#1 слайд
Ата-аналарға және педагогтарға психологиялық кеңес беру дағдыларын қалыптастыру

1 слайд

#2 слайд
22 Мақсаты: мектептегі психологиялық қызметті тиімді ұйымдастыру жөніндегі мектеп психологтарының кәсіби білімі мен дағдыларын жетілдіру. Міндеттері: 1)мектеп психологтарының психологиялық қызметі негізіндегі нормативтік құқықтық базасы туралы білімдерін тереңдету және кеңейту; 2)мектеп психологтарының балалар, жеткіншектер мен жасөспірімдер психологиясының тәжірибесі мен заманауи тәсілдер туралы білімдерін кеңейту; 3)білім алушыларға, ата-аналарға және педагогтерге психологиялық кеңес беру дағдыларын қалыптастыру;

2 слайд

#3 слайд
33 Кіріспе Отбасы қоғамға тұрақтылық пен халықты кейінгі әрбір ұрпақпен толықтыру мүмкіндігін беретін іргелі институттардың бірі болып табылады. Біз отбасының дамуы туралы айтқанда, жалпы қоғамның дамуы туралы сөз қозғаймыз. Қазіргі қоғамда болып жатқан бірқатар процестердің салдары да, себебі де тікелей отбасының жағдайымен байланысты және оған тәуелді болып келеді. Отбасы әлеуметтік динамиканың барлық қолданыстағы факторларының қуатты әсерін сезініп қана қоймай, көбінесе осы факторлардың анықталуына және жаңғыруына негіз болады. болады.

3 слайд

#4 слайд
1.1.Дәстүрлі отбасы Дәстүрлі отбасы – – үлкендердің беделі, жоғарыдан үлкендердің беделі, жоғарыдан төменге педагогикалық әсер ету, төменге педагогикалық әсер ету, негізгі талап – бағыну. Бұндай негізгі талап – бағыну. Бұндай отбасындағы балалар дәстүрлі отбасындағы балалар дәстүрлі нормаларды оңай меңгереді, нормаларды оңай меңгереді, қарым-қатынаста көбінесе қарым-қатынаста көбінесе икемсіз, тиісті түсініктерді негізге икемсіз, тиісті түсініктерді негізге ала отырып әрекет етеді.ала отырып әрекет етеді. Отбасының психологиялық түрлері:

4 слайд

#5 слайд
Балаға шоғырландырылған Балаға шоғырландырылған отбасы - отбасы - ата-аналардың басты ата-аналардың басты міндеті – баланың бақытын міндеті – баланың бақытын қамтамасыз ету. Отбасы тек бала қамтамасыз ету. Отбасы тек бала үшін ғана өмір сүреді. Төменнен үшін ғана өмір сүреді. Төменнен жоғары педагогикалық әсер ету. жоғары педагогикалық әсер ету. Ата-аналар мен балалардың Ата-аналар мен балалардың симбиозы байқалады. Балада симбиозы байқалады. Балада жоғары өзін-өзі бағалау (әрдайым жоғары өзін-өзі бағалау (әрдайым нақты жетістіктерге сәйкес емес), нақты жетістіктерге сәйкес емес), өзіндік маңыздылығын сезіну, өзіндік маңыздылығын сезіну, отбасынан тыс әлеуметтік отбасынан тыс әлеуметтік ортамен қақтығыстың жоғары ортамен қақтығыстың жоғары ықтималдығы қалыптасады. ықтималдығы қалыптасады. Әлеуметтік бейімделудің, атап Әлеуметтік бейімделудің, атап айтқанда, баланың мектепке айтқанда, баланың мектепке бейімделуінде қиындықтар көп бейімделуінде қиындықтар көп кездесетіндігін айтуға болады. кездесетіндігін айтуға болады. Отбасының психологиялық түрлері:

