Экологиялық пирамида

1 слайд
Экология және тұрақты даму Экологиялық пирамидада энергия мен заттардың ауысуы 6.6.1.3 экологиялық пирамидада энергия мен заттардың ауысуын түсіндіру

1 слайд

2 слайд
САБА ҚТЫҢ МАҚСАТЫ:  Қоректік тізбекте энергия мен заттардың ауысуын талдау;  Экологиялық пирамидада әрбір деңгейдегі қарым қатынасты орнату.

2 слайд

3 слайд
БАҒАЛАУ КРИТЕРИЙЛЕРІ:  Қоректік тізбекте энергия мен заттардың ауысуын анықтайды;  Экологиялық пирамида түрлері мен ерекшеліктерін анықтайды.

3 слайд

4 слайд
Экожүйедегі құрамбөліктер арасындағы байланыс қоректік негізге байланысты. Қоректік тізбек органикалық заттар мен оның құрамындағы энергия ның қозғалыс бағытын көрсетеді.

4 слайд

5 слайд
Тіршілікке қажетті қоректік зат алу барысында бір-бірімен өзара тығыз байланыста өмір сүретін тірі ағзалар жүйесін қоректік тізбек деп атаймыз.

5 слайд

6 слайд
Экожүйедегі энергияны үлестіріп тарату автотрофтардан (өсімдіктер) редуценттерге қарай мынадай ретпен жүреді: алғашқы → продуценттер → консументтер→ редуценттер

6 слайд

7 слайд
Экологиялық пирамида биомасса, энергия және сандық пирамидасы болып үшке бөлінеді. Биомасса пирамидасы – қоректік тізбектің бірінші деңгейі мен екінші деңгейіне берілетін органикалық заттардың массасы. Бұл жерде биомасса мөлшері келесі қоректік тізбекке өткен сайын 10 есеге азаяды.

7 слайд

8 слайд
ЭНЕРГИЯ ПИРАМИДАСЫ – ҚОРЕКТІК ТІЗБЕКТІҢ БІРІНШІ ДЕҢГЕЙІНЕН КЕЛЕСІ ДЕҢГЕЙЛЕРГЕ ӨТКЕН САЙЫН БЕРІЛІП ОТЫРАТЫН ЭНЕРГИЯ МӨЛШЕРІНІҢ ЗАҢДЫЛЫҒЫ. БІР ДЕҢГЕЙДЕН ЕКІНШІ ДЕҢГЕЙГЕ ӨТКЕН КЕЗДЕ ДЕ БИОМАССА 10 ЕСЕГЕ АЗАЯДЫ.

8 слайд

9 слайд
САНДЫҚ ПИРАМИДА – ҚОРЕКТІК ТІЗБЕКТЕР ДЕҢГЕЙІНДЕГІ АҒЗАЛАР САНЫНЫҢ АРАҚАТЫНАСЫ.

9 слайд

10 слайд
Энергия қоректік тізбек арқылы қалай өтеді? Күн – барлық қоректік тізбектердің негізгі энергия көзі, сондықтан экожүйелердің де негізгі энергия көзі болып табылады. Өсімдіктер күн энергиясын қолданып, фотосинтез процесі арқылы қорек жасап шығаруға бейімделген. Кейін бұл қоректі басқа ағзалар қолданады, сондықтан энергия қоректік тізбек арқылы бір трофикалық деңгейден келесі деңгейге өтеді.

10 слайд

11 слайд
Тапсырма 1. Энергия қоректік тізбек арқылы қалай өтеді? А) Күн - Өсімдік қоректі жануарлар – Өсімдіктер – Жыртқыш жануарлар Ә) Күн - Өсімдік қоректі жануарлар – Жыртқыш жануарлар – Өсімдіктер Б ) Күн - Жыртқыш жануарлар – Өсімдіктер – Өсімдік қоректі жануарлар В) Жыртқыш жануарлар – Өсімдік қоректі жануарлар – Өсімдіктер – Күн  

11 слайд

12 слайд
Тапсырма 2 . Қоректік тізбекте салмағы 500 кг болатын дельфин теңізде өсіп жетілетін болса, экологиялық пирамида ережесіне сәйкес, қанша планктон қажет? Қоректік тізбек: планктон – шөпқоректі балық– жыртқыш балық - дельфин 1) 5 тонна 2) 50 тонна 3) 500 кг 4) 500 тонна

12 слайд

13 слайд
Бағалау критерилері: Дескриптор Қоректік тізбекте энергия мен заттардың ауысуын көрсетеді; Экологиялық пирамидада энергия мен заттардың ауысуын анықтайды. Қоректік тізбек арқылы энергияның өту жолын анықтайды.   Қоректік тізбектегі бірінші деңгейден келесі әрбір деңгейге берілетін энергия мөлшерін есептейді.

13 слайд

14 слайд
ТАПСЫРМА 3 СУРЕТТЕРДІ ПАЙДАЛАНЫП ҚОРЕКТІК ТІЗБЕК ҚҰРАСТЫР. Дескрипторлар Қоректік тізбектегі ағзалардың орынын анықтайды; Қоректік тізбектегі ағзалардың маңызын сипаттайды.

14 слайд

15 слайд
Рефлексия «Табыс баспалдағы» 1 -баспалдақ Мен....................БІЛЕМІН.    2 - баспалдақ Мен....................ТҮСІНБЕДІМ 3 - баспалдақ Мен................... ЖАСАЙ АЛАМЫН 

15 слайд