Материалдар / Үйкеліс күші. Үйкеліс әрекетін техникада ескеру 7 сынып 2 тоқсан ҚМЖ

Үйкеліс күші. Үйкеліс әрекетін техникада ескеру 7 сынып 2 тоқсан ҚМЖ

Материал туралы қысқаша түсінік

7.2.2.6– тыныштық, домалау және сырғанау үйкелістерін сипаттау; 7.2.2.7– үйкеліс күшінің пайдасы мен зиянына мысалдар келтіру

Физика Барлық материалдар 7 сынып

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Оқу ісінің меңгерушісі:_________________________________

Қысқа мерзімді жоспар

Білім беру ұйымының атауы:
Бөлім:	Денелердің өзара әрекеттесуі
Педагогтің аты-жөні
Күні:
Сынып: 7	Қатысушылар саны:	Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы	Үйкеліс күші. Үйкеліс әрекетін техникада ескеру
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары	7.2.2.6– тыныштық, домалау және сырғанау үйкелістерін сипаттау; 7.2.2.7– үйкеліс күшінің пайдасы мен зиянына мысалдар келтіру
Сабақтың мақсаты	Үйкеліс күшінің анықтамасын және формуласын біледі , бағытын анықтай алады Үйкеліс күшінің түрлерін біледі және үйкеліске мысалдар келтіре отырып пайдасы мен зиянын ажырата алады Есеп шығаруда үйкеліс күшінің формуласын түрлендіре отырып, шамаларды есептейді.
Құндылықтарға баулу	Бірлік және ынтымақ –командамен топтық тапсырмаларды орындап ,басқалармен біолескен жұмыстың нәтижесін қорғай алады; Жасампаздық және жаңашылдық-қарапайым өлшеулер жүргізу,практикалық есептерді шешуге арналған құралдармен жұмыс жасай алады; Зерттеу мен экспериментке бағытталған жобалық тапсырмаларды орындайды;

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Амандасу. Оқушыларды түгендеу.

Сәлеметсіздерме балалар!

«Біртұтас тәрбие бағдарламасындағы құндылықтарды оқу процесіне ұйымдастыру кезеңінен бастап,сабақтың әрбір кезеңінде жүргіземін»

«Еңбекқорлық » құндылығы

«ЫСТЫҚ АЛАҚАН ӘДІСІ БОЙЫНША

ЖАҒЫМДЫ АХУАЛ ОРНАТУ

Өткен сабақтарда біз күштің түрлері, деформация, серпімділік күшімен таныстық.

Өткен тақырып бойынша кестені толтырыңыздар.

(1 тапсырма) Өткен тақырыпты тексеру.

1 тапсырма

Р/с

Сұрақтар

жауабы

Деформация дегеніміз не?

Деформация салдарынан пайда болатын күш қалай аталады?

Деформацияның қандай түрлерін білесіз?

Гук заңын жазыңыз?

1 тапсырма бойынша кестені орындайды

Дескриптор :

Гук заңына берілген сұрақтарға дұрыс жауап жаза алады;

2 балл

жұмыс дәптері

кесте

Сабақтың ортасы

Алдыңғы сабақта өткен күштің түрлерін жалғастырамыз, олай болса бүгінгі күн мен сабақ тақырыбын жазыныздар: «Үйкеліс күші. Үйкеліс әрекетін техникада ескеру»

-Бүгінгі сабақты меңгерген соң, үйкеліс күшінің түрлерін білесіздер, үйкеліс күшінің пайдалы және зиянды жақтарын ажыратып, үйкеліс күшіне есептер шығара алатын боласыңдар.

Жаңа сабақ

Топтық тапсырма

Теориялық материалды Gammapp бағдарламасына салып Жасанды интелект көмегімен презентация құрастырыңыздар

Мәтін

Бір дене екінші денеің бетімен қозғалған кезде пайда болатын күш үйкеліс күші деп аталады. Ғүйк – үйкеліс күші.

