Ежелгі Мысыр
Ежелгі Мысыр

#1 слайд
Мысыр мәдениеті
1 слайд
Мысыр мәдениеті
#2 слайд
Кіріспе
Көне Египет жер шарындағы тұңғыш мемлекет қана емес,
сонымен бірге дүниежүзілік үстемдікке талпынған қуатты да,
құдіретті мемлекетгердің бірі болды. Ауыз бірлігі күшті,
ұйымшылдығы берік, халық — билік жүргізуші тапқа толық
бағынған мемлекет. Египеттің жоғары өкіметі мызғымастық
және түсініксіздік принциптері негізінде құрылды, ал өз кезегінде
бұл принциптер біртұтас Египет мемлекеті пайда болған кезден
бастап-ақ оның толық билеушілері —перғауындарды құдай деп
санауды өмірлік қажеттілікке айналдырды. Фараондар
(перғауындар) құдайдың ұлы деп саналды, сондықтан да фараон
өзін «Раның» («Ра» күн деген мағына береді. Ол — құдайлардың
құдайы және «алтын» ұғымымен қосыльш айтылады. —
«Алтын» (нұр шашқан күн) ұлымын деп жариялады.
2 слайд
Кіріспе Көне Египет жер шарындағы тұңғыш мемлекет қана емес, сонымен бірге дүниежүзілік үстемдікке талпынған қуатты да, құдіретті мемлекетгердің бірі болды. Ауыз бірлігі күшті, ұйымшылдығы берік, халық — билік жүргізуші тапқа толық бағынған мемлекет. Египеттің жоғары өкіметі мызғымастық және түсініксіздік принциптері негізінде құрылды, ал өз кезегінде бұл принциптер біртұтас Египет мемлекеті пайда болған кезден бастап-ақ оның толық билеушілері —перғауындарды құдай деп санауды өмірлік қажеттілікке айналдырды. Фараондар (перғауындар) құдайдың ұлы деп саналды, сондықтан да фараон өзін «Раның» («Ра» күн деген мағына береді. Ол — құдайлардың құдайы және «алтын» ұғымымен қосыльш айтылады. — «Алтын» (нұр шашқан күн) ұлымын деп жариялады.
#3 слайд
Жалпы түсінік
Мысыр мәдениеті — сан-салалы мәдениет. Солардың бірі — біздің
заманымызға келіп жеткен Египеттің ең көне жазу текстері. Олар — құдайларға
құлшылық ету мен шаруашылықты жүргізуге байланысты жазбалар. Біздің
заманымаздан бұрынғы екі мыңыншы жылдыққа жататын ең көне әдеби
мұралардың кейбіреулері сақталып қалған, бірақ ғалымдардың пікірінше,
бұлардан да көне әдеби мұралар болғандығы ақиқат. Өкінішке орай, олар біздің
заманымызға дейін келіп жетпеген. Египеттің көркем әдебиетінің түрлі
жанрлары болған. Олар: патшалар мен ұлы даналардың өз балаларына арналған
нақыл сөздері, түрлі тақырыптарды қамтитын әңгімелер және тағы басқалары
Көне Египет әдебиетінің тамаша туындыларының бірі — «Өмірден тұңілген
адамның өз жанымен сұхбаты» деп аталады. Өмірден қатты тұңілген бұл адам
өлімге бет бұрады. Бірақ оның жаны бұл әрекетке барынша қарсылық жасап,
бұл өмірдің қызығы мен рахатын көруге кеңес беріп, оны өлімнен
сақтандырады Иероглифтер — көне Мысыр мәдениетінің ажырамас бөлігі
болып табылады, өйткені бұл өлкеде салынған қай ғимаратты алсаң да,олар
иероглифтерге бай болып келеді. Кейіннен, көне мысырлық иероглифтік жазу
буындық жүйеге көшті (қытайлықтар болса мұндай өзгерістерге ұшырамай өз
жазба дөстүрлерін сақтап қалған).