5 слайд

#6 слайд
Демократиялық отбасы – Демократиялық отбасы – бұл отбасындағы басты міндет бұл отбасындағы басты міндет - мүшелердің өзара бір-біріне - мүшелердің өзара бір-біріне деген сенім деңгейінің деген сенім деңгейінің жоғарылығы, бір-бірін жоғарылығы, бір-бірін бойындағы бойындағы артықшылықтарымен қоса, артықшылықтарымен қоса, кемшіліктерімен бірге кемшіліктерімен бірге қабылдауы және дербестігін қабылдауы және дербестігін қалыптастыру. Тәрбиелік әсер қалыптастыру. Тәрбиелік әсер – «көлденең», яғни тең – «көлденең», яғни тең адамдардың – ата-аналар мен адамдардың – ата-аналар мен баланың диалогы. Бұл отбасы баланың диалогы. Бұл отбасы қазіргі заманғы мәдениетте қазіргі заманғы мәдениетте сирек кездеседі. сирек кездеседі. Отбасының психологиялық түрлері:

6 слайд

#7 слайд
Нуклеарлық отбасы Нуклеарлық отбасы бір бір ересек адамнан (бойдақ ересек адамнан (бойдақ немесе жесір), әлі немесе жесір), әлі баласыз/балалы ерлі-баласыз/балалы ерлі- зайыптылар жұбынан, зайыптылар жұбынан, ата-аналар мен ата-аналар мен балалардан құралуы балалардан құралуы мүмкін, яғни кез келген мүмкін, яғни кез келген жағдайда екі ұрпақтан жағдайда екі ұрпақтан артық емес біріктіре артық емес біріктіре алады. алады. Отбасының психологиялық түрлері:

7 слайд

#8 слайд
Кеңейтілген отбасы Кеңейтілген отбасы мыналарды мыналарды қамтиды: нуклеарлық отбасы; екі қамтиды: нуклеарлық отбасы; екі тараптан да әжелер мен аталар тараптан да әжелер мен аталар (балаларға қатысты); немере (балаларға қатысты); немере ағалары мен апа-сіңлілері ағалары мен апа-сіңлілері (балаларға қатысты); өгей әкелері (балаларға қатысты); өгей әкелері мен өгей шешелері; ата-анасының мен өгей шешелері; ата-анасының бұрынғы және кейінгі некелерінде бұрынғы және кейінгі некелерінде туған балалар (яғни жартылай туған балалар (яғни жартылай қандас бауырлары мен апа-қандас бауырлары мен апа- қарындастары).қарындастары). Отбасының психологиялық түрлері:

8 слайд

#9 слайд
 Үлкен отбасы – Үлкен отбасы – бір жерде тұратын және патриарх немесе матриарх бір жерде тұратын және патриарх немесе матриарх фигурасы басқаратын әр түрлі ұрпақтың қандас туысқандарының фигурасы басқаратын әр түрлі ұрпақтың қандас туысқандарының тобын құрайды. Аграрлық қоғамда мұндай отбасының түрі жерге, тобын құрайды. Аграрлық қоғамда мұндай отбасының түрі жерге, малға, өндіріс құралдарына ортақ меншікке ие болды. Қазіргі заманғы малға, өндіріс құралдарына ортақ меншікке ие болды. Қазіргі заманғы қалалық мәдениет үшін қазіргі уақытта қалалық мәдениет үшін қазіргі уақытта «көпұрпақты «көпұрпақты отбасы» термині отбасы» термині қолданылады – бұл ортақ тұрмыс, шаруашылық және жекеменшік қолданылады – бұл ортақ тұрмыс, шаруашылық және жекеменшік пәтермен біріктірілген, «бір шатырдың астында» өмір сүретін 3-4 пәтермен біріктірілген, «бір шатырдың астында» өмір сүретін 3-4 ұрпақтың туыстарын қамтитын отбасыұрпақтың туыстарын қамтитын отбасы

9 слайд

#10 слайд
 Отбасы-аула Отбасы-аула да өткен аграрлық қоғамдарға тән. Бұл да өткен аграрлық қоғамдарға тән. Бұл жағдайда бір жерде тұратын отбасы бірнеше ұрпақты жағдайда бір жерде тұратын отбасы бірнеше ұрпақты біріктіреді. Бұдан басқа, отбасы мүшелері болып қандас біріктіреді. Бұдан басқа, отбасы мүшелері болып қандас туыстықпен байланысты емес адамдар (малайлар, туыстықпен байланысты емес адамдар (малайлар, жалдамалы қызметкерлер) саналды, және олар жиынтықта жалдамалы қызметкерлер) саналды, және олар жиынтықта әлеуметтік және экономикалық қоғамдастық құрады. әлеуметтік және экономикалық қоғамдастық құрады.

