Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз

Бонусты жинап картаңызға (kaspi Gold, Halyk bank) шығарып аласыз
1 жыл бойы тегін жүктеу мүмкіндігіне ие болыңыз!
жеңілдік
ҰЛТТЫҚ ҚҰНДЫЛЫҚТАРДЫ БАЛАБАҚША ЖҮЙЕСІНЕ ЕНГІЗУ СТРАТЕГИЯСЫ
Жамбыл облысы әкімдігінің білім басқармасы Меркі ауданының білім бөлімінің "Бүлдіршін" бөбекжай-бақшасы" мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорыны
Әдістемелік құрал
ҰЛТТЫҚ ҚҰНДЫЛЫҚТАРДЫ БАЛАБАҚША ЖҮЙЕСІНЕ ЕНГІЗУ СТРАТЕГИЯСЫ
(Балабақшаның әдіскерлер мен тәрбиешілеріне арналған)
Автор: Нарымбетова Жанна Серикбаевна
Алматы 2025ж.
МАЗМҰНЫ
-
Кіріспе
-
Нормативтік құжаттардың маңызы
-
ҚР Конституциясы
-
ҚР «Білім туралы» Заңы
-
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік стандарты
-
«Рухани жаңғыру» бағдарламасы
-
«Мәдени мұра» бағдарламасы
-
ҚР БҒМ 2022–2026 жж. арналған Білім беруді дамыту бағдарламасы
-
ҚР БҒМ бұйрықтары мен әдістемелік нұсқау хаттары
-
Бала құқықтары туралы Конвенция
-
Балабақша ішкі құжаттары
-
Қорытынды
Түсінік хат
Бұл әдістемелік құрал балабақша басшысына арналып, мектепке дейінгі білім беру ұйымында ұлттық құндылықтарды жүйелі түрде енгізуге бағытталған басқарушылық, ұйымдастырушылық және нормативтік іс-шаралар кешенін қамтиды. Басшы – ұжымдағы басты бағыт беруші тұлға ретінде тәрбие мен білім беру үдерісінің мазмұнына ұлттық құндылықтарды сіңіруде шешуші рөл атқарады.
Басшының негізгі іс-әрекеті:
-
Ұлттық құндылықтарға негізделген оқу-тәрбие процесін жоспарлау және басқару;
-
Педагогтар мен ата-аналар арасындағы ынтымақтастықты үйлестіру;
-
Ішкі бұйрықтар мен нормативтік құжаттар арқылы бағыт беру;
-
Оқу-әдістемелік кеңестер мен мониторингтік бақылау жүргізу.
Кіріспе
Ұлттық құндылықтар – елдің болмысын айқындайтын, ұрпақтың рухани тірегі. Мектепке дейінгі кезеңде ұлттық болмысты бала бойына сіңіру – басшының жүйелі басшылығы мен ұйымдастыруымен жүзеге асады.
Өзектілігі
Мемлекетіміздің білім саясаты рухани жаңғыру, ұлттық бірегейлікті сақтау бағытына негізделіп отыр. Осы тұрғыда балабақшада берілетін тәрбие – ұлттық құндылықтарды ұлықтау арқылы іске асуы тиіс. Бұл үрдіс басшының жетекшілігінсіз жүзеге аспайды.
Мақсаты
Ұлттық құндылықтарды мектепке дейінгі ұйымдарда насихаттауда басшының басқарушылық рөлін күшейту және тиімді жүйе қалыптастыру.
Міндеттері
-
Ұжымның жұмысын ұлттық бағытта жүйелеу;
-
Ұлттық мазмұндағы ішкі нормативтік құжаттарды енгізу;
-
Ата-аналармен ұлттық тәрбие бағытында серіктестік орнату;
-
Оқу бағдарламасына ұлттық мазмұн енгізуді үйлестіру;
-
Педагогтардың ұлттық тәрбие бағытындағы құзыреттілігін дамытуға жағдай жасау.
Жаңашылдығы
-
Ұлттық тәрбие бағытындағы ішкі бұйрық, жоспар, ереже үлгілерін енгізу;
-
Басшының үйлестіруімен ата-аналар мен педагогтар арасындағы үшжақты өзара әрекет моделі;
-
Ұлттық құндылықтарды өлшеу мен мониторинг құралдарын әзірлеу.
