Домбыра аспабында ойнаудың түрлі тәсілдерін меңгеру және көркемдеп ойнау әдістері
Домбыра аспабында ойнаудың түрлі тәсілдерін меңгеру және көркемдеп ойнау әдістері

#1 слайд
Сабақтың тақырыбы:
Домбыра аспабында ойнаудың түрлі
тәсілдерін меңгеру және көркемдеп ойнау
әдістері.
1 слайд
Сабақтың тақырыбы: Домбыра аспабында ойнаудың түрлі тәсілдерін меңгеру және көркемдеп ойнау әдістері.
#2 слайд
САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ:
1. ДОМБЫРАДА ОЙНАУДЫҢ НЕГІЗГІ ӘДІС-ТӘСІЛДЕРІН ҮЙРЕТУ.
2. МУЗЫКАНЫ КӨРКЕМ ОЙНАУ ҚАБІЛЕТІН ДАМЫТУ.
3. ОҚУШЫНЫҢ МУЗЫКАЛЫҚ ОРЫНДАУШЫЛЫҚ ШЕБЕРЛІГІН
ЖЕТІЛДІРУ.
2 слайд
САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ: 1. ДОМБЫРАДА ОЙНАУДЫҢ НЕГІЗГІ ӘДІС-ТӘСІЛДЕРІН ҮЙРЕТУ. 2. МУЗЫКАНЫ КӨРКЕМ ОЙНАУ ҚАБІЛЕТІН ДАМЫТУ. 3. ОҚУШЫНЫҢ МУЗЫКАЛЫҚ ОРЫНДАУШЫЛЫҚ ШЕБЕРЛІГІН ЖЕТІЛДІРУ.
#3 слайд
Көрнекіліктер:
Ноталық материал
Домбыра.
Сабақтың құрылымы:
I. Ұйымдастыру кезеңі (3 минут)
Сәлемдесу.
Сабақтың мақсатын түсіндіру.
Домбыраны дұрыс отыру және ұстау ережесін еске салу.
II. Өткенді қайталау (7 минут)
1. Оқушының үй тапсырмасын тыңдау (алдыңғы сабақта үйренген
«Мереке» күйіе, Жайымовтың «Этюдын» тексеру).
2. Орындаудағы қателіктер мен жетістіктерді талдау.
3 слайд
Көрнекіліктер: Ноталық материал Домбыра. Сабақтың құрылымы: I. Ұйымдастыру кезеңі (3 минут) Сәлемдесу. Сабақтың мақсатын түсіндіру. Домбыраны дұрыс отыру және ұстау ережесін еске салу. II. Өткенді қайталау (7 минут) 1. Оқушының үй тапсырмасын тыңдау (алдыңғы сабақта үйренген «Мереке» күйіе, Жайымовтың «Этюдын» тексеру). 2. Орындаудағы қателіктер мен жетістіктерді талдау.
#4 слайд
III. Жаңа сабақ (25 минут)
1. Теориялық бөлім
Домбырада ойнаудың негізгі тәсілдерін түсіндіру:
Пиццикато: Саусақпен ішекті шерту тәсілі.
Тремоло: Бір ішекті жылдам қайталап шерту.
Арпеджио: Ішектерді ретімен шерту.
Вибрато: Дыбысқа тербеліс қосу арқылы сезімді жеткізу.
Көркем ойнау әдістерінің маңызы: дыбыс динамикасы,
ырғақтың нақтылығы, нюанс қосу.
2. Практикалық бөлім
Әр тәсілді көрсету және оқушыға қайталау:
1. Пиццикато: Бір ішекте жаттығу жасау.
2. Тремоло: Тез орындау дағдысын қалыптастыруға арналған
жаттығу.
3. Арпеджио: Қарапайым аккордтарды ойнау.
4. Вибрато: Саусақтың тербелісін дұрыс орындау.
Көркем ойнау үшін шағын әуенді орындау:
Орыстың халық әні «Коробейники» шығармасын орындау және
талдау
1. Оқушыны «Коробейники» әнімен таныстыру және оны
домбыра аспабында орындауды үйрету.
2. Әуеннің тарихын, мазмұнын түсіндіріп, музыкалық
ерекшеліктерін ашу.
3. Оқушының техникалық шеберлігін, шығарманы орындау
дағдыларын дамыту.
