Ауқымды компьютерлік желі . 7 сынып

1 слайд
Ауқымды Ауқымды компьютерлікомпьютерлі к желі к желі –– ИнтернетИнтернет

1 слайд

2 слайд
Интернет дегеніміз не? InterNet inter – «аралық»inter – «аралық» net, network – «тор»net, network – «тор» Интернет – компьютерлік желілерді біріктіретін ауқымды желі. Байланыс арналары: кабельдік талшықты-оптикалық спутниктік радиобайланыс Провайдер – қарапайым қолданушылардың Интернетке шығуын қамтамасыз ететін фирма

2 слайд

3 слайд
Интернетке қосылу Интернет серверімен спутниктік немесе талшықты- оптикалық байланысу арнасы модем жиіліктерді бөлуші (сплиттер) телефон станциясы модем ADSL-модем роутер хаб ADSL-модем провайдер провайдер dial-up dial-upADSL ADSLерекшеленген желі ерекшеленген желі

3 слайд

4 слайд
Интернет қалай пайда болды? 1958 АҚШ-та ARPA-ның құрылуы (Advanced Research Project Agency). 1960-жылдар ARPANet компьютерлік желісінің жобасы •желінің орталығы жоқ – өміршеңдік; •жаңа желіні қосқанда оны қайта жасаудың қажеті жоқ; •желілер бір-бірімен арнайы тораптар – шлюздар арқылы байланыстырылады; •деректерді пакеттеп тасымалдау әдісі; 1968 4 компьютерден тұратын компьютерлік желінің жаңа типі. 1972 Желі 50 университет пен лабораторияны біріктірді . 1974 TCP/IP ақпаратты тасымалдау протоколы жасап шығарылды Алғашқы қызмет түрлері: •TelNet – компьютерді командалық қатарлар режимінде қашықтан басқару •FTP (File Transfer Protocol) – файлдарды қабылдау мен жеткізу •Электронды пошта (e-mail, electronic mail) – хат-хабар алмасу

4 слайд

5 слайд
Интернет қалай пайда болды? 1982 Европалық UNIX-желі (бұған дейін – АҚШ, Канада, Англия) 1983 Желі екі бөлікке бөлінген: •MilNet – АҚШ-тың соғыстық мақсаттары үшін •Internet – қоғамдық желі 1984 Домендік аттар жүйесі (DNS) (www.mail.ru түріндегі адрестер) 1989 Интернетте 100 000 компьютер. 1991 WWW-тің (World Wide Web) ойлап шығарылуы– Т. Бернес-Ли, деректерді гипертекст түрінде тасымалдау 1991 ТМД елдері Интернетке қосыла бастады. 1994 Алғашқы интернет-магазиндер. 2000 20 млн-нан астам сайт.

5 слайд

6 слайд
Интернет мүмкіндіктері (қызмет түрлері, сервис) WWW (World Wide Web) – гипермәтіндік құжаттар. Гипермәтін – әрбір сөзі немесе сөз тіркесі басқа құжатқа сілтеме бола алатын мәтінді айтады. Гипермедиа – ішінде мәтін, сурет, дыбыс, видео болатын активті сілтемелерден тұратын құжаттар. Электронды пошта (e-mail) FTP (файлдарды тасымалдау) Форумдар (жаңалықтар топтамасы, конференциялар, телеконференциялар) Жаңалықтарға жазылу Іздеу жүйелері Чаттар (chat – әңгіме-дүкен құру) Нақты мезгілде сөйлесу ICQ (I Seek You) – жеке немесе топ түрінде сөйлесу,файлдармен алмасу Интернет-телефон Skype + колонкалар + микрофон

6 слайд

7 слайд
Интернет протоколдары Протокол – компьютерлік желілер арасында ақпарат тасымалдауды анықтайтын келісімдер мен ережелер жиынтығы. TCP/IP протоколы (1974)  TCP (Transmission Control Protocol) файл өлшемі 1,5 Кб-тан аспайтын пакеттерге бөлінеді пакеттер бір-бірінен тәуелсіз түрде жеткізіледі белгіленген жерге жеткізілген соң осы пакеттер бір файлға жинақталады  IP (Internet Protocol) пакеттердің ең тиімді қозғалыс маршрутын анықтайды

7 слайд

8 слайд
Интернет қызметтерінің протоколдары HTTP (HyperText Transfer Protocol) – WWW қызметі FTP (File Transfer Protocol) – FTP қызметі SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) – электронды поштаның хабарламаларын жөнелту POP3 (Post Office Protocol) – электронды поштаның хабарламаларын қабылдау (парольді білу қажет)TCP/IP TCP/IPHTTP HTTPFTP FTPSMTP SMTPPOP3 POP3 қызметтердің барлық протоколдары TCP/IP-ге негізделген! қызметтердің барлық протоколдары TCP/IP-ге негізделген!! !