3 слайд
Жалпы түсінік Мысыр мәдениеті — сан-салалы мәдениет. Солардың бірі — біздің заманымызға келіп жеткен Египеттің ең көне жазу текстері. Олар — құдайларға құлшылық ету мен шаруашылықты жүргізуге байланысты жазбалар. Біздің заманымаздан бұрынғы екі мыңыншы жылдыққа жататын ең көне әдеби мұралардың кейбіреулері сақталып қалған, бірақ ғалымдардың пікірінше, бұлардан да көне әдеби мұралар болғандығы ақиқат. Өкінішке орай, олар біздің заманымызға дейін келіп жетпеген. Египеттің көркем әдебиетінің түрлі жанрлары болған. Олар: патшалар мен ұлы даналардың өз балаларына арналған нақыл сөздері, түрлі тақырыптарды қамтитын әңгімелер және тағы басқалары Көне Египет әдебиетінің тамаша туындыларының бірі — «Өмірден тұңілген адамның өз жанымен сұхбаты» деп аталады. Өмірден қатты тұңілген бұл адам өлімге бет бұрады. Бірақ оның жаны бұл әрекетке барынша қарсылық жасап, бұл өмірдің қызығы мен рахатын көруге кеңес беріп, оны өлімнен сақтандырады Иероглифтер — көне Мысыр мәдениетінің ажырамас бөлігі болып табылады, өйткені бұл өлкеде салынған қай ғимаратты алсаң да,олар иероглифтерге бай болып келеді. Кейіннен, көне мысырлық иероглифтік жазу буындық жүйеге көшті (қытайлықтар болса мұндай өзгерістерге ұшырамай өз жазба дөстүрлерін сақтап қалған).
#4 слайд
4 слайд
#5 слайд
Мемлекеттік нышандары
Мемлекеттік
туы
Мемлекеттік
елтаңбасы
Мемлекеттік
әнұраны
5 слайд
Мемлекеттік нышандары Мемлекеттік туы Мемлекеттік елтаңбасы Мемлекеттік әнұраны
#6 слайд
Тұрмыс-салты мен ғұрыптары
Мысыр– төтенше қонақжай ел. Қонақтарын қашанда ашық көңілмен қарсы
алады. Сіздің жанұяңыз, жұмысыңыз, Мысырдан алған әсеріңіз туралы қызықтап
сұрайды. Ең болмаса бір шыны шәй ішіп кетіңіз деп, ақ көңілімен қонаққа
шақырады. Мысырға миллиондаған саяхатшылар келген – олардың көптегені
мұнда қайта-қайта келіп кеткен. Олардың ішіндегі ең танымалдары Нілдің
бойындағы ғажайып елді сипаттаған жол жазбаларын қалдырған: математик
Еуклид, географ Страбон, жазушылар Гюстав Флобер және Агата Кристи, Лоренс
Даррелл және Э.М. Форстер. Тіпті жаугершілер де бұл елдің сұлулығына
жәйбірақат қала алмаған. Ұлы Александр оған Александрияны сыйлаған;
Наполеон, оның археологтары Ежелгі Мысырды ашқан, бір сапарында
әскерлеріне қарап, толқи тұра: «Әскерлер, мына пирамидалардың биіктігінен
сендерге қырық ғасыр қарап тұр!» деген сөздер айтқан. Мұсылмандар діні
египеттіктердің өмірінің ырғағын анықтайды. Бұл таза сыртқы белгіден айқын
көрінеді: мысалы күніне бес рет муэдзин дауыс күшейткіштен дінге сенушілерді
намазға шақырады.. Ал рамазан айында түн күнге айналады. Күні бойы
мұсылмандар ораза тұтып, күн батқаннан кейін ғана ауыз ашады. Бұл уақытта
қоғамдық өмір тұрып қалады, мемлекеттік мекемелер тек 10.00-нан 14.00-ге дейін
жұмыс жасайды.
