Ұлы географиялық ашулар әлемді қалай өзгертті?

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы: Сауда, қолөнер және әлемді игеру

Мектеп: Мұхит атындағы ЖОББМ

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Қазбаева А.С

Сынып: 6

Қатысқандар:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Ұлы географиялық ашулар әлемді қалай өзгертті?

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

6.2.4.3. картадан ХҮ-ХҮІ ғасырлардағы саяхатшылардың негізгі бағыт-бағдарларын белгілей отырып, Ұлы географиялық ашулардың адамдардың әлем туралы түсінігіне ықпалын анықтау.

6.3.2.7. «отаршылдық саясат» ұғымын түсіндіру (Испания мен Португалияның жаулап алу мысалында)

Сабақтың мақсаты

• Ұлы географиялық ашулардың нәтижесін , Еуропа мен Америкадан бастау алған отаршылдық саясат мәнін анықтайды.

• Картадан саяхатшылардың жүріп өткен бағыттарын көрсетеді.

• Ұлы географиялық ашулардың адамдардың әлем туралы түсінігіне ықпалын дәлелдейді.

Бағалау критерийі

• Ұлы географиялық ашулардың нәтижесін , Еуропа мен Америкадан бастау алған отаршылдық саясат мәнін сипаттайды.

• Картадан саяхатшылардың жүріп өткен бағыттарын көрсете алады.

• Ұлы географиялық ашулардың адамдардың әлем туралы түсінігіне ықпалын зерттейді.

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы

110 минут

1. Сәлемдесу

2. Оқушыларды түгендеу

3. Жағымды психологиялық ахуал қалыптастыру:

«Жүректен жүрекке»

(Сабақ басталар алдында қолданамыз. Әр оқушы стикерге өзінің ең жақын адамынан естіген ең жылы сөзді жазу және жүрекшеге орналастыру.)

«Пазл» әдісі арқылы сыныпты КАРТА, КОМПОС, КАРАВЕЛЛА суреттері арқылы үш топқа бөлемін.

М. Жаттығудың психологиялық мәні: Қатысушылар ойын түрінде командада тиімді әрекет жасауға, рөлдерді бөлуге, жұмыс сапасын жақсартуға, ортақ мақсатқа жетуге үйренеді.

БЫМ.«Кинометофора әдісі» Экраннан көрсетілген бейнеролик желісімен эвристикалық әңгіме арқылы сабақ тақырыбы мен мақсатын анықтаймыз.

1. Бейнематериалдағы әңгіме не туралы деп ойлайсыңдар ?

2. География пәнінен қандай теңіз саяхатшылары туралы білесіздер?

3. Ұлы географиялық ашуларға қандай жағдайлар себеп болды?

4. Мұхиттарды кемемен жүзіп өтіп, жаңа жерлерді ашу үшін теңіз саяхатшыларына қандай қасиеттер тән?

5. Географиялық ашулар салдарынан қандай жағымсыз өзгерістер болуы мүмкін?

(Осы берілген сұрақтар үй тапсырмасымен тығыз байланысып жатыр)

ҚБ: оқушылардың дұрыс жауаптарын мадақтау "Үш шапалақ"

М. Оқушылардың болжам жауаптары арқылы басты зерттелетін мәселеге ой шоғырландырылады.Сабақ тақырыбы мен оқу мақсаттары таныстырылғаннан кейін бағалау критерийлеріне, зерттеу сұрағына назар аударылады

http://engime.org/mfalimderge-arnalfan-psihologiyali-trening.html?page=5

Сілтеме:

https://bilimland.kz/kk/courses/education-movies/izvestnye-imena/lesson/ajgili-sayakhatshylar

Сабақтың ортасы

20 минут

Ұлы географиялық ашулар мен оның нәтижелері рөлдік ойын арқылы меңгеріледі. Компос таңдаған топ «Саяхатшылар», карта таңдаған топ «Тарихшылар», каравелла суреттін таңдаған топ «Эксперттер» тобы болып жұмыстанады.

Т. «Саяхатшылар» тобы «Резюме» әдісімен Х.Колумб, Ф.Магеллан, В.Гамманың өмір баяны,қызметі, саяхаттарын картадан көрсетіп әңгімелейді.

«Тарихшылар» тобы Ұлы географиялық ашулардың маңыздылығымен нәтижелерін талдайды. «Ойлан. Жұптас.Талқыла» әдісі . Оқулықтағы мәтінмен, қосымша ақпаратпен (ресурс) танысады, ой бөліседі. Жұп құрып, жауаптарын салыстырады, түсіндіреді.

«Эксперттер» тобы екі топтың жұмысына «SWOT» әдісі арқылы сараптама жүргізіп, дәлелдер келтіреді, қорытындылайды. Оқушылар тарихи оқиғаны ой елегінен өткізіп, баға беруге дағдыланады.