8 слайд

9 слайд
IP-адрестер 193.162.230.115 0..255 0..2550..255 0..2550..255 0..2550..255 0..255 IP-адрес: w.x.y.z желі нөмірі + компьютердің желідегі нөмірі желі нөмірі + компьютердің желідегі нөмірі Желі Желі кластарыкластары ww Желі Желі нөмірінөмірі Компьютер Компьютер нөмірінөмірі Желілердің Желілердің санысаны КомпьютерлеКомпьютерле рдің санырдің саны AA 1..1261..126 ww x.y.zx.y.z 126126 1677721416777214 BB 128-191128-191 w.xw.x y.zy.z 1638416384 6553465534 CC 192-223192-223 w.x.yw.x.y zz 20971512097151 254254 D және E кластары қызметтік мақсатта қолданылады. 193.162.230.115 желі нөмірі + компьютердің желідегі нөмірі желі нөмірі + компьютердің желідегі нөмірі

9 слайд

10 слайд
Домендік адрестер Домен – ортақ қасиеті бойынша біріктірілген компьютерлер тобы. www.qqq.microsoft.ru 1-деңгейдегі домен 1-деңгейдегі домен2-деңгейдегі домен 2-деңгейдегі домен3-деңгейдегі домен 3-деңгейдегі домен4-деңгейдегі домен 4-деңгейдегі домен 1-деңгейлі домендер (домендік аймақтар) Ұйым түріҰйым түрі Ел атыЕл аты ..comcom коммерциялық коммерциялық ұйымдарұйымдар .ru .ru РесейРесей .edu.edu білім берубілім беру .ua.ua УкраинаУкраина .gov.gov АҚШ үкіметіАҚШ үкіметі .by.by БелоруссияБелоруссия .mil .mil АҚШ-тың әскери АҚШ-тың әскери ұйымдарыұйымдары .uk.uk ҰлыбританияҰлыбритания .org.org, , .net.net әр түрліәр түрлі ұйымдарұйымдар .it.it ИталияИталия .info .info ақпараттықақпараттық сайттар сайттар .jp.jp ЖапонияЖапония .biz .biz бизнесбизнес .cn.cn ҚытайҚытай

10 слайд

11 слайд
Адрестердің түрленуі DNS (Domain Name Service) – домендік адрестерді IP- адрестерге түрлендіретін домендік аттар қызметі.www.google.com www.google.com www.google.com сайтының IP- адресін алу үшін DNS серверіне сұраныс жіберу жауап күту алынған 66.102.9.47 IP-адресі бойынша Web-параққа сұраныс жіберуDNS-сервер 193.124.85.210 DNS-сервер 193.124.85.210

11 слайд

12 слайд
Құжаттың Интернеттегі адресі URL (Uniform Resource Locator) – құжаттың Интернеттегі әмбебап адресі.http: // www.vasya.ru / images/new/ qq.jpg http: // www.vasya.ru / images/new/ qq.jpgсайт адресі сайт адресікаталог (қапшық) каталог (қапшық)Файл аты Файл атыhttp: // www.vasya.ru http: // www.vasya.ruсайттың бастапқы беті : index.html, index.htm сайттың бастапқы беті : index.html, index.htmftp: // files.vasya.ru / pub / download / qq.zip ftp: // files.vasya.ru / pub / download / qq.zipFTP-сервердегі файл FTP-сервердегі файлпротокол протокол

12 слайд

13 слайд
WWW қызметі WWW (World Wide Web) – деректерді гипермәтін түрінде тасымалдау қызметі. Гипермәтін – басқа құжаттарға сілтеме жасайтын мәтін. Гипермедиа – құрамында басқа құжаттарға сілтеме жасайтын мәтін, сурет, дыбыс, видеосы бар құжат. Браузер (броузер, browser) – Web-парақтарды экранда көруге арналған программа: Mosaic (1993-1995), Иллинойс университеті, США Netscape Navigator ( 1995-тен 2002 жылға дейін) Internet Explorer (6.0,. 7.0 версиялары), Windows құрамында, 70% Mozilla FireFox (2.0 версиясы), http://www.mozilla.org, 15% Opera (9.0 версиясы), http://www.opera.com, 15%Толығырақ келесі тараудан білуге болады. Толығырақ келесі тараудан білуге болады.

