Ас қорыту жүйесі

1 слайд
Тақырыбы:қарын мен ішек сөлі . Бауыр. Ұйқы без қызметі мен құрылысы Петропавл 2018Петропавл 2018

1 слайд

2 слайд

2 слайд

3 слайд
Қарындағы асқорытылуҚарындағы асқорытылу Қарын дегеніміз Қарын дегеніміз –– ішекішек -- қарын түтігінің қарын түтігінің кеңейгенкеңейген жері.жері. Ол үш бөліктен тұрады:Ол үш бөліктен тұрады: 1)1) Кариялық бөлікКариялық бөлік 2)2) Қарын күмбезіҚарын күмбезі 3)3) Пилорустік бөлік.Пилорустік бөлік. Қарынның қабырғасы ішкіҚарынның қабырғасы ішкі -- шырышты,шырышты, ортаңғыортаңғы -- біріңғай салалы ет, сыртқыбіріңғай салалы ет, сыртқы -- сероздысерозды қабаттан тұрады.қабаттан тұрады.

3 слайд

4 слайд
 Қарында асқорытылу үшін қарын безі Қарында асқорытылу үшін қарын безі пепсин ферменттерін бөледі. Ол пепсин ферменттерін бөледі. Ол активтену үшін активтену үшін HCl HCl керек. Қарында керек. Қарында белоктар, көмірсулар, сүт майлары белоктар, көмірсулар, сүт майлары ыдырай бастайды. Қарынның ыдырай бастайды. Қарынның моторикасы арқылы ас шырынмен моторикасы арқылы ас шырынмен араластырылады. Тұз қышқылы сіңген араластырылады. Тұз қышқылы сіңген химусхимус пилоруске жеткен кезде пилоруске жеткен кезде хеморецепторлар тітіркенеді де хеморецепторлар тітіркенеді де пилорус сфинктері ашылады.пилорус сфинктері ашылады.

4 слайд

5 слайд
Он екі елі ішектегі астың Он екі елі ішектегі астың қорытылуықорытылуы Химус он екі елі ішекке келіп Химус он екі елі ішекке келіп жеткенде оған үш түрлі сөл әсер етеді.жеткенде оған үш түрлі сөл әсер етеді. Бауырдағы өт қапшығынан бөлінетін Бауырдағы өт қапшығынан бөлінетін өт майларды эмульсиялайды. Ұйқы безі өт майларды эмульсиялайды. Ұйқы безі бөлетін панкреас сөлі полипептидтерді, бөлетін панкреас сөлі полипептидтерді, дисахаридтерді, фосфолипидтерді дисахаридтерді, фосфолипидтерді ыдыратады. Он екі елі ішектің ыдыратады. Он екі елі ішектің қабырғасындағы Бруннер бездерінен қабырғасындағы Бруннер бездерінен бөлінетін сөл қарындағы пепсинмен бөлінетін сөл қарындағы пепсинмен қосылып белоктарды ыдыратады.қосылып белоктарды ыдыратады.

5 слайд

6 слайд

6 слайд

7 слайд
Аш ішекте астың сіңуіАш ішекте астың сіңуі Аш ішекте ас толықтай қорытылады. Аш ішекте ас толықтай қорытылады. Қарындағы, он екі елі ішектегі сөлдердің Қарындағы, он екі елі ішектегі сөлдердің әсерінен ыдыраған органикалық заттар әсерінен ыдыраған органикалық заттар ішекте мономерлерге айналып, қанға ішекте мономерлерге айналып, қанға сіңетіндей заттарға ыдырайды.сіңетіндей заттарға ыдырайды. Ас ішекте мембраналық ас қорыту Ас ішекте мембраналық ас қорыту болады. Органикалық затар либеркюн болады. Органикалық затар либеркюн сөлі арқылы белок аминқышқылдарына сөлі арқылы белок аминқышқылдарына дейін, көмірсулар моносахаридтерге дейін, көмірсулар моносахаридтерге дейін, ал майлар глицерин мен май дейін, ал майлар глицерин мен май қышқылдарына дейін ыдырап, қан мен қышқылдарына дейін ыдырап, қан мен лимфаға өтетін жағдайға жетеді.лимфаға өтетін жағдайға жетеді.

7 слайд

8 слайд

8 слайд

9 слайд
Тоқ ішектегі астың қорытылуы.Тоқ ішектегі астың қорытылуы. Тоқ ішекте ас ішекте сіңбей қалған химус Тоқ ішекте ас ішекте сіңбей қалған химус тік ішекке қарай жылжиды. Тоқ ішекте тік ішекке қарай жылжиды. Тоқ ішекте клетчатка микроорганизмдердің клетчатка микроорганизмдердің әсерінен ыдырайды.әсерінен ыдырайды. Тоқ ішекте К витамині түзіледі. Белоктар Тоқ ішекте К витамині түзіледі. Белоктар шіріп, одан бөлінген токсиндер қан шіріп, одан бөлінген токсиндер қан арқылы бауырға барып арқылы бауырға барып детоксикацияланады. Тоқ ішекте детоксикацияланады. Тоқ ішекте химустың соңғы өнімі нәжіс химустың соңғы өнімі нәжіс қалыптасып, ол тік ішек арқылы сыртқа қалыптасып, ол тік ішек арқылы сыртқа шығарылады.шығарылады.

9 слайд

10 слайд
Зат алмасуЗат алмасу Зат алмасу ассимиляция және Зат алмасу ассимиляция және дисимиляция процестерінен тұрады.дисимиляция процестерінен тұрады. Диссимиляция – күрделі органикалық Диссимиляция – күрделі органикалық заттардыңзаттардың ыдырауы. ыдырауы. Ассимиляция Ассимиляция –– ағзаның өзіне тән күрделі ағзаның өзіне тән күрделі органикалық заттардың түзілуі.органикалық заттардың түзілуі. Алмасатын заттар Алмасатын заттар – – белактар, белактар, көмірсулар, майлар, су мен минералды көмірсулар, майлар, су мен минералды тұздар.тұздар.

10 слайд

11 слайд
БАУЫР. БАУЫРДЫҢ ҚЫЗМЕТІ Бауыр - денедегі ең ірі без (салмағы 1,5 кг). Ол оң жақ қабырға астында орналасқан. Бауырда өт пайда болады. Адамның бауыры бірнеше бөліктерден (500 мыңға жуық) тұрады. Әрбір осындай бөлік өт түзетін бауыр клеткасының гепатоцитінен пайда болған. Бауырдың қызметі:  - улы заттарды залалсыздандырады (кедергі қызметі);  - көмірсу, май және белок зат алмасуына қатысады;  - өтті өндіреді (күніне 1,5 л).

11 слайд

12 слайд
Ұйқы безі - ішкі және сыртқы бездердің ең ірісі. Бұл бас, дене және құйрық бөлімдерден тұрады. Басы ұлтабармен жанасады. Без екі типті жасушалардан тұрады: біреуі гормондарды (инсулин, глюкагон), басқалары ішекке ұйқы сөлін бөледі. Оның құрамына маңызды ас қорыту ферменттері, оның ішінде трипсин, липаза, амилаза және т.б. трипсин белоктар мен пептидтерді аминқышқылдарға дейін ыдыратады, липаза майларды глицеринге және май қышқылына, ал амилаза қалған полисахаридтерді глюкозаға дейін ыдыратады.

12 слайд

13 слайд
Назарларыңызға Назарларыңызға рахметрахмет

13 слайд