Ыбырай Алтынсарин

Тақырып бойынша 11 материал табылды

Ыбырай Алтынсарин

Материал туралы қысқаша түсінік
Ұстаздарға, оқушыларға
Материалдың қысқаша нұсқасы


Тақырыбы: Ыбырай Алтынсарин агартушылық қызметі, өлеңдері.


1. Ыбырай Алтынсарин кім?


  1. Оқушылардың Ыбырай Алтынсариннің өмір жолы жайлы не білетіндіктерін сұрап, толықтыру.

  2. Ыбырай алтынсарітнің қандай эңгімелері мен өлеңдерін білетіндіктерін еске түсіріп, мазмұнын айтқызу.

  3. Балқожа би жайлы мәліметтер беру.

2. Ыбырай Алтынсариннің өмір жолына шолу жасау.


Жылдар

Маңызды оқиғалар

1841 жылы 20 ңазанда

Қостанай облысы Затабол ауданында туған.

1850 жылы

Орынбордагы қазақ балаларына арнап ашылған жеті жылдың орыс-қазақ мектебіне барған.

1857 жылы

«өте жақсы» деген бағамен бітірген.

1859 жылы

Орынбордагы шекаралық комиссияға тілмаш болған.

1859 жылы

Орынбордагы шекаралық комиссияның төрағасы, Шығысты зерттеуші белгілі ғалым, профессор. В. Григорьевпен жақын танысады.

I860 жылы

Торғай мектебіне мүғалім болып тағайындалады.

1864 жылы

Торғайдагы мектепті ашады.

1876 жылы

Петербург, Қазан калаларына барады.

1876 жылы

«Қазақ хрестоматиясын» жазуға кіріседі.

1879 жылы

«Қазақ хрестоматиясы» Орынборда басылып шығады.

1879 жылы

Торгай облысы мектептерінің инспекторы қызметіне тағайындалады.

1881 жылы

Орск қаласында тұңғыш мүғалімдер мектебі ашылады.

1879-1883 жылдары

Торгай қаласының төрт уезінде (Торғай,Ырғыз,Троиц,Ақтөбе) мектептер ашылады.

1983 жылы

Торғайда қолөнер мектебі ашылады.

1983 жылы

«Мұсылмандық тұтқасы» оқу құрал жазып шықты.

1887 жылы

Ырғызда тұңгыш қыздар мектебі ашылады.

1987 жылы

Қостанай уезінің Обаған және Жетіқара болыстарынан бір сыныптық мектептер ашылды. Жанынан казак, балалары жататын 25 орындық интернат салдырды.

1889 жылы

Ауыр науқастан 48 жасында қайтыс болады.


Ы. Алтынсарин -оқулық авторы.

1. «Қазақ хрестоматиясына енген тақырыптар кандай бөлімдерден тұрады?

A/ Балалар өмірінен алынған әңгімелер. Бұлар түрлі орыс хрестоматиясынан, көбінесе

И.Паулъсонның хрестоматиясынан алынды.

Ә/ Әр түрлі жинақтардагы адамдар өмірінен алынган әңгімелер.

Б/ Қазақ ақындарының ең таңдаулы өлең -жырларынан үзінді.

B/ казактың мақал -мәтелдері.


1. Білімге шақырған өлеңдері

«Кел,балалар,окылық!», «Өнер, білім бар жұрттар»


Табиғат туралы «Өзен», «Жаз».


2. Орыс жазушыларының аудармалары:

И.Б.Паульсонның «Книга для чтения и практических упражнений в русском языке», К.Д. Ушинский «Родное слово», JI.H. Толстой, Крылов.


3. Қазақ ауыз әдебиеті

«Бай баласы мен жарлы баласы», «Аурудан аянған күштірек», «Мейірімді бала», «Қарабатыр», «Тазша бала», «Әке мен бала», т.б.


Ыбырайдың өлеңдерін оқып, мазмұнын талдау.

«Жаз», «Өзен» -табиғат туралы

«Азган елдің билері, хандары,башары», «Залым төреге»- ел ішіндегі теңсіздік, келеңсіздіктерді жырлайды.

«Әй, достары» атты өленінде колдан келсе жас жеткіншектерге қолдан келсе жақсылық жаса, кең пейілді бол, өз еңбегіңмен күн көрге шақырады.


Ыбырай өлеңдеріне байланысты кестелер толтыру


Ыбырай сөзі

Қандай қасиеттерді айқындайды?

Араз бол кедей болсаң ұрлықпенен Телмірме еш адамға мұңдықпенен


Оқысаңыз балалар,

Шамнан шырақ жағылар

Тілегенің алдыңнан,

Іздемей-ақ табылар.


Өнер-білім бар жұрттар,

Тастан сарай салғызды.

Айшылық алыс жерлерден,

Жылдам хабар алғызды.


Ақылсыз жанды досым деп,

Басыңды косып, сыр айтпа.

Күндердің күні болганда,

Ол жаман айғақ болар басыңа.


Kім сендерді, балалар, сүйетұғын, Қуанышыңа куанып, кайғыңа күйетұғын. Түн ұйқысын төрт бөліп,кірпік қақпай, Шешең байғұс дамылсыз жүре-тұғын.



Ы.Алтынсаринге қатысты сөздерді талдау.

1. «Ыбырай Алтынсарин -казақ арасынан шыққан тұңғыш кемеңгер адам еді, ол өзінің караңғы, көшпелі халқының ішіне еуропалық мәдениеттің жарық сәулесін таратты»

«Оренбурский листок» газетінен

  1. «Қазақ халқы карапайым, өнері жоқ халық, бірақ біз қарапайымдылыктың өзінен де көп жақсылық табамыз» Ы.Алтынсарин.

  2. «Халық мектептері үшін ең керектісі -оқытушы. Тамаша педагогика құралдары да, ең жақсы үкімет бұйрықтары да, инспектор бақылауы да оқытушыға тең келе алмайды.» Ы.Алтынсарин

  3. Қазақтарға-осы дарынды, ақыл-есі мол халыққа кешікпей рухани және қогамдық даму жолына түсетін дұрыс бағыт беру калай дегенмен де қажет болып отыр»

Ы.Алтынсариннің (губернаторға жолдаған баяндамасынан)


ОҚО Сарыағаш қаласы Толыбай батыр атындағы№141 жалпы орта мектебінің әлеуметтік педагогы: П. Асанова







Жүктеу
bolisu
Бөлісу
ЖИ арқылы жасау
Файл форматы:
docx
21.12.2017
713
Жүктеу
ЖИ арқылы жасау
Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
шағым қалдыра аласыз
Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Министірлікпен келісілген курстар тізімі