Ашық сабақ. Тақырыбы: Қазақстан аумағында ұлыстардың құрылуы
Ашық сабақ. Тақырыбы: Қазақстан аумағында ұлыстардың құрылуы

#1 слайд
1 слайд
#2 слайд
6.3.1.6 картаны қолдану арқылы XIII-XV
ғасырлардағы мемлекеттердегі саяси процестерді
түсіндіру; 1
2 слайд
6.3.1.6 картаны қолдану арқылы XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердегі саяси процестерді түсіндіру; 1
#3 слайд
Ұлыстардың құрылуы туралы картаны
қолданып сипаттайды;
Ұлыстарға бөліну себептерін анықтайды;
Ұлыстардың құрылу маңыздылығын
түсіндіреді; Ұлыстардың құрылуы туралы картаны
қолданып сипаттайды; 1
Ұлыстардың құрылу маңыздылығын
түсіндіреді; Ұлыстарға бөліну себептерін анықтайды;
2
3
3 слайд
Ұлыстардың құрылуы туралы картаны қолданып сипаттайды; Ұлыстарға бөліну себептерін анықтайды; Ұлыстардың құрылу маңыздылығын түсіндіреді; Ұлыстардың құрылуы туралы картаны қолданып сипаттайды; 1 Ұлыстардың құрылу маңыздылығын түсіндіреді; Ұлыстарға бөліну себептерін анықтайды; 2 3
#4 слайд
Психологиялық дайындық
Топқа бөлу
1.топ - Отырар
2.топ - Ұлыс
3.топ - Темучин
4.топ - Алтын
Орда Оқушыларға себеттен жебе, домбыра, киіз үй,
жылқының суреттерін алуын сұраймын.
Суреттің түрлеріне қарай 4 топқа бөлініп
отырады.
4 слайд
Психологиялық дайындық Топқа бөлу 1.топ - Отырар 2.топ - Ұлыс 3.топ - Темучин 4.топ - Алтын Орда Оқушыларға себеттен жебе, домбыра, киіз үй, жылқының суреттерін алуын сұраймын. Суреттің түрлеріне қарай 4 топқа бөлініп отырады.
#5 слайд
Моңғол мемлекеті қай жылы
құрылды?
Моңғол мемлекеті қанша
әскери
әкімшілік аймаққа бөлінді?
Моңғол мемлекетінің басты
заңы қалай аталды?
Шыңғысханның әскері Отырар
қаласын жаулап алуға келген
жыл?
Моңғолдардың Қазақстан
аумағын жаулап алуының
басталуы қай жыл?
5 слайд
Моңғол мемлекеті қай жылы құрылды? Моңғол мемлекеті қанша әскери әкімшілік аймаққа бөлінді? Моңғол мемлекетінің басты заңы қалай аталды? Шыңғысханның әскері Отырар қаласын жаулап алуға келген жыл? Моңғолдардың Қазақстан аумағын жаулап алуының басталуы қай жыл?
#6 слайд
Жауабын тексереміз
Жауабы: 1206 жылы ОНОН
мен КЕРУЛЕН өзенінің
жағасында өткізілген барлық
моңғол тайпаларының бас
қосқан ұлы құрылтайында
Монғол империясы құрылып,
ұлы хан болып Шыңғыс хан
сайланады. 1. Сұрақ. Моңғол мемлекеті қай жылы құрылды?
6 слайд
Жауабын тексереміз Жауабы: 1206 жылы ОНОН мен КЕРУЛЕН өзенінің жағасында өткізілген барлық моңғол тайпаларының бас қосқан ұлы құрылтайында Монғол империясы құрылып, ұлы хан болып Шыңғыс хан сайланады. 1. Сұрақ. Моңғол мемлекеті қай жылы құрылды?
#7 слайд
Жауабы: Моңғол мемлекеті
үш әкімшілік аймақққа
бөлінді: Оң қанат, Сол қанат,
Орталық қанат. 95 түмен
басы болды. Түмендер -
Аймаққа, Аймақ –
Мыңдыққа, Мыңдық –
жүздікке, Жүздік – Ондыққа
бөлінді. Жауабын тексереміз
2. Сұрақ. Моңғол мемлекеті қанша әскери әкімшілік
аймаққа бөлінді?
7 слайд
Жауабы: Моңғол мемлекеті үш әкімшілік аймақққа бөлінді: Оң қанат, Сол қанат, Орталық қанат. 95 түмен басы болды. Түмендер - Аймаққа, Аймақ – Мыңдыққа, Мыңдық – жүздікке, Жүздік – Ондыққа бөлінді. Жауабын тексереміз 2. Сұрақ. Моңғол мемлекеті қанша әскери әкімшілік аймаққа бөлінді?