13 слайд

14 слайд
FTP қызметі (файлдық архивтер) Мүмкіндіктері серверден файлдарды құйып алу (download) файлдарды, сонымен қоса Web-сайттарды серверге жүктеу (upload) Қол жеткізу құқығы login: пайдаланушының кодталған аты  password: құпиясөз(пароль) Анонимді кіріс (браузерларда – автоматты түрде) login: anonymous password: кез-келген FTP-серверде файл іздеу dirinfo, readme, index ftpsearch.comftp:// user : asd @ files.vasya.ru ftp:// user : asd @ files.vasya.ruftp:// files.vasya.ru ftp:// files.vasya.ru

14 слайд

15 слайд
FTP арқылы программаларды тарату freeware – тегін программалар registerware – электронды почта арқылы тегін тіркелу shareware (try before you buy) – шартты-тегін программалар (уақыт бойынша шектеу, адамның мазасын алатын хабарлармалар) демо-версия – программаның мүмкіндіктерін көрсету (функцияларды шектеу) бета-версия –коммерциялық программалардың алдын-ала шығарылған нұсқасы, мақсат – қателерді анықтау

15 слайд

16 слайд
Электронды пошта (e-mail)vasya@mail.ru vasya@mail.ru коммерциялық «at» «собака» (Ресейде) «мысық» (Польшада) «раушан» (Түркия) XVI ғасыр: салмағы 10 кг, көлемі 15 л 1972 Р. Томлисонjohn@yahoo.com john@yahoo.com www.yahoo.com SMTP SMTP POP3POP3пошталық сервер пошталық серверпошта жәшігі пошта жәшігіпоштолық сервер поштолық серверпошта жәшігі пошта жәшігі@ @ www.mail.ruпошталық сервер пошталық сервер

16 слайд

17 слайд
Электронды поштаның хабарламасы john@yahoo.com vasya@mail.ru vasya@mail.ru boss@mail.ru john2@yahoo.com Пілді сатып алу жөнінде john@yahoo.com vasya@mail.ru vasya@mail.ru boss@mail.ru john2@yahoo.com Пілді сатып алу жөнінде Кімге (To): Кімнен (From): Жауап беру (Reply To): Көшірмесі (CC): Жасырын көшірмесі (BC): Тема (Subject):Хаттың тақырыбы Хаттың тақырыбы Сәлем, Джон! Сенің піл сатып алғың келе ме? Ізгі ниетпен, Василий Пупкин, атқарушы директор ЖШС «Рога и копыта» , Санкт-Петербург, Рогокопытная көшесі-2 тел. +7 (812) 111-22-33 факс +7 (812) 111-22-34 http://rogakopyta.ruсәлемдесу сәлемдесунегізгі мәтін негізгі мәтінқол қою қол қоюфирманың реквизиттері фирманың реквизиттері жалғанды файлдар (attachments) жалғанды файлдар (attachments)

17 слайд

18 слайд
Пошталық программалар Outlook Express – Windows-тың құрамында Outlook – Microsoft Office-тің құрамында TheBat (http://www.ritlabs.com) Мүмкіндіктері: хабарламалар құру, оған файлдарды жалғау хабарламаларды қабылдау және жөнелту хабарламаларды кері жөнелту (forward) көрсетілген мерзім бойынша поштаны автоматты түрде тексеріп отыру адрестік кітапша (контакттар тізімі) хабарламаларды қапшықтарға сорттау Көптеген серверлерде поштамен Web-сайт арқылы жұмыс істеуге болады (Web- интерфейс)! Көптеген серверлерде поштамен Web-сайт арқылы жұмыс істеуге болады (Web- интерфейс)!! !