«SWOT» әдісі

Ұлы географиялық ашулардың нәтижелері бойынша оң және теріс салдарларын анықтап, кестеге түсіреді

Дескриптор Білім алушы

• Ұлы географиялық ашулардың нәтижесінің күшті жақтарын анықтайды;

• Ұлы географиялық ашулардың нәтижесінің мүмкіндіктерін анықтайды;

• Ұлы географиялық ашулардың нәтижесінің әлсіз жақтарын анықтайды;

• Ұлы географиялық ашулардың нәтижесінен туындаған қауіптерді болжайды.

ҚБ: «Автобус билеті» әдісі

Оқушылар сұрақтарға белсенді жауап берген жұптарға мадақтау сөздер жазылған автобус билеттерін таратады

Т. Тапсырма 1

Берілген суреттер негізінде саяхатшылардың теңіз экспедицияларындағы саяхатын кестеде анықтаңыз.

Дескриптор Білім алушы

• Ф.Магелланның саяхаттарының нәтижесін жазады;

• Х.Колумбтың саяхаттарының нәтижесін жазады;

• А.Веспучи саяхаттарының нәтижесін жазады.

Тапсырма 2.

Ж. Саяхатшылардың жүріп өткен теңіз жолдарын кескін картаға түсіріңдер. (Ф.Магеллан, Х.Колумб, В.Гамма )

Ж.Картамен жұмыс жасау.

Алған білімдердің негізінде оқушылар саяхатшылардың жүріп өткен теңіз жолдарын кескін картаға түсіруі тиіс.

Дескриптор Білім алушы

- Ф.Магелланның саяхаттарын кескін картаға түсіреді;

- Х.Колумбтың саяхаттарын кескін картаға түсіреді;

- А.Веспучи саяхаттарын кескін картаға түсіреді;

Тапсырма 3.

Д. Суретті талдауға арналған аналитикалық жұмыс парағы

Сілтеме :

Әлімов А.Қ. Интербелсенді оқу әдістемесін мектепте қолдану.

Оқу құралы/.-Назарбаев Зияткерлік Университеті, 2014

http://www.what-who.com/v/velikaya-geograficheskie-otkrytiya.html

https://ikaz.info/uly-geografiyalyk-ashylular-zhane-olardy-natizheleri/

https://ikaz.info/uly-geografiyalyk-ashylular-zhane-olardy-natizheleri/

http://www.what-who.com/v/velikaya-geograficheskie-otkrytiya.html

Сабақтың соңы

10 минут

Қорытындылау

«ПОПС» әдісі

Сабақтың түйінді сөзін оқушылардан сұрау.

Оқушылардың өзіндік пікір мен көзқарастарын айта білу дағдысын қалыптастыру үшін қолданамын.

«ПОПС» әдісі

1.Пікір

2.Дәлел

3.Мысал

4.Қорытынды

Дескриптор Білім алушы

• мәселедегі басты маңызды себепті сипаттайды;

• мәселені мысалдармен дәлелдейді;

• мәселе бойынша қорытынды жасайды.

Рефлексия: Х.Колумб аралына саяхат.

Сен қайсы аралға саяхат жасағың келеді?

Бағалау: Кері байланыс пен қалыптастырушы бағалауды сабақ барысында жүзеге асырып отырамын.

Үйге тапсырма: 23. Ұлы географиялық ашулар.

1. Тақырыптың соңындағы сұрақтарға жауап әзірлеу

2. Саяхаттардың біріне қатысқан теңізшінің атынан эссе жазу. (30-40 сөз)

3. «Ұлы саяхатшылар» тақырыбында буклет әзірлеу.

«Сын тұрғысынaн ойлaу білім үрдісінде» оқу- әдістемелік құрaл.

Редaкциялaғaн:

З.У.Имжaровa.

Aқтөбе,2012ж(60-61 бет)

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Kazakhstan_locator_blank.s

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Оқушылардың жас ерекшелігін ескере отырып, сабаққа деген қызығушылығын арттыру мақсатында түрлі тапсырмалар беру арқылы оқушылардың іс – әрекетін белсендіруді жоспарлаймын.

Оқушылардың жұмысы өздігінен білім алуға бағытталады. Сыни ойлау арқылы талдау, қорытындылау жұмыстарын жүргізіледі. Білу, түсіну, қолдану, талдау әдісі ретімен сақталады.

