“Исатай Тайманұлы мен Махамбет Өтемісұлы ұлт-азаттық қозғалыс” Ашық сабақ 8 сынып
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Жаңартылған оқу бағдарламасы негізіндегі «Қазақстан тарихы» пәні бойынша
Сабақ тақырыбы: “Исатай Тайманұлы мен Махамбет
Өтемісұлы ұлт-азаттық қозғалыс”
Зерттеу сұрағы: Исатай Тайманұлы мен
Махамбет Өтемісұлы қандай ортақ идея
біріктірді?
Оқу мақсаты: 7.3.1.5 қазақ халқының
отаршылдыққа қарсы ұлт-азаттық күресінің
себеп-салдарын анықтау;
Сабақ мақсаты: Сабақта көп сөйлемейтін,
үнсіз отыратын оқушылармен жұмыс
түрлерін жандандыру; Оларға өзара көмек
көрсетудің жолдарын қарастыру;
Тілдік мақсаттар: Оқушыларды жұпта,
топта, ұжым алдында сөйлете отырып,
тілдік дағдыларын қалыптастыру;
Құндылықтарға баулу : патриотизм, өз елі
үшін мақтаныш, ұлттық сана-сезім,
тәуелсіздік.
Тарих пәні мұғалімі, сарапшы:
Зулхашева Замзагул
1 слайд
Жаңартылған оқу бағдарламасы негізіндегі «Қазақстан тарихы» пәні бойынша Сабақ тақырыбы: “Исатай Тайманұлы мен Махамбет Өтемісұлы ұлт-азаттық қозғалыс” Зерттеу сұрағы: Исатай Тайманұлы мен Махамбет Өтемісұлы қандай ортақ идея біріктірді? Оқу мақсаты: 7.3.1.5 қазақ халқының отаршылдыққа қарсы ұлт-азаттық күресінің себеп-салдарын анықтау; Сабақ мақсаты: Сабақта көп сөйлемейтін, үнсіз отыратын оқушылармен жұмыс түрлерін жандандыру; Оларға өзара көмек көрсетудің жолдарын қарастыру; Тілдік мақсаттар: Оқушыларды жұпта, топта, ұжым алдында сөйлете отырып, тілдік дағдыларын қалыптастыру; Құндылықтарға баулу : патриотизм, өз елі үшін мақтаныш, ұлттық сана-сезім, тәуелсіздік. Тарих пәні мұғалімі, сарапшы: Зулхашева Замзагул
2 слайд
КӨҢІЛ КҮЙІҢ
ҚАНДАЙ?
2 слайд
КӨҢІЛ КҮЙІҢ ҚАНДАЙ?
3 слайд
1-топ «Кішкентай»
2-топ «Ақбұлақ»
3-топ «Жәңгір хан»
4-топ «Тастөбе»
Бағалау парақшаларын тарату
І І. Тұсау кесер.Ой қозғау.
« Зымыран сұрақтар» әдісі арқылы үй тапсырмасы (1822-1824 жылдардағы
патша реформалары) және жаңа сабақ тақырыбы анықталады.
1–топқа Қазақстанда хан билігін жоюдың негізгі себептерін атаңдар.
2-топқа «Сібір қырғыздары туралы жарғы бойынша» патша үкіметінің көздеген
басты мақсаты қандай еді?
3-топқа 1844 жылғы «Орынбор қырғыздары туралы ереже» бойынша
қазақтардың өмірінде қандай өзгерістер болды?
4 –топқа Реформалар жүргізудің негізгі салдары қандай болғанын атап шығыңдар.