Күтілетін нәтиже
-
Балабақша ұжымында ұлттық бағыттағы орта қалыптасады;
-
Педагогтардың ұлттық тәрбие бойынша құзыреттілігі артады;
-
Ата-аналармен бірлескен ұлттық тәрбиелік орта құрылады;
-
Басшының басқарушылық әрекеті ұлттық сипат алады.
Басшы тарапынан тәрбиешілерге көрсетілетін қолдау түрлері
1. Нормативтік-әдістемелік қолдау
-
Нормативтік құжаттармен қамтамасыз ету: ҚР заңдары, мемлекеттік стандарттар, БҒМ бұйрықтары мен нұсқаулық хаттармен таныстыру.
-
Әдістемелік нұсқаулар ұсыну: Жылдық жоспарлау үлгілері, тәрбие сағаттарының құрылымы, бағалау критерийлері.
-
Әдістемелік бірлестіктер жұмысын ұйымдастыру: Тәрбиешілерге арналған әдістемелік кеңестер, дөңгелек үстелдер, семинарлар өткізу.
2. Ұйымдастырушылық-менеджерлік қолдау
-
Жоспарлауға көмек көрсету: Тәрбие жұмысын тақырыптық және мақсаттық тұрғыда жүйелі жоспарлауға бағыт беру.
-
Іс-шараларды үйлестіру: Тәрбиешілердің іс-шараларын күнтізбелік жоспарға енгізіп, орындалуын бақылау.
-
Командалық жұмыс құру: Басшы тәрбиешілер арасында ынтымақтастық атмосферасын орнатып, тәжірибе алмасуға жағдай жасайды.
3. Материалдық-техникалық қолдау
-
Қажетті құралдармен қамтамасыз ету: Көрнекіліктер, мультимедиялық жабдықтар, ұлттық бұрыштарға арналған материалдар.
-
Тәрбие жұмысын жүргізуге арналған арнайы орта қалыптастыру: Ойын, драма, өнер бұрыштары, кітапхана және т.б. ашу.
4. Мотивациялық-психологиялық қолдау
-
Жетістіктерді атап өту: Тәрбиешілердің шығармашылық жетістіктерін марапаттау, БАҚ-та жариялау, грамоталар беру.
-
Моральдық қолдау: Қиын жағдайда қолдау көрсету, ұсыныстарын тыңдау, сенімді қарым-қатынас орнату.
-
Кәсіби дамуға жағдай жасау: Біліктілікті арттыру курстарына жіберу, шеберлік сабақтарына қатысуға ынталандыру.
5. Ата-аналармен жұмыста қолдау көрсету
-
Ата-аналар жиналысын ұйымдастыруға көмектесу
-
Тәрбиешілер мен ата-аналар арасындағы өзара байланысты нығайту стратегиясын ұсыну
-
Отбасы тәрбиесі бойынша ақпараттық материалдармен қамтамасыз ету
Қорытынды:
Басшының тәрбиешілерге жан-жақты қолдау көрсетуі — тәрбие жұмысының сапасын арттырып, балалардың дамуына оң әсер етеді. Басшы тек қадағалаушы емес, көшбасшы, кеңесші және қолдаушы
Тұрақталу бөлімі (айына 1 рет – жалпы 34 сағат)
Айы |
Тақырып |
Сағат саны |
Мақсаты |
Жауапты тұлға |
Қыркүйек |
Ұлттық құндылықтарды балабақша жүйесіне енгізу стратегиясы |
3 сағат |
Ұйымның тәрбие бағытын ұлттық деңгейде анықтау |
Басшы |
Қазан |
Жылдық жоспарға ұлттық мазмұнды кірістіру әдістері |
3 сағат |
Жоспарлауда ұлттық бағытты жүйелеу |
Басшы |
Қараша |
Педкеңесте ұлттық құндылықтарды талқылау және бекіту |
2 сағат |
Ұжымдық шешім қабылдау арқылы мазмұнды бекіту |
Басшы |
Желтоқсан |
Ата-аналармен ұлттық тәрбие бойынша серіктестік моделі |
3 сағат |
Ата-аналармен өзара байланыс жүйесін орнату |
Басшы |