#8 слайд
Жауабын тексереміз
3. Сұрақ. Моңғол мемлекетінің басты
заңы қалай аталды?
Жауабы: Моңғол мемлекетінің басты заңы
“Жасақ” (ЯСА) деп аталды. Бұл екі бөлімнен
тұрған: Бірінші бөлім: Шыңғыс ханның өзі
айтқан нақыл сөздері мен ел басқарудағы
кейбір басты мәселелер жөніндегі
шешімдерден тұрды. Екінші бөлім: Әскери,
азаматтық істерді орындаудағы жалпы
заңдар мен оларды орындалмағандарды
жазалаудың түрлі ережелерінен құралды.
8 слайд
Жауабын тексереміз 3. Сұрақ. Моңғол мемлекетінің басты заңы қалай аталды? Жауабы: Моңғол мемлекетінің басты заңы “Жасақ” (ЯСА) деп аталды. Бұл екі бөлімнен тұрған: Бірінші бөлім: Шыңғыс ханның өзі айтқан нақыл сөздері мен ел басқарудағы кейбір басты мәселелер жөніндегі шешімдерден тұрды. Екінші бөлім: Әскери, азаматтық істерді орындаудағы жалпы заңдар мен оларды орындалмағандарды жазалаудың түрлі ережелерінен құралды.
#9 слайд
Жауабын тексереміз
4. Сұрақ. Шыңғысханның әскері Отырар қаласын
жаулап алуға келген жыл?
Жауабы: 1219 жылы қыркүйекте
150 мыңға жуық Шыңғысханның
қалың қолы Ертістен Сырдарияға
қарай қаптайды. Шағатай мен
Үгідей бастаған түмендер
Отырарды қоршауға алады.
Отырар қаласы 6 ай бойы
берілмейді. Қараша хажиб -
Моңғолдарға беріліп, қақпаны
ашқаннан кейін, қала жеңіліске
ұшыраған.
9 слайд
Жауабын тексереміз 4. Сұрақ. Шыңғысханның әскері Отырар қаласын жаулап алуға келген жыл? Жауабы: 1219 жылы қыркүйекте 150 мыңға жуық Шыңғысханның қалың қолы Ертістен Сырдарияға қарай қаптайды. Шағатай мен Үгідей бастаған түмендер Отырарды қоршауға алады. Отырар қаласы 6 ай бойы берілмейді. Қараша хажиб - Моңғолдарға беріліп, қақпаны ашқаннан кейін, қала жеңіліске ұшыраған.
#10 слайд
Жауабын тексереміз
1. пЖауабын тексереміз
5. Сұрақ. Моңғолдардың Қазақстан аумағын жаулап
алуының басталуы қай жыл?
Жауабы: Моңғолдардың Қазақстанды
жаулап алуының басталуы 1218
жылдан басталады. 1218 жылы
дінаралық қарсылықты пайдаланған
моңғолдар Жетісуға енді. Шыңғысхан
халықты өз жағына тарту үшін
әскерге өлкеде зорлық - зомбылық пен
тонауға тыйым салатын бұйрық
береді.
10 слайд
Жауабын тексереміз 1. пЖауабын тексереміз 5. Сұрақ. Моңғолдардың Қазақстан аумағын жаулап алуының басталуы қай жыл? Жауабы: Моңғолдардың Қазақстанды жаулап алуының басталуы 1218 жылдан басталады. 1218 жылы дінаралық қарсылықты пайдаланған моңғолдар Жетісуға енді. Шыңғысхан халықты өз жағына тарту үшін әскерге өлкеде зорлық - зомбылық пен тонауға тыйым салатын бұйрық береді.
#11 слайд
1.Тапсырма. (Бейне баяннан сұрақтар
қою):
1. 1206 жылы қандай оқиға болды?
2. 1207-1209 жылы Шыңғысханның
үлкен ұлы Жошы кімдерді бағындырды?
3. 1215 жылы қай елді жаулап алады?
4.1219 жылы 150 мыңға жуық
Шыңғысханның қалың қолы қайда
келді?
5. Отырар қаласынан кейін 1220 жылы
Моңғол әскерлері тағы қандай
қалаларды бағындырды?
6. Шыңғысхан Қазақстанның кең
байтақ жерін кімдерге бөліп дерді
және ол жерлер қалай аталды?Білу және түсіну.
Бейне баян көру.
1.Тапсырма. (Бейне баяннан сұрақтар қою):
1. 1206 жылы қандай оқиға болды?
2. 1207-1209 жылы Шыңғысханның үлкен
ұлы Жошы кімдерді бағындырды?
3. 1215 жылы қай елді жаулап алады?
4.1219 жылы 150 мыңға жуық
Шыңғысханның қалың қолы қайда келді?
5. Отырар қаласынан кейін 1220 жылы
Моңғол әскерлері тағы қандай қалаларды
бағындырды?