Үйкеліс түрлері

• Сырғанау үйкелісі

• Домалау үйкелісі

• Тыныштық үйкелісі

Үйкелістің пайда болу себептері:

Жанасатын беттердің кедір-бұдыр болуы

Жанасатын беттер молекулаларының өзара тартылысы.

Үйкеліс :

Жанасатын беттердің қандай материалдан жасалғандығына,

Олардың өңделу сапасына;

Бір беттің екінші бір бетке түсіретін қысым күшіне тәуелді.

Дененің өзі жанасып тұрған бетке тік бағытта түсіретін күшін нормаль қысым күші деп атайды. N –нормаль қысым күші.

N=mg , Fүйк=µN µ - үйкеліс коэффициенті

Команда Презентация құрастырып берші

Жеке тапсырма

«Физ минутка»

Физикалық шама	Белгіленуі	Формуласы	Өлшембірлігі
Үкеліс күші
Масса
Үйкеліс коэфициенті

Топтық тапсырма

Функционалдық сауаттылық есептері

1-тапсырма: Үйкеліс күшін есептеу

Әртүрлі беткі қабаттарда тұрған денеге үйкеліс күшін есептеп көрейік. Массасы 5 кг болатын дене төмендегі беттерде орналасқан:

Беткі қабат	Үйкеліс коэффициенті μ
Ағаш	0.4
Мұз	0.1
Құм	0.6
Металл	0.2

Тапсырма:

Әр беткі қабат үшін үйкеліс күшін есептеңіз. Есептеу барысында ауырлық күшін 9.8 м/с² деп алыңыз.
Қай беткі қабат ең үлкен және ең кіші үйкеліс күшін тудыратынын анықтаңыз.
Үйкеліс коэффициентінің үйкеліс күшіне әсерін талдаңыз.

2-тапсырма: Дене қозғалысына әсер ету

Ағаш бетте тұрған массасы 10 кг денені орнынан жылжыту үшін қолданылатын минималды күшті табыңыз. Үйкеліс коэффициенті 0.4-ке тең.

Тапсырма:

Үйкеліс күшін есептеп, орнынан жылжытуға қажетті минималды күшті анықтаңыз.
Егер үйкеліс коэффициенті 0.6-ға артса, қажетті минималды күш қаншалықты өзгеретінін есептеңіз.
Үйкеліс коэффициенті мен қозғалыс бастау үшін қажетті күш арасындағы байланысты түсіндіріңіз.

3-тапсырма: Жылдамдықтың үйкеліс күшіне әсері

Тегіс бетте қозғалатын дененің үйкеліс коэффициенті 0.3. Жылдамдығы 5 м/с-тен 10 м/с-ке артқанда, үйкеліс күшінің өзгерісін түсіндіріңіз.

Тапсырма:

Үйкеліс күшін екі жағдайға да есептеңіз (есептеуде массаны өзіңіз таңдап алыңыз).
Үйкеліс күшінің жылдамдыққа тәуелді еместігін, тек беткі қабатқа байланысты болатынын түсіндіріңіз.

4-тапсырма: Жаттығу құралына арналған есеп

Тренажер залында үйкеліс күшін қолдана отырып жаттығу жасайтын құрылғы бар. Бұл құрылғыда қолданылатын үйкеліс коэффициенті 0.5, ал массасы 20 кг.

Тапсырма:

Тренажерді қозғауға қажетті минималды күшті есептеңіз.
Егер үйкеліс коэффициенті 0.3-ке төмендесе, қажетті күш қаншалықты азаятынын есептеңіз.
Жаттығу құралының тиімділігіне үйкеліс коэффициентінің қалай әсер ететінін талдаңыз.

Бекіт сұрақтары

1.Көктайғақта неге тротуарға құм себеді?

2. Неге жаңбырдан соң грунт жолы тайғақ болады?

3. Шаңғының астын неге майлайды?

Тест тапсырмасы

https://wordwall.net/resource/53642389

Сабақтың тақырыбын дәптерлеріне жазады.

Теориялық материалмен жұмыс
Дәптерлеріне теориялық материалдан қысқаша конспект жазады.

