Ашық сабақтың тақырыбы: Жәңгір хан тұсындағы қазақ-жоңғар қарсылығы.

1 слайд
“ Қоңырбай Құдагелдинов атындағы орта мектеп” КММ Ашық сабақ Қазақстан тарихы 6 «А» -сынып Дайында ған тарих пәні мұғалімі: Окенова Инават Муратбаевна 24. 04. 2024 жыл

1 слайд

2 слайд
Сабақтың тақырыбы: Жәңгір хан тұсындағы қазақ – жоңғар қарсылығы. ерт Зтеу сұрағы: Орбұлақ шайқасындағы әлемдік әскери өнер тарихындағы алатын орны қандай?

2 слайд

3 слайд
Сабақтың мақсаты 6.3 . 2 .7 – Орынбұлақ шайқасындағы қазақ жасағының әскери өнердегі шеберлігі мен ерлігін бағалау.5.1.1.1 - т ақырыпты тірек сөздер арқылы болжау. 5.2.3.1 - а уызша мәтіндер құрауда қазақ тіліндегі төл дыбыстардың дыбысталуын, үндестік заңын ескеріп айту.5.1.1.1 - т ақырыпты тірек сөздер арқылы болжау. 5.2.3.1 - а уызша мәтіндер құрауда қазақ тіліндегі төл дыбыстардың дыбысталуын, үндестік заңын ескеріп айту.5.1.1.1 - т ақырыпты тірек сөздер арқылы болжау. 5.2.3.1 - а уызша мәтіндер құрауда қазақ тіліндегі төл дыбыстардың дыбысталуын, үндестік заңын ескеріп айту. 5.1.1.1 - т ақырыпты тірек сөздер арқылы болжау.

3 слайд

4 слайд
Бүгінгі сабақта: Жәңгір ханның билікке келген тұсындағы Қазақ хандығының саяси жағдайын талдайсыз; Жоңғар хандығының құрылуы мен қазақ- жоңғар қатынастары туралы білесіз.

4 слайд

5 слайд
Үй тапсырмасын пысықтау. Үйге берілген тапсырманы «Аквариум»- әдісін қолдана отырып, берілген сұрақтардың жауабын тыңдайық

5 слайд

6 слайд

6 слайд

7 слайд
« Бейнеролик » BILIM LAND

7 слайд

8 слайд
Жәңгірдің билікке келуі Есім ханның тарихта белгілі үш ұлының екіншісі. шын есімі – Жахангер (парсыша – «әлемді бағындырушы, билеуші»). Жәңгір ханның қай жылы туылғаны белгісіз

8 слайд

9 слайд
Шамамен Жәңгір ағасы Жәнібектен кейін, 1643-1644 жылы хандық билікке келген. Жәңгір хандық билікке келгенге дейін - ақ қазақ қоғамы ішінде өте зор беделге ие болған.

9 слайд

10 слайд
Жоңғар хандығының құрылуы. Қазақ хандығына бұрынғы көшпелі, бытыраңқы жоңғар тайпаларының орнына саяси жағынан біріккен күшті мемлекет қарсы тұрды . 1635 жылы Жоңғар хандығы құрылды. Жоңғар хандығының билеушісі Батыр қонтайшы болды. Қазақ мемлекетiне ғана емес, Қытай мен Ресейдiң шегаралық аудандарына да қауiп төндiрдi.

10 слайд

11 слайд
Бұл маңызды ! Жоңғар хандығы Алтай тауларының етегін ғана алып жатқанмен , Оралдан Алтайға дейінгі аумақтағы ұйымдасқан саяси күшке айналды. Қазақ хандығын үш жағынан жоңғарлардың жекелеген иеліктері қоршап жатты . Батыр қонтайшы бірден қазақ жеріне басып кірді.

11 слайд

12 слайд
1635 жылы ойраттардың көсемі Батыр қонтайшының қолына қарсы әскерді бастаған. Осы шайқаста Жәңгір тұтқынға түсіп , кезекті бір жеңіс кезінде ол тұтқыннан босап шығады . Жәңгір деректерде сұлтан лауазымымен аталады.

12 слайд

13 слайд
Жәңгір ханның сыртқы саясаты. Жоңғар тұтқынынан босап шықты Жәңгір көп ұзамай өзін белсенді қайраткер ретінде көрсете білді. Сыртқы саясаттағы табысты келіссөздері оның атағын арттырды. Бұхара хандығымен Шығыс Түркістандағы моғол хандары

13 слайд

14 слайд
Қазақтардың Бұхара хандығымен қарым-қатынасы 1611-1642 жылдары Бұхара хандығын билеген атақты Имамқұли хан қайтыс болды. Осы жылдары қазақтар Бұхара хандығымен тығыз байланыста болған. Оның інісі Надир Мұхаммед хан (1642 – 1645 жж .) таққа отырды. Мысалы, қазақтардың бір бөлігі Нұрата таулары , Бұхара маңында қоныс тепті .

