Буклет Ахмет Байтұрсынов
Буклет Ахмет Байтұрсынов

#1 слайд
Қостанай облысы әкімдігі білім басқармасының
«Рудный қаласы білім бөлімінің Ахмет Байтұрсынұлы
атындағы жалпы білім беретін мектебі» КММ
«Сөзі жоғалған жұрттың
өзі де жоғалады»
Ойна да, ойла!
Ахмет
Байтұрсынұлы
туралы
Қазақ тілінен
викториналық
сұрақтар
Ұлы тұлғалардың
шын есімдері
1 слайд
Қостанай облысы әкімдігі білім басқармасының «Рудный қаласы білім бөлімінің Ахмет Байтұрсынұлы атындағы жалпы білім беретін мектебі» КММ «Сөзі жоғалған жұрттың өзі де жоғалады» Ойна да, ойла! Ахмет Байтұрсынұлы туралы Қазақ тілінен викториналық сұрақтар Ұлы тұлғалардың шын есімдері
#2 слайд
Адамдық диқаншысы.
Адамдық диқаншысы қырға шықтым,
Көлі жоқ, көгалы жоқ құрға шықтым.
Тұқымын адамдықтың шаштым, ектім,
Көңілін көгертуге құл халықтың.
Қор болған босқа кетіп еңбек, бейнет,
Құлдарға құлдықтан жоқ артық зейнет.
Оттай бер, жануарым екі аяқты,
Адамдық хайуанға қанша қажет?!
Жаратқан малды Құдай не керекке –
Мінуге, сою, соғу, жүндемекке.
Жорта бер қамыт киіп, қамшыңды жеп,
Бұйрың жоқ ұрасың деп үндемекке.
Таяққа еті үйренген қойшы жайлап,
Көк есек қозғала ма, түрткенге айдап?
Есептен алданғандай болғандар көп,
Жасықты асыл ма, деп білмей қайрап.
Ахмет Байтұрсынұлының тіл туралы
тағылымды ойлары
Орысша оқығандар орыс сөзінің
жүйесіне дағдыланып үйренген, ноғайша
оқығандар ноғай сөзінің жүйесіне
дағдыланып үйренген. Қазақ сөздерін
алып, орыс я ноғай жүйесімен тізсе,
әрине, ол нағыз қазақша болып
шықпайды. Сондай кемшілік болмас үшін
әр жұрт баласын әуелінде өз тілінде
оқытып, өз тілінде жазу-сызу үйретіп,
өз тілінің жүйесін білдіріп, жолын
танытып, балалар әбден
дағдыланғаннан кейін басқаша оқыта
бастайды. Біз де тіліміз бұзылмай
сақталуын тілесек, өзгелерше әуелі ана
тілімізбен оқытып, сонан соң басқаша
оқытуға тиіспіз.
Ахмет Байтұрсынұлы жайлы деректер
1. Ахмет Байтұрсынұлының азан шақырып атын
қойған – атасы Шошақ.
2. Ол А. Пушкин, М. Лермонтов, Ф. Вольтер, С. Над-
сон өлеңдерін қазақшаға аударды.
3. Орынбор, Ташкенттегі Қазақ халық ағарту
институттарында қазақ тілі мен әдебиеті, мәдениет
тарихы пәндерінен сабақ берді.
4. Ғалымның алғашқы кітабы – «Қырық мысал» 1909
жылы, ал екінші кітабы «Маса» 1911 жарық көрді.
5. А.Байтұрсынұлының есімімен аталатын Тіл білімі
институты, Қостанай мемлекеттік университеті бар.
6. Байтұрсынұлының хоббиі – қолына фотокамера
ұстап, өз дәуірінің сан алуан қайталанбас тылсым
сәтін қаз-қалпында суретке тарту болған екен.
7. 1910 жылы сенімді серіктері Ә. Бөкейхан, М. Ду-
латұлымен бірігіп, тұңғыш жалпыұлттық «Қазақ»
газетін шығарған.
8. 1918-19 жж. Алашорда қатарында болды.
9. Ғалым ұстаз Алматыда 3 жерде тұрған: қазір
аэровокзал тұрған Қаскелең көшесі (қазіргі
Чайковский көшесі), Красин көшесі (қазір Уәлиханов
көшесі) және Космонавт көшесіндегі 60 үй.
10. 1929 жылдың маусымында, Ахмет Байтұрсынұлы
Қызылордаға барған сапарында тұтқындалып,
Архангельск облысына жер аударылды. 1937 жылдың
қазан айында қайтадан тұтқындалып, екі айдан соң
«халық жауы» деген айыппен атылады.