Осы мақсатта сабақ басында BILIMLAND қорынан бейнематериал көрсету арқылы оқушылардың тыңдай білу дағдысын қалыптастырып,эвристикалық әңгіме арқылы сабақ тақырыбы мен мақсатын ашуға бағыттаймын. «Пазл» әдісі қолдану арқылы сыныпты үш топқа бөлемін. Нәтижесінде оқушылар ойын түрінде командада тиімді әрекет жасауға, рөлдерді бөлуге, жұмыс сапасын жақсартуға, ортақ мақсатқа жетуге үйренеді.

Ол үшін «Саяхатшылар», «Зерттеушілер», «Эксперттер» тобы болып жұмыстанады. Топтық талқылау үрдісі кезінде барлық оқушылардың бірдей сабаққа қатысуын қадағалаймын.

Оқушылардың қажеттілігі мен мүмкіндігін ескере отырып, тақырыптың негізгі идеясын толық түсінуін қолдау мақсатында келесі әдіс-тәсілдерді қолданамын

«Ойлан – жұптас – бөліс» әдісі

Ұлы географиялық ашулардың маңыздылығымен нәтижелерін талдайды. Топта жұмыстанады. Бұл жерде оқылым, жазылым, айтылым дағдылары жүзеге асып, ойлаудың түсіну деңгейіне сәйкес келеді. Тапсырманы топта талдағанда диалог жүзеге асып , бір-біріне қолдау көрсетеді. Қарқыны жоғары оқушылармен қолдауды қажет ететін оқушылар бірлесіп жұмыстанады. Бірлесіп әрекет ету арқылы сабақ мақсатының орындалуына ықпал етеді, өздіктерінен білім алуға ұмтылады.

«SWOT» әдісі

Ұлы географиялық ашулардың нәтижелері бойынша оң және теріс салдарларын анықтап, кестеге түсіреді. Сараптама жүргізіп, дәлелдер келтіреді, қорытындылайды. Оқушылар тарихи оқиғаны ой елегінен өткізіп, баға беруге дағдыланады. қабілеті жоғары оқушылар басқа сыныптастарына қарағанда анағұрлым күрделі идеаларды түсіндіріп,дәлел келтіре алады. Сол қабілеттерін ескере

отырып, қосымша дереккөздер беремін.

Суретті талдауға арналған аналитикалық жұмыс парағы.

Кейбір оқушылар басқаларына қарағанда жылдам жұмыс істейді. Қосымша тапсырмаларды көп күш жұмсауды талап ететін оқушылар үшін қолдануға болады. Қосымша тапсырманы оқушылардың өзіндік пікір мен көзқарастарын айта білу дағдысын қалыптастыру үшін қолданамын.берілген сұраққа өз пікірін дәлелдеп жазады. Қабілеті жоғары оқушылар жауап жазу барысында тірек сөздерді тиімді қолданып, көзқарасын білдіріп, шешім шығарады.

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Оқушылар сабақ барысында үнемі бағаланып отырады,осылайша саралаудың басқа да түрлері оқушылардың қажетіліктеріне қарай үнемі түзетіп отыруын жоспарлаймын.

Олар өзін-өзі бағалайды кері байланыс жасау арқылы мұғаліммен байланыс жүргізіп отырады .

Әр тапсырма орындалған соң оқушыларды қалыптастырушы бағалау арқылы бағалаймын.

Топтық жұмыс кезінде өзара топтық бағалау жүзеге асады.

Жеке жұмыс барысында мұғалім өзі мадақтау арқылы бағалайды.

Мaқcaтқa бaғыттaлғaн тaпcыpмaлapдaн кeйiн oқyшылapдың нeнi үйpeнгeндiгiн жәнe әлiдe нe нәpceлepдi қapay кepeктiгiн әp тaпcыpмaғa бepiлгeн apнaйы дecкpиптop apқылы тeкcepiлeдi.

Критералды бағалау жүйесінде қалыптастырушы бағалауды ұйымдастыруда «Үш шапалақ», «Автобус аядамасы» бағалау әдістерін қолданамын.

Мұғалім қолпаштауы: «Жарайсың, өте жақсы» деген сөздермен ынталандырамын. Оқушылардың материалды меңгеру деңгейін «Магеллан аралына саяхат» рефлексия әдісі арқылы анықтаймын.

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау

Сабақта сергіту жаттығулары мен белсенді жұмыс түрлерін қолдану.

Сыныпқа жарықтың түсуі мен сыныптағы парталардың орналасуы және кабинеттің ауасының желдетілуі талапқа сай болуы қадағаланады.

Әр түрлі тапсырмалардың орындауда сабақ үстінде оқушылардың еркін қозғалуына мүмкіндік жасалады. Компьютерді, ноутбуктерді тек тапсырма кезінде аз уақыт жұмыс жасап өшіру, интерактивті тақтаны қажет емес уақытта сөндіріп қою.

Сабақ бойынша рефлексия

Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?