#1 слайд
Тақырыбы: Параллель жүретін реакция теңдеулері бойынша есептеулер (9-11 сынып)

1 слайд

#2 слайд
9 сынып п.19: Кальций карбонаты мен кальций гидрокарбонатының 26,2г қоспасын тұз қышқылымен өндегенде 6,72л (қ.ж.) көмірқышқыл газы түзіледі. Қоспадағы кальций карбонатының массалық үлесін табыңдар. А) 35,17% B) 36,17% C) 37,17% D) 39,17% E) 18,17% F) 28,17% G) 38,17% H) 48,17% 1.Кальций карбонаты және кальций гидрокарбонаты тұз қышқылымен әрекеттеседі, орта тұз , су түзіледі және көміртек диоксиді бөлінеді.Реакция теңдеулерін жазамыз: 26,2г СаСО 3 +2НСІ=СаСІ 2 +СO 2 +H 2 О Са(HСО 3 ) 2 +2НСІ=СaСІ 2 +2СO 2 +2H 2 О 6,72л 2. Тұздардың мольдік массасын есептейміз: M(СаСО 3 )= 100 г/моль M(Са(HСО 3 ) 2 )=162г/моль 3.Кальций карбонатының зат мөлшері n 1 , кальций гидрокарбонатының зат мөлшері n 2 . Реакция теңдеулерінде: n(СО 2 ) =6,72л : 22,4л/моль= 0,3 моль; Теңдеулер жүйесін құраймыз: 100n 1 +162n 2 =26,2 n 1 +2n 2 =0,3 n 1 +2n 2 =0,3 n 1 =0,3-2n 2 100(0,3-2n 2 )+162n 2 =26,2 200n 2 -162n 2 =30-26,2 38n 2 =3,8 n 2 =0,1моль m(СаСО 3 )=0,1моль*100г/моль=10г w(СаСО 3 )=10г : 26,2г*100%=38,17% Жауабы: Қоспадағы кальций карбонатының массалық үлесі 38,17% 9 сынып Параллель жүретін реакция теңдеулері бойынша есептеулер

2 слайд

#3 слайд
10сынып 2 бөлім п.59: Кальций карбонаты мен кальций гидрокарбонатының 524г қоспасын тұз қышқылымен өндегенде 444г кальций хлориді түзіледі. Қоспадағы кальций карбонатының және кальций гидрокарбонатының массалық үлесін табыңдар. А) 35,83% B) 61,83% C) 37,83% D) 39,17% E) 18,17% F) 28,17% G) 38,17% H) 48,17% 1.Кальций карбонаты және кальций гидрокарбонаты тұз қышқылымен әрекеттеседі, кальций хлориді , су түзіледі және көміртек диоксиді бөлінеді.Реакция теңдеулерін жазамыз: 524г СаСО 3 +2НСІ=СаСІ 2 +СO 2 +H 2 О Са(HСО 3 ) 2 +2НСІ=СaСІ 2 +2СO 2 +2H 2 О 444г 2. Тұздардың мольдік массасын есептейміз: M(СаСО 3 )= 100 г/моль M(Са(HСО 3 ) 2 )=162г/моль 3.Кальций карбонатының зат мөлшері n 1 , кальций гидрокарбонатының зат мөлшері n 2 . Реакция теңдеулерінде: n(СаСІ 2 ) =444г : 111г/моль= 4 моль; Теңдеулер жүйесін құраймыз: 100n 1 +162n 2 =524 111n 1 +111n 2 =444 111n 1 +111n 2 =444 n 1 +n 2 =4 100(4-n 2 )+162n 2 =524 162n 2 -100n 2 =524-400 62n 2 =124 n 2 =2моль m(Са(HСО 3 ) 2 )=2моль*162г/моль=324г w(Са(HСО 3 ) 2 )=324г : 524*100%=61,83% n 1 +n 2 =4 n 1 =4-n 2 =4-2 =2 моль m(СаСО 3 )=2моль*100г/ моль=200г w(СаСО 3 )=200г : 524г*100%=38,17% Жауабы: Қоспадағы кальций карбонатының массалық үлесі 38,17%; кальций гидрокарбонатының массалық үлесі 61,83% 10 сынып Параллель жүретін реакция теңдеулері бойынша есептеулер