Қаңтар |
Ішкі бақылау – ұлттық бағыттағы жұмыс мониторингі |
3 сағат |
Жыл ортасындағы бағалау, сапаны тексеру |
Басшы |
Ақпан |
Ұлттық бағыттағы бұйрықтар мен ережелер үлгісін жасау |
3 сағат |
Құжаттаманы жетілдіру және заңдастыру |
Басшы |
Наурыз |
Ұлттық мерекелерді ұйымдастыру (Наурыз тойының жоспары) |
4 сағат |
Ұлттық салт-дәстүрді кешенді насихаттау |
Басшы + әдіскер |
Сәуір |
Этнобұрыш, көрме және ұлттық орта ұйымдастыру |
3 сағат |
Білім беру ортасын ұлттық сипатта безендіру |
Басшы |
Мамыр |
Жылдық қорытынды: ұлттық тәрбие жұмысына талдау |
2 сағат |
Жыл бойғы нәтижені талдау, ұсыныс беру |
Басшы |
Маусым |
Жазғы тәрбие жұмыстарында ұлттық мазмұнды қолдану |
2 сағат |
Жаз мезгіліне мазмұн дайындау |
Басшы |
Шілде |
Ұжыммен тәжірибе алмасу (ұлттық бағыттағы семинар) |
3 сағат |
Педагогикалық шеберлікті арттыру |
Басшы |
Тамыз |
Келесі оқу жылына ұлттық бағыттағы жоспарлау |
3 сағат |
Жаңа оқу жылына нақты ұлттық бағдар ұсыну |
Басшы |
Нормативтік бағыт
№ |
Құжаттың атауы |
Мазмұндық бағыты |
Қолдану саласы |
Басшының әрекеті |
1 |
ҚР Конституциясы |
Білім алу – әр баланың құқығы |
Негізгі құқықтық база |
Тәрбие жұмысын құқықтық негізге сүйене отырып ұйымдастыру |
2 |
ҚР «Білім туралы» Заңы |
Білім беру жүйесі мен тәрбие қағидаттары |
Барлық тәрбие мен оқыту бағыттары |
Ұйым қызметін заң талаптарына сай үйлестіру |
3 |
«Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың Мемлекеттік стандарты» |
Білім беру мазмұны мен құрылымы |
Оқу бағдарламасы |
Ұлттық мазмұнды бағдарламаға кірістіру, ішкі жоспарлауға енгізу |
4 |
«Рухани жаңғыру» бағдарламасы |
Ұлттық сана, ұлттық код, тәрбие |
Тәрбие мазмұны |
Ұлттық бағыттағы іс-шараларды жылдық жоспарға қосу |
5 |
«Мәдени мұра» бағдарламасы |
Ұлттық мәдени құндылықтарды сақтау |
Танымдық-тәрбиелік жұмыс |
Этнобұрыш, ұлттық көрмелер ұйымдастыру |
6 |
ҚР БҒМ 2022-2026 жж. арналған Білім беруді дамыту бағдарламасы |
Ұлттық тәрбие мен цифрлық трансформация |
Инновациялық тәрбие жұмысы |
Ұлттық құндылықтар мен заманауи тәсілдерді ұштастыру |
7 |
ҚР БҒМ бұйрықтары мен әдістемелік нұсқау хаттары |
Тәрбиелік іс-шараларды ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулықтар |
Жылдық жоспар, ата-аналармен жұмыс |
Нұсқау хаттарды басшылыққа алып, ішкі құжаттарды бекіту |
8 |
Бала құқықтары туралы Конвенция |
Баланың мәдени құндылықтарды тану құқығы |
Құқықтық тәрбие |
Әрбір баланың этномәдени ерекшелігін ескеріп тәрбиелеу |
9 |
Балабақша ішкі |
|
|
|
[ ҚР Конституциясы ]
↓
┌───────────────────────────────┐
↓ ↓
[ Білім туралы Заң ] [ Бала құқықтары туралы Конвенция ]
↓
[ Мемлекеттік стандарт ]
↓
[ ҚР БҒМ бағдарламалары мен нұсқаулықтары ]
↓
[ "Рухани жаңғыру", "Мәдени мұра" бағдарламалары ]
Нормативтік бағыты бойынша
-
Кіріспе
Мақсаты:
-
Тәрбиелік жұмыстың құқықтық және мазмұндық негізін қарастыру