10 слайд

#11 слайд
 Толық емес отбасы Толық емес отбасы – – ата-аналардың бірі ата-ата-аналардың бірі ата- аналардың ажырасуына немесе олардың біреуі аналардың ажырасуына немесе олардың біреуі туралы деректердің болмауына байланысты ғана туралы деректердің болмауына байланысты ғана емес, сонымен қатар ата-аналардың бірінің қайтыс емес, сонымен қатар ата-аналардың бірінің қайтыс болуына байланысты да болмауы мүмкін. Соңғы болуына байланысты да болмауы мүмкін. Соңғы жылдары функционалдық толық емес отбасы деген жылдары функционалдық толық емес отбасы деген ұғым қолданысқа енгізілді, онда іс жүзінде баланың ұғым қолданысқа енгізілді, онда іс жүзінде баланың екі ата-анасы да бар, бірақ кәсіби немесе басқа да екі ата-анасы да бар, бірақ кәсіби немесе басқа да себептерге байланысты олар отбасы үшін аз уақыт себептерге байланысты олар отбасы үшін аз уақыт қалдырады.қалдырады.

11 слайд

#12 слайд
Аралас отбасы толық емес отбасында өгей әке немесе өгей шеше пайда болғанда пайда болады. Аралас отбасының құрылуымен бірге отбасында ата-ана жүйесіне сәйкес КЕЛМЕЙТІН кіші жүйе құрылатындығын ескеру маңызды. Мұндай отбасында жиі шатасу туындайды, сонымен бірге күтілетін нәтижеде жалған болады. Мысалы, анасы өзінің жаңа күйеуінен балаға әкесінің орнын басады деп күтеді. Алайда, бұл жиі орындала бермейді, себебі бала өзінің биологиялық әкесіне адалдықты сақтай отырып, өгей әкесін тыңдамайды

12 слайд

#13 слайд
Ажырасулардың балаларға әсері: -эмоциялық және мінез-құлықтық проблемалар (зерттеу нәтижелері бойынша ата-аналардың ажырасуын бастан өткерген балаларда агрессивті мінез-құлық, депрессия жиі байқалады. -- оқыту сапасы (қайтыс болу себебі бойынша ата-анасының біреуінен айырылған балалармен салыстырғанда, ажырасу салдарынан ата- анасының біреуімен тұратын балалар көбіне мектепте оқуын аяқтамайды және жоғары білім алмайды. -- ПБЗ-ны, есірткіні пайдалану (зерттеуге сәйкес, ата-анасының ажырасуын бастан өткерген балалар 14 жасқа дейін есірткіні 1,5 есе жиі пайдаланады); -- некесіз бірге тұру және некеден тыс балалардың тууы -- балалардың экономикалық табыстары -- суицидтер -- қаржылық шығындар (ажырасқаннан кейін ана мен баланың табысы жалпы алғанда шамамен 50%-ға, ал бір адамға шаққанда 20%-ға төмендейді)

13 слайд

#14 слайд
Психологиялық кеңес беру – бұл психологиялық көмек көрсетуге бағытталған психолог-консультанттың клиентпен кәсіби қарым-қатынас процесі.

14 слайд

#15 слайд
. Психолог-кеңес берушінің ұстанымы: Эмпатия. Мен әлемді басқалардың көзімен көремін. Мен басқаны түсінемін, себебі оның ішкі жан дүниесін сезінемін. Мен өзіммен әңгімелесушінің көңіл күйін жақсы түсінемін және оған сәйкесінше жауап қайтарамын.