Сұрақтарға жауап береді.

Есептерді шығарады

Дескриптор:

Үйкеліс күшіне берілген мәтінді Gammapp бағдарламасына салып Жасанды интелект көмегімен презентация құрастыра алады;

Топпен бірге Үйкеліс түрлері

• Сырғанау үйкелісі

• Домалау үйкелісі

• Тыныштық үйкелісі айта алады;

Үйкелістің пайда болу себептері түсіндіре алады;

2 балл

Дескриптор:

- Үйкеліс күші формуласы дұрыс қолданылған, барлық есептерде мәндер нақты енгізе алады;

Үйкеліс коэффициенті мен тіректік күштің үйкеліс күшіне әсері толық түсіндіре алады;

Әртүрлі беттердегі үйкеліс күштерін салыстырып, логикалық әрі дұрыс қорытынды жасай алады;

Жылдамдықтың өзгеруі кезінде үйкеліс күшінің тұрақты қалатынын нақты және логикалық түрде түсіндіре алады;

Үйкеліс коэффициентінің өзгеруі кезіндегі қажетті күшті дұрыс есептеп, оның қозғалысқа әсерін нақты түсіндіре алады;

Балл

Дескриптор :

Үййкеліс күшіне берілген сұрақтарға дұрыс жауап береді;

2 балл

Оқулық, жұмыс дәптері

https://www.youtube.com/watch?v=60m2DL3k2fs

Презентация

Оқулық, жұмыс дәптері

Сабақтың соңы

Рефлексия


Сабақты толық түсіндім	Сабақты жақсы тұсіндім	Сабақты мүлдем түсінбедім

Үйге тапсырма: жаттығу есептерін шығару

Оқушылар орындалған тапсырмаларын қолданып жүрген платформа арқылы және қол жетімді байланыс құралдары арқылы жібереді.

- Үйкеліс коэффициенті мен тіректік күштің үйкеліс күшіне әсері толық түсіндірілген.

Shape1

Физика

Бүгінгі күннің аффирмациясы :

"Мен бүгін жаңа білім алып жатырмын, және менің өмірім жаңа білім алу арқылы күн өткен сайын жақсарады"

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

7.2.2.11 – электронды,серіппелі, иінді таразылардың көмегімен дененің массасын өлшеу.

Үй тапсырмасы Жаңа сабақ

Топтық тапсырма

Теориялық материалды Gammapp бағдарламасына салып Жасанды интелект көмегімен презентация құрастырыңыздар

Теориялық материал

Үйкеліс түрлері

• Сырғанау үйкелісі

• Домалау үйкелісі

• Тыныштық үйкелісі

Үйкелістің пайда болу себептері:

Жанасатын беттердің кедір-бұдыр болуы

Жанасатын беттер молекулаларының өзара тартылысы.

Үйкеліс :

Жанасатын беттердің қандай материалдан жасалғандығына,

Олардың өңделу сапасына;

Бір беттің екінші бір бетке түсіретін қысым күшіне тәуелді.

N=mg , Fүйк=µN µ - үйкеліс коэффициенті

апсырма: "Үйкеліс күшін зерттейік!"

Үйкеліс күші дене қозғалысына әсер ететін негізгі күштердің бірі. Бұл тапсырмада үйкеліс күшін есептеп, оның әртүрлі факторларға қалай тәуелді екенін түсінеміз. Үйкеліс күшінің формуласы:
Fүйкеліс=μ⋅NFүйкеліс=μ⋅N
мұндағы:

FүйкелісFүйкеліс — үйкеліс күші (Н),
μμ — үйкеліс коэффициенті (беткі қабатқа байланысты),
NN — тіректік күш немесе дененің салмағы (Н).