3 слайд

#4 слайд
10 класс 1 часть стр 112 №5 задача: При разложении 8,06г смеси перманганата калия и бертолетовой соли выделилось 1,568л кислорода (н.у.). Найдите состав смеси А) 3,57г B) 3,37г C) 3,16г D) 3,97г E) 8,9г F) 6,9г G) 4,9г H) 2,9г 1.При разложении перманганата калия и бертолетовой соли выделяется кислород. Напишем уравнения реакции разложения этих солей: 8,06г 2KMnO 4 =K 2 MnO 4 +MnO 2 +O 2 2KCIO 3 =2KСІ +3O 2 1,568л 2. Производим расчет молярных масс солей: M(KMnO 4 )= 158г/моль M(KCIO 3 )=122,5г/моль 3.Обозначим количество вещества перманганата калия n 1 , бертолетовой соли n 2 . По уравнению реакции: n(О 2 ) =1,568л : 22,4л/моль= 0,07 моль; Составим систему уравнений: 316n 1 +245n 2 =8,06 n 1 +3n 2 =0,07 n 1 +3n 2 =0,07 n 1 =0,07-3n 2 316(0,07-3n 2 )+245n 2 =8,06 948n 2 -245n 2 =22,12-8,06 703n 2 =14,06 n 2 =0,02моль m(KСІO 3 )=0,02моль*245г/моль=4,9г m(KMnO 4 )=0,07-3*0,02=0,01*316=3,16г Ответ: Состав смеси масса перманганата калия равна 3,16г, масса бертолетовой соли равна 4,9г 10 класс Параллель жүретін реакция теңдеулері бойынша есептеулер

4 слайд

#5 слайд
11 сынып Параллель жүретін реакция теңдеулері бойынша есептеулер Оқулық 11 сынып 1бөлім п.36 153 бет 1есеп: Көміртек пен кремнийдің 5,2г қоспасы берілген. Қоспаны толық жағуға 6,72л (қ.ж.) оттек жұмсалды. Қоспадағы кремний мен көміртектің массалық қатынасын есептеңдер А) 6:6 B) 6:5 C) 7:5 D) 7: 6 E) 7:8 1.Көміртек пен кремний оттекпен әрекеттеседі , оксидтер түзіледі. Реакция теңдеулерін жазамыз: 5,2 г С+ О 2 = СО 2 Si + О 2 = SiO 2 6,72л 2.Көміртектің және кремнийдің мольдік массасын есептейміз: M(С)= 12 г/моль M(Si)=28 г/моль 3.Көміртектің зат мөлшері n 1 , кремнийдің зат мөлшері n 2 . Реакция теңдеулеріне : n 1 (О 2 ) =6,72л : 22,4л/моль= 0,3 моль; Теңдеулер жүйесін құраймыз: 12n 1 +28n 2 =5,2 n 1 +n 2 =0,3 n 1 +n 2 =0,3 n 1 =0,3-n 2 12(0,3-n 2 )+28n 2 =5,2 28n 2 -12n 2 =5,2-3,6 16n 2 =1,6 n 2 =0,1моль m(Si)=0,1моль*28г/моль= =2,8г n 1 =0,3-0,1 n 1 =0,2 моль m(С)=0,2моль*12г/моль=2,4г 2,8:2,4; 1,4:1,2; 0,7:0,6; 7: 6 Жауабы: Қоспадағы кремний мен көміртектің массалық қатынасы 7:6