-
Нормативтік-құқықтық құжаттардың тәрбие саласына әсерін талдау
Актуалдылығы:
-
Қоғамның ұлттық-рухани жаңғыруы жағдайында тәрбиенің ғылыми-әдістемелік негізін жүйелеу қажеттігі
-
ҚР Конституциясы
Мазмұны:
-
Білім алу – әр азаматтың конституциялық құқығы
Рөлі:
-
Тәрбиелік қызметтің құқықтық негізін қалыптастырады
-
Басшылар мен педагогтер тәрбие жұмысын заңнамалық негізде жүргізеді
-
«Білім туралы» ҚР Заңы
Мазмұны:
-
Білім беру жүйесінің құрылымы, қағидаттары
Қолдану аясы:
-
Тәрбие мен оқытудың барлық деңгейлері
-
Мекеме қызметін заң талаптарына сай үйлестіру
-
Мемлекеттік стандарт
Құжат:
«Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік стандарты»
Мазмұны:
-
Оқу жүктемесі, білім беру мазмұны мен құрылымы
Мақсаты:
-
Бағдарламалар мен жоспарларды стандартқа бейімдеу
-
«Рухани жаңғыру» бағдарламасы
Мазмұны:
-
Ұлттық сана мен тарихи жадты жаңғырту
Тәрбиелік ықпалы:
-
Ұлттық болмысты сақтай отырып, қазіргі ұрпақты тәрбиелеу
-
Ұлттық іс-шаралар мен жобалар жоспарлау
-
«Мәдени мұра» бағдарламасы
Мақсаты:
-
Ұлттық мәдени құндылықтарды сақтау және насихаттау
Іс-шаралар үлгілері:
-
Этнобұрыштар, ұлттық көрмелер, танымдық экскурсиялар
-
ҚР БҒМ 2022–2026 жж. даму бағдарламасы
Мазмұны:
-
Ұлттық тәрбие мен цифрлық трансформацияны ұштастыру
Инновация:
-
Заманауи цифрлық әдістер мен ұлттық мазмұнды біріктіру
-
Әдістемелік нұсқаулықтар мен бұйрықтар
Құжаттар:
-
ҚР БҒМ бұйрықтары мен әдістемелік хаттары
Қолдану тәсілі:
-
Жылдық тәрбие жоспарын жасау
-
Ата-аналармен жұмысты үйлестіру
-
Бала құқықтары туралы Конвенция
Мәні:
-
Баланың мәдени, этномәдени құндылықтарды тану құқығы
Тәрбиелік аспект:
-
Этномәдени ерекшелікті ескере отырып тұлға қалыптастыру
-
Қорытынды
✅ Негізгі құжаттар тәрбиелік жұмыстың құқықтық және мазмұндық базасын қамтамасыз етеді
✅ Тәрбие үдерісі ұлттық құндылықтармен үндесіп, заманауи талаптарға сай жүргізілуі тиіс
✅ Басшылар мен педагогтер нормативтік-құқықтық негіздерді жүйелі қолдануы қажет
-
Ұсыныстар
? Барлық тәрбие жұмысы жоғарыда аталған құжаттарға сүйене отырып жоспарлануы тиіс
? Ұлттық мазмұнды іс-шараларды жылдық жоспарларға тұрақты енгізу қажет
? Педагогтер мен ата-аналар арасында құқықтық және этномәдени ағарту жұмысы жүргізілуі тиіс
┌────────────────────────┐
│ ҚҰҚЫҚТЫҚ НЕГІЗДЕР │
└────────────────────────┘
↓
┌────────────┬────────────────────┬────────────┐
│ ҚР Конституциясы │ «Білім туралы» Заң │ Бала құқықтары │
│ │ │ туралы Конвенция│
└────────────┴────────────────────┴────────────┘
↓
┌────────────────────────────────────────────┐
│ Мемлекеттік стандарттар мен нормативтер │
│ (ҚР БҒМ бұйрықтары, әдістемелік хаттар) │
└────────────────────────────────────────────┘
↓
┌────────────────────────────────────────────┐
│ БАҒДАРЛАМАЛАР: │
│ «Рухани жаңғыру», «Мәдени мұра» │
