«
АЙТБАЕВ
Берік, Жабас Кеңсбаев атындағы
жалпы орта білім бретін мектептің география пәні
мұғалімі
XXI ғасыр
көшбасшысы» танымдық
сайысы
Білім саласындағы бетбұрыстың
негізгі мақсаты – оқу - тәрбие үрдісін түбегейлі жақсарту. Пәндік
апталық оқушының география пәніне деген қызығушылығын арттырып қана
қоймай өзіндік ой – өрісін, ойлау қабілетін, танымдық тез шешімге
келуін дамытады. Өз ойын еркін жеткізе білуге тәрбиелеу мақсатында
« XXI ғасыр
көшбасшысы » атты сайыс сабақ
өткіздім.
Жорға
Бұл сайыста әр оқушының
ұпайлары 10 бал болып есептелді. Сайысқа алты оқушы қатысады.
Ойында бір оқушыға бес сұрақтан қойылады.
1 – оқушы
|
|
|
|
|
|
2 – оқушы
|
|
|
|
|
|
3 – оқушы
|
|
|
|
|
|
4 – оқушы
|
|
|
|
|
|
5 – оқушы
|
|
|
|
|
|
6 – оқушы
|
|
|
|
|
|
Сұрақтары
|
Жауаптары
|
1.
Дүние жүзіндегі ең биік
шың?
2.Дүние жүзіндегі ең қауіпты
жылы ағыс?
3.Жер асты жер
сілкінуінен,жанартау атқылауынан пайда болатын
толқын?
4.Тянь – Шань тауының ең биік
шыңы?
5.Жылнамалар жинағының
авторы?
|
Джомолунгма
шыңы
Гольфстрим ағысы
Цунами
Хан Тәңірі шыңы
Қ.Жалайыр
|
1.Дүние жүзіндегі ең терең
шұңғыма?
2.
Дүние жүзіндегі ең үлкен
теңіз?
3.
Дүние жүзіндегі ең төмен
ойыс?
4.
Еуразияның оңтүстік шеткі
мүйісі?
5.
Қытай елінің халық
саны?
|
Мариана шұңғымасы
Каспий теңізі
Өлі
теңіз
Чат мүйісі
1,895 млн адам
|
1.
Дүние жүзіндегі ең тұзды
мұхит?
2.
Қай құрлықта өзен
жоқ?
3.
Канаданың туына не
бейнеленген?
4.
Канада халқын қалай
атайды?
5.
Жетісу Алатауының
биіктігі
|
Атлант мұхиты
Антарақтида құрлығында
Үйенкі жапырағы
Эскимостар
4622 метр
|
1.
Нидерландының
символы?
2.
Дүние жүзіндегі ең кшкентай
құс?
3.
Дүние жүзіндегі ең ұзын
өзен?
4.
Іле Алатауының шыңы,
биіктігі?
5.
АҚШ еллінің жер
ауданы?
|
Қызғалдақ гүлі
Колебри құсы
Ніл өзені
Талғар шыңы, 4973
м
9364 мың
км2
|
1.
Дүние жүзіндегі ең үлкен
түбек?
2.
Дүние жүзіндегі ең тұзды
теңіз?
3.
Мысты
тау?
4.
Қазақстан қандай климаттық
белдеуде жатыр?
5.
Су қоры жөнінде Еуразия
материгі нешінші орында тұр?
|
Арабия түбегі
Қызыл теңіз
Анды тауы
Қоңыржай белдеуі
2 – орында тұр
|
1.
Дүние жүзіндегі ең биік
орналасқан астана?
2.
Дүние жүзіндегі ең үлкен
бұғаз?
3.
Дүние жүзіндегі ең суық
ағыс?
4.
Сауыр тауының
шыңы?
5.
