Атмосфералық қысым.

1 слайд
Ашық сабақАшық сабақ “ АТМОСФЕРАЛЫҚ ҚЫСЫМ ”

1 слайд

2 слайд
Сабақтың тақырыбы: Атмосфералық қысым Сабақтың мақсаты: 1. Білімділік: Оқушыларға Атмосфералық қысым туралы мәлімет бере отырып, біліктіліктерін арттыру. 2. Дамытушылық:   Оқушылардың ой - өрісін, ойлау қабілеттерін, танымдылықтарын қалыптастыра отырып, өз бетінше ізденіс пен шығармашылық тұрғыда жұмыс істеуге дағдыландыру . 3. Тәрбиелік: Оқушыларды адамгершілікке, сауаттылыққа, мәдениеттілікке, табиғатты, отанды сүюге тәрбиеле . Сабақтың түрі: Жаңа сабақ. Сабақтың типі: Сын тұрғысынан ойлау. Сабақтың әдісі: Интерактивті тақтамен жұмыс, сұрақ-жауап. Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта, оқулық, карта. Сабақтың барысы: 1.Ұйымдастыру кезеңі. 2. Оқушыларды түгелдеп сабақты бастау.

2 слайд

3 слайд
Өткен сабақтан жалпылама сұрақтар 1. Ауа дегеніміз не? 2 .Ауаның жер бетіне жылынуы. 3. Ауа температурасын өлшейтін құралды ата? 4. Амплитуда дегеніміз не? 5. Температураның тәуліктік амплитудасы дегеніміз не? 6. Орташа жылдық амплитудасы дегеніміз не?

3 слайд

4 слайд
Ауаның жер бетіне түсірген салмағы Ауаның жер бетіне түсірген салмағы атмосфералық қысым атмосфералық қысым немесе немесе ауа қысымы ауа қысымы деп аталады. деп аталады. Ауаның негізгі салмағы төменгі, жер бетіне таяу қабатына Ауаның негізгі салмағы төменгі, жер бетіне таяу қабатына түседі. Атмосфераның бүкіл салмағының жартысы 5 км түседі. Атмосфераның бүкіл салмағының жартысы 5 км биіктікке дейінгі қалыңдығына тура келеді, ал 15 км-ден биіктікке дейінгі қалыңдығына тура келеді, ал 15 км-ден жоғарыдағы қабатына оның 0,1 бөлігі ғана тиеді.жоғарыдағы қабатына оның 0,1 бөлігі ғана тиеді. Биіктік артқан сайын қысым азая береді. Өйткені сол Биіктік артқан сайын қысым азая береді. Өйткені сол деңгейдегі салмақ түсіретін ауа қабатының қалыңдығы да деңгейдегі салмақ түсіретін ауа қабатының қалыңдығы да кеми түседі. 100 км биіктікке көтерілгенде атмосфералық кеми түседі. 100 км биіктікке көтерілгенде атмосфералық қысым жер бетімен салыстырғанда миллион есе азаяды. қысым жер бетімен салыстырғанда миллион есе азаяды. Ауа Ауа қысымы биіктікке сәйкес азаюы адам ағзасына үлкен әсер қысымы биіктікке сәйкес азаюы адам ағзасына үлкен әсер етеді. Адам 3000м биіктікке көтерілгенде биіктік ауруымен етеді. Адам 3000м биіктікке көтерілгенде биіктік ауруымен ауыра бастайды: тез шаршайды, басы айналады, жүрегі ауыра бастайды: тез шаршайды, басы айналады, жүрегі айниды. 4000м - дегі биіктікте қан тамырлары жарылып, айниды. 4000м - дегі биіктікте қан тамырлары жарылып, мұрнынан қан кетеді, есінен танады. Оған себеп ауа мұрнынан қан кетеді, есінен танады. Оған себеп ауа қысымының жалпылама азаюына байланысты оның қысымының жалпылама азаюына байланысты оның құрылымындағы оттегінің де қысымы азаяды. құрылымындағы оттегінің де қысымы азаяды. 

4 слайд

5 слайд
Атмосфералық қысым барометр деп аталатын құралмен Атмосфералық қысым барометр деп аталатын құралмен өлшенеді.өлшенеді. Барометрдің екі түрі бар – Барометрдің екі түрі бар – сынап барометрісынап барометрі және және анероид анероид барометрібарометрі қолданылады. қолданылады. Анероид барометріАнероид барометрі Сынап барометріСынап барометрі Сынап барометрі қысымды тұрақты жағдайда өлшеу үшін Сынап барометрі қысымды тұрақты жағдайда өлшеу үшін қолданылады. Оны бір жерден екінші жерге алып жүру қолданылады. Оны бір жерден екінші жерге алып жүру қолайсыз. Сондықтан экспедицияға, топ серуенге, қолайсыз. Сондықтан экспедицияға, топ серуенге, туристтік жорықтарға шыққанда ауа қысымын өлшеуге туристтік жорықтарға шыққанда ауа қысымын өлшеуге анероид барометрі қолданылады.анероид барометрі қолданылады.