└────────────────────────────────────────────┘
↓
┌────────────────────────────────────────────┐
│ МАЗМҰНДЫҚ БАҒЫТТАР: │
│ • Ұлттық тәрбие │
│ • Азаматтық тәрбие │
│ • Құқықтық тәрбие │
└────────────────────────────────────────────┘
↓
┌────────────────────────────────────────────┐
│ НАҚТЫ ІС-ШАРАЛАР: │
│ • Этнобұрыш ұйымдастыру │
│ • Ұлттық көрмелер │
│ • Ашық тәрбие сағаттары │
│ • Ата-аналармен жұмыс │
№1
Тақырыбы:«Ұлттық құндылықтарды балабақша жүйесіне енгізу стратегиясы
Мақсаты:
Ұйымның тәрбие беру бағытын ұлттық құндылықтар негізінде жүйелеу, педагогикалық процесті стратегиялық тұрғыда ұлттық мазмұнмен байыту.
Жауапты тұлға:
Балабақша басшысы
Сабақ мазмұнының құрылымы
1-бөлім (1сағат)
Ұлттық құндылықтардың маңызын талдау
-
Ұлттық құндылық ұғымына анықтама (тіл, діл, дәстүр, салт, өнер, ойын).
-
ҚР білім беру жүйесіндегі ұлттық бағыттар (құжаттарға сілтеме: «Білім туралы» заң, МЖМБС, «Рухани жаңғыру», әдістемелік хаттар).
-
Балабақшада ұлттық тәрбиенің берілмеу салдары: мәңгүрттену, рухани әлсіздік, тәрбие ажырауы.
2- бөлімі (1 сағат)
Басқарушылық деңгейде ұлттық мазмұн енгізудің жолдары
-
Ұжыммен ұлттық бағдарлама құру (ішкі нормативтік құжаттарға ұлттық мазмұн енгізу).
-
Жылдық жоспардың тәрбие тарауын ұлттық мазмұнмен толықтыру.
-
Педкеңес күн тәртібіне ұлттық бағыт енгізу (қыркүйек немесе қарашаға).
3- бөлімі (1 сағат)
Педагогтармен жұмыс және стратегия бекіту
-
Педагогтарға арналған әдістемелік нұсқаулық жобасын таныстыру.
-
Ұлттық құндылықтар бойынша жылдық іс-шаралар жоспарын алдын ала келісу.
-
Ата-аналармен ұлттық бағдарда серіктестік орнату стратегиясын бекіту.
Басшыға арналған міндеттер тізімі:
№ |
Іс-шара |
Орындау мерзімі |
Құжат түрі |
Ескерту |
1 |
Ұлттық тәрбие бағытын стратегиялық жоба ретінде ұсыну |
Қыркүйек 1-апта |
Бұйрық, жоба тұжырымдамасы |
Ұжым талқылауымен бекітіледі |
2 |
Ұжыммен ұлттық бағыттағы отырыс өткізу |
Қыркүйек 2-апта |
Педкеңес хаттамасы |
Ұлттық құндылықтарды енгізу ұсынылады |
3 |
Ұлттық мазмұндағы жылдық жоспар нобайын дайындау |
Қыркүйек 3-апта |
Жылдық жоспар |
Мазмұндық баптар толықтырылады |
4 |
Ата-аналарға арналған ақпараттық парақша тарату |
Қыркүйек 4-апта |
Хаттама, парақша |
Түсіндіру жұмысы жүргізіледі |
№2
Тақырып:Мектепке дейінгі ұйымның жылдық жоспарына ұлттық мазмұнды енгізудің ғылыми-әдістемелік негіздері
Білім беру жүйесінің жаңа стратегиялық міндеттері мектепке дейінгі ұйымдарда ұлттық болмыс пен рухани-мәдени тұтастықты баланың дүниетанымына ерте жастан сіңіруді талап етеді. Бұл мақсатта балабақша жұмысының жылдық жоспарында ұлттық мазмұн мен этнопедагогикалық ұстанымдар ескеріліп, жүйелі түрде жоспарлануы қажет. Жоспарлаудағы бұл бағыт – тәрбие жұмысының мазмұнын ғана емес, сонымен қатар педагогтің кәсіби ұстанымын айқындайтын негізгі фактор.