18 слайд

19 слайд
Телеконференциялар, форумдар Телеконференциялар (конференциялар, жаңалықтар топтамасы) – хабарламалар алмасу түрінде болатын дискуссия. Модератор (администратор) - деп хабарламаларды: off-topic (бөгде хабарламалар, жарнама) басқа қатысушыларды балағаттағаны ұятты сөздер жазылғаны үшін алып тастауға құқылы қатысушыны айтады FAQ (Frequently Asked Questions) ЧаВо (жиі қойылатын сұрақтар) – жаңадан үйренушілердің жиі қоятын сұрақтары мен олардың жауаптарының тізімі. Тред (жіп, thread) сұрақтан, сол сұрақтың жауаптарынан және комментарийлердан тұратын хабарламалардың тізбектелген жиынтығыаватор аваторник (псевдоним) ник (псевдоним)цитата цитата Ник (ағылш. nickname) – лақап ат, псевдоним.

19 слайд

20 слайд
Іздеу жүйелері Индекстер – интернетті үнемі бақылай отырып, деректер базасын толтырып отыратын робот-программалар. Каталогтар – тәжірибелі мамандардың(гидтер) өз қолымен толтырылатын деректер базасы. Көптеген сілтемелерді тауып береді 1)кейбір сілтемелер тақырыпқа сәйкес келмейді 2)керектісін таңдап алу қиын сілтемелер каталог тақырыптарына сәйкес келеді сілтемелердің саны әлдеқайда аз www.google.com, www.yandex.ru, www.rambler.ru www.yahoo.com, www.google.com , list.mail.ru, www.yandex.ru Гибридтік жүйелері – индекс + каталог.

20 слайд

21 слайд
Нақты уақыт кезеңінде әңгімелесу (online) Чаттар (ағылш. chat – әңгімелесу) нақты уақыт кезеңінде мәтіндік хабарламалар түрінде сөйлесу Web-чаттар (Web-парақтарда): барлығының құқығы бірдей IRC-чаттар (Internet relay Chat, 1988) арналарда «сөйлесу», кейбіреулерге жеңілдіктер ұсынатын арна операторлары бар

21 слайд

22 слайд
Нақты уақыт кезеңінде әңгімелесу (online) ICQ (ағылш. I Seek You), «аська», Интернет-пейджер. Тіркелу: www.mirabilis.com, нөмір 23456789 Мүмкіндіктері: диалог топ болып талқылау файлдармен алмасу орысша версиясы icq.rambler.ru

22 слайд

23 слайд
Интернет-телефон Skype (www.skype.com, www.skype.ru) нақты уақыт кезеңінде сөйлесу ТЕЛЕФОН СТАНЦИЯСЫSkype SkypeSkype Skype Тегін  Skype – Skype телефон қоңыраулары  Файлдар алмасу  Топтық және жеке чаттар  Телеконференциялар (9 адамға дейін) Ақысына Жергілікті және ұялы телефондарға телефон шалу Қарапайым телефондардан келіп түскен қоңырауларды Skype-та қабылдау Дауыстық хабарламалар мен SMS-терді қабылдау және жөнелту

23 слайд

24 слайд
Ұялы телефон арқылы интернет WAP (Wireless Application Protocol) •ойындарды, музыканы, ауа райы болжамдарын жүктеу •байланыс операторларының, метеосайттар, электронды пошта, Интернет-дүкендердің сайттары ғана 1)бағасы қымбат (ескі технологиялар) 2)мүмкіндіктері шамалы GPRS (General Packet Radio Service) немесе EDGE (Enhanced Data for Global Evolution) •кірістірілген браузер (Opera Mini – парақтарды сығу) •Java тілін қолдау •e-mail-ға қажетті кірістірілген программа •компьютерде модемнің орнына қолдануға болады Смартфондар: сонымен қатар •музыканы ойнату, видео •фото мен видео түсіру •операциялық жүйе, офистік программалар

24 слайд

25 слайд
Нетикет Нетикет (net + etiquette) – интернетте сөйлесу кезінде әдептілікті сақтау ережесі. Электронды пошта: хаттың тақырыбы, сәлемдесу, қол қою сөздерді бас әріптермен жазбау алдын-ала келісім болмаса көлемі үлкен файлдарды жібермеу жүктелетін файлдарды(*.exe) жөнелтпеу ұятты сөздер мен түсініксіз сөз тіркестерін қолданбау Форумдар: сұрақтар мен жауаптар тізімін әуелі оқып шығу (FAQ, ЧаВо) форумның тақырыбынан ауытқымау (off-topic – «тақырыптан тыс») сөздерді бас әріптермен жазбау басқа қатысушыларды балағаттамау Чаттар: өзгелердің әңгімесіне кіріспеу сөйлесіп отырған адамыңыз кетіп қалса, оған ренжімеу

25 слайд

26 слайд
СОҢЫ

26 слайд