Дәріс сабақ тақырыбы: Терінің құрылысы, тері гигиенасы
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
АЛМАТЫ ОБЛЫСЫ
ЕСІК ГУМАНИТАРЛЫҚ-ЭКОНОМИКАЛЫҚ
КОЛЛЕДЖІ
БИОЛОГИЯ ПӘНІНІҢ
ОҚЫТУШЫСЫ НУРКИЯСОВА
ЭЛЬМИРА ҚАНАТҚЫЗЫ
1 слайд
АЛМАТЫ ОБЛЫСЫ ЕСІК ГУМАНИТАРЛЫҚ-ЭКОНОМИКАЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ БИОЛОГИЯ ПӘНІНІҢ ОҚЫТУШЫСЫ НУРКИЯСОВА ЭЛЬМИРА ҚАНАТҚЫЗЫ
2 слайд
Сабақтың тақырыбы:
Терінің құрылысы мен қызметі. Тері
гигиенасы.
Сабақтың мақсатты:
Терінің құрылысы мен атқаратын қызметі
арасындағы байланысты анықтау , т ері
ауруларының алдын алу шараларын түсіндіру
Бағалау критерийлері:
1. Терінің құрылысын біледі;
2. Терінің қызметтерін түсінеді;
3. Тері гигиенасын сақтау керек екенін біледі.
2 слайд
Сабақтың тақырыбы: Терінің құрылысы мен қызметі. Тері гигиенасы. Сабақтың мақсатты: Терінің құрылысы мен атқаратын қызметі арасындағы байланысты анықтау , т ері ауруларының алдын алу шараларын түсіндіру Бағалау критерийлері: 1. Терінің құрылысын біледі; 2. Терінің қызметтерін түсінеді; 3. Тері гигиенасын сақтау керек екенін біледі.
3 слайд
Бүгінгі сабақта
Терінің құрылысы; Терінің қызметі; Тері
күтімі жайлы білетін боламыз
3 слайд
Бүгінгі сабақта Терінің құрылысы; Терінің қызметі; Тері күтімі жайлы білетін боламыз
4 слайд
Топтағы диалог/ жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер:
Эпидермис – терінің сыртқы өлі жасушалар жиынтығынан
тұратын қабаты.
Эпителий – терінің сыртқы эпидермис қабатын құрайтын
ұлпа.
Дерма - ( грек . derma – тері) тері деген мағынаны білдіреді.
Дерматология ( грек . derma – тері және logos – ілім) –
терінің анатомиясын , гистологиясын , физиологиясын , тері
ауруларының себептерін, оларды анықтау, емдеу және алдын
алу тәсілдерін зерттейтін медицинаның бір бөлімі.
Дерматолог -тері ауруларын емдеумен айналысатын дәрігер.Негізгі сөздер мен тіркестері: Тері,
эпидермис, дерма, май клетчаткасы
4 слайд
Топтағы диалог/ жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер: Эпидермис – терінің сыртқы өлі жасушалар жиынтығынан тұратын қабаты. Эпителий – терінің сыртқы эпидермис қабатын құрайтын ұлпа. Дерма - ( грек . derma – тері) тері деген мағынаны білдіреді. Дерматология ( грек . derma – тері және logos – ілім) – терінің анатомиясын , гистологиясын , физиологиясын , тері ауруларының себептерін, оларды анықтау, емдеу және алдын алу тәсілдерін зерттейтін медицинаның бір бөлімі. Дерматолог -тері ауруларын емдеумен айналысатын дәрігер.Негізгі сөздер мен тіркестері: Тері, эпидермис, дерма, май клетчаткасы
5 слайд
Терінің құрылысы
. Сыртқы қабат –
эпидермис
Нағыз тері –
дерма қабаты
Шел қабаты
5 слайд
Терінің құрылысы . Сыртқы қабат – эпидермис Нағыз тері – дерма қабаты Шел қабаты
6 слайд
6 слайд
7 слайд
Тері – дененің сыртқы жабыны. Тері
негізгі үш қабаттан тұрады. Сыртқы
қабат, нағыз тері қабаты және шел
қабаты.
1. Сыртқы қабат – эпидермис.
Көп қабатты эпителий ұлпасынан
түзілді. Оның терең қабатында
пигмент болады, терінің түсі осыған
байланысты.Эпидермистің қалыңдығы
барлық жерде бірдей болмайды.
7 слайд
Тері – дененің сыртқы жабыны. Тері негізгі үш қабаттан тұрады. Сыртқы қабат, нағыз тері қабаты және шел қабаты. 1. Сыртқы қабат – эпидермис. Көп қабатты эпителий ұлпасынан түзілді. Оның терең қабатында пигмент болады, терінің түсі осыған байланысты.Эпидермистің қалыңдығы барлық жерде бірдей болмайды.