Жаз айында қандай қысым
болады?
|
Ла – Пас астанасы
Дрейк бұғазы
Батыс желдері
Мұзтау шыңы
Төмен қысым
|
Осы сайыста ең көп бал жинаған
үш оқушы келесі сайысқа өтеді. Егерде кейбір оқушылардың ұпайлары
тең түскен жағдайда оларға ортақ сұрақ қойылады.
Мысалы:
-
Дүние жүзіндегі жер көлемі
жағынан Қазақстан Республикасы нешінші орында? (9 –
орында)
-
Ніл
өзнінің ұзындығы? (6671 метр)
1 –
оқушы
|
|
|
|
|
|
|
2 –
оқушы
|
|
|
|
|
|
|
3 –
оқушы
|
|
|
|
|
|
|
Дода
Сұрақтары
|
Жауаптары
|
1.
21 – желтоқсан,1991 жылы
қандай оқиға болды?
2.Өзбекстанмен қанша шақырым
шектесеміз?
|
ТМД – құрамына кірді
2354 шақырым
|
1.
ҚР – ның бірінші
астанасы?
2.
ҚР ең төмен жатқан
жері?
|
Орынбор
Қарақия ойысы
|
1.
Біз қай
қатпарлықтамыз?
2.
Ежелгі
платформа?
|
Альпі қатпарлығы
Шығыс Еуропа
|
Дода сайысында бір оқушыға екі сұрақтан қойылады, егерде
оқушы өзіне қойылған сұраққа дұрыс жауап бермес немесе мүлде жауап
жоқ болған жағдайда жүргізушінің қарсыластар деген
сөзінен кейін барып басқа оқушылар жауап бере
алады.
Жорға және
Дода сайысында жинаған ұпайларыңыз
толықтай сақталады.
Бәйге
Ендігі
сайыс Бәйге. Мұнда оқушылар кезектесіп
ұяшық таңдайды, олар нешінші (10, 20, 30, 40, 50) ұяшықты таңдаса
сонша ұпай баріледі. Жәнеде осы ұяшықтардың ішінде бір тосын сый
бар, ол кімге түссе сол өз өнерін
көрсетеді.
Жер шары
|
10
|
20
|
30
|
40
|
50
|
Мұхиттар
|
10
|
20
|
30
|
40
|
50
|
Терминдер
|
10
|
20
|
30
|
40
|
50
|
|
Жер шары
|
10.
Жер шарының ауданы?
20.
Мұхиттың ауданы?
30.
Құрлықтың ауданы?
40.
Ең алғашқы материк?
50.
Гандванаға жататын материктер?
|
510 млн
км2
361,1 млн
км2
149,1 млн
км2
Пангея матиригі
О.Америка
Антарактида,
Африка,
Аустралия
|
Мұхиттар
|
10. Тынық мұхитының тереңдігі?
20. Атлант мұхитының тереңдігі?
30. Үнді мұхитының тереңдігі?
40.
Тосын сый
!!!
50.
С.М. мұхитының тереңдігі?
|
11022 метр
8742 метр
7729 метр
!!!!!!!!!!!!
5527 метр
|
Терминдер
|
10. Наменклотура деген сөз қандай мағына
білдіреді?
20. Бәдәуй деген сөз қандай мағына
білдіреді?
30. Рифты деген сөз қандай
мағына білдіреді?
40.Платформа деген сөз қандай мағына
білдіреді?
50.
Изосбарос грекше қандай мағына білдіреді?
|
Картадан көрсету
Көшпелі тұрғын
Терең жарылыстардың жиынтығы
Жердің тұрақты учаскісі
Изо
– бірдей, барос – қысым
|
Сабақты
қорытындылау.
Жарыс аяқталды. Енді үш
оқушының ойын басынан бастап жинаған ұпайларын есептеп, жеңімпаз
оқушыны анықтамыз..
I
орын
|
............................................................
|
II
орын
|
............................................................
|
III
орын
|
..............................................................
|
Қарағанды
облысы
Ақтоғай
ауданы
Сарытерек
ауылы