Мақсаты:
Балабақша жылдық жоспарына ұлттық құндылықтар мазмұнын кіріктірудің тиімді әдістерін ғылыми-әдістемелік тұрғыда нақтылау және құрылымдау.
Міндеттері:
-
Жоспарлауда этнопедагогикалық элементтерді қолдану әдістерін жүйелеу;
-
Ұлттық мазмұндағы іс-шаралар, мерекелер, ойындар, тәрбие сағаттарын құрылымдық түрде жоспарлау;
-
Жылдық жоспар құрылымына ұлттық болмыс пен дәстүрді бейнелейтін арнайы бөлім енгізу;
-
Әр жас ерекшелігіне сай ұлттық бағыттағы тәрбие формаларын саралау.
Күтілетін нәтиже:
-
Жылдық жоспар нақты ұлттық бағытта жүйеленеді;
-
Педагогтер жылдық жұмыс барысында қазақ халқының рухани, мәдени және тарихи құндылықтарын ескеретін болады;
-
Тәрбие жұмысының барлық бағыты ұлттық мұраттарға негізделіп құрылады;
-
Балабақша ішкі құжаттары мен жоспарлау үлгілері этнопедагогика талаптарына сәйкестендіріледі.
№3.
Тақырып:
Ұлттық құндылықтарды мектепке дейінгі білім беру мазмұнына енгізу: ұжымдық шешім негізіндегі жүйелі тәсіл
Сағат көлемі: 2 академиялық сағат
Жауапты тұлға: Мекеме басшысы – Нарымбетова Жанна Серікбаевна
Ұйым: Жамбыл облысы әкімдігінің білім басқармасы
Меркі ауданының білім бөлімінің
“Бүлдіршін” бөбекжай-бақшасы МКҚК
Ғылыми негіздеме (өзектілігі):
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесінде ұлттың рухани-мәдени тұтастығын сақтау, тарихи жадыны жаңғырту, ұлттық тәрбие қағидаттарын білім беру мазмұнына кіріктіру – заманауи балабақшаның басты бағыттарының бірі. Ұлттық құндылықтарды педагогикалық кеңесте талқылау мен бекіту — ұжымдық кәсіби ұстанымның көрсеткіші әрі тәрбие жұмысында әдістемелік тұрақтылықты қамтамасыз етудің маңызды тетігі.
Мақсаты:
Ұжымдық кәсіби пікір алмасу арқылы балабақшада ұлттық тәрбие мазмұнын жүйелеу және бекіту.
Міндеттері:
-
Ұлттық құндылықтар ұғымын ғылыми-педагогикалық тұрғыда нақтылау;
-
Тәрбие мазмұнын ұлттық бағытта құрылымдау жолдарын ұсыну;
-
Педагогтер мен әкімшілік арасындағы әдістемелік бірізділікті қалыптастыру;
-
Балабақшаның ішкі құжаттарына ұлттық компонентті енгізу бойынша шешім қабылдау.
Күтілетін нәтиже:
-
Балабақша ұжымының ұлттық құндылықтарға қатысты ортақ ұстанымы қалыптасады;
-
Ұлттық мазмұндағы іс-шаралар мен оқу-тәрбие үдерісі нақты жүйеге түседі;
-
Ұйымның тәрбие стратегиясында ұлттық педагогика қағидаттары басымдық алады.
№4
Тақырып:Ата-аналармен ұлттық тәрбие бағытында серіктестік орнатудың тиімді үлгісі: мектепке дейінгі ұйым тәжірибесі
Ғылыми негіздеме
Мектепке дейінгі тәрбие беру үдерісінде отбасының, әсіресе ата-ананың атқаратын рөлі шешуші мәнге ие. Баланың алғашқы әлеуметтік ортасы ретінде отбасы ұлттық сана мен құндылықтарды қалыптастыруда негізгі арна болып табылады. Сондықтан балабақша мен ата-ана арасындағы серіктестік — тәрбие тиімділігінің басты көрсеткіші. Бұл серіктестік жүйелі, мазмұнды әрі ұлттық сипаттағы бағыттармен қамтамасыз етілуі тиіс.