4 слайд
III. Жаңа сабақ (25 минут) 1. Теориялық бөлім Домбырада ойнаудың негізгі тәсілдерін түсіндіру: Пиццикато: Саусақпен ішекті шерту тәсілі. Тремоло: Бір ішекті жылдам қайталап шерту. Арпеджио: Ішектерді ретімен шерту. Вибрато: Дыбысқа тербеліс қосу арқылы сезімді жеткізу. Көркем ойнау әдістерінің маңызы: дыбыс динамикасы, ырғақтың нақтылығы, нюанс қосу. 2. Практикалық бөлім Әр тәсілді көрсету және оқушыға қайталау: 1. Пиццикато: Бір ішекте жаттығу жасау. 2. Тремоло: Тез орындау дағдысын қалыптастыруға арналған жаттығу. 3. Арпеджио: Қарапайым аккордтарды ойнау. 4. Вибрато: Саусақтың тербелісін дұрыс орындау. Көркем ойнау үшін шағын әуенді орындау: Орыстың халық әні «Коробейники» шығармасын орындау және талдау 1. Оқушыны «Коробейники» әнімен таныстыру және оны домбыра аспабында орындауды үйрету. 2. Әуеннің тарихын, мазмұнын түсіндіріп, музыкалық ерекшеліктерін ашу. 3. Оқушының техникалық шеберлігін, шығарманы орындау дағдыларын дамыту.
#5 слайд
1) Шығарманы нотамен танысу:
Әуенді қағазға қарап талдау:
Қай тональдікте орындалатынын анықтау (мысалы, ре минор).
Саусақ басу тәртібін көрсету.
«Коробейники» әнінің шығу тарихы туралы қысқаша ақпарат:
Халық әні 19-ғасырда жазылған.Саудагерлер туралы баяндалады, орыс халық
мәдениетінің бейнесі.Әннің музыкалық ерекшеліктерін талдау:
Минорлы тоналдылық.
Қарапайым құрылым және қайталанатын әуен.
Әуеннің қарқыны (жылдам және жеңіл сипат).
Домбырада орындауға ыңғайлы аспаптық өңдеу ерекшеліктері туралы
қысқаша түсініктеме.
5 слайд
1) Шығарманы нотамен танысу: Әуенді қағазға қарап талдау: Қай тональдікте орындалатынын анықтау (мысалы, ре минор). Саусақ басу тәртібін көрсету. «Коробейники» әнінің шығу тарихы туралы қысқаша ақпарат: Халық әні 19-ғасырда жазылған.Саудагерлер туралы баяндалады, орыс халық мәдениетінің бейнесі.Әннің музыкалық ерекшеліктерін талдау: Минорлы тоналдылық. Қарапайым құрылым және қайталанатын әуен. Әуеннің қарқыны (жылдам және жеңіл сипат). Домбырада орындауға ыңғайлы аспаптық өңдеу ерекшеліктері туралы қысқаша түсініктеме.
#6 слайд
2) Қол қимылдарын жаттықтыру:
Оң қолдың қағысы (әннің қарқынына сәйкес келетін жедел қағыс түрі).
Сол қолдың пернелерді басу реттілігін көрсету.
Қиын жерлерді жеке-жеке қайталау.
3) Шығарманы біртіндеп орындау:
Шығарманың бөліктерін орындап шығу (2-3 тактіден).
Әуенді тұтастай орындауға көшу.
Тапсырма: әр тәсілді қосып орындау.
6 слайд
2) Қол қимылдарын жаттықтыру: Оң қолдың қағысы (әннің қарқынына сәйкес келетін жедел қағыс түрі). Сол қолдың пернелерді басу реттілігін көрсету. Қиын жерлерді жеке-жеке қайталау. 3) Шығарманы біртіндеп орындау: Шығарманың бөліктерін орындап шығу (2-3 тактіден). Әуенді тұтастай орындауға көшу. Тапсырма: әр тәсілді қосып орындау.
#7 слайд
IV. Қорытынды бөлім
Сабақтағы жетістіктер мен кемшіліктерді талдау.
Домбырада көркем ойнаудың артықшылықтарын атап өту.
Оқушының орындаушылық шеберлігін бағалау және мадақтау.
Үй тапсырмасы:
Орыстың халық әні «Коробейники» шығармасын жоғарыда өткен
тәсілдермен көркем ойнап дайындау.
Вибрато және тремоло жаттығуларын қайталау.
Бағалау:
7 слайд
IV. Қорытынды бөлім Сабақтағы жетістіктер мен кемшіліктерді талдау. Домбырада көркем ойнаудың артықшылықтарын атап өту. Оқушының орындаушылық шеберлігін бағалау және мадақтау. Үй тапсырмасы: Орыстың халық әні «Коробейники» шығармасын жоғарыда өткен тәсілдермен көркем ойнап дайындау. Вибрато және тремоло жаттығуларын қайталау. Бағалау:
#8 слайд
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ!!!
8 слайд
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!!!
шағым қалдыра аласыз