5 слайд

#6 слайд
11 сынып Параллель жүретін реакция теңдеулері бойынша есептеулер Оқулық 11 сынып 1-бөлім п.36 154 бет2 есеп: Алюминий мен бериллийдің 144г қоспасын тұз қышқылымен өндегенде 20г сутек түзілді. Қоспадағы бериллий металдың массалық үлесін есептеңдер. А) 35% B) 25% C) 15% D) 55% E) 45% 1.Тұз қышқылымен екі металл да әрекеттеседі ,тұз түзіледі және сутек бөлінеді. Реакция теңдеулерін жазамыз: 144г 2АІ+6HСІ=2АІСІ 3 +3H 2 Ве+2НСІ=ВеСІ 2 +H 2 20г 2.Түзілген заттардың мольдік массасын есептейміз: M(АІ)= 27 г/моль M(Ве)=9 г/моль 3.Алюминийдің зат мөлшері n 1 , бериллийдің зат мөлшері n 2 . Реакция теңдеулеріне сәйкес : n 1 (Н 2 )= 20г: 2г/моль=10 моль Теңдеулер жүйесін құраймыз: 27*2n 1 +9n 2 =144 3n 1 +n 2 =10 3n 1 +n 2 =10 n 2 =10-3n 1 54n 1 +9(10-3n 1 )=144 54n 1 -27n 1 =144-90 27n 1 =54 n 1 =2моль m(АІ)=2моль*27г/моль= =54г n 2 =10-6=4моль m(Be)=4моль*9г/моль=36г w(Be)=36: 144=0,25*100%=25% w(AI)=100%-25%=75% Жауабы: Қоспадағы бериллийдің массалық үлесі 25% құрайды.

6 слайд

#7 слайд
11 сынып Параллель жүретін реакция теңдеулері бойынша есептеулер Оқулық 11 сынып 1бөлім п.36 153 бет 3есеп: Массасы 36,4г этанол мен сірке қышқылының қоспасын жаққанда 32,4г су түзілді. Бастапқы қоспадағы этанолдың массалық үлесін есептеңдер А) 53,55% B) 52,55% C) 51,55% D) 50,55% E) 49,55% 1.Этанол және сірке қышқылы жанғанда көмірқышқыл газы және су түзіледі. Реакция теңдеулерін жазамыз: 36,4 г С 2 Н 5 ОН+ 3О 2 =2СО 2 +3Н 2 О СН 3 СООН +2О 2 = 2СO 2 +2Н 2 О 32,4г 2.Этанолдың және сірке қышқылының мольдік массасын есептейміз: M(С 2 Н 5 ОН)= 46 г/моль; M(СН 3 СООН)=60г/моль 3.Этанолдың зат мөлшері n 1 , сірке қышқылының зат мөлшері n 2 . Реакция теңдеулеріне : n 1 (Н 2 О) =32,4г : 18г/моль= 1,8 моль; Теңдеулер жүйесін құраймыз: 46n 1 +60n 2 =36,4 3n 1 +2n 2 =1,8 1,5n 1 +n 2 =0,9 n 2 =0,9- 1,5n 1 46n 1 +60(0,9-1,5n 1 )=36,4 90n 1 -46n 1 =54-36,4 44n 1 =17,6 n 1 =0,4моль m( С 2 Н 5 ОН)=0,4моль*46г/моль= =18,4г w(С 2 Н 5 ОН) = 18,4г :36,4г*100%=50,55% Жауабы: Бастапқы қоспадағы этанолдың массалық үлесі 50,55%

7 слайд

#8 слайд
10класс 2 часть п.67 стр 75 задача №2: 6,72л (н.у.) смеси этана и пропана сожгли в кислороде . При пропускании образовавшегося СО2 через известковую воду образовался осадок массой 80г. Определите состав исходной смеси А) 1,12л B) 2,24л C) 3,36л D) 4,48л E)5,60л F)11,2л G) 22,4л H) 44,8л 1.При сжигании этана и пропана образуется углекислый газ и вода. Запишем уравнения реакции горения органических веществ: 6,72 л 2С 2 Н 6 + 7О 2 =4СО 2 +6Н 2 О С 3 Н 8 +5О 2 = 3СO 2 +4Н 2 О 2.Обозначим количество вещества этана n 1 , пропана n 2 . По уравнению реакции : n 1 (2С 2 Н 6 +С 3 Н 8 ) =6,72л : 22,4л/моль= 0,3моль; Составим уравнение: 2n 1 +n 2 =0,3 CO 2 +Ca(OH) 2 = CaCO 3 +H 2 O M(CaCO 3 ) = 100г/моль; m(CaCO 3 )=80г; 3. Производим расчет количество вещества: n=m:M=80:100=0,8 моль 4 Составляем систему уравенений 2n 1 +n 2 =03 4n 1 +3n 2 =08 2n 1 +n 2 =0,3 n 2 =0,3- 2n 1 4n 1 +3(0,3-2n 1 )=0,8 6n 1 -4n 1 =0,9-0,8 2n 1 =0,05 n 1 =0,05моль V( С 2 Н 6 )=0,05моль*44,8л/моль=2,24л n 2 =0,3- 2n 1 =0,3-2*0,05=0,2 моль V(С 3 Н 8 ) = 0,2 *22,4л/моль=4,48л Ответ: Состав исходной смеси: 2,24л этана, 4,48л пропана