Топтық тапсырма

1-тапсырма: Үйкеліс күшін есептеу

Беткі қабат	Үйкеліс коэффициенті μ
Ағаш	0.4
Мұз	0.1
Құм	0.6
Металл	0.2

Тапсырма:

Әр беткі қабат үшін үйкеліс күшін есептеңіз. Есептеу барысында ауырлық күшін 9.8 м/с² деп алыңыз.
Қай беткі қабат ең үлкен және ең кіші үйкеліс күшін тудыратынын анықтаңыз.
Үйкеліс коэффициентінің үйкеліс күшіне әсерін талдаңыз.

2-тапсырма: Дене қозғалысына әсер ету

Тапсырма:

Үйкеліс күшін есептеп, орнынан жылжытуға қажетті минималды күшті анықтаңыз.
Егер үйкеліс коэффициенті 0.6-ға артса, қажетті минималды күш қаншалықты өзгеретінін есептеңіз.
Үйкеліс коэффициенті мен қозғалыс бастау үшін қажетті күш арасындағы байланысты түсіндіріңіз.

3-тапсырма: Жылдамдықтың үйкеліс күшіне әсері

Тапсырма:

Үйкеліс күшін екі жағдайға да есептеңіз (есептеуде массаны өзіңіз таңдап алыңыз).
Үйкеліс күшінің жылдамдыққа тәуелді еместігін, тек беткі қабатқа байланысты болатынын түсіндіріңіз.

4-тапсырма: Жаттығу құралына арналған есеп

Тапсырма:

Тренажерді қозғауға қажетті минималды күшті есептеңіз.
Егер үйкеліс коэффициенті 0.3-ке төмендесе, қажетті күш қаншалықты азаятынын есептеңіз.
Жаттығу құралының тиімділігіне үйкеліс коэффициентінің қалай әсер ететінін талдаңыз.

Бекіт сұрақтары. (3 тапсырма)

1.Көктайғақта неге тротуарға құм себеді?

2. Неге жаңбырдан соң грунт жолы тайғақ болады?

3. Шаңғының астын неге майлайды?

https://wordwall.net/resource/53642389

Деңгей	Дескриптор
Жоғары	- Үйкеліс күші формуласы дұрыс қолданылған, барлық есептерде мәндер нақты енгізілген.
	- Үйкеліс коэффициенті мен тіректік күштің үйкеліс күшіне әсері толық түсіндірілген.
	- Әртүрлі беттердегі үйкеліс күштерін салыстырып, логикалық әрі дұрыс қорытынды жасалған.
	- Жылдамдықтың өзгеруі кезінде үйкеліс күшінің тұрақты қалатынын нақты және логикалық түрде түсіндірген.
	- Үйкеліс коэффициентінің өзгеруі кезіндегі қажетті күшті дұрыс есептеп, оның қозғалысқа әсерін нақты түсіндірген.

Рефлексия


Сабақты толық түсіндім	Сабақты жақсы тұсіндім	Сабақты мүлдем түсінбедім	Бағалау «Меже»

Үйге тапсырма: жаттығу есептерін шығару

Жариялаған:

Бекбосынова Бахыт Нурмахановна

25 Желтоқсан 2024

105

Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!

Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.

Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы

Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!

Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!

Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!

Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Үйкеліс күші. Үйкеліс әрекетін техникада ескеру 7 сынып 2 тоқсан ҚМЖ

1-тапсырма: Үйкеліс күшін есептеу

2-тапсырма: Дене қозғалысына әсер ету

3-тапсырма: Жылдамдықтың үйкеліс күшіне әсері

4-тапсырма: Жаттығу құралына арналған есеп

апсырма: "Үйкеліс күшін зерттейік!"

1-тапсырма: Үйкеліс күшін есептеу

2-тапсырма: Дене қозғалысына әсер ету

3-тапсырма: Жылдамдықтың үйкеліс күшіне әсері

4-тапсырма: Жаттығу құралына арналған есеп

Химия пәні

Тарих пәні

Биология пәні

Ағылшын тілі пәні

География пәні

Информатика пәні

Мектепке дейінгі білім беру

«Қазақ тілі» жəне «Қазақ əдебиеті»

Дене шынықтыру

Білім алушылардың білім сапасын арттыру

Инклюзивті білім беру