6. Шыңғысхан Қазақстанның кең байтақ
жерін кімдерге бөліп берді және ол жерлер
қалай аталды?
11 слайд
1.Тапсырма. (Бейне баяннан сұрақтар қою): 1. 1206 жылы қандай оқиға болды? 2. 1207-1209 жылы Шыңғысханның үлкен ұлы Жошы кімдерді бағындырды? 3. 1215 жылы қай елді жаулап алады? 4.1219 жылы 150 мыңға жуық Шыңғысханның қалың қолы қайда келді? 5. Отырар қаласынан кейін 1220 жылы Моңғол әскерлері тағы қандай қалаларды бағындырды? 6. Шыңғысхан Қазақстанның кең байтақ жерін кімдерге бөліп дерді және ол жерлер қалай аталды?Білу және түсіну. Бейне баян көру. 1.Тапсырма. (Бейне баяннан сұрақтар қою): 1. 1206 жылы қандай оқиға болды? 2. 1207-1209 жылы Шыңғысханның үлкен ұлы Жошы кімдерді бағындырды? 3. 1215 жылы қай елді жаулап алады? 4.1219 жылы 150 мыңға жуық Шыңғысханның қалың қолы қайда келді? 5. Отырар қаласынан кейін 1220 жылы Моңғол әскерлері тағы қандай қалаларды бағындырды? 6. Шыңғысхан Қазақстанның кең байтақ жерін кімдерге бөліп берді және ол жерлер қалай аталды?
#12 слайд
М әтінмен жұмыс
12 слайд
М әтінмен жұмыс
#13 слайд
Қазақстан аумағында ұлыстардың құрылуы
Жошы ұлысы Шағатай ұлысы Үгедей ұлысы Төле
Шығыс Дешті
Қыпшақ жері,
Арал,
Сырдарияның
төмегі ағысы,
Жетісудың
солтүстік -
шығысы
қарады Оңтүстік пен
Оңтүстік
Шығыс
Қазақстанды,
Жетісу, Шығыс
Түркістан
аймағы мен
бүкіл Орта
Азия жерлері
қарады. Батыс
Моңғолия мен
Алтай,
Тарбағатай,
Ертістің
жоғары ағысы,
жетісудың
солтүстік -
шығысы
бойындағы
жерлер қарады Моңғолия
жері
Қазақстан аумағы үш үлкен ұлының
ұлыстары құрамына енді.
13 слайд
Қазақстан аумағында ұлыстардың құрылуы Жошы ұлысы Шағатай ұлысы Үгедей ұлысы Төле Шығыс Дешті Қыпшақ жері, Арал, Сырдарияның төмегі ағысы, Жетісудың солтүстік - шығысы қарады Оңтүстік пен Оңтүстік Шығыс Қазақстанды, Жетісу, Шығыс Түркістан аймағы мен бүкіл Орта Азия жерлері қарады. Батыс Моңғолия мен Алтай, Тарбағатай, Ертістің жоғары ағысы, жетісудың солтүстік - шығысы бойындағы жерлер қарады Моңғолия жері Қазақстан аумағы үш үлкен ұлының ұлыстары құрамына енді.
#14 слайд
14 слайд
#15 слайд
«Фишбоун» әдісі (постерде)
бойынша тапсырмалырды
орындап, ең маңызды
кезеңдерді түсіреді. Орындап
болған соң тақтаға шығып
түсіндіреді2.Тапсырма . (Мәтін бөліктерін тарату)
Қазақстан территориясында ұлыстардың құрылуы.
Берілген мәтіндерді балалар оқып алады.
«Фишбоун» әдісі (постерде)
бойынша тапсырмалырды орындап,
ең маңызды кезеңдерді түсіреді.
Орындап болған соң тақтаға шығып
түсіндіреді
1-топ. Жошы ұлысын картаға
түсіреді.
2-топ. Шағатай ұлысын картаға
түсіреді.
3-топ. Үгедей ұлысын картаға
түсіреді.
4-топ. Шыңғысханның жаулап
алу жорықтарын түсіреді.
15 слайд
«Фишбоун» әдісі (постерде) бойынша тапсырмалырды орындап, ең маңызды кезеңдерді түсіреді. Орындап болған соң тақтаға шығып түсіндіреді2.Тапсырма . (Мәтін бөліктерін тарату) Қазақстан территориясында ұлыстардың құрылуы. Берілген мәтіндерді балалар оқып алады. «Фишбоун» әдісі (постерде) бойынша тапсырмалырды орындап, ең маңызды кезеңдерді түсіреді. Орындап болған соң тақтаға шығып түсіндіреді 1-топ. Жошы ұлысын картаға түсіреді. 2-топ. Шағатай ұлысын картаға түсіреді. 3-топ. Үгедей ұлысын картаға түсіреді. 4-топ. Шыңғысханның жаулап алу жорықтарын түсіреді.