8 слайд

#9 слайд
Оқулық 11 сынып 2-бөлім п.56 75 бет 3- есеп: Зауыт зертханасында қалайы, мырыш және мыстан тұратын жездің 400г үлгісіне тұз қышқылымен әсер етті. Нәтижесінде көлемі 70л (қ.ж.) сутек бөлініп шықты және ерімейтін 160г тұнба түзілді. Құймадағы әр металдың массалық үлестерін есептеңдер. А) 53,8% B) 64,3% C) 39,7% D) 22,3% E) 51,7% F) 62,7% G) 20,3% H) 40,0% 1.Қалайы мен мырыш тұз қышқылымен әрекеттеседі, тұз түзіледі және сутек бөлінеді.Реакция теңдеулерін жазамыз: 240г Sn+2HCI=SnCI 2 +H 2 Zn+2HCI=ZnCI 2 +H 2 70л 2. Металдардың мольдік массасын периодтық кестеден табамыз: M(Sn)= 119 г/моль; M(Zn)=65 г/моль 3.Ерімейтін тұнба мыс болды, массасы 160г 4.Қалайының зат мөлшері n 1 , мырыштың зат мөлшері n 2 . Реакция теңдеулерінде: n 1 (H 2 ) =70л : 22,4л/моль= 3,125 моль; Теңдеулер жүйесін құраймыз: 119n 1 +65n 2 =240 n 1 +n 2 =3,125 n 1 +n 2 =3,125 n 1 =3,125-n 2 119(3,125-n 2 )+65n 2 =240 119n 2 -65n 2 =371,875-240 54n 2 =131,875 n 2 =2,442моль m(Zn)=2,442моль*65г/моль= =158,7г w(Zn)=158,7г : 400г*100%=39,7% n 1 =3,125-2,442=0,683 моль m(Sn)=0,683моль*119г/моль= 81,277г w(Sn) = 81,277г :400г*100%=20,3% m(Cu)=160г w(Cu) = 160г :400г*100%=40% Жауабы: Жездің құймасында металдардың массалық үлестері: Cu 40% ; Sn 20,3%; Zn 39,7%

9 слайд

#10 слайд
ҰБТ есебі: Калий мен натрий гидридтерінің 7,6г қоспасын судың артық мөлшерімен өндегенде 5,6л (қ.ж.) сутек түзіледі. Қоспадағы гидридтердің массалық үлестерін табыңдар. А) 53,8% B) 64,3% C) 41,3% D) 42,3% E) 51,7% F) 62,7% G) 52,6% H) 47,4% 1.Калий мен натрий гидридтері сумен әрекеттеседі, сілті түзіледі және сутек бөлінеді.Реакция теңдеулерін жазамыз: 7,6г KH+H 2 O=KOH+H 2 NaH+H 2 O=NaOH+H 2 5,6л 2.Гидридтердің мольдік массасын есептейміз: M(КН)= 40 г/моль M(NaH)=24 г/моль 3.Калий гидридінің зат мөлшері n 1 , натрий гидридінің зат мөлшері n 2 . Реакция теңдеулерінде: n 1 (H 2 ) =5,6л : 22,4л/моль= 0,25 моль; Теңдеулер жүйесін құраймыз: 40n 1 +24n 2 =7,6 n 1 +n 2 =0,25 n 1 +n 2 =0,25 n 1 =0,25-n 2 40(0,25-n 2 )+24n 2 =7,6 40n 2 -24n 2 =10-7,6 16n 2 =2,4 n 2 =0,15моль m(NaН)=0,15моль*24г/моль= =3,6г w(NaH)=3,6г : 7,6г=0,474*100%=47,4% n 1 =0,25-0,15 n 1 =0,1 моль m(КН)=0,1моль*40г/моль=4г w(KH) = 4г :7,6г=0,526- 100%=52,6% Жауабы: Қоспадағы калий гидридінің массалық үлесі 52,6% , натрий гидридінің массалық үлесі 47,4%

