Ұшқан ұя.

Бөлім атауы: Ұлттық және отбасылық құндылықтар. Фонетика.

Мектебі: «Қызылсеңгір» ЖББМ Пәні: Қазақ тілі.

Күні: 30.09.2024 ж

Мұғалімнің аты-жөні: Ж. Илесбаева

Сыныбы: 6 А,Ә

Қатысқан оқушылар саны:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Ұшқан ұя

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

6.2.2.1 – ауызекі сөйлеу және көркем сөйлеудің стильдік ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану;

6.3.2.1 - жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай құрылымын сақтай отырып мінездеме, құттықтау құрастырып жазу;

6.4.2.1 - екпіннің түрлерін (сөз екпіні, тіркес екпіні, логикалық екпін) сөз және сөйлем ішінде орынды қолдану.

Сабақтың мақсаттары

Барлық оқушылар: тілдік құралдардың мағыналарын ажырату арқылы мәтіндердің жанрлық және стильдік ерекшеліктерін анықтай отыра, Қарттар күні мерекесіне орай әжесіне құттықтау құрастырып жаза алады.

Көптеген оқушылар: құттықтау жазуда көркем сөйлеу стилінің ерекшеліктерін сақтай алады.

Кейбір оқушылар: құттықтау хат құрылымын сақтай отырып, көркем стильде құттықтау құрастырып жаза алады.

Бағалау критеийлері

• Тілдік құралдар мен екпіннің түрлерін ажырату арқылы мәтіннің жанрлық және стильдік ерекшеліктерін анықтап, құрылымын сақтай отыра құттықтау құрастыра алады.

Ойлау дағдыларының деңгейі

Қолдану, талдау

Тілдік мақсаттар

Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер: дәстүр, сүйінші, бәсіре, ұлттық құндылық

Диалог және жазылым үшін қажетті сөз тіркестері: менің ойымша..., мен бұл пікірмен келісемін/ келіспеймін

Құндылықтарға баулу

Зайырлы қоғам және жоғары руханият(3-құндылық)

Пәнаралық байланыс

Халық ауыз әдебиеті

Осыған дейін меңгерілген білім

Қиял әлемі туралы білімдерін тереңдетеді.

Жоспар

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу, сабаққа дайындық.

ІІ. Жағымды психологиялық ахуал. Шаттық шеңберінде тұрып, жақсы сөздер мен тілектер айтады.

- Мен мақсатыма жетемін.

- Мен қиялдай аламын.

- Менің қиялым ұшқыр.

Қызығушылықты ояту.

«Ребус» Шарты: ребусты шеш.

Жауабы: «Ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілерсің» Сабақтың тақырыбы - «Ұшқан ұя». Бұл ұғым нені білдіреді? Синонимі қандай?

І.ОҚЫЛЫМ АЛДЫ.

Тапсырма. «Ән тыңда» Шарты: «Асыл әжем» әнін бейнебаян арқылы тыңда, сұрақтарға жауап бер:

• Ән кім жайында?

• Әже деген кім?

• Қазір біз оқығалы отырған мәтіндерге «әже» сөзінің қатысы қаншалықты деп ойлайсыңдар?

Ән тыңдалған соң, оқушылар сұрақтарға жауап береді, оқу мақсаттарымен және бағалау критерийімен танысады.

Сабақтың мақсаттары мен бағалау критетийлерімен танысу.

Оқушылар жағымды психологиялық ахуал жүргізеді.

Оқушылар тақырыпқа байланысты ребус шешіп, тақырыпты анықтайды.

Ән тыңдап, бүгінгі тақырыппен байланысын анықтайды.

Сабақтың тақырыбы мен мақсаты анықталады.

ҚБ

ҚБ

6-сынып «Қазақ тілі» оқулығы

Сабақтың ортасы

Мағынаны тану

ІІ. ОҚЫЛЫМ ТАПСЫРМАСЫ. Асты сызылған сөздер мен мағынасы таныс емес сөздердің мағыналарын ажырату арқылы мәтіндерді түсініп оқы.

А мәтіні.

Үй іші қоңыр салқындау екен. Әжем қос сабаумен тулақты кезек-кезек тарсылдатып жүн сабап отыр. Сабау дыбысына құлақ тоссаң, әлдебір әуен сазы сезіледі. Екі әпкем мен жиен қызымыз біреуі жүн тасып, екіншісі тулаққа төсеп, үшіншісі ұршық иіріп, көмектесіп жүр... Мен дүниені көшіріп жіберердей ентелей келіп, әжемнің иығынан сілкілей беріппін.

- Әже, әже-е-е, не үйренгенімді айтып берейінші-і-і.

