарттым?