Қазақ Ұлттық Қыздар Педогогикалық Университеті

Педагогика және психология институты

Зерттеу жобасының тақырыбына сәйкес жарияланған мақалаға пікір жазу

Әдебиеттермен жұмыс

Бақтиярова. Д. А.

Мақалаға пікір

«Мектепке дейінгі ұйымда инклюзивті білім беруді қажет ететін балалардың бейімделу кезеңдерінде қолданатын ойындар» атты мақала – өзекті әрі тәжірибелік маңызы зор ғылыми еңбек. Автор инклюзивті білім беру жағдайындағы ерекше білім беруді қажет ететін балалардың бейімделу мәселесін жан-жақты қарастырып, бейімделудің төрт кезеңін ғылыми тұрғыда негіздеген. Мақалада Л.С. Выготский, Э. Эриксон, Д.Б. Эльконин сынды ғалымдардың теорияларына сүйену ғылыми дәйектілікті арттырады. Зерттеу барысында ойын әрекетінің бейімделудегі рөлі нақты мысалдармен ашылған, бұл тәрбиешілер мен логопедтер үшін әдістемелік көмек ретінде құнды. Сондай-ақ педагог, логопед, психолог және ата-ананың бірлескен іс-әрекетінің маңызы айқын көрсетілген. Автор ұсынған бейімдеу ойындарының жүйесі балалардың эмоциялық және әлеуметтік дамуын қолдайды. Мақала мазмұны жүйелі, тілдік жағынан сауатты, құрылымы ғылыми талаптарға сай. Жалпы, еңбек мектепке дейінгі ұйым педагогтарына, инклюзивті білім беруді іске асырушы мамандарға арналған құнды әдістемелік материал болып табылады.

Әдебиеттермен жұмыс (200 сөз)

Мақалада инклюзивті білім берудің теориялық негіздері мен бейімделу үдерісін түсіндіруде әлемдік және отандық әдебиеттер тиімді қолданылған. Атап айтқанда, Саламанка декларациясы (1994) мен БҰҰ Конвенциялары инклюзивті саясаттың құқықтық базасын негіздейді. Л.С. Выготскийдің әлеуметтік-мәдени даму теориясы баланың бейімделуін әлеуметтік қарым-қатынас арқылы жүзеге асыру идеясын түсіндіреді. Э. Эриксон мен Д.Б. Эльконин еңбектері тұлғалық даму мен ойын әрекетінің психологиялық рөлін ашуда маңызды орын алған. Қазақ ғалымдары – Қалиева С.Ж., Мұратова А.Б., Әуелбекова С. еңбектері отандық инклюзивті тәжірибенің ерекшеліктерін толықтырған. Шетелдік зерттеушілер (Odom, Buysse, Soukakou) инклюзияның тиімділігін ғылыми тұрғыдан дәлелдеп, мақаланың халықаралық деңгейдегі маңызын күшейткен. Барлық әдебиеттер зерттеу тақырыбымен тығыз байланысты және бейімделу кезеңдерінің теориялық негізін айқындауға ықпал еткен.