2 слайд
Адамдық диқаншысы. Адамдық диқаншысы қырға шықтым, Көлі жоқ, көгалы жоқ құрға шықтым. Тұқымын адамдықтың шаштым, ектім, Көңілін көгертуге құл халықтың. Қор болған босқа кетіп еңбек, бейнет, Құлдарға құлдықтан жоқ артық зейнет. Оттай бер, жануарым екі аяқты, Адамдық хайуанға қанша қажет?! Жаратқан малды Құдай не керекке – Мінуге, сою, соғу, жүндемекке. Жорта бер қамыт киіп, қамшыңды жеп, Бұйрың жоқ ұрасың деп үндемекке. Таяққа еті үйренген қойшы жайлап, Көк есек қозғала ма, түрткенге айдап? Есептен алданғандай болғандар көп, Жасықты асыл ма, деп білмей қайрап. Ахмет Байтұрсынұлының тіл туралы тағылымды ойлары Орысша оқығандар орыс сөзінің жүйесіне дағдыланып үйренген, ноғайша оқығандар ноғай сөзінің жүйесіне дағдыланып үйренген. Қазақ сөздерін алып, орыс я ноғай жүйесімен тізсе, әрине, ол нағыз қазақша болып шықпайды. Сондай кемшілік болмас үшін әр жұрт баласын әуелінде өз тілінде оқытып, өз тілінде жазу-сызу үйретіп, өз тілінің жүйесін білдіріп, жолын танытып, балалар әбден дағдыланғаннан кейін басқаша оқыта бастайды. Біз де тіліміз бұзылмай сақталуын тілесек, өзгелерше әуелі ана тілімізбен оқытып, сонан соң басқаша оқытуға тиіспіз. Ахмет Байтұрсынұлы жайлы деректер 1. Ахмет Байтұрсынұлының азан шақырып атын қойған – атасы Шошақ. 2. Ол А. Пушкин, М. Лермонтов, Ф. Вольтер, С. Над- сон өлеңдерін қазақшаға аударды. 3. Орынбор, Ташкенттегі Қазақ халық ағарту институттарында қазақ тілі мен әдебиеті, мәдениет тарихы пәндерінен сабақ берді. 4. Ғалымның алғашқы кітабы – «Қырық мысал» 1909 жылы, ал екінші кітабы «Маса» 1911 жарық көрді. 5. А.Байтұрсынұлының есімімен аталатын Тіл білімі институты, Қостанай мемлекеттік университеті бар. 6. Байтұрсынұлының хоббиі – қолына фотокамера ұстап, өз дәуірінің сан алуан қайталанбас тылсым сәтін қаз-қалпында суретке тарту болған екен. 7. 1910 жылы сенімді серіктері Ә. Бөкейхан, М. Ду- латұлымен бірігіп, тұңғыш жалпыұлттық «Қазақ» газетін шығарған. 8. 1918-19 жж. Алашорда қатарында болды. 9. Ғалым ұстаз Алматыда 3 жерде тұрған: қазір аэровокзал тұрған Қаскелең көшесі (қазіргі Чайковский көшесі), Красин көшесі (қазір Уәлиханов көшесі) және Космонавт көшесіндегі 60 үй. 10. 1929 жылдың маусымында, Ахмет Байтұрсынұлы Қызылордаға барған сапарында тұтқындалып, Архангельск облысына жер аударылды. 1937 жылдың қазан айында қайтадан тұтқындалып, екі айдан соң «халық жауы» деген айыппен атылады.
#3 слайд
Ахмет Байтұрсынұлы
Қазақ тілінен
викториналық сұрақтар
Ұлы тұлғалардың
шын есімдері
3 слайд
Ахмет Байтұрсынұлы Қазақ тілінен викториналық сұрақтар Ұлы тұлғалардың шын есімдері
#4 слайд
Ахмет Байтұрсынұлы
4 слайд
Ахмет Байтұрсынұлы
#5 слайд
https://wordwall.net/ru/resource/45168687
5 слайд
https://wordwall.net/ru/resource/45168687
#6 слайд
https://wordwall.net/ru/resource/24643433
6 слайд
https://wordwall.net/ru/resource/24643433
#7 слайд
https://wordwall.net/ru/resource/29270914
7 слайд
https://wordwall.net/ru/resource/29270914
#8 слайд
https://wordwall.net/ru/resource/66705683
8 слайд
https://wordwall.net/ru/resource/66705683
шағым қалдыра аласыз













