Бөлім

Педагогтың аты-жөні

Кәдірбек М.Қ.

Күні

05.11.2025ж

Сынып 5 Е

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Заттардың қасиеті

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.3.1.3-заттардың қасиеттерін: тығыздығын, аққыштығын, жылу және электрөткізгіштігін, созылғыштығын, иілімділігін сипаттау

Сабақтың мақсаты

Оқушылар:

- Оқушылар заттардың тығыздығы, аққыштығы, жылу және электрөткізгіштігі, созылғыштығы, иілімділігін тәжірибе арқылы зерттеп сипаттайды

- Топтық талқылау кезінде заттың негізгі физикалық және химиялық қасиеттері бойынша ақпарат алмасады.

- Презентацияда негізінде берілген ақпаратты талдайды және жаңа білімді бекіту тапсырмаларын орындайды.

Бағалау критерииі

- Заттың физикалық қасиеттерін- тығыздығын, аққыштығын, электрөткізгіштігін, тапталғыштығын, иілімділігін біледі және түсінеді.

- заттың физикалық және химиялық қасиеттерін бөлшектер теориясы тұрғысынан түсіндіреді.

Құндылықтарға баулу:

«Мәңгілік ел» жалпыұлттық идеясы бойынша «Жалпыға бірдей еңбек қоғамы» құндылығына баулу. Бұл арқылы оқушыларда шығармашылық және сын тұрғысынан ойлауы, функционалдық сауаттылығы, қарым-қатынас жасау қабілеті мен жауапкершілігі артады. Сонымен қатар өмір бойы оқуға, еңбеу етуге, Қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілікке деген дағдысы қалыптасады.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Жылы амандасу, оқушыларды «Жылы тілек» әдісімен қарсы алу. (Мұғалім бастап оқушылар жалғастырып, бір біріне жылы тілегін айтып шығады)

Экранда шыққан кездейсоқ бөліну бойынша 3 топқа бөлініп отырады (Алтын, Шырын, Озон)

Үй тапсырмасын сұрау

Айналмалы дөңгелек көмегімен кездейсоқ оқушыларды атап, үй тапсырмасы сұралады.1-тапсырма

Мұғаліммен сәлемдеседі.

Сабақ құралдарын дайындап, бөлінген 3 топқа бөлініп отырады.

Үй тапсырмасын айтады, тақырып бойынша сұрақтарға жауап береді.

Бағалау парағына бағалау жасайды

Интерактивті тақта

Кітап, дәптер

Ортасы

Сабақтың мақсатына шығу

Жетелеуші сұрақтар қою арқылы оқушылармен бірге сабақ мақсаттарын анықтау (слайд)

Бірнеше затты көрсету.

Осы заттарды көрген кезде оқушыларда қандай ассоциациялар туындайтынын сұрап, ой қозғау.

Ауызша жұмыстар жүргізу арқылы оқушылардың дайындық деңгейін анықтау. Ол үшін мұғалім заттар мен заттардың топтарын (пішіні, түсі, мөлшері бойынша бірдей және әртүрлі) таңдап алады. Мысалы, көлемі бірдей, бірақ түсі әртүрлі, майшам,қасық, т.б.

Ø Мына заттың түсі қандай?

Ø Ол неден жасалған?

Ø Оның көлемі қандай?

Ø Қандай ерекшелігі бар? т.с.с

Ерекшеліетерін атай отырып жаңа сабақтың тақырыбын ашу.

Сабақтың тақырыбын түсіндіру:

Презентациядан заттардың қасиетін және физикалық, химиялық қасиетінің ерекешеліктерін ашып көрсету.

Оқулықпен жұмыс. Оқулықпен және дәптермен таныстыру. Олардың атқаратын қызметтеріне түсінік беру. Негізгі ұғымдарды дәптерлеріне көшіріп жазу.

1. Табиғатта барлығы материядан құралады. Ал олай болса материя неден тұрады? ( зат)

2. Заттың бірнеше агрегаттық күйі болады ма?

Сұйық затты бір ыдыстан басқа бір ыдысқа құйып алуға болады ма? Заттың осы қасиеттері атады - ... (заттың аққыштығы).