10 слайд

#11 слайд
ҰБТ есебі: Массасы 20г мырыш пен магнийдің құймасын күкірт қышқылының артық мөлшерімен өндегенде 69г сульфат түзілген. Қоспадағы металдардың массасын анықтаңдар. А) 13,3г B) 14,3г C) 11,3г D) 12,3г E) 5,7г F) 6,7г G) 7,7г H) 8,7г 1.Күкірт қышқылымен екі металл да әрекеттеседі тұз түзіледі және сутек бөлінеді. Реакция теңдеулерін жазамыз: 20г Zn+H 2 SO 4 =ZnSO 4 +H 2 Mg+H 2 SO 4 =MgSO 4 +H 2 69г 2.Түзілген тұздардың мольдік массасын есептейміз: M(ZnSO 4 )= 161 г/моль M(MgSO 4 )=120 г/моль 3.Мырыштың зат мөлшері n 1 , магнийдің зат мөлшері n 2 . Реакция теңдеулеріне сәйкес : n 1 (Zn)=n 1 (ZnSO 4 ); n 2 (Mg)= n 2 (MgSO 4 ) Теңдеулер жүйесін құраймыз: 65n 1 +24n 2 =20 161n 1 +120n 2 =69 65n 1 +24n 2 =20 65n 1 =20-24n 2 161(20-24n 2 )+120n 2 *65=69*65 3220-3864n 2 +7800n 2 =4485 3936n 2 =1265 n 2 =0,321моль m(Mg)=0,321моль*24г/моль= =7,704 г =7,7г 65n 1 +24*0,321=20 65n 1 =12,296 N 1 =0,1892моль m(Zn)=0,1892моль*65г/моль= =12,298 г=12,3г Жауабы: Қоспадағы магнийдің массасы 7,7г ; мырыштың массасы 12,3г

11 слайд

#12 слайд
Оқулық 10 сынып 1 бөлім п.36 112 бет 6-есеп: Массасы 2г мырыш және алюминийден тұратын қоспаны қыздыра отырып, натрий гидроксидінің артық мөлшерімен өндегенде 1,904л (қ.ж.) газ түзілді. Қоспаның массалық үлесін анықтаңдар . А) 65,5% B) 67,5% C) 61,5% D) 62,5% E) 22,5% F) 32,5% G) 11,5% H) 42,5% 1.Натрий гидроксиді мен мырыш және алюминий әрекеттеседі тұз түзіледі және сутек бөлінеді. Реакция теңдеулерін жазамыз: 2г 2АІ+2NaОН+6H 2 О =2NaАІ(OH) 4 +3H 2 Zn+2NaOH+2H 2 О =Na 2 Zn(OH) 4 +H 2 1,904л 2.Түзілген заттардың мольдік массасын есептейміз: M(АІ)= 27 г/моль M(Zn)=65 г/моль 3.Алюминийдің зат мөлшері n 1 , мырыштың зат мөлшері n 2 . Реакция теңдеулеріне сәйкес:n 1 (Н 2 )=1,904л : 22,4л/моль=0,085 моль Теңдеулер жүйесін құраймыз: 54n 1 +65n 2 =2 3n 1 +n 2 =0,085 n 2 =0,085 -3n 1 54n 1 +65(0,085-3n 1 )=2 54n 1 +5,525-195n 1 =2 195n 1 -54n 1 = 5,525-2 141n 1 =3,525 n 1 =0,025 моль m 1 (AI)=0,025моль*54г/моль=1,35г w 1 (AI)=1,35:2*100%=65,5%n 2 =0,085-3n 1 =0,085-3*0,025=0,01моль n 2 =0,01 моль m 2 (Zn)=0,01моль*65г/моль=0,65г w 2 (Zn)=0,65:2*100%=32,5% Жауабы: w 1 (АІ)=67,5% w 2 (Zn)=32,5%