6 слайд
Тұрмыс-салты мен ғұрыптары Мысыр– төтенше қонақжай ел. Қонақтарын қашанда ашық көңілмен қарсы алады. Сіздің жанұяңыз, жұмысыңыз, Мысырдан алған әсеріңіз туралы қызықтап сұрайды. Ең болмаса бір шыны шәй ішіп кетіңіз деп, ақ көңілімен қонаққа шақырады. Мысырға миллиондаған саяхатшылар келген – олардың көптегені мұнда қайта-қайта келіп кеткен. Олардың ішіндегі ең танымалдары Нілдің бойындағы ғажайып елді сипаттаған жол жазбаларын қалдырған: математик Еуклид, географ Страбон, жазушылар Гюстав Флобер және Агата Кристи, Лоренс Даррелл және Э.М. Форстер. Тіпті жаугершілер де бұл елдің сұлулығына жәйбірақат қала алмаған. Ұлы Александр оған Александрияны сыйлаған; Наполеон, оның археологтары Ежелгі Мысырды ашқан, бір сапарында әскерлеріне қарап, толқи тұра: «Әскерлер, мына пирамидалардың биіктігінен сендерге қырық ғасыр қарап тұр!» деген сөздер айтқан. Мұсылмандар діні египеттіктердің өмірінің ырғағын анықтайды. Бұл таза сыртқы белгіден айқын көрінеді: мысалы күніне бес рет муэдзин дауыс күшейткіштен дінге сенушілерді намазға шақырады.. Ал рамазан айында түн күнге айналады. Күні бойы мұсылмандар ораза тұтып, күн батқаннан кейін ғана ауыз ашады. Бұл уақытта қоғамдық өмір тұрып қалады, мемлекеттік мекемелер тек 10.00-нан 14.00-ге дейін жұмыс жасайды.
#7 слайд
Ежелгі сенімдері
Адамдар санасында қалыптасқан аруаққа табыну —
перғауындарды «құдай» деп танумен тығыз ұштасты.
Ал құдай — патшалардың (перғауындардың)
құрметіне пирамидалар (мазарлар) салына бастады.
Өз кезегінде Египеттің жоғары әміршісі — құдай
саналған перғауын өзінің құрметіне салынған
мазардың әрі асқақ, әрі берік етіп салынуына ерекше
мән берді. Сәнсалтанатпен салынатын мұндай
пирамидалар қыруар қаржыны гана емес, ұзақққа
созылған ауыр да, азапты еңбекті қажет етті. Осы бір
азапты еңбек қасіретті өмір Египет құлдарының
үлесіне тиген болатын.
7 слайд
Ежелгі сенімдері Адамдар санасында қалыптасқан аруаққа табыну — перғауындарды «құдай» деп танумен тығыз ұштасты. Ал құдай — патшалардың (перғауындардың) құрметіне пирамидалар (мазарлар) салына бастады. Өз кезегінде Египеттің жоғары әміршісі — құдай саналған перғауын өзінің құрметіне салынған мазардың әрі асқақ, әрі берік етіп салынуына ерекше мән берді. Сәнсалтанатпен салынатын мұндай пирамидалар қыруар қаржыны гана емес, ұзақққа созылған ауыр да, азапты еңбекті қажет етті. Осы бір азапты еңбек қасіретті өмір Египет құлдарының үлесіне тиген болатын.
#8 слайд
Дін
•Мысыр Респуликасының діні - Ислам. Олар:
90% - Сүнни мұсылмандар, 5-6% суфи және 3-
4% шиға.
•Басқа ең үлкен діні - мәсіхшілік, бүкіл елде
16% осы дініге кіреді. Олардың көпшілігі
Александрияның Копттік Православ Шіркеу
мүшелер. Басқа да шіркеулер - Копттік
Католик және Копттік Евангелик
(Протестанттар).
•Мысырдың заңдары Шариғатқа негізделеді.
8 слайд
Дін •Мысыр Респуликасының діні - Ислам. Олар: 90% - Сүнни мұсылмандар, 5-6% суфи және 3- 4% шиға. •Басқа ең үлкен діні - мәсіхшілік, бүкіл елде 16% осы дініге кіреді. Олардың көпшілігі Александрияның Копттік Православ Шіркеу мүшелер. Басқа да шіркеулер - Копттік Католик және Копттік Евангелик (Протестанттар). •Мысырдың заңдары Шариғатқа негізделеді.
#9 слайд
9 слайд
#10 слайд
Пирамидалар...
•Мысыр пирамидалары – Мысыр жерінде орналасқан ежелгі
пирамидалар кешені. Осынау зор тас құрылыстар Ежелгі Египет
перғауындарының сағанасы болып саналады. Сағаналар осыдан 5 мың
жыл бұрын салынған.
•Ең үлкен пирамида Хеопс перғауынның әмірімен тұрғызылған. Оның
биіктігі – 147 м. Ежелгі грек тарихшысы Геродоттың жазбасында
пирамиданы 100 мың адам 20 жыл бойы салғандығы айтылады.
Пирамидалардың салынуы, құрылысы жөнінде айтылған пікірлер сан
алуан. Дегенмен аптапты Египет аспаны астында мыңдаған құл тас
қарумен дәу тастарды бөліп алып, оны құрылыс орнына арқанмен
сүйретіп жеткізген, пирамида биіктеген сайын тас блоктарды қолмен
жоғары көтерген деген пікірлер басым.