3 слайд
1-топ «Кішкентай» 2-топ «Ақбұлақ» 3-топ «Жәңгір хан» 4-топ «Тастөбе» Бағалау парақшаларын тарату І І. Тұсау кесер.Ой қозғау. « Зымыран сұрақтар» әдісі арқылы үй тапсырмасы (1822-1824 жылдардағы патша реформалары) және жаңа сабақ тақырыбы анықталады. 1–топқа Қазақстанда хан билігін жоюдың негізгі себептерін атаңдар. 2-топқа «Сібір қырғыздары туралы жарғы бойынша» патша үкіметінің көздеген басты мақсаты қандай еді? 3-топқа 1844 жылғы «Орынбор қырғыздары туралы ереже» бойынша қазақтардың өмірінде қандай өзгерістер болды? 4 –топқа Реформалар жүргізудің негізгі салдары қандай болғанын атап шығыңдар.
4 слайд
1. Бөкей ордасы қашан, қай жерде құрылды?
2. Кіші жүз қазақтары қандай көтерілістерге қатысты?
3. Бөкей Нұралыұлы кім?
4. Бөкей ордасының құрылуына жарлық берген кім?
5. Исатай мен Махамбет бастаған көтерілістің болған уақыты.
6. Махамбеттің досы, жанашыры.
7. Дауылпаз ақын, батыр, жырау, күйші.
8. Көтерілістің қозғаушы күші.
9. Ашынған адамдардың наразылығының түрі.
4 слайд
1. Бөкей ордасы қашан, қай жерде құрылды? 2. Кіші жүз қазақтары қандай көтерілістерге қатысты? 3. Бөкей Нұралыұлы кім? 4. Бөкей ордасының құрылуына жарлық берген кім? 5. Исатай мен Махамбет бастаған көтерілістің болған уақыты. 6. Махамбеттің досы, жанашыры. 7. Дауылпаз ақын, батыр, жырау, күйші. 8. Көтерілістің қозғаушы күші. 9. Ашынған адамдардың наразылығының түрі.
5 слайд
ІІІ. Мағынаны тану .
«Ақпарат орталығы» әдісі. Жаңа сабақ бойынша толық мәлімет алу үшін
оқушыларды ақпарат орталығына шақырамыз.
Электронды оқулықтан мәтін тыңдалады.
5 слайд
ІІІ. Мағынаны тану . «Ақпарат орталығы» әдісі. Жаңа сабақ бойынша толық мәлімет алу үшін оқушыларды ақпарат орталығына шақырамыз. Электронды оқулықтан мәтін тыңдалады.
6 слайд
Тайманұлы Исатай (1791-1838) – 1836-38 жылдары Батыс Қазақстанда болған халық
көтерілісінің саяси көсемі, қайсар қолбасшысы, халық батыры. Кіші жүз Байұлының
Беріш руынан. Жоңғар шапқыншылығы кезінде атағы шыққан Ағатай батырдың ұрпағы.
Халық батыры И.Тайманұлы 1791 жылы қазіргі Атырау облысы, Қызылқоға ауданы,
Тайсойған құмындағы "Тайман жалы" деген жерде дүниеге келген. Исатайдың анасы
Есентемір руының Тағашы бөлімінен. Хан Бөкей 1812 жылы 12 наурызда Орынбордағы
Шекара комиссиясына ұсыныс жасайды. Шекара комиссиясы 1813 жылғы қараша
айында Бөкей ханның ұсынысын қуаттап, құжаттарды әскери губернаторға
жібереді. Генерал губернатор Г.С.Волконский 1814 жылы 12-қарашада
Исатайды старшиналыққа бекіту туралы құжатқа қол қояды
6 слайд
Тайманұлы Исатай (1791-1838) – 1836-38 жылдары Батыс Қазақстанда болған халық көтерілісінің саяси көсемі, қайсар қолбасшысы, халық батыры. Кіші жүз Байұлының Беріш руынан. Жоңғар шапқыншылығы кезінде атағы шыққан Ағатай батырдың ұрпағы. Халық батыры И.Тайманұлы 1791 жылы қазіргі Атырау облысы, Қызылқоға ауданы, Тайсойған құмындағы "Тайман жалы" деген жерде дүниеге келген. Исатайдың анасы Есентемір руының Тағашы бөлімінен. Хан Бөкей 1812 жылы 12 наурызда Орынбордағы Шекара комиссиясына ұсыныс жасайды. Шекара комиссиясы 1813 жылғы қараша айында Бөкей ханның ұсынысын қуаттап, құжаттарды әскери губернаторға жібереді. Генерал губернатор Г.С.Волконский 1814 жылы 12-қарашада Исатайды старшиналыққа бекіту туралы құжатқа қол қояды
7 слайд
1803 жылы М. Өтемісұлы Ішкі Бөкей
ордасында, қазіргі Батыс Қазақстан
облысы, Жәнібек ауданы Нарын
құмының Жанқұс деген жерінде туған.