- Әу, құлыным –ау-у, сабыр етші. Мен жүнімді сабап болайын. Сонан соң асықпай тыңдаймын ғой,- деді әжем еркелетіп. Енді менің екпінім бәсеңдеп, әжемнің қасына отыра кеттім де, жүн шашып ойнай бастадым.

Ә мәтіні.

Әжем менімен кішкене күнімнен сырлас. Екеуміз оңаша қалғанымызда өткен-кеткенімізді айтып, үш ұл, бір қызды қалай адам ғып өсіргенін әңгімелейтін. Мен әжемнің көрген бейнетіне, кереметтей төзімділігіне жаным аши отырып сүйсінемін. Сондайда қолымна келсе, әжемді үлде мен бүлдеге орап, тырп еткізбестен төрге төрт қабат көрпенің үстіне отырғызып қойсам деп арман етуші едім. Менің осы ойымды жақсы ұғатын әжем: -Қозым, қозы-ы-ым... Сенің осы айтқаныңның өзі –ақ маған үлде мен бүлде емес пе?! Айналды-ы-ым сенен! Басқасы тегіс жиналып бір төбе болғанда, сен өзің бір төбе емессің бе маған?!- деп еміренетін.

Тапсырма. «Ойлан-Жұптас-Бөліс» әдісімен алғаш жұп құрыңдар. Жұбыңмен сұрақтарға жауап бер.

- Мәтіндер кім туралы?

- Неліктен олай ойлайсың?

- Мәтін авторларының кейіпкерлерге қандай қатысы бар?

- Мәтін авторларының әже жайында жазуының себебі неде деп ойлайсыңдар?

- Мәтіндердің стильдік ерекшеліктерін анықта.

Дескриптор:

• Сұрақтарға жауап береді;

• Мәтіндердегі тілдік құралдардың мағыналарын ажыратып, стилі мен жанрын анықтайды;

ҚБ

Сұрақтарды жұпта талқылап, мұғалім сұрауымен жауап береді, қажет жағдайда бір-бірін толықтырып отырады.

2-тапсырма. Екі мәтінді мұқият оқыңыз. Кестеге сүйене отырып, мәтіндерді салыстырыңыз.

Дескриптор:

• Мәтіндерді салыстырады;

• Мәтіндердегі негізгі ақпаратты анықтап, нешінші жақта баяндалғанын табады;

• Екпіннің әр түріне мысал келтіреді(барлығы 4+4 мысал)

• Кейіпкерге тілектер жазады.

ҚБ

ІІІ.ОҚЫЛЫМНАН КЕЙІН.

«Құттықтау хат жаз»

Құттықтау хат құрылымын сақтай отырып, көркем сөйлеу стилінде Қарттар күні мерекесіне орай әжеңе құттықтау хат жаз.

Дескриптор:

1.Мәтіндердегі тілдік құралдарды және постердегі сөздерді қолданады.

2.Құрылымын сақтап, көркем стильде құттықтау хат жазады.

ҚБ

«Автор орындығы»

Қалаулары бойынша 1-2 оқушы жазғандарын ортаға шығып оқиды, қалғандары бағалайды.

Асты сызылған сөздер мен мағынасы таныс емес сөздердің мағыналарын ажырату арқылы мәтіндерді түсініп оқы.

«Ойлан-Жұптас-Бөліс» әдісімен алғаш жұп құрыңдар. Жұбыңмен сұрақтарға жауап бер.

Теориялық біліміңді көтер!

Сұрақтарды жұпта талқылап, мұғалім сұрауымен жауап береді, қажет жағдайда бір-бірін толықтырып отырады.

Екі мәтінді мұқият оқыңыз. Кестеге сүйене отырып, мәтіндерді салыстырыңыз.

Құттықтау хат құрылымын сақтай отырып, көркем сөйлеу стилінде Қарттар күні мерекесіне орай әжеңе құттықтау хат жаз.

Қалаулары бойынша 1-2 оқушы жазғандарын ортаға шығып оқиды, қалғандары бағалайды.

ҚБ

ҚБ

ҚБ

6-сынып «Қазақ тілі» оқулығы

(Бауыржан Момышұлы)

(Сайын Мұратбеков)

Сабақтың соңы

Кері байланыс «Табыс сатысы»

Оқушылар мұғалімге кері байланыс береді. (Жазбаша/ауызша)

• Мен ............. БІЛЕМІН,

• Мен ............ ТҮСІНЕМІН,

• Мен ...............  ЖАСАЙ АЛАМЫН.

Үйге тапсырма: А4 парағына құттықтауды жазып, ашық хат жасап кел немесе әжеңнің суретін салып кел.