8 слайд
Мүйізді қабат – өлі
жасушалардан тұратын,
қайызғақ, шаш, түктер,
тырнақтар
Өсуші қабат – тірі
жасушалар. Осы
жасушалардың үнемі
бөлінуі арқылы тері
қалпына келіп отырады.
Бұл жасушалардың
бөлінуі тырнақтардың,
түктердің өсуіне септігін
тигізеді.
8 слайд
Мүйізді қабат – өлі жасушалардан тұратын, қайызғақ, шаш, түктер, тырнақтар Өсуші қабат – тірі жасушалар. Осы жасушалардың үнемі бөлінуі арқылы тері қалпына келіп отырады. Бұл жасушалардың бөлінуі тырнақтардың, түктердің өсуіне септігін тигізеді.
9 слайд
Ортаңғы қабаты – д ерма
немесе нағыз тері орналасқан.
Онда жүйке талшықтарының
ұштары мен қан тамырлар торы
орналасқан.
Мұнда рецепторлар, май және
тер бездері, түк түбірі
орналасады.
Дерма тірек қызметін атқарады,
ол терінің созылмалылығы мен
мықтылығын қамтамасыз етеді.
9 слайд
Ортаңғы қабаты – д ерма немесе нағыз тері орналасқан. Онда жүйке талшықтарының ұштары мен қан тамырлар торы орналасқан. Мұнда рецепторлар, май және тер бездері, түк түбірі орналасады. Дерма тірек қызметін атқарады, ол терінің созылмалылығы мен мықтылығын қамтамасыз етеді.
10 слайд
Шел қабаты – терінің ең
терең қабаты. Ол дәнекер
ұлпасынан тұрады.
Ол “төсеніш” қызметін
атқарады.
Қоректік заттардың және
энергияның “қоймасы”
болып есептеледі.
10 слайд
Шел қабаты – терінің ең терең қабаты. Ол дәнекер ұлпасынан тұрады. Ол “төсеніш” қызметін атқарады. Қоректік заттардың және энергияның “қоймасы” болып есептеледі.
11 слайд
Шаш-түктер – бұл тері түзінділері. Олар алақанда табанда
және кілегейлі қабықшадан басқа адамның бүкіл терісін жауып
жатады. Олар терінің бетінде көлбеу орналасқан. Әрбір шаш-
түктің түбірі мен өзегі болады. Түбір түк қалтасында
орналасқан.
Тырнақ тері түзінділері. Ол жұқа мүйізденген пластинка
болып табылады. Ол тырнақ ернеуінде орналасқан және
дәнекер ұлпаны
талшықтар арқылы саусақтың тырнақ буынымен тығыз
байланысқан.Тырнақ саусақ
басын зақымданудан сақтайды. Тері түзінділері
11 слайд
Шаш-түктер – бұл тері түзінділері. Олар алақанда табанда және кілегейлі қабықшадан басқа адамның бүкіл терісін жауып жатады. Олар терінің бетінде көлбеу орналасқан. Әрбір шаш- түктің түбірі мен өзегі болады. Түбір түк қалтасында орналасқан. Тырнақ тері түзінділері. Ол жұқа мүйізденген пластинка болып табылады. Ол тырнақ ернеуінде орналасқан және дәнекер ұлпаны талшықтар арқылы саусақтың тырнақ буынымен тығыз байланысқан.Тырнақ саусақ басын зақымданудан сақтайды. Тері түзінділері
12 слайд
Тері қызметі
Тері - сезім мүшесі,
Маңызды оның үлесі.
Сол арқылы білесің
Сезіп затты, ыстықты,
Қатты, жұмсақ, суықты.
Тері дайым дұрыстап,
Қызуыңды реттейді.
Зиян микроб, вирустар
Ағзаға одан өтпейді.
Тері бізге тек қорғану үшін ғана керек емес. Ол-бізге қоршаған орта
туралы хабар да жеткізіп отырады. Оның арқасында біз теңіздің самал лебін,
күннің жылуын, қысқы аязды, ана алақанының жылуын, т. б. сеземіз.
12 слайд
Тері қызметі Тері - сезім мүшесі, Маңызды оның үлесі. Сол арқылы білесің Сезіп затты, ыстықты, Қатты, жұмсақ, суықты. Тері дайым дұрыстап, Қызуыңды реттейді. Зиян микроб, вирустар Ағзаға одан өтпейді. Тері бізге тек қорғану үшін ғана керек емес. Ол-бізге қоршаған орта туралы хабар да жеткізіп отырады. Оның арқасында біз теңіздің самал лебін, күннің жылуын, қысқы аязды, ана алақанының жылуын, т. б. сеземіз.