15 слайд

#16 слайд
. Психолог-кеңес берушінің ұстанымы: Жылулық. Мен адамның тұлғалық қасиеттерін өзіме деген қатынасынан бөліп қарай аламын. Мен басқаны құрметтейтіндігімді, оның құқығы мен пікірін ескеретіндігімді және қателесуі мүмкіндігін мойындайтындығымды әр түрлі тәсілдер арқылы көрсетемін. Мен басқаны белсенді қолдайтын адаммын. Жылулық

16 слайд

#17 слайд
. Психолог-кеңес берушінің ұстанымы: Шынайылық, адалдық. Мен айналамдағылармен өзара әрекеттесуде мейілінше адалмын. Мен басқалардың алдында өзімді жасанды рөлдермен көркемдеп жақсы көрсетуге тырыспаймын, себебі олар менің шынайы бет бейнемді біледі. Мен басқа адамдармен қарым-қатынаста өз қалпымды шынайы ұстаймын.

17 слайд

#18 слайд
. Психолог-кеңес берушінің ұстанымы: Нақтылық. Мен басқа адамдармен әңгімелескенде өзімді «түсініксіз адам» ретінде көрсетемін деп ойламаймын. Мен жалпылама сөйлеп, әңгіменің төңірегінде жүрмей, өзімді нақты және дәл сөйлейтін адам ретінде ұстаймын..

18 слайд

#19 слайд
. Психолог-кеңес берушінің ұстанымы: Бастамашылдық. Мен басқалармен өзара қатынаста белсенді ұстанымымды көрсетемін: мен тек пікірімді білдіріп қана қоймай, өзімде бірге әрекет етемін.

19 слайд

#20 слайд
. Психолог-кеңес берушінің ұстанымы: Өздігінен әрекет ету (спонтанность). Өзін көрсетудегі ерекше қасиет. Мен айналамдағылармен өзара қатынас жасау кезінде сырт көздің сынына қарамастан ойланбай ашық және тікелей әрекет етемін.

20 слайд

#21 слайд
21 Американдық психологиялық қауымдастық жанындағы клиникалық психология саласындағы дайындық комитеті тиімді кеңес берушінің немесе психотерапевтің жеке қасиеттерінің тізбесін құрады. 1. Парасатты зияткерлік қабілет және байыптылық. 2.Тапқырлық, жан-жақтылық және қайталанбайды. 3.Қажырлық және білуге деген құмарлық; өзін-өзі оқытуға қабілеттілік. 4. Адамға тұлға ретінде қызығушылық таныту, басқаны тұлға ретінде құрметтеу. 5. Өзінің тұлғалық ерекшеліктерін түсіну; әзіл-қалжыңды түсіну. 6. Мотивацияның күрделілігіне сезімталдық. 7.Мақтаншақтықтың болмауы, төзімділік. 8.Терапевтік позицияны иелену, адамдармен икемді және конструктивті қарым-қатынасты қолдау қабілеті. 9.Табандылық, жұмыста әдіскерлік; қақтығыстық жағдайларға төтеп беру қабілеті. 10. Өзіне жауапкершілік алуға деген даярлығы. 11. Ынтымақтастыққа қабілеттілік және әдептілік. 12. Табиғи тұтастылық, өзін – өзі бақылау және тұрақтылық. 13. Адами құндылықтарды ажырата білуі. 14. «Білімділік», мәдени ой-өрісінің кеңдігі. 15. Психологияның, әсіресе клиникалық психологияның аспектілеріне терең қызығушылық таныту.

21 слайд

#22 слайд
22 Психологиялық кеңес беру тәсілдемелері мен түрлері Психологиялық кеңес беру түрлерін әр түрлі критерийлерге сүйене отырып ажыратады.Кездесулер саны бойынша бір реттік және бірнеше реттік кеңес беру болып бөлінеді. Мотивациялық сипаты бойынша: жеке өтініш бойынша кеңес беру және шақыру немесе жолдау нәтижесінде кеңес беру. Психологиялық көмек көрсетудің басқа әдістерімен ұштастыру критерийі бойынша оқшауланған және құрамдастырылған психологиялық кеңес беру деп бөлінеді. Кеңес беру барысында қол...

22 слайд