14 слайд

15 слайд
Қазақтардың Бұхара хандығымен қарым-қатынасы Солардың ішінде Кіші жүз алшыннан шыққан Жалаңтөс батырды 1612 жылы Бұхар ханы Имамқұли Самарқанд қаласының билеушісі ретінде тағайындаған.

15 слайд

16 слайд
Мәуереннахрдың саяси өміріндегі ірі көрнекті тұлғалардың бірі Жалаңтөс батыр 30 жылдан астам уақыт бойы Имамқұли ханмен жақын болады. 30 жылдан астам уақыт бойы Имамқұли ханмен жақын болады.

16 слайд

17 слайд
Назар аударыңыз! Әйтеке би Әйтеке бидің арғы атасы болып табылады. Жалаңтөс батыр «Самарқанд сәулетінің таңғажайыбы» Атақты Жалаңтөс батырдың Самарқанд қаласында орасан зор Тилля Қара мешіті мен Шир Дор медресесін салдырған.

17 слайд

18 слайд
Жәңгір ханның Бұхар ханыдығымен қарым- қатынасы. XVII ғасырдың 40 - жылдары Жәңгір хан қызын болашақ Бұхара ханы , Жалаңтөс батырдың тәрбиеленушісі Абд әл - Азиз сұлтанға ұзатады. 1645 жылдан бастап 35 жыл бойы Бұхара ханы болған Абд әл - Азиз хан билік құрған жылдары қазақтармен қарым - қатынас бейбіт түрде дамиды.

18 слайд

19 слайд
Шах Махмуд Шорастың «Тарих» атты еңбегінде Жәңгір хан мен шағатайлық моғол ханы Абдаллахтың арасында азғантай уақыт ішінде 5-6 елшіліктің барып қайтқандығы айтылады . Автордың жазуы бойынша , алғашқы елшілікті Шығыс Түркістанға Жәңгір хан жібереді .

19 слайд

20 слайд
Жәңгір ханның моғол билеушілерімен елшілік алмасу мақсаты : бейбіт қарым - қатынас орнату одақтастық қатынастард ы нығайту сауда - экономикалы қ байланыс Қазақтардың соққысынан есiн жиған Батыр қонтайшы қайтадан Қазақ хандығына жорыққа шықты. Жәңгiр хан 1652 жылы шайқастардың бiрiнде қаза тапты. Бұл шайқаста қазақтар жеңiлiп, Алатаудың бөктерiн тастап кетуге мәжбүр болды.

20 слайд

21 слайд
Қазақтардың соққысынан есiн жиған Батыр қонтайшы қайтадан Қазақ хандығына жорыққа шықты. Жәңгiр хан 1652 жылы шайқастардың бiрiнде қаза тапты. Бұл шайқаста қазақтар жеңiлiп, Алатаудың бөктерiн тастап кетуге мәжбүр болды.

21 слайд

22 слайд
1-тапсырма Жәңгір ханның моғол билеушілерімен қарым-қатынасының негізгі мақсатын көрсетіңіз ?

22 слайд

23 слайд
Жауабы: елшілік алмасу; бейбіт қарым - қатынас орнату ; екіжақты сауда - экономикалық байланыстарды жандандыру; жоңғарлармен болатын күресте моғолдармен одақтастық қатынастарды нығайту болды.

23 слайд

24 слайд
2-Тапсырма Жәңгір ханның сыртқы саясатына баға беріңіз.

24 слайд

25 слайд
Жауабы: Жәңгір хан ретінде билік басына келген кезеңде Қазақ хандығының Бұхара хандығымен , Шығыс Түркістандағы моғол хандары мен қарым - қатынастары жақсара түсті. Сондай-ақ, Жәңгір ханның аштарханилық әулетпен жүргізген бейбіт саясаты да сәтті болды. Жеке басының қасиеттері, батырлар мен билердің алдындағы беделі, сыртқы саясаттағы табысты келіссөздері оның атағын арттырды.

25 слайд

26 слайд
Жәңгір ханның билікке келген тұсындағы Қазақ хандығының саяси жағдайын талдадыңыз; Жоңғар хандығының құрылуы мен қазақ-жоңғар қатынастары туралы білдіңіз. Қорытынды:  Бүгінгі сабақ мазмұны түсінікті ме?  Не түсініксіз?  Нені білгіңіз келеді?  Мақсатымызға жеттік пе?

26 слайд