13 слайд
13 слайд
14 слайд
14 слайд
15 слайд
15 слайд
16 слайд
ТЕРІ ГИГИЕНАСЫ
-Терінің қандай ауруларын
білесіздер?
- Оның белгілері қандай?
-Қандай жолдармен тері
ауруларының алдын алуға болады?
16 слайд
ТЕРІ ГИГИЕНАСЫ -Терінің қандай ауруларын білесіздер? - Оның белгілері қандай? -Қандай жолдармен тері ауруларының алдын алуға болады?
17 слайд
17 слайд
18 слайд
«Абайлаңыз, қышыма!!!»
18 слайд
«Абайлаңыз, қышыма!!!»
19 слайд
Тері күтімі
•
Аптасына бір рет моншаға барып жуыну, душқа шайыну керек.
Қолдағы барлық бактериялардың 90 % тырнақ астында жиналады және
оларды тек арнаулы щеткамен ғана тазартуға болады.
•
Бет пен мойынды таңертең және ұйықтар алдында тазартып жуу
•
Тері құрғақ болса, балалар сабыны деп аталатын сабынды, лонолині бар
сабындарды
пайдалану
•
Аяқты күнде жуып тұру
•
Жаз айларында ультракүлгін сәуледен қорғану үшін арнайы кремдерді,
көзілдірікті қолдану
•
Өтпелі кезеңдегі жыныстық жетілудің салдарынан болатын безеулерді сығып,
немесе кез келген
крем, дәрі-дәрмектерді қолдану арқылы жоюға тырыспау
•
Асқазан ішек жолдарының қызметі бұзылған жағдайда да теріде безеу,
бөртпелер шығатындықтан, дұрыс тамақтануды, тамақтың құрамына назар
аудару
19 слайд
Тері күтімі • Аптасына бір рет моншаға барып жуыну, душқа шайыну керек. Қолдағы барлық бактериялардың 90 % тырнақ астында жиналады және оларды тек арнаулы щеткамен ғана тазартуға болады. • Бет пен мойынды таңертең және ұйықтар алдында тазартып жуу • Тері құрғақ болса, балалар сабыны деп аталатын сабынды, лонолині бар сабындарды пайдалану • Аяқты күнде жуып тұру • Жаз айларында ультракүлгін сәуледен қорғану үшін арнайы кремдерді, көзілдірікті қолдану • Өтпелі кезеңдегі жыныстық жетілудің салдарынан болатын безеулерді сығып, немесе кез келген крем, дәрі-дәрмектерді қолдану арқылы жоюға тырыспау • Асқазан ішек жолдарының қызметі бұзылған жағдайда да теріде безеу, бөртпелер шығатындықтан, дұрыс тамақтануды, тамақтың құрамына назар аудару
20 слайд
Қолдың тырнағы аяқтағымен
салыстырғанда 4 есе жылдам шығады;
Тері көп жарақатты өзі жазады;
Бар өмірінде адам терісі 1000 рет ауысады;
Орта есеппен адам туылғаннан 70 жасқа
дейін 50 кг. жуық тері жоғалтады (тері
жаңарып отырады).
Қол немесе аяқтың тырнағы түбінен бастап
толығымен өсу үшін жарты жыл уақыт
өтеді. Қызықты мәліметтер
20 слайд
Қолдың тырнағы аяқтағымен салыстырғанда 4 есе жылдам шығады; Тері көп жарақатты өзі жазады; Бар өмірінде адам терісі 1000 рет ауысады; Орта есеппен адам туылғаннан 70 жасқа дейін 50 кг. жуық тері жоғалтады (тері жаңарып отырады). Қол немесе аяқтың тырнағы түбінен бастап толығымен өсу үшін жарты жыл уақыт өтеді. Қызықты мәліметтер
21 слайд
Қорыта айтқанда, теріні таза ұстауға, оны
шынықтыруға, гигиеналық талаптарды
орындауға бала кезден бастап
дағылдану қажет ....
21 слайд
Қорыта айтқанда, теріні таза ұстауға, оны шынықтыруға, гигиеналық талаптарды орындауға бала кезден бастап дағылдану қажет ....
22 слайд
Төрт терезе
Маңызды болды Қиын болды
Қызықты болды Жеткіліксіз
болды
22 слайд
Төрт терезе Маңызды болды Қиын болды Қызықты болды Жеткіліксіз болды
23 слайд
23 слайд