Мақсаты:
Ата-аналармен ұлттық тәрбие бағыты бойынша тиімді серіктестік моделін қалыптастыру және оны балабақша тәжірибесіне енгізу.
Міндеттері:
-
Ата-аналармен жұмыс жүргізудің ұлттық мазмұндағы тиімді формаларын айқындау;
-
Отбасылық тәрбие мен балабақша тәрбиешілерінің өзара әрекеттесуін құрылымдау;
-
Ата-аналарды ұлттық ойындарға, дәстүрлерге, отбасылық құндылықтарды насихаттауға тарту жолдарын нақтылау;
-
Жылдық жоспар мен іс-шаралар жоспарына ата-аналарға арналған ұлттық бағыттағы бөлімді енгізу.
Күтілетін нәтиже:
-
Ата-аналар ұлттық тәрбиеге белсенді қатысушы болады;
-
Балабақша мен отбасы арасындағы педагогикалық серіктестік күшейеді;
-
Балалар бойында ұлттық құндылықтар жанұялық және педагогикалық ортада қатар қалыптасады;
-
Балабақшада отбасылық-ұлттық құндылықтарға негізделген тәрбиелік модель жүйеленеді.
№5
Тақырып:Ішкі бақылау – ұлттық бағыттағы жұмыс мониторингі
Мақсаты: Жылдың бірінші жартыжылдығындағы ұлттық бағыттағы жұмыстың орындалуын сараптап, сапалық деңгейін бағалау.
Міндеттері:
-
Ұлттық бағыттағы іс-шаралардың орындалу тиімділігін бағалау;
-
Тәрбиешілердің әдістемелік және практикалық дайындығын талдау;
-
Мониторинг нәтижелері негізінде түзету жұмыстарын жоспарлау.
Күтілетін нәтиже: Ішкі бақылау нәтижесінде ұлттық бағыттағы жұмыстың сапасы мен мазмұны нақты өлшенеді, кемшіліктер мен жетістіктер айқындалады.
№6
Тақырып:Ұлттық бағыттағы бұйрықтар мен ережелер үлгісін жасау
Мақсаты: Ұлттық мазмұндағы тәрбие жұмыстарына байланысты бұйрықтар мен ішкі нормативтік құжаттарды әзірлеу.
Міндеттері:
-
Ұлттық құндылықтарға қатысты ішкі тәртіп пен талаптарды жүйелеу;
-
Бұйрықтар мен ережелер үлгілерін педагогикалық кеңеспен келісу;
-
Құқықтық негізде заңдастыру.
Күтілетін нәтиже: Ұлттық мазмұндағы тәрбие жұмыстары нақты құжаттық негізге ие болады, бақылау мен реттеу жүйесі заңдастырылады.
№7
Тақырып:Ұлттық мерекелерді ұйымдастыру (Наурыз тойының жоспары)
Мақсаты: Наурыз мерекесін дәстүрлі үлгіде, мазмұнды түрде ұйымдастыру арқылы баланың ұлттық дүниетанымын кеңейту.
Міндеттері:
-
Наурыз мерекесінің мәдени-ағартушылық мәнін түсіндіру;
-
Тәрбиешілер мен ата-аналардың бірлескен іс-әрекетін ұйымдастыру;
-
Мерекенің сценариі мен логистикасын үйлестіру.
Күтілетін нәтиже: Балалар мен ата-аналар ұлттық мереке арқылы қазақ халқының салт-дәстүрлерін терең меңгереді.
№8
Тақырып:Этнобұрыш, көрме және ұлттық орта ұйымдастыру
Мақсаты: Балабақша ішкі ортасын ұлттық эстетика негізінде ұйымдастыру арқылы тәрбиелік кеңістік қалыптастыру.