1829 жылы Махамбет Ішкі Ордаға
Жайықтан жасырын өтті деген
айыппен ұсталып,Жәңгір ханның
үстемдігімен Калмыков бекетіндегі
абақтыға 2 жылдай қамалды. 1831
жылы түрмеден қашып шығып, Исатай
Тайманұлына қосылады.
1846 жылы 20 қазанда күрескер ақын
42 жасында дүние салады. Ақынның
зираты Атырау облысының Махамбет
ауданындағы «Махамбет ойы» деген
жер де.
7 слайд
1803 жылы М. Өтемісұлы Ішкі Бөкей ордасында, қазіргі Батыс Қазақстан облысы, Жәнібек ауданы Нарын құмының Жанқұс деген жерінде туған. 1829 жылы Махамбет Ішкі Ордаға Жайықтан жасырын өтті деген айыппен ұсталып,Жәңгір ханның үстемдігімен Калмыков бекетіндегі абақтыға 2 жылдай қамалды. 1831 жылы түрмеден қашып шығып, Исатай Тайманұлына қосылады. 1846 жылы 20 қазанда күрескер ақын 42 жасында дүние салады. Ақынның зираты Атырау облысының Махамбет ауданындағы «Махамбет ойы» деген жер де.
8 слайд
ІV. Топтық жұмыс.
Критерийді оқушылармен айқындау:
1. тақырыптың ашылуы
2. оқушылардың тың идеялары
3. көркемдігі, түсініктілігі.
«Ақылдассаң, шешерсің» әдісі бойынша 4 топқа тапсырмалар беріледі.
«Кішкентай» , тобына- көтерілістің себептері, кезеңдері, қозғаушы күші
«Ақбұлақ» тобына- көтерілістің жеңілу себептері, нәтижелері, тарихи
маңызы.
«Жәңгір хан» тобына -Жәңгір ханға сипаттама беру
«Тастөбе» тобына- Қазан революциясынан кейінгі зерттеулер
Постер қорғау.
8 слайд
ІV. Топтық жұмыс. Критерийді оқушылармен айқындау: 1. тақырыптың ашылуы 2. оқушылардың тың идеялары 3. көркемдігі, түсініктілігі. «Ақылдассаң, шешерсің» әдісі бойынша 4 топқа тапсырмалар беріледі. «Кішкентай» , тобына- көтерілістің себептері, кезеңдері, қозғаушы күші «Ақбұлақ» тобына- көтерілістің жеңілу себептері, нәтижелері, тарихи маңызы. «Жәңгір хан» тобына -Жәңгір ханға сипаттама беру «Тастөбе» тобына- Қазан революциясынан кейінгі зерттеулер Постер қорғау.
9 слайд
V О й қорытады.
«Кішкентай» , тобына- Құрманғазының Кішкентай куйінің шығу тарихын
айту. Оқушылар күй әуенін тыңдайды.
«Ақбұлақ» тобына- Көрініс (үзінді)
.
«Жәңгір хан» тобына - Хат «Махамбет пен Исатай рухымен сырласу»
Бес жол өлең құрау .
«Тастөбе» тобына- Картамен жұмыс
9 слайд
V О й қорытады. «Кішкентай» , тобына- Құрманғазының Кішкентай куйінің шығу тарихын айту. Оқушылар күй әуенін тыңдайды. «Ақбұлақ» тобына- Көрініс (үзінді) . «Жәңгір хан» тобына - Хат «Махамбет пен Исатай рухымен сырласу» Бес жол өлең құрау . «Тастөбе» тобына- Картамен жұмыс
10 слайд
10 слайд
11 слайд
ҮІ. «Бәрін білгім келеді» тестік бақылау жұмысы.
