#1 слайд
АРТИКУЛЯЦИЯЛЫҚ ЖАТТЫҒУЛАР ЖИЫНТЫҒЫ

1 слайд

#2 слайд
. Артикуляциялық гимнастиканы жүргізудің басты талабы жүйелілік. Сабақ күн сайын жүргізілу керек. Жаттығуларға көшпес бұрын, ең алдымен міндетті түрде балалармен ерінге арналған жаттығулар жасау керек. Жаттығулар 15 минуттан аспау керек. Бір күн ішінде бірнеше әр түрлі жаттығулар орындалу керек.   Сабақ барысында бала отырған қалыпта болу керек. Бұл оған денесін түзеуге, аяқ бұлшық еттерін бос ұстауға және де артикуляциялық органдарға толығымен назарын аударады. Бала үлкен кісінің мимикасы мен артикулициясын нақты көру керек. Сонымен қатар ол тапсыманы орындау кезінде өз ерні мен тілін көру керек. Ол үшін қол айнасын пайдалануға немесе сабақты үлкен айна алдында өткізуге болады.    Барлық жаттығуларды балаларға жалықпас үшін ойын түрінде жеткізген дұрыс. Бала жаттығуды бірінші реттен дұрыс жасамауы мүмкін, сондықтан шыдамды болу керек.

2 слайд

#3 слайд
« Терезе». Балаға аузын кең ашып «Ыстық» деп айтуын сұраңыз, ал сосын еріндерін кішкені жауып «суық» деп айтқызыңыз. «Окошко» - Попросите ребенка широко открыв рот сказать: «жаааарко», а затем, максимально сжав губы сказать: «хоооолодно».   « Пілдің тұмсығы » - еріндер біріктірілген және алға қарай қатты созылады «Хобот слона» - вытянув вперёд губы трубочкой, образовать "хобот слоника", "набирать водичку. «Тізімізді тазалаймыз» - Бала, ерінің күлген секілді жасап, тілімен төменгі тістерінің ішкі жағынан,  сосын үстіңгі тістерін тазалағандай қимылдар жасату.   Чистим, зубки« - улыбнуться, открыть рот. Кончиком языка с внутренней стороны "почистить" поочередно нижние и верхние зубы

3 слайд

#4 слайд
«Тәтті тосап»  – жалпақ тілді шығарып жоғары ерінді жалап, тілді ауыз қуысына тереңірек апару. "Вкусное варенье« - улыбнуться, открыть рот широким языком в форме "чашечки", облизать верхнюю губу. «Сағат»  – тілді жіңішкертіп ұстап оңға, солға жайлап қозғау керек. Осылай санап отырып 15-20 рет қайталау керек. "Часики« - улыбнуться, открыть рот, кончик языка (как часовую стрелку) переводить из одного уголка рта в другой. «Алтыбақан»  – жіңішке тілді ауыздан шығарып біресе мүрынға созып, біресе иекке созу жаттығуды жасағанда ауыз ашық болу керек. «Качели» - улыбнуться, открыть рот - кончик языка поместить за верхние зубы, за нижние зубы.

4 слайд

#5 слайд
«Кесе» - ауыз кең ашық. Жалпақ тілді жоғары тіске қарай көтеріп 10-15 секунд ұстап тұру керек. Бірақ тіл тіске тимеуі керек. «Чашечка» - улыбнуться, широко открыть рот, высунуть широкий язык и придать ему форму "чашечки" (т.е. слегка приподнять кончик языка) «Жаңғақ » - ауызды жауып, оңға - солға тілдің ұшымен беттің бұлшық етін итеру . «Орешки» - рот закрыт, кончик языка с напряжением поочередно упирается в щеки; на щеках образуются твердые шарики - "орешки" «Ат шауып келеді»  – ауызды кең ашып тілді таңдайға жапсыру – айыру немесе таңдай қағу. Аталған жаттығулардан тек әр дыбысқа керекті жаттығулар алынады. «Лошадка» - вытянуть губы, приоткрыть рот, процокать "узким" языком (как цокают копытами лошадки)

5 слайд

#6 слайд
«Саңырауқұлақ»  -ауызды кең ашып, тілді таңдайға жапсыра ұстап тұрып төменгі жақты басып ауызды кең ашып ұстау. «Грибочек» - улыбнуться поцокать языком, будто едешь на лошадке, присосать широкий язык к нёбу « Кеме» - ауызды кішкене ашып  [ы] дыбысын ұзақ айту. Тілдің ұшы төмен және ауыз құысында терең орналасуы керек, ал тіл арқасы таңдайға қара көтеріңкі болуы керек. «Пароход гудит» - губы в улыбке, открыть рот с напряжением произнести долгое "ы-ы-ы..." «Күрекше»  – жалпақ тілді шығарып, астыңғы ерінге ұстап тұру керек. «Блинчик» - улыбнуться, приоткрыть рот положить широкий язык на нижнюю губу

6 слайд

#7 слайд
«Мысы қ (төбешік) »  – ауызыңды жартылай ашып, тілдің екі жақ шетін жоғары азу тістерге жапсырып, тілдің ұшын астыңғы тіске тіреп ұстау. «Киска (горка)» - губы в улыбке, рот открыт, кончик языка упирается в нижние зубы; выгнуть язык горкой, упираясь кончиком языка в нижние зубы. «Күркетауық» - ауызды аздап  ашып, тілді жоғарғы ерінге, қойып тілдің жалпақ ұшын алға-артқа жылжытту керек. Тілді еріннен ажыратпау керек- ерінді сипағандай.Алғашқыда тіл қимылы баяу, содан кейін жылдамдатып, дауыс қосылады.    «Индюк».  Рот открываем, язычок делаем широким. Кончиком широкого языка «скользим» по верхней губе с работающими голосовыми связками. Получается как говорит индюк: «бл-бл-бл-бл».

7 слайд

#8 слайд
«Тоқылдақ»  – ауызды кең ашып тілдің ұшымен жоғарға альвеолоға немесе таңдайға жиі-жиі соғылғандай қимыл жасау керек – дэ-дэ-дэ Дятел – улыбнись, открой рот, подними язык вверх. Кончиком языка с силой ударяй по бугоркам за верхними зубами: Д-Д-Д... Старайся стучать сильно, следи, чтобы работал только кончик языка, а сам язык не прыгал. «Ожау»  – ауызды кең ашып, жалпақ тілді көтеріп жоғары тістерге созып, бірақ тигізбей ұстап тұру керек. «Гармошка» - улыбнуться, сделать "грибочек" (т.е. присосать широкий язык к нёбу), не отрывая языка, открывать и закрывать рот (зубы не смыкать) «Бояушы» - ауызыңды жартылай ашып. Т ілмен таңдай бояу. «Маляр» - приоткрыть рот, кончиком языка погладить ("покрасить") нёбо.

8 слайд