3. Ыстық шайға қасықты салып қойып біраздан кейін ауызға салғанда қасықта температурасы қалай өзгереді? Заттың осы қасиетін ... деп атайды (Электр жəне жылуөткізгіштігі)

Заттардың физикалық қасиеттері: тығыздығын, аққыштығын, жылу және электрөткізгіштігін, тапталғыштығын, иілімділігін сипаттау.

Топта оқушылар спикерлерді салайды, спикерлер басқаларға ақпаратты (жеткізеді) түсіндіреді.

Басқа қатысушылар белгілі реттілікпен (сағат тілі бағыты бойынша) жылжып отырады, спикерлер бір топқа ақпаратты түсіндіріп болғанға дейін, басқа топ оқушылары күте тұрады, да ең соңында өз топтарына қайта оралады.

Олар басқа топ спикерлерінің түсіндірген ақпараттарын өз тобының спикерлеріне жеткізеді.

Заттардың негізгі физикалық айырмашылығы –тығыздығын, аққыштығын, жылу және электрөткізгіштігін, тапталғыштығын, иілімділігін мен сипаттайды

Иілімділігі (пластикалығы) - Металдарды соққанда, ұсақ түйіршіктерге бөлініп шашырап қалмайды, небəрі пішінін өзгертіп тапталады не жанашылады, яғни соғуға төзімді пластикалық қасиетін, иілімділігін көрсетеді. Созымды деформация деп – жүктеу аяқталғаннан кейін қалпына келмейтін деформация түрін айтамыз. Созымды деформация металдардың құрылымы мен қасиеттерінде қалдық өзгерістер қалдырады.

Электр жəне жылуөткізгіштігі- Электр өрісінің əсерінен электрондар бағытты қозғалысқа ие болады, сөйтіп, электр тогя пайда болады. Электрөткізгіштігі ең жоғары металдар күміс пен мыс, одан кейін алтын, алюминий, темір болып келеді. Ең аз электрөткізгіштік сынапқа тəн.

2 тапсырма «Сиқырлы тәжірибе» Әр топқа 2 заттан беріледі

1. Қант, су. Түрлі түсті ойыншық

2. Майшам,сіріңке. Шаш түйреуіш темір.

3. Шыны ыдыс, қағаз,сіріңке. Ыстық су, қасық

Оқушылар тәжірибелерімен бөлісіп болғаннан кейін Сергіту сәті

Жаңа білімді бекіту.

Тиынды тазарту бұл - химиялық

Аққаланың еруі –физикалық

Судың қайнауы- физикалық
Торт пісіру(қант, жұмыртқа, май,қаймақ)- химиялық
Аяқ киімді тазарту-физикалық

Доппен терезені сындыру-физикалық
Ағаштың жануы-химиялық
Отшашу –химиялық
Жапырақтардың түсуі және шіруі-химиялық
Найзағай ойнау- биологиялық

Жоғарыдағы "бағалау критерийлері" арқылы оқушылар өз жұмыстарын бағалайды.

Заттарды көреді,түрлерін атайды, сипаттайды.

Тыңдалым. Оқылым.

Жаңа сөздерді тыңдайды, қайталайды, оқиды

Оқулықтан жаңа ақпаратты меңгереді

Оқушылар кітаптан жаңа тақырып бойынша ақпарат алып, тәжірибе жасайды. «Автобус аялдамасы» әдісі бойынша бір жолаушы келесі аялмаларға ауысып отырып өз тобында жасалған тәжірибемен бөлісіп шығады.

Сұрақтарға жауап береді

Дескриптор өзара бір-бірін бағалайды.

Бағалау парақшасын толтырады.

Жоғарыдағы "бағалау критерийлері" арқылы оқушылар өз жұмыстарын бағалайды.

Слайдар

Май шам

Ағаш

Скрепка

Шаш түйреуіш

Қасық

Ыстық су

Презентация

Майшам

Ағаш

Скрепка

Шаш түйреуіш

Қасық

Ыстық су

Ашық сұрақ-жауаптар

Сабақтың соңы

Рефлексия

Сабақты «Өз өзіңді бағала» қосымшасы арқылы керібайланыс

Үй жұмысы:

Әртүрлі заттардың қандай қасиеттері болатынын анықтандар:
Күміс
Ас тұзы

Бүгінгі сабақтан түйген ойларына байланысты кюар кодпен өз білімдерін бағалап кері байланыс жасайды.

Ұлы телефон