5 слайд

6 слайд
Мазмұны Иә Жоқ Ауа кез келген жерде болады     Атмосфера басқа ғаламшарларда кездеседі     Жанартаулар оттегі бөледі     Жер бетінде бар тіршілік тропосфера қабатында     Тропосферада бұлт жауын шашын болмайды     Ауа құрамында азот, оттегі, тағы басқа газдар бар     Атмосфера метеориттердің жерге түсуінен қорғамайды    Сиқырлы сандық «иә», «жоқ»                         

6 слайд

7 слайд
1. Жердің ауа қабаты 2. Ауа райын бақылайтын жер 3. Атмосфераның 21 % құрайды 4. Атмосфераның төменгі қабаты 5.Атмосфералық қысымды өлшейтін аспап 1 .Оттегі 2. Атмосфера 3. Метеостанция 4. Барометр 5. Тропосфера

7 слайд

8 слайд
1. Атмосфералық қысым биіктеген сайын... 1. Кемиді 2. Атмосфераның ортаңғы қабаты 2. Үйкеліс 3. Атмосфераның 78 % құрайды 3. 11 км 4. Тропосфераның орташа қалыңдығы 4. Оттегі және азот 5. Азот5. Атмосфераның құрамындағы негізгі газдар

8 слайд

9 слайд
1. Барометр - 2. Атмосфера - 3. Амплитуда- 4 . Атмосфералық қысым - 5. Тропосфера -

9 слайд

10 слайд
Полиглот сайысы берілген сөздерді дұрыс Полиглот сайысы берілген сөздерді дұрыс оқуоқу 1. Үнк - күн ------------- 6. Тізең – теңіз1. Үнк - күн ------------- 6. Тізең – теңіз 2. Ерж - жер ----------- 7. Азбұғ - бұғаз2. Ерж - жер ----------- 7. Азбұғ - бұғаз 3. Ензө - өзен ---------- 8. Ракта - карта3. Ензө - өзен ---------- 8. Ракта - карта 4. Ату - тау -------------- 9. Алар – арал4. Ату - тау -------------- 9. Алар – арал 5. Лада - дала ------------- 10. Өлк - көл5. Лада - дала ------------- 10. Өлк - көл

10 слайд

11 слайд
1. Ауаның жер бетіне түсірген салмағы не деп аталады.1. Ауаның жер бетіне түсірген салмағы не деп аталады. а) атмосфералық қысым ә) ауа температурасы б) сынап барометріа) атмосфералық қысым ә) ауа температурасы б) сынап барометрі 2. Атмосфералық қысымды өлшейтін құрал.2. Атмосфералық қысымды өлшейтін құрал. а) термометр ә) барометр б) сынап барометріа) термометр ә) барометр б) сынап барометрі 3. Барометрдің неше түрі бар?3. Барометрдің неше түрі бар? а) 2 ә) 3 б) 5а) 2 ә) 3 б) 5 4. Бір дене екінші дене бетіне әсер еткенде п. б қалыпты күшті не деп 4. Бір дене екінші дене бетіне әсер еткенде п. б қалыпты күшті не деп атайдыатайды А) қысым ә) атмосфералық қысым б) ауа қысымыА) қысым ә) атмосфералық қысым б) ауа қысымы 5. Топ сеуренге, туристік жорықтарға шыққанда қандай ауа қысымы 5. Топ сеуренге, туристік жорықтарға шыққанда қандай ауа қысымы қолайлықолайлы А анероид барометр ә сынап барометр б барометрА анероид барометр ә сынап барометр б барометр 6. Егер атмосфералық қысым жаз айларында жоғарласа ауа райы 6. Егер атмосфералық қысым жаз айларында жоғарласа ауа райы қандай боладықандай болады а) жылы ә) суық б) жауын - шашына) жылы ә) суық б) жауын - шашын 7. Сынап бағынасын 760мм биіктігіне тең осы қысымды не деп 7. Сынап бағынасын 760мм биіктігіне тең осы қысымды не деп атайдыатайды а) атмосфералық қысым ә) қалыпты атмосфералық қысым б) қысыма) атмосфералық қысым ә) қалыпты атмосфералық қысым б) қысым 8. Атмосфера қандай қабат 8. Атмосфера қандай қабат а а ) ауа ) ауа әә ) су б) тас қабаты) су б) тас қабаты

11 слайд

12 слайд
Үйге тапсырма: Атмосфералық қысым тақырыбын оқып келу.

12 слайд

13 слайд
Бағалау

13 слайд

14 слайд

14 слайд