Міндеттері:
-
Топтарда этнобұрыштар мен көрмелерді жабдықтау;
-
Ұлттық киім, құрал-жабдық, ойыншықтар мен кітаптармен безендіру;
-
Ұлттық мәдениетті күнделікті ортада көрсету.
Күтілетін нәтиже: Балалар күнделікті ортадан ұлттық болмысты таниды, тәрбиелік ықпалы артады.
№9
Тақырып:Жылдық қорытынды: ұлттық тәрбие жұмысына талдау
Мақсаты: Жыл бойы жүргізілген ұлттық тәрбие жұмыстарына сапалы талдау жасап, нәтижесін шығару.
Міндеттері:
-
Ұйымдағы барлық тәрбие бағыттарындағы ұлттық мазмұнды талдау;
-
Педагогтердің шығармашылық белсенділігін саралау;
-
Келесі жылға ұсыныс дайындау.
Күтілетін нәтиже: Ұлттық тәрбие жұмысы жүйеленеді, нәтижелі тәжірибе айқындалады.
№10
Тақырып:Жазғы тәрбие жұмыстарында ұлттық мазмұнды қолдану
Мақсаты: Жаз мезгіліндегі демалыс тәрбие жұмыстарын ұлттық мазмұнда ұйымдастыру.
Міндеттері:
-
Ұлттық ойындарды күнделікті серуенде қолданысқа енгізу;
-
Этнографиялық танымдық жұмыстар ұйымдастыру;
-
Табиғатпен үндескен ұлттық тәрбие формаларын жоспарлау.
Күтілетін нәтиже: Жазғы кезең баланың ұлттық сана-сезімін дамытуда белсенді қолданылады.
№11
Тақырып:Ұжыммен тәжірибе алмасу (ұлттық бағыттағы семинар)
Мақсаты: Педагогтер арасында ұлттық құндылықтар негізінде әдістемелік тәжірибе алмасуды жүзеге асыру.
Міндеттері:
-
Ұлттық бағыттағы инновациялық тәжірибелерді талқылау;
-
Ашық іс-шаралар мен шеберлік сабақтар өткізу;
-
Жаңа әдістемелік ұсыныстар жинақтау.
Күтілетін нәтиже: Педагогикалық шеберлік артады, ұлттық бағыттағы үздік тәжірибелер ортақ білім базасына айналады.
ҚОРЫТЫНДЫ
Балабақшада ұлттық құндылықтарды насихаттау – тәрбие жүйесінің басым бағыты. Бұл үдерістің жүйелі түрде іске асуы үшін басшы тәрбие жұмысын заңдық және нормативтік құжаттарға сүйене отырып ұйымдастыруы тиіс. ҚР Конституциясы мен «Білім туралы» Заңы тәрбие мен білім беру мазмұнының құқықтық негізін қалыптастырса, мемлекеттік стандарттар мен бағдарламалар ұлттық мазмұнды енгізуге нақты бағдар береді.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
-
Қазақстан Республикасының Конституциясы. – Астана: Юрист, 2022.
-
Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңы. – Астана: Әділет, 2023.
-
«Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты». ҚР Үкіметінің 2022 жылғы №347 қаулысы.
-
«Рухани жаңғыру» бағдарламалық мақаласы. – Елбасы Н.Ә. Назарбаев, 2017.
-
«Мәдени мұра» мемлекеттік бағдарламасы. – Астана, 2004.
-
ҚР БҒМ. 2022–2026 жылдарға арналған білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламасы. – Астана, 2022.
-
ҚР Білім және ғылым министрлігінің бұйрықтары мен әдістемелік нұсқау хаттары. – 2023–2025 жж.
-
Бала құқықтары туралы Конвенция. – Нью-Йорк: БҰҰ, 1989 (Қазақстанда ратификацияланған, 1994).
-
Тәжірибелік жетекші: «Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуда ұлттық құндылықтарды пайдалану жолдары». – Алматы: Рауан, 2021.
-
Қалиев С., Жұмабаев С. Қазақ этнопедагогикасы. – Алматы: Білім, 2020.
-
Сарыбай А. Ұлттық тәрбие – ұлт болашағының негізі. – Нұр-Сұлтан: Фолиант, 2022.
23