•Алып құрылыстар осы күнге дейін көрушісін қайран қалдырады. Осы
пирамидалар Әлемнің жеті кереметінің біріне кіреді
10 слайд
Пирамидалар... •Мысыр пирамидалары – Мысыр жерінде орналасқан ежелгі пирамидалар кешені. Осынау зор тас құрылыстар Ежелгі Египет перғауындарының сағанасы болып саналады. Сағаналар осыдан 5 мың жыл бұрын салынған. •Ең үлкен пирамида Хеопс перғауынның әмірімен тұрғызылған. Оның биіктігі – 147 м. Ежелгі грек тарихшысы Геродоттың жазбасында пирамиданы 100 мың адам 20 жыл бойы салғандығы айтылады. Пирамидалардың салынуы, құрылысы жөнінде айтылған пікірлер сан алуан. Дегенмен аптапты Египет аспаны астында мыңдаған құл тас қарумен дәу тастарды бөліп алып, оны құрылыс орнына арқанмен сүйретіп жеткізген, пирамида биіктеген сайын тас блоктарды қолмен жоғары көтерген деген пікірлер басым. •Алып құрылыстар осы күнге дейін көрушісін қайран қалдырады. Осы пирамидалар Әлемнің жеті кереметінің біріне кіреді
#11 слайд
11 слайд
#12 слайд
Пирамидалар...
Пирамидалар перғауындар мен ең атақты адамдар үшін ғана салынды. Египет
абыздарының қағидаларына сүйенсек, патша лар мен вельможаларға ғана
емес, кез келген адам жерлеуге байланысты бүкіл салт-жоралар толық
орындалған жағдайда мәңгілік өмірлік күш-«Ка-ға» (мәңгілік өмір) ие
болады. Бірақ қаржыны көп қажет ететіндіктен кедей адамдардың денелері
бальзамдалмады, оларды матаға орап, көпшілік зираттарының шетіне көме
салды. Демек, пирамидалардың салынуы — көне Египет қоғамындаты
адамдар арасындағы шектен тыс теңсіздіктің кеңінен орын алғандығын
байқатады. Біздің заманымаздан бұрынғы ІІІ—II ғ. құдай — патшаларға
арналған құрылыстар — пирамидалар мен храмдар негізінен тастан жасалды.
Пирамидалар салу мемлекеттің экономикасын әлсіретіп, қазынаны тауысты,
әсіресе халық тарапынан көп шығын мен жұмыс күшін қажет етті. Сондықтан
да, пирамидалар салу — халық қайыршылығының басты себепкері болды. Ал
егер пирамидалар салуға жұмсалған қыруар қаржы мен египет халқының
табанды еңбегін халық игілігіне жұмсағанда (жолдар салғанда және тағы
басқалары) Египет сөзсіз экономикасы жоғары дамыған өркениетті елге
айналған болар еді деген ой еріксіз келеді.
12 слайд
Пирамидалар... Пирамидалар перғауындар мен ең атақты адамдар үшін ғана салынды. Египет абыздарының қағидаларына сүйенсек, патша лар мен вельможаларға ғана емес, кез келген адам жерлеуге байланысты бүкіл салт-жоралар толық орындалған жағдайда мәңгілік өмірлік күш-«Ка-ға» (мәңгілік өмір) ие болады. Бірақ қаржыны көп қажет ететіндіктен кедей адамдардың денелері бальзамдалмады, оларды матаға орап, көпшілік зираттарының шетіне көме салды. Демек, пирамидалардың салынуы — көне Египет қоғамындаты адамдар арасындағы шектен тыс теңсіздіктің кеңінен орын алғандығын байқатады. Біздің заманымаздан бұрынғы ІІІ—II ғ. құдай — патшаларға арналған құрылыстар — пирамидалар мен храмдар негізінен тастан жасалды. Пирамидалар салу мемлекеттің экономикасын әлсіретіп, қазынаны тауысты, әсіресе халық тарапынан көп шығын мен жұмыс күшін қажет етті. Сондықтан да, пирамидалар салу — халық қайыршылығының басты себепкері болды. Ал егер пирамидалар салуға жұмсалған қыруар қаржы мен египет халқының табанды еңбегін халық игілігіне жұмсағанда (жолдар салғанда және тағы басқалары) Египет сөзсіз экономикасы жоғары дамыған өркениетті елге айналған болар еді деген ой еріксіз келеді.
#13 слайд
Перғауындар(фараон)
Перғауынның жеке-дара билік жүргізуі тіпті оның
билігінің Египет халқына ғана емес, көршілес жатқан
патшалықтар мен тайпаларға да күшейе түсуі,
мәдениеттің дамуына өзіндік ықпалын тигізбей қойған
жоқ. Ал осы бір шексіз билік пен мансап, байлық пен
құдірет кенеттен жоқ болады. Оны өшіретін ұлы күш —
өлім. Міне, сондықтан да болар — көне Египеттің
мәдениетінің ең басты ерекшелігі — ажалға қарсылық
болды. Бұл табиғи қарсылық, немесе мәңгілік өмір сүруге
талпынушылық Египет халқының бүкіл діни санасына
тереңдей еніп, оның мәдениеті мен өнерін
қалыптастыруда айрықша рөл атқарды.
13 слайд
Перғауындар(фараон) Перғауынның жеке-дара билік жүргізуі тіпті оның билігінің Египет халқына ғана емес, көршілес жатқан патшалықтар мен тайпаларға да күшейе түсуі, мәдениеттің дамуына өзіндік ықпалын тигізбей қойған жоқ. Ал осы бір шексіз билік пен мансап, байлық пен құдірет кенеттен жоқ болады. Оны өшіретін ұлы күш — өлім. Міне, сондықтан да болар — көне Египеттің мәдениетінің ең басты ерекшелігі — ажалға қарсылық болды. Бұл табиғи қарсылық, немесе мәңгілік өмір сүруге талпынушылық Египет халқының бүкіл діни санасына тереңдей еніп, оның мәдениеті мен өнерін қалыптастыруда айрықша рөл атқарды.
#14 слайд
Ежелгі Египет құдайлары...
Нут
Нут және Геб
Осирис пен Исида Анубис
Тот
РаНефтида
Атум
14 слайд
Ежелгі Египет құдайлары... Нут Нут және Геб Осирис пен Исида Анубис Тот РаНефтида Атум
#15 слайд
Қызық...
Шығыс әлемі мен грек халқының мәдени орталығына
айналады, Египетте эллиндік мәдениет кеңінен қанат
жайды. Атақты сәулетші Дейнократтың жобасы
бойынша салынған Александрия қаласының ұзыннан-
ұзақ көшелері,театры, кітапханасы, толып жатқан
ғибадатханалары мен бақшалары, моншалары мен
түрлі демалыс орындары болды. Мұнда өз дәуірінің
талай ғұлама ғалымдары, ақындары, суретшілері
еңбек етті. Бұл қалада «Әлемнің жеті кереметінің»бірі
— атақты Александрия шырағы салынды.
15 слайд
Қызық... Шығыс әлемі мен грек халқының мәдени орталығына айналады, Египетте эллиндік мәдениет кеңінен қанат жайды. Атақты сәулетші Дейнократтың жобасы бойынша салынған Александрия қаласының ұзыннан- ұзақ көшелері,театры, кітапханасы, толып жатқан ғибадатханалары мен бақшалары, моншалары мен түрлі демалыс орындары болды. Мұнда өз дәуірінің талай ғұлама ғалымдары, ақындары, суретшілері еңбек етті. Бұл қалада «Әлемнің жеті кереметінің»бірі — атақты Александрия шырағы салынды.
#16 слайд
Таңқаларлық жазулар мен
суреттер
16 слайд
Таңқаларлық жазулар мен суреттер
#17 слайд
17 слайд
#18 слайд
18 слайд
#19 слайд
19 слайд
#20 слайд
20 слайд
#21 слайд
21 слайд
#22 слайд
22 слайд
#23 слайд
23 слайд
#24 слайд
Қазіргі Египет...
24 слайд
Қазіргі Египет...
#25 слайд
25 слайд
#26 слайд
26 слайд
#27 слайд
27 слайд
#28 слайд
28 слайд
#29 слайд
29 слайд
#30 слайд
30 слайд
#31 слайд
31 слайд
#32 слайд
32 слайд
#33 слайд
33 слайд
#34 слайд
34 слайд
#35 слайд
35 слайд
шағым қалдыра аласыз