12 слайд

#13 слайд
Оқулық 11 сынып 1 бөлім п.36 154 бет 6-есеп: (13-14 слайд) Массасы 27,6г кремний, темір және алюминийден тұратын қоспаны қыздыра отырып, калий гидроксидінің артық мөлшерімен өндегенде 22,4л (қ.ж.) газ түзілді. Қоспаның осындай массасына тұз қышқылымен әсер еткенде 17,92л (қ.ж.) газ түзілді. Қоспаның массалық құрамын анықтаңдар . А) 3,5г B) 5,6г C) 1,5г D) 12,8г E) 12,6г F) 10,8г G) 11,2г H) 4,5г 1.Калий гидроксидімен кремний және алюминий әрекеттеседі тұз түзіледі және сутек бөлінеді. Реакция теңдеулерін жазамыз: 27,6г 2АІ+2КОН+6H 2 О =2КАІ(OH) 4 +3H 2 Si+2KOH+H 2 О =K 2 SiO 3 +2H 2 22,4л 2.Түзілген заттардың мольдік массасын есептейміз: M(АІ)= 27 г/моль M(Si)=28 г/моль 3.Алюминийдің зат мөлшері n 1 , кремнийдің зат мөлшері n 2 . Реакция теңдеулеріне сәйкес:n 1 (Н 2 )=22,4л : 22,4л/моль=1 моль Теңдеулер жүйесін құраймыз: 27n 1 +28n 2 =27,6 n 1 +n 2 =1 2 .Тұз қышқылымен екі металл да әрекеттеседі тұз түзіледі және сутек бөлінеді. Реакция теңдеулерін жазамыз: 27,6г 2АІ+6HСІ=2АІСІ 3 +3H 2 Fе+2НСІ=FеСІ 2 +H 2 17,92л 2.Түзілген заттардың мольдік массасын есептейміз: M(АІ)= 27 г/моль M(Fе)=56 г/моль n 1 +n 2 =1 n 1 =1-n 2 28(1-n 2 )+27 n 2 =27,6 n 2 =0,4 моль m(АІ)=0,4моль*27г/моль=10,8г

13 слайд

#14 слайд
Жалғасы (13-14 слайд) Оқулық 11 сынып 1 бөлім п.36 154 бет 6- есеп: Массасы 27,6г кремний, темір және алюминийден тұратын қоспаны қыздыра отырып, калий гидроксидінің артық мөлшерімен өндегенде 22,4л (қ.ж.) газ түзілді. Қоспаның осындай массасына тұз қышқылымен әсер еткенде 17,92л (қ.ж.) газ түзілді. Қоспаның массалық құрамын анықтаңдар . А) 3,5г B) 5,6г C) 1,5г D) 12,8г E) 12,6г F) 10,8г G) 11,2г H) 4,5г 2 .Тұз қышқылымен екі металл да әрекеттеседі тұз түзіледі және сутек бөлінеді. Реакция теңдеулерін жазамыз: 27,6г 2АІ+6HСІ=2АІСІ 3 +3H 2 Fе+2НСІ=FеСІ 2 +H 2 17,92л 2.Түзілген заттардың мольдік массасын есептейміз: M(АІ)= 27 г/моль M(Fе)=56 г/моль 3.Алюминийдің зат мөлшері n 2 , темірдің зат мөлшері n 1 . Реакция теңдеулеріне сәйкес: n 1 (Н 2 )=17,92л : 22,4л/моль=0,8моль Теңдеулер жүйесін құраймыз: 27n 2 +56n 1 =27,6 n 1 +n 2 =0,8 n 1 +n 2 =0,8 n 2 =0,8-n 1 27(0,8-n 1 )+56 n 1 =27,6 n 1 =0,2моль m(Fе)=0,2моль*56г/моль=11,2г m(Si)=27,6г-10,8г-11,2г =5,6г Жауабы: m(Fе)=11,2г m(Si)=5,6г ; m(АІ)=10,8г

14 слайд