#16 слайд
500*2+(11*5)+100=?1
(100*2)+1000+3*2=?2
50*4+1000+19=?3
1000+(100*2)+27=?4
16 слайд
500*2+(11*5)+100=?1 (100*2)+1000+3*2=?2 50*4+1000+19=?3 1000+(100*2)+27=?4
#17 слайд
10 20 30 40
10 20 30 40 Моңғол
шапқыншылығының
Қазақ жеріне тигізген
зардаптарыМоңғол
шапқыншылығының
Қазақ жеріне тигізген
зардаптары
17 слайд
10 20 30 40 10 20 30 40 Моңғол шапқыншылығының Қазақ жеріне тигізген зардаптарыМоңғол шапқыншылығының Қазақ жеріне тигізген зардаптары
#18 слайд
Моңғол
шапқыншылығының
Қазақ жеріне тигізген
зардаптары4.Тапсырма. «Кластерді толтыру» әдісі.
Жауабын тексеремізМоңғол
шапқыншылығының
Қазақ жеріне тигізген
зардаптары
18 слайд
Моңғол шапқыншылығының Қазақ жеріне тигізген зардаптары4.Тапсырма. «Кластерді толтыру» әдісі. Жауабын тексеремізМоңғол шапқыншылығының Қазақ жеріне тигізген зардаптары
#19 слайд
№ Әмір
Темір 1227ж. 1312-1342 Бату хан Яса
(Жаса қ )
Шыңғыс хан
қайтыс
болды?
Алтын
Орданы ң
гүлденген
кезі?
Алтын
Орданы кім
тал қ андады?
Моңғол
мемлекетінің
басты заңы?
Еуразия ның
саяси
картасын кім
өзгертті?
19 слайд
№ Әмір Темір 1227ж. 1312-1342 Бату хан Яса (Жаса қ ) Шыңғыс хан қайтыс болды? Алтын Орданы ң гүлденген кезі? Алтын Орданы кім тал қ андады? Моңғол мемлекетінің басты заңы? Еуразия ның саяси картасын кім өзгертті?
#20 слайд
№ Әмір
Темір 1227ж. 1312-1342 Бату хан Яса
(Жаса қ )
Шыңғыс хан
қайтыс
болды? +
Алтын
Орданы ң
гүлденген
кезі? +
Алтын
Орданы кім
тал қ андады? +
Моңғол
мемлекетінің
басты заңы? +
Еуразия ның
саяси
картасын кім
өзгертті? +
20 слайд
№ Әмір Темір 1227ж. 1312-1342 Бату хан Яса (Жаса қ ) Шыңғыс хан қайтыс болды? + Алтын Орданы ң гүлденген кезі? + Алтын Орданы кім тал қ андады? + Моңғол мемлекетінің басты заңы? + Еуразия ның саяси картасын кім өзгертті? +
#21 слайд
Оқушылар бүгінгі өтілген
сабақтан бір-бірлеріне сұрақ
қояды?
1.Оқушылар бүгінгі
өтілген сабақтан
бір-бірлеріне сұрақ
қояды?
21 слайд
Оқушылар бүгінгі өтілген сабақтан бір-бірлеріне сұрақ қояды? 1.Оқушылар бүгінгі өтілген сабақтан бір-бірлеріне сұрақ қояды?
#22 слайд
22 слайд
#23 слайд
Теңіздің суреті ілінеді. Оқушылар кеменің суреті бар стикерді жабыстырып шығады
23 слайд
Теңіздің суреті ілінеді. Оқушылар кеменің суреті бар стикерді жабыстырып шығады
#24 слайд
8.Үйге тапсырма
(1 минут)
1. Шыңғысхан өз мемлекетін неліктен ұлыстарға
бөлгенін оқып келу.
2. Шыңғысхан енгізген басқару жүйесі (ұлыстар)
Қазақстан өмірі үшін қандай маңызы болғаның
түсіндіру.
3. Кескін картаға ұлыстардың территорисын
түсіріп келу.
4. Мазмұндау, хронологиялық кестемен,
терминдермен жұмыс.
24 слайд
8.Үйге тапсырма (1 минут) 1. Шыңғысхан өз мемлекетін неліктен ұлыстарға бөлгенін оқып келу. 2. Шыңғысхан енгізген басқару жүйесі (ұлыстар) Қазақстан өмірі үшін қандай маңызы болғаның түсіндіру. 3. Кескін картаға ұлыстардың территорисын түсіріп келу. 4. Мазмұндау, хронологиялық кестемен, терминдермен жұмыс.
шағым қалдыра аласыз