1.Бөкей Ордасы қашан құрылды?
А)1801ж. в)1802ж . с)1803ж
2. Исатай мен Махамбеттің руы:
а)байбақты. в)беріш. с)адай
3. 1837ж 2 мың көтерілісші қоршауға алды:
а)хан сарайын. в) Орал қаласын. с) Орынбор
қаласын.
4. Исатайды ұстап берушіге қандай сый белгіленді?
а) 500 сом. в)200 сом . с) 1000 сом
5. Исатай батырдың қайтыс болған жері:
а) Ақсу . в)Ақбұлақ . с)Шымбұлақ
6. Бөкей Ордасының жері:
а)Амудария мен Сырдария. В)Сырдария мен Арал.с)Еділ мен
Жайық
7. Исатай мен Махамбет бастаған көтеріліс созылды:
а)15 ж. в)2 ж . с)10 ж
8. 1837 ж 15 қазанда көтерілісшілер Теректіқұмда кімнің аулын
ойрандады?
а) Балқы бидің. в) Жәңгір ханның с)
Баймағамбеттің
11 слайд
ҮІ. «Бәрін білгім келеді» тестік бақылау жұмысы. 1.Бөкей Ордасы қашан құрылды? А)1801ж. в)1802ж . с)1803ж 2. Исатай мен Махамбеттің руы: а)байбақты. в)беріш. с)адай 3. 1837ж 2 мың көтерілісші қоршауға алды: а)хан сарайын. в) Орал қаласын. с) Орынбор қаласын. 4. Исатайды ұстап берушіге қандай сый белгіленді? а) 500 сом. в)200 сом . с) 1000 сом 5. Исатай батырдың қайтыс болған жері: а) Ақсу . в)Ақбұлақ . с)Шымбұлақ 6. Бөкей Ордасының жері: а)Амудария мен Сырдария. В)Сырдария мен Арал.с)Еділ мен Жайық 7. Исатай мен Махамбет бастаған көтеріліс созылды: а)15 ж. в)2 ж . с)10 ж 8. 1837 ж 15 қазанда көтерілісшілер Теректіқұмда кімнің аулын ойрандады? а) Балқы бидің. в) Жәңгір ханның с) Баймағамбеттің
12 слайд
Рефлексия. «Бүгінгі сабақ саған ұнады ма?»
Үйге тапсырма: 19- тақырыпты
оқу, «Қазақ халқының ежелден аңсаған
арманы- Тәуелсіздік» эссе жазу ҮІІІ. Сабақты бекіту кезеңі:
Кері байланыс. «ВЕЕР»
Қағазды веер пішінінде бүктеп, бірінші оқушы бір бөлігіне сабаққа
қатысты сұрақтар жазып шығады, екінші оқушы екінші бөлігіне қысқаша
жауап жазып тапсырады.
Маңызды ақпарат туралы ой бөлісіп, жазылым, оқылым, тыңдалым мен
айтылым дағдылары қалыптасады.
12 слайд
Рефлексия. «Бүгінгі сабақ саған ұнады ма?» Үйге тапсырма: 19- тақырыпты оқу, «Қазақ халқының ежелден аңсаған арманы- Тәуелсіздік» эссе жазу ҮІІІ. Сабақты бекіту кезеңі: Кері байланыс. «ВЕЕР» Қағазды веер пішінінде бүктеп, бірінші оқушы бір бөлігіне сабаққа қатысты сұрақтар жазып шығады, екінші оқушы екінші бөлігіне қысқаша жауап жазып тапсырады. Маңызды ақпарат туралы ой бөлісіп, жазылым, оқылым, тыңдалым мен айтылым дағдылары қалыптасады.
13 слайд
БағалауБағалау
13 слайд
БағалауБағалау