Ашық сабақ Асқорыту мүшелерінің құрылысы мен қызметі

1 слайд
А с қ о р ы т у м ү ш е л е р і

1 слайд

2 слайд
Сабақтың мақсаты: C абақтың мақсаттары: Барлық оқушылар: Адамның асқорыту жүйесіндегі мүшелерді ажыратып, олардың қызметтерін біледі. Басым бөлігі: Адамның асқорыту мүшелерінің құрылыс ерекшеліктерін, онда жүретін үдерістерді сипаттайды. Кейбір оқушылар: Адамның асқорыту жүйесінің құрылысы мен қызметі арасындағы өзара байланысты талқылап тұжырымдайды.

2 слайд

3 слайд
Бағалау критерийі Адамның ас қорыту жүйесінің құрылысы мен қызметтері арасындағы байланысты анықтайды Тілдік мақсаттар Студенттер қолданады: Оқылым- айтылым: Студенттер топтық жұмыс кезінде мәтінді оқып, талқылап, айтады, жазады, тыңдайды Оқылым-жазылым:терминдерді сөздік арқылы оқып орысшасы мен ағылшыншасын жазады Пәнге қатысты терминдер мен негізгі сөз тіркестері: жұтқыншақ, оңеш, асқазан, бауыр, өт, сілекей бездері, асқазан сөлі, ұйқы безі, ашішек, ішек бүрлері, тоқішек, соқырішек, глицерин мен май қышқылы, шырышты эпителий, бірыңғай салалы бұлшықеттер, дәнекер ұлпа Талқылауға арналған тармақтар: Ас қорыту дегеніміз................. . Ас қорыту мүшелеріне .................жатады. Астың негізгі қорытылуы ............. және .............. жүреді. Ұлтабарға ............. және ............. бездерінің өзектері ашылады. Ашішектің бөлімдеріне......., ............, ....... жатады. Тоқішектің бөлімдеріне......, ......., ..........жатады.

3 слайд

4 слайд
Құндылық тарға баулу Оқушылардың топтық жұмыстарында ынтымақтастық орта қалыптасады. Салауатты өмір салтын сақтауды насихаттау. Пәнаралық байланыс Жаратылыстану, химия, орыс тілі, ағылшын тілі, математика Алдыңғы білім Тыныс алу мүшелерінің құрылысы мен қызметі.Тыныс алу мүшелеріне темекінің әсері.

4 слайд

5 слайд
Сабақтың жоспарланған кезеңі Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері Сабақтың басы                         1. Сәлемдесу, түгелдеу, қалыптастырушы бағалау арқылы сабақ бойы жағымды психологиялық ахуал қалыптастыру.   2 Күн сәулесі әдісімен топқа бөлу.   Біз қандаймыз, қандаймыз, Шұғылалы таңдаймыз Күлімдеген күндейміз Еш уайымды білмейміз! Күн шуақтарының арқасында топ атаулары жасырынған (асқазан – 1-топ, ұлтабар – 2-топ, бауыр – 3-топ)   Қима қағаз сұрақтары: Карточканың артында сұрақтар жасырынған,сұрақтарға жауап тапса , жаңа тақырып шығады. Әр топқа бес сұрақтан беріледі. Карточкадағы сұрақтар ойлау дәрежесін бақылау мен бағалау үшін негізделген. Карточка толық ашылу керек.   ҚБ. «Комплимент» әдісі: Жарайсыз! Тамаша! деп бағаланады.      

5 слайд

6 слайд
4 7 10 13 11 8 5 14 9 15 6 121 2 3

6 слайд

7 слайд
1. Тыныс алу мүшелеріне қай органдар жатады. Артқа

7 слайд

8 слайд
Туберкулез қандай ауру . Артқа

8 слайд

9 слайд
Ауа тасымалданатын жолдарды ата Артқа

9 слайд

10 слайд
Артқа Мұрын қуысы қандай жұмыс атқарады.

10 слайд

11 слайд
Артқа Көмекейдің құрылысы мен қызметі

11 слайд

12 слайд
Артқа Тыныс алу мүшелерінің ауруларын ата

12 слайд

13 слайд
Артқа Туберкулез ауруын қоздыратын бактерия

13 слайд

14 слайд
Артқа Гайморит қандай ауру

14 слайд

15 слайд
Артқа Ларингит ауруы қай органда кездеседі

15 слайд

16 слайд
Артқа Үлкен және кіші қанайналым жүйесі

16 слайд

17 слайд
Артқа Ағзадағы жұп мүшелерді ата

17 слайд

18 слайд
Артқа .Тыныс алу мүшелеріне темекінің әсері

18 слайд

19 слайд
Артқа Темек і шегетіндер қандай ауруға шалдығады .

19 слайд

20 слайд
Артқа Өкпенің құрылысы мен қызметі қандай

20 слайд

21 слайд
Артқа Бронхилардың құрылысы

21 слайд

22 слайд
Төменгі жақ сүйек Еріндер Тіл Меншікті ауыз қуысы Жұмсақ таңдай Жұтқыншақ Өңеш Асқазан Ұйқы безі Аш ішекТоқ ішекОн екі елі ішекБауыр Тік ішекСоқыр ішек Ас қорыту жүйесі (Пищеварительная система, systema digestorum)

22 слайд

23 слайд
АУЫЗ ҚУЫСЫ (ПОЛОСТЬ РТА , CAVITAS ORIS ) Жоғарғы ерін Жоғарғы жақ сүйектің тістері Жұмсақ таңдай Таңдайлық тілшік Аңқа Таңдай-тілдік доғашық Төменгі ерінТөменгі жақ сүйектің тістеріТаңдай- жұтқыншақтық доғашық

23 слайд

24 слайд
ТІЛ (ЯЗЫК, LINGUA ) Тілдің түбірі Тілдің соқыр тесігі Шекаралық жүлге Тілдің орталық жүлгісі Тілдің денесі Тіл жиегі Тіл ұшыЖапырақ тәрізді бүртіктерСаңырауқұлақтәрізді бүртіктер Науашықтәрізді бүртіктерТаңдайлық бадамшаТіл-көмекейлік қақпашықтық орталық қатпар Дауыстық қатпар

24 слайд

25 слайд
ЖҰТҚЫНШАҚ (ГЛОТКА, PHARYNX ) Мұрынның қалқасы Соқыр тесік Жұтқыншақтың таралуыАлмұрт тәрізді қалтаЖұтқыншақ-көмейлік қақпашықтық қатпарШекаралық жүлгеТүтік-жұтқыншақтық қатпар Жұтқыншақтың қалтасы Шырышты қабықЕсту түтігінің жұтқыншақтық тесігі

25 слайд

26 слайд
ӨҢЕШ (ПИЩЕВОД , ESOPHAGUS ) Жұтқыншақтың көмейлік бөлігі Өңештің мойындық бөлігінің тарылуы Өңештің кеуделік бөлігінің тарылуы Өңештің көкеттік тарылуы К өкетІштік бөлікКеуделік бөлік Мойындық бөлік

26 слайд

27 слайд
АСҚАЗАН (ЖЕЛУДОК, GASTER )

27 слайд

28 слайд
Аш ішек, тоқ ішек және соқыр ішек (тонкая кишка,толстая кишка,слепая кишка, intestinum tenue , intestinum crassum,caecum ) Сигма тәрізді жиек ішекЖоғарыланған жиек ішек Көлденең жиек ішек Төмендеген жиек ішек Соқыр ішек Мықын ішек Аш ішек

28 слайд

29 слайд
БАУЫР (ПЕЧЕНЬ, HEPAR ) Өт қуық Бауырдың сол үлесі Бауырлық артерия Төменгі қуыстық венаБауырдың оң жақ үлгісі

29 слайд

30 слайд
ТІК ІШЕК (ПРЯМАЯ КИШКА, RECTUM PROCTOS ) Сигма тәрізді жиектік ішек Тік ішектің кеңжері Артқы өтістің өзегі Артқы өтісті қысатын бұлшықетАртқы өтіс аймағының терісіАртқы өтісті көтеретін бұлшықет

30 слайд

31 слайд
 Видео ролік көрсету Ой қозғау. Топтық жұмыс. - Адамның ас қорыту мүшелерінің қызметін білу неге маңызды?

31 слайд

32 слайд
 ТЖ. Постер қорғау  1-топ «Ауыз қуысы», «Жұтқыншақ», «Өңеш» тақырыпшалары.  2-топ «Асқазан», «Аш ішек» тақырыпшалары.  3-топ «Тоқ ішек», «Ұйқы безі», «Бауыр» тақырыпшалары бойынша оқулықтағы мәтінмен танысып, топта талдап, постер дайындайды.  Дайын постерді қорғайды.     Дескриптор:  - оқулықтағы мәтінмен танысып топта талдай алады  - команданың постер мазмұның жүйелі, түсінікті жеткізуі.  - эстетикалық талаптарға сәйкес;

32 слайд

33 слайд
Асқорыту мушелері. • Асқорыту мушелеріне ауыз қуысы, жұтқыншақ, өңеш, асқазан, аш ішек және тоқ ішек жатады. Асқорыту мүшелерінің іші қуыс, түтікке ұқсас. • Асқорыту мүшелерінің қабырғасы негізінен үш қабаттан тұрады: сыртқы, қабаты - дәнекер ұлпадан тұратын сірқабат. Ортаңғысы бұлшықет қабаты, ішкі қабаты - эпителий ұлпасынан түзілген.

33 слайд

34 слайд
Ауыз қуысы. • Астың өңделуі ауыз қуысынан басталады. Ол екі бөлімнен құралады. Олар: ауыз кіреберісі және нағыз ауыз қуысы деп аталады. Үстіңгі және астыңғы жақс үйектерді ашпай, тістеніп тұрғанда, ауыз кіреберісі айқын көрінеді. Ауыздың сәл ашылуы ауыз саңылауы болып есептеледі. Ауыз кіреберісі сырт жағынан - еріндер және уртпен, ішкі жағынан тістер және қызылиекпен шектеледі. Ұрттың сыртқы жағын бұлшықеттер қаптайды және ұрт еріндермен ұласады.

34 слайд

35 слайд
«Үшбұрыш» Деңгейлік тапсырмалар.  Студенттердің деңгейлеріне қарай тапсырмалар беріледі.  а) «Көрнекілік» әдісімен А деңгейіндегі студенттерге ас қорыту жүйесі мүшелері моделінің қиындысы салынған жеке конверттер беріледі. Студенттер жеке жұмыста конверттегі қиындыларды ретімен қойып ас қорыту мүшелерін жүйелейді, қызметтерін атайды

35 слайд

36 слайд
Төменгі жақ сүйек Еріндер Тіл Меншікті ауыз қуысы Жұмсақ таңдай Жұтқыншақ Өңеш Асқазан Ұйқы безі Аш ішекТоқ ішекОн екі елі ішекБауыр Тік ішекСоқыр ішек

36 слайд

37 слайд
«Сәйкесін тап» әдісімен В деңгейіндегі оқушылар ас қорыту мүшелері мен олардың атқаратын қызметтері арасындағы сәйкестікті анықтайды . Қызметі Мүшелер A. Қозғалмалы, асты шайнауға және жұтуға қатысатын мүше B. Қорытылмаған ас қалдығы немесе микробтар түскенде қабынады C. Сыйымдылығы 2-3 л пішіні алмұрт немесе қапшық тәрізді D. Астың сіңірілуі жүзеге асады E. Соқыр ішек, тік ішекке бөлінеді F. Төменгі бөлігі асқазанға ашылатын бұлшықетті түтік G. Панкреатин бөледі H. Ұзындығы 11-13 см бұлшықетті мүше I. Ағзадағы улы заттарды тұтып тазартады 1. Жұтқыншақ 2. Асқазан 3. Өңеш 4. Бауыр. 5.Аппендикс 6.Аш ішек 7.Ұйқы безі 8.Тіл 9.Тоқ ішек A B C D E F G H I 8 5 2 6 9 3 7 1 4

37 слайд

38 слайд
«Кластер» әдісімен С деңгейіндегі студенттерге тапсырма беріледі. Шырша құрастыру Дескриптор: Асқорыту мүшелерінің атауларын айта алады.   Деңгейлік тапсырамалар нәтижесін оқушылар өздерінің тобында өзара дескрипторлар арқылы дәптерлерін алмастыру арқылы дескрипторларға сүйеніп, «плюс» немесе «минус» қою арқылы бірін-бірі бағалайды. ҚБ « Плюстар мен минустар» әдісі.

38 слайд

39 слайд
Терминдерге теңеу. Студенттер сөздікпен жұмыстанып, дәптерлеріне жаңа ұғымдардың қазақша, орысша, ағылшынша нұсқаларын жазады және осы терминдерге қатысты сөйлем құрастырады Қазақша Орысша ағылшынша Өңеш Пищевод Esophagus Асқазан Желудка Stomach Ұлтабар Двенадцати перстная кишка Duodenum Соқырішек Аппендикс Oppendiks Бауыр Печень Liver

39 слайд

40 слайд

40 слайд

41 слайд

41 слайд

42 слайд
Негізгі пайдаланған әдебиеттер: “ Күзенбаева Ә , Адам анатомиясы ” 2001жыл, 71-92 беттер. Қосымша әдебиеттер: М. Дайырбекова, “ Адам анатомиясы ” Алматы 2002жыл,108-124 беттер.Үй тапсырмасы: Ас қорыту.

42 слайд