Тақырып: Векторлардың скалярлық
көбейтіндісі.
-
Білімділік: Векторлық скалярлық
көбейтіндісінің анықтамасы, теңдігін, векторлардың
скалярлық көбейтіндісінің геометриялық мағынасын, векторлардың
перпендикулярлық белгісін білу; координаторлары берілген
векторлардың скалярлық көбейтіндісін, векторлар арасындағы бұрыштың
шамасын таба алу, скалярлық көбейтінді туралы теореманы дәлелдей
алу.
-
Дамытушылық: Өтілген
тақырып бойынша алған білімдерін есеп шығрағанда қолдана білу
қабілеттерін дамыту.
-
Тәрбиелік: өз бетімен
жұмыс істей білуге, шапшаңдыққа, тапқырлыққа тәрбилеу.
Мақсат: Оқулықтағы жаттығуларды орындай алу мақсаты
көзделеді.
Құрал-жабдықтар,көрнекті құралдар:
сызғыш, сызба плакаттар.
Сабақ түрі: жаңа білім алу сабағы.
Әдіс-тәсілдер: Лекция.
Сабақ барысы
-
Оқыту үрдісінің маңыздылығы:
1.Ұйымдастыру кезеңі.
2.Үй жұмысын тексеру.
Үйге берліген тапсырманы тақтаға жазғызып
талқылау (оқушылар үйден шығара алмаған есептерді)
ДМ.(С тобы) АВС үшбұрышының АД, ВЕ, СҒ
медианалары О нүктесінде қиылысады. Мұндағы СА
Шешуі: ,
:
,
-
Жаңа тапсырмаларды
қалыптастыру:
I.Анықтама. векторларының скалярлық көбейтіндісі деп осы векторлардың
ұзындықтарын олардың арасындағы бұрыштың косинусына көбейткендегі
көбейтіндіні айтады. Екі вектордың скалярлық көбейтіндісінің
белгіленуі:
.
Я ғни, , ( 1)
мұндағы ). 2
сурет
(2)
О А
Қасиеттері:
. (орын
ауыстырымдылық)
+ (үлестірімділік
заңы)
) ( ) (көбейтіндінің үлестірімділік
қасиеті)
0, онда
онда 0
Дәлелдеуі: онда , яғни
ә)
Егер
,
(
,
бұдан
;
II. координаталық вектор.
.
.
III.Теорема: Екі вектордың
скалярлық көбейтіндісі олардың сәйкес координаторларының
көбейтіндісінің қосындысына тең.
Дәлелдеуі. ), ),
*( *
* *
+
(3)
Дербес
жағдай:
; - векторының скалярлық
квадраты.
(4)
-
Жаңа білімді бекіту: Есептер
шығару
№1 Үшбұрыштың
А(1;1), В(4;1), С(4;5) төбелері берілген, үшбұрыш бұрыштарының
косинусын есептеңдер. (Шәкілікова. Геометрия 9-сынып.
№70)
Шешуі:
1.
5 С
А В
0 1
4
2.
;
Жауабы: 0;
.
№2.
(Шыныбеков. Геометрия 9-сынып . №121)
Егер және болса, онда
және векторларының арасындағы
бұрышын табыңдар.
Шешуі: ,
( *(
(
(
Жауабы:
.
№3.
(Шәкілікова. Геометрия 9- сынып №84)
және . векторы
векторына перпендикуляр
болатындай санын
табыңдар.
Жауабы.-2. .
Қосымша
есептер: №116; №117 (Шыныбеков. 9-
сынып)
№116.
Егер және бірлік векторлары үшін
(
болса,
онда
және векторлары арасындағы бұрышты
табыңдар. Жауабы.
№117. Егер және өзара перпендикуляр бірлік
векторлар болса, онда 2 -
деп алып,
, , сандары мен
және векторлары арасындағы бұрышты
табыңдар. Жауабы.900
Үйге тапсырма
беру: №69, №72, №81. (Шәкілікова. 9-
сынып) . 7- жұмыс, 3,4-нұсқа (ДМ). №123